"ბატონმა ბიძინამ მითხრა, შენ დაგნიშნავ ჩემს თანაშემწედო..." - როგორ მოხვდა "ოცნებაში" და რას ამბობს გავრცელებულ ვიდეოზე აზერბაიჯანელი დეპუტატი?

მოიკრიბა ძალები და "ვეფხისტყაოსანი” ბოლომდე წაიკითხა, ცოტა გაუჭირდა, ბევრი დრო მოანდომა, მაგრამ თავი გაართვა. მინდოდა ჩავწვდომოდი ჩვენს სავიზიტო ბარათს და სირცხვილი იქნებოდა, ეს არ მცოდნოდაო, - მეუბნება. მანამდე, წლების წინ, აზერბაიჯანელმა სკოლის მოსწავლემ პარალელურად დაიწყო ქართული ენის შესწავლა, ქართულად ჩააბარა და ისწავლა უნივერსიტეტში. კონსპექტების ქართულად ჩაწერას რომ ვერ ასწრებდა, მისი ლექტორები ლექციას დიქტოფონზე უწერდნენ, თუმცა მეორე კურსიდან მათი "წვალება” აღარ დასჭირვებია. ასე, თავდაუზოგავი შრომით მივიდა მიზნამდე...

"როცა მეკითხებოდნენ, როგორ მიაღწიე ამდენს, პირდაპირ ვეუბნებოდი - იმიტომ, რომ ქართული ენა ვიცი, სახელმწიფოებრივად ვაზროვნებ და ჩემი სამშობლო მიყვარს. მეტი შენგან ამ ქვეყანაში არავის არაფერი უნდა”. არ მალავს, რომ ჰქონდა და აქვს პოლიტიკური ამბიციები და ცდილობს, თანამემამულე აზერბაიჯანელი ახალგაზრდები დააჯეროს იმაში, რომ თუ მოინდომებენ, ყველაფერს შეძლებენ და მიაღწევენ. პარლამენტის ადამიანის უფლებებისა და სამოქალაქო ინტეგრაციის კომიტეტის თავმჯდომარის მოადგილე სავალან მირზოევი ჩვენთან საუბარს, როგორც ყველა, ბავშვობიდან იწყებს:

• ბავშვობა

- გარდაბნის რაიონში დავიბადე, მამა თერაპევტია, მაგრამ მუდმივად პოლიტიკაში იყო ჩართული. ის წლების განმავლობაში დმანისში მუშაობდა, საავადმყოფოს მთავარი ექიმის მოადგილედ, მერე გარდაბანში გადაიყვანეს. მე, ჩემს ძმასაც, მამაჩემსაც და ბიძაჩემსაც ყარაჯალარის სკოლა გვაქვს დამთავრებული. ბავშვობიდან ვაკვირდებოდი პოლიტიკურ პროცესებს და ჩემი ასაკის მიუხედავად, მამა ჩემთან რაღაც თემებს გადიოდა, აინტერესებდა ჩემი აზრი, ალბათ ხედავდა, ანალიზის უნარი რომ მქონდა. ჩემი უფროსი ძმა სულ ბრაზობდა, ცალკე ამდენს რას ლაპარაკობთო. მერე გადავწყვიტე სახელმწიფო ენა მესწავლა. აზერბაიჯანული სკოლა დავამთავრე, მაგრამ პარალელურად, მე-9 კლასიდან კერძო მასწავლებელთან ქართულ ენის შესწავლა დავიწყე. დედ-მამა სულ იმას მინერგავდა, სადაც ცხოვრობ, ის ენა უნდა იცოდე, არსად წასვლას არ ვაპირებთ საცხოვრებლად, მთელი ოჯახის რესურსი საქართველოში იყო ჩადებული და სხვაგან გადასახლება ოჯახში არც განიხილებოდა. მამას უნდოდა, მე და ჩემი ძმა მის, ექიმის პროფესიას დავუფლებოდით, ჩვენ კი სხვა გზა ავირჩიეთ. როცა ნახა, რომ შინაგანად არ ვიყავით ამ პროფესიისთვის მზად, "შეგვეშვა”. თუ მოწოდებით არ ხარ, ისე ექიმი ვერ გახდები, ადამიანის სიცოცხლეზეა ლაპარაკი და ცდებს ხომ არ ჩაატარებ? საბოლოოდ, ჩემმა ძმამ ეკონომიურზე ჩააბარა, მე კი - იურიდიულზე.

• "ლექტორები დიქტოფონზე მიწერდნენ ლექციებს"

- ვაკეში, უნივერსიტეტის მე-9 კორპუსში ვსწავლობდი სამართალმცოდნეობის ფაკულტეტზე ქართველებთან ერთად. კონსპექტების ჩაწერას ვერ ვასწრებდი ქართულად, ცოტა მიჭირდა. მახსოვს, 61 ლარად ვიყიდე დიქტოფონი და მთელი ლექციის განმავლობაში ლექტორებს ხელში ეჭირათ ჩემი დიქტოფონი, ლექცია რომ ჩაეწერათ და მერე ის რვეულში გადმომეტანა. სწრაფად ვერ ვწერდი, მერე მოკლედ ვინიშნავდი ფრაზებს. ძალიან გამიჭირდა, თუმცა ლექტორებიც და თანაკურსელებიც მხარში ამომიდგნენ. რომ არა მათი ასეთი დამოკიდებულება, ალბათ მოტივაცია დამეკარგებოდა და სწავლას ვერ გავაგრძელებდი. მერე ბევრი ვეცადე, რომ მეორე კურსიდან ლექტორებს ჩემი დიქტოფონი აღარ სჭეროდათ ხელში და ჩემს გამო აღარ შეწუხებულიყვნენ. აბა, როგორია, საათნახევარი ჩემს დიქტოფონს დაატარებდნენ და ისე კითხულობდნენ ლექციებს. ჯგუფელებიც სულ მამხნევებდნენ, არ ინერვიულო, ჩვენც ვერ ვასწრებთ ჩაწერასო, ზოგი სპეციალურად არ წერდა, რომ მეფიქრა, სხვებიც ჩემს დღეში იყვნენ, მაგრამ ვხვდებოდი, ამას ჩემს გასამხნევებლად აკეთებდნენ. მეორე კურსიდან დიქტოფონი აღარ დამჭირვებია.

• "გამგებელი ვერ გავხდი, მაგრამ..."

- მამა თავიდანვე ხვდებოდა, რომ პოლიტიკის გზას გავუყვებოდი, რადგან მუდმივად გაზეთებს ვკითხულობდი, ვუსმენდი თოქ-შოუებს, პოლიტიკურ გადაცემებს... მამაც ხელს არ მიშლიდა. პატარაობისას, სახლში ჩემთვის, ფურცელზე ხშირად ვწერდი გამგებლის სახელზე განცხადებას, ჩვენს სოფელში გამგებლად დამნიშნეთ, სოფელს მივხედავ-თქო. სოფლის კრებებსაც ვესწრებოდი და სიტყვითაც გამოვდიოდი. იმ პერიოდში, სოფლის მოსახლეობა ჩვენი ფულით სკოლას ვაშენებდით... გამგებელი ვერ გავხდი, მაგრამ გამგეობაში კეთილმოწყობისა და კომუნალური მეურნეობის სამსახურში სპეციალისტად დავიწყე მუშაობა, მერე გამგეობის აპარატში გადავედი მთავარ სპეციალისტად იურიდიულ საკითხებში, აპარატის ხელმძღვანელიც გავხდი, 2009 წელს კი რეინტეგრაციის სამინისტროში დავიწყე მუშაობა. კონკურსი იყო გამოცხადებული და ამ საქმეში ელენე თევდორაძე დამეხმარა. 2008 წლის დეკემბერში ის გარდაბანში ჩამოვიდა, საზღვრისპირა სოფლებში ჰქონდათ შეხვედრები. იმხანად, 22 წლის ბიჭი გამგეობის ადმინისტრაციის უფროსი ვიყავი და მე მომიწია ამ შეხვედრაზე მათთან ერთად გასვლა. ქალბატონ ელენეს რომ დაველაპარაკე, გაუხარდა, აზერბაიჯანელი ხარ და რა კარგი ქართული იცი, კონკურსი გვაქვს გამოცხადებული, აზერბაიჯანელი მინისტრის მრჩეველი გვინდაო და შიდა გასაუბრებაზე დამიბარა. დავთანხმდი, რადგან მინდოდა რაიონიდან ქალაქში გადავსულიყავი, ვიცოდი, ჩემს გეგმებს გარდაბნიდან ვერ განვახორციელებდი და ასე უფრო დავეხმარებოდი ჩემს რაიონს. კონკურის მონაწილეებიდან ზოგი ასაკიანი იყო, ზოგმა ქართული არ იცოდა. ვიღაცას რეკომენდაცია ჰქონდა და სახელმწიფო მინისტრის მრჩევლად მათი გაყვანა უნდოდათ. მომისმინეს, ჩემი ხედვები მოეწონათ და ამიყვანეს კიდეც მინისტრის მრჩევლად.

• "ეს ჩემთვის სიურპრიზი იყო"

- მეორე მნიშვნელოვანმა გასაუბრებამ 2013 წლის ივნისში ბიძინა ივანიშვილთან მომიწია. შემომითვალეს, პრემიერთან შეხვედრაა ჩანიშნულიო, რამაც ძალიან გამაკვირვა, ვინაიდან ჩემი თანამდებობრივი მდგომარეობა არ იყო იმ დონის, პრემიერი შემხვედროდა. ბატონმა ბიძინამ მითხრა, შენ დაგნიშნავ ჩემს თანაშემწედ ეროვნული უმცირესობის საკითხებშიო. როცა გაიგო ჩემი ბექგრაუნდი, მითხრა, ზუსტად ასეთი ადამიანი მინდოდა, ვინც მთელს რეგიონს მოიცავსო. ბევრისთვის შეიძლება დაუჯერებელი იყოს, მაგრამ ეს წინასწარ არ ვიცოდი, ჩემთვისაც სიურპრიზი იყო და არარეალური - რატომ მე და არა სხვა.

მერე ის პრემიერობიდან წავიდა, მოვიდა ირაკლი ღარიბაშვილი და მასთანაც ვიმუშავე. ბატონ ირაკლისთან მანამდეც ვმეგობრობდი, როცა ის შს მინისტრი იყო. ამის შემდეგ გიორგი კვირიკაშვილთან მომიწია მუშაობამ. 2016 წელს უკვე პარლამენტში შევედი, პირველი აზერბაიჯანელი მაჟორიტარი ვიყავი გარდაბნიდან. გასულ წელს უკვე "ოცნების” პარტიული სიით გავედი 35-ე ნომრით და ასე, ვაგრძელებ საპარლამენტო ცხოვრებას.

• "მე და აზიზა ხშირად ვსაუბრობთ ქართულად"

- ჩემს მეუღლეს თბილისში მუსიკალური კოლეჯი აქვს დამთავრებული, პიანისტია. აიბანის ნაბიევა წარმოშობით ბოლნისელია და მარნეულში ცხოვრობდა, იქ გავიცანი 2009 წელს - ერთ-ერთ ღონისძიებაზე ვნახე და მომეწონა. ის საზოგადოებრივ აქტივობებში იყო ჩაბმული, ხშირად ვხვდებოდით სხვადასხვა ღონისძიებებზე და აქედან ჩამოგვიყალიბდა სერიოზული ურთიერთობა. დავქორწინდით და 2012 წლის 26 მაისს, საქართველოს დამოუკიდებლობის დღეს ჩვენი ქალიშვილი - აზიზა დაიბადა.

აზიზა 8 წლისაა და ქართულ, "შავნაბადას” სკოლაში დადის, კარგად სწავლობს, მეც კმაყოფილი ვარ და მასწავლებელიც. ჩვენ ხშირად ვსაუბრობთ ქართულად. ჩემი გოგონა ორივე მშობლიურ ენას - აზერბაიჯანულსაც და ქართულსაც მშვენივრად ფლობს...

• "არ მეგონა, ამ ვიდეოს ასეთი აჟიოტაჟი თუ მოჰყვებოდა"

- ერთ დღესაც, ჩემი ვიდეო გავრცელდა სოციალურ ქსელში და იყო ერთი აჟიოტაჟი (ქაღალდის ფულს რომ ვფანტავ ცეკვის დროს). ყველამ იცის, რომ ეს არის ჩვენი, აზერების ტრადიცია, ისევე, როგორც ქართველებისთვის, მაგალითად, ყანწით ღვინის დალევა. ჩემი ბავშვობის მეგობრის შვილის ნათლობაში ვიყავი. არასდროს, ცხოვრებაში ჩემი სოფლის თუ რაიონის მაცხოვრებლებთან თავი არავისთვის დამიმეტებია - აი, მე დეპუტატი ვარ და ამით ვინმეზე მეტი ვარ... მიყვარს უბრალოება. ჩემს კაბინეტშიც ვინც მოდის, გარეთ ვხვდები და მერე ავტომანქანამდე ვაცილებ, ამაში ცუდს ვერაფერს ვხედავ. ხვალ და ზეგ ვინ სად იქნება, ღმერთმა იცის. არ მჩვევია, ვინმეს შეხვდრაზე უარი ვუთხრა, ან კართან ვალოდინო, ყველანი თანასწორნი ვართ, ასე ვთვლი. ნათლობაში ყველა შინაური იყო და ტრადიციიდან გამომდინარე, ამიტომ მოვიქეცი ასე. ასეთ დროს ვისაც რისი შესაძლებლობა აქვს, იმდენ ფულს ჩუქნის. არც მიფიქრია, ამას ცუდად თუ გაიგებდნენ. ერთდოლარიანები ავყარე, ას დოლარამდე. სად მქონდა იმდენი ასდოლარიანი, გულწრფელად გეუბნებით, შეიძლება ჯამში ასი დოლარიც არ იყო. ვიდეოს სოცქსელებში დიდი გამოხმაურება მოჰყვა, მხარდამჭერი უფრო მეტი გამომიჩნდა, ბევრი მიგზავნიდა მესიჯებს, არ ინერვიულოო. ვიცოდი, ცუდი არაფერი გამიკეთებია და რატომ უნდა მენერვიულა?

• "ნაადრევი ქორწინება მანკიერი გადმონაშთი მგონია"

- ქვემო ქართლში ჩემი რეინტეგრაციის სამინისტროში მუშაობის პერიოდიდან ერთ-ერთი პირველი ვიყავი, ვინც ნაადრევი ქორწინების წინააღმდეგ დაიწყო ბრძოლა. ვცდილობდით სკოლებში მოსწავლეებისთვის მეტი ინფორმაცია მიგვეწოდებინა, ჯანმრთელობიდან დაწყებული, მათთვის ყველაფერი დეტალურად აგვეხსნა. მერე სს კოდექსი შეიცვალა და მაშინაც დავიწყეთ მუშაობა და აგიტაცია რაიონში. სოცქსელებში მართალია, არ ვაქტიურობ, მაგრამ მე პირადად, დიდი წინააღმდეგი ვარ ნაადრევი ქორწინების, რომელიც მანკიერი გადმონაშთი მგონია. შეხვედრებზეც მაქვს ნათქვამი, რომ ყველანაირად მომხრე ვარ, უფრო გავამკაცროთ კანონმდებლობა. ნებსით მოხდა თუ არა, ეს ქმედება მაინც დასჯადია. ბევრი ვიცი გარდაბნიდან, ვინც ამ მუხლით იხდის სასჯელს. დღეს არასრულწლოვნების ქორწინების სტატისტიკა წინა წლებთან შედარებით სერიოზულად შემცირებულია. ამ მხრივ ბევრია სამუშაო განათლების კუთხით და კანონიც გასამკაცრებელია. მინდა გითხრათ, რომ დღეს 3500 სტუდენტია აზერბაიჯანელი, ადრე არ იყო, ძალიან ბევრი გოგონა სწავლობს უმაღლესში.

• "ამ ქვეყანაში არავინაა მეორეხარისხოვანი"

- რა თქმა უნდა, მაქვს ამბიცია, ბევრ პროექტში ვიყავი ჩართული და ჩემი მიზანი იყო ეროვნული უმცირესობების აქტიური ჩართულობა საზოგადოებრივ-პოლიტიკურ ცხოვრებაში. სულ იმას ვფიქრობდი, დამერწმუნებინა ჩემი თანამემამულეები, რომ შენ შეგიძლია თვითრეალიზაცია, შენ საქართველოში არავინ გთვლის მეორეხარისხოვნად იმის გამო, რომ არ ხარ ქართველი. ჩემი საქმიანობით, ვფიქრობ, რაღაც პროცენტით შევძელი ახალგაზრდებში მოტივაცია გამეჩინა, დამერწმუნებინა ისინი - თუ სავალანს შეუძლია, მეც შემიძლია. ვერავინ იტყვის, რომ სავალანის ოჯახი ისეთი მდიდარი იყო, რომ კარიერა ფულით აიწყო. ჩემს სამეგობროში და საახლობლოში ყველაზე გვიან მობილური მე ვიყიდე, არ მიჭირს იმის აღიარება, რომ როცა ჩემი მეგობრები კვირაში ორჯერ მიდიოდნენ რესტორანში, მე ორ კვირაში ერთხელ მივდიოდი მათთან ერთად. მამა ექიმი იყო და არ ჰქონდა იმხელა ხელფასი, ასე გავენებივრებინეთ.

როცა გარდაბანში ვმუშაობდი, 165 ლარი მქონდა ხელფასი, მაგრამ თავს არ ვზოგავდი. ჩემი მიზანია ყველას ჰქონდეს იმის განცდა, რომ ამ ქვეყანაში არავინაა მეორეხარისხოვანი. ეს სისტემა ისეა აწყობილი, არა მგონია, დისკრიმინაციას ჰქონდეს ადგილი. რა თქმა უნდა, ჩემი პოლიტიკური ამბიციებიც მქონდა და მინდა დავაჯერო სხვებიც, ჰქონდეთ იმის განცდა, რომ თუ მოინდომებენ, ყველაფერს შეძლებენ და მიაღწევენ.

როცა ჩემს ადგილს ვეღარ დავინახავ პოლიტიკაში, როცა ჩავთვლი, რომ უფრო აქტიურის ადგილს ვიკავებ, სხვას მეტის გაკეთება შეუძლია, ვიდრე მე, მაშინ გავიწევი და წავალ პოლიტიკიდან. როცა აღარ შემეძლება სიტყვის თქმა და დაპირების შესრულება, მირჩევნია დავტოვო პოლიტიკა და სახე შევინარჩუნო. როცა ვნახავ, ამომრჩეველი და მხარდამჭერი აღარ მყავს, ჩემი ქმედებებით ხალხს ვაღიზიანებ და ჩემი პოლიტიკაში ყოფნით სხვებს ხელს ვუშლი, წავალ, რა თქმა უნდა. ჯერ ვხედავ ამის რესურსს ჩემს თავში და ხალხისგან მხარდაჭერასაც ვგრძნობ, ამიტომ წასვლა ადრეა.

• "იმიტომ, რომ ქართული ენა ვიცი და ჩემი სამშობლო მიყვარს"

- ენის პრობლემა ეთნიკურ უმცირესობაში ადრე ძალიან მძაფრად იყო, დამერწმუნეთ, მაქსიმუმ 10 წელიწადში ეს პრობლემა აღარ იქნება. აზერბაიჯანელ მშობლებს ბავშვები უკვე პირველი კლასიდან მიჰყავთ ქართულ სკოლაში, რადგან ყველამ ნახა და მიხვდა, რომ შენ უნდა იცოდე შენი სახელმწიფო ენა. როცა მეკითხებოდნენ, როგორ მიაღწიე ამდენს, პირდაპირ ვეუბნებოდი - იმიტომ, რომ ქართული ენა ვიცი, სახელმწიფოებრივად ვაზროვნებ და ჩემი სამშობლო მიყვარს. მეტი შენგან ამ ქვეყანაში არავის არაფერი უნდა. ყველაზე მდიდარი იცით, რითი ვარ? ბევრი მეგობარი მყავს როგორც ქართვლები, ისე – აზერბაიჯანელები და ამ მხრივ მილიარდერი ვარ. ჩემთვის ყველაზე ღირებული ეს არის და მიმაჩნია, ყველაზე მძიმე მეგობრის დაკარგვაა. არც კი მინდა ამაზე ვიფიქრო. სულ ვცდილობ, ურთიერთობები შევინარჩუნო, რომელიც ასე ძვირფასია ჩემთვის. არ მინდა ვინმეს აზრად მოუვიდეს, რომ რადგან პოლიტიკაში და თანამდებობაზე ვარ, სავალანი შეიცვალა...