D ვი­ტა­მი­ნი აუ­ცი­ლე­ბე­ლი და შე­უც­ვლე­ლი ვი­ტა­მი­ნია ჩვე­ნი ორ­გა­ნიზ­მის­თვის. უფრო მე­ტიც, დღეს, თა­ნა­მედ­რო­ვე მე­დი­ცი­ნა მას სტე­რო­ი­დულ ჰორ­მო­ნად გა­ნი­ხი­ლავს და სა­მე­დი­ცი­ნო ლი­ტე­რა­ტუ­რა­შიD ჰორ­მო­ნის სა­ხელ­წო­დე­ბი­თაც შეხ­ვდე­ბით. ჩვენს ორ­გა­ნიზ­მში პრაქ­ტი­კუ­ლად ყვე­ლა ორ­გა­ნო და უჯრე­დი შე­ი­ცავს D ვი­ტა­მი­ნის­რე­ცეპ­ტორს, ანუ ეს იმას ნიშ­ნავს, რომ D ვი­ტა­მი­ნი გავ­ლე­ნას ახ­დენს ჩვე­ნი უჯრე­დე­ბი­სა და ორ­გა­ნო­ე­ბის უმე­ტე­სო­ბა­ზე.

D ვი­ტა­მი­ნი ძლი­ე­რი იმუ­ნო­მო­დუ­ლა­ტო­რია. დღეს, COVID-19-ით გა­მოწ­ვე­უ­ლი მსოფ­ლიო პან­დე­მი­ის დროს, იმუ­ნუ­რი სის­ტე­მის დაც­ვა­სა და გაძ­ლი­ე­რე­ბას გან­სა­კუთ­რე­ბით დიდი ყუ­რა­დღე­ბა ეთ­მო­ბა. ღიად უნდა ით­ქვას,რომ დღეს ჩვენ არ გვაქვსი­მუ­ნუ­რი სის­ტე­მის გა­მაძ­ლი­ე­რე­ბე­ლი ერ­თი­რო­მე­ლი­მე ნივ­თი­ე­რე­ბა, რომ­ლის მი­ღე­ბი­თაც თა­ვი­დან ავი­რი­დებ­დით კო­რო­ნა­ვირუ­სით ინ­ფი­ცი­რე­ბას და/ან ავა­დო­ბას. თუმ­ცა, მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნია, ვი­ცო­დეთ, რა ნივ­თი­ე­რე­ბე­ბით უნდა მო­ვა­მა­რა­გოთ ორ­გა­ნიზ­მი, რომ იმუ­ნურ­მა­სის­ტე­მამ გა­მარ­თუ­ლად და უხარ­ვე­ზოდ იმუ­შა­ოს კო­ვიდ პან­დე­მი­ის პი­რო­ბებ­ში.

იმუ­ნუ­რი სის­ტე­მის მთა­ვა­რი გა­მა­ჯან­სა­ღე­ბე­ლი გახ­ლავთ ჯან­სა­ღი ცხოვ­რე­ბის წესი, რაც მო­ი­ცავსშემ­დეგს: ბა­ლან­სი­რე­ბუ­ლი და მრა­ვალ­ფე­რო­ვა­ნი კვე­ბა,რე­გუ­ლა­რუ­ლი­ზო­მი­ე­რი ფი­ზი­კუ­რი აქ­ტი­ვო­ბა, სრულ­ფა­სო­ვა­ნი­ძი­ლი და გარ­კვე­უ­ლი ვი­ტა­მი­ნე­ბი და მი­ნე­რა­ლე­ბი.

ვი­ტა­მი­ნებს რაც შე­ე­ხე­ბა, ვი­ტა­მი­ნე­ბის უმე­ტე­სო­ბა უხ­ვად მო­ი­პო­ვე­ბა საკ­ვებ­ში, შე­სა­ბა­მი­სად, თუკი ადა­მი­ა­ნი მრა­ვალ­ფე­როვ­ნად იკ­ვე­ბე­ბა, სა­ჭი­რო ვი­ტა­მი­ნე­ბის უმე­ტე­სო­ბა­საც იღებს. თუმ­ცა D ვი­ტა­მი­ნი ამ მხრივ­გა­მო­ნაკ­ლისს წარ­მო­ად­გენს. ცოტა საკ­ვე­ბი შე­ი­ცავს D ვი­ტა­მინს, ასე­თია ძი­რი­თა­დად ცხი­მი­ა­ნი თევ­ზი, სოკო, კვერ­ცხის გული და კა­კაო. სა­ზღვარ­გა­რეთ, ევ­რო­პა­სა და ამე­რი­კა­ში, უამ­რა­ვი საკ­ვე­ბი პრო­დუქ­ტია გამ­დიდ­რე­ბუ­ლი D ვი­ტა­მი­ნით, მაგ., ხი­ლის წვე­ნებს, რძეს, მარ­ცვლე­ულს ხე­ლოვ­ნუ­რად და­მა­ტე­ბუ­ლი აქვს D ვი­ტა­მი­ნი. სა­ქარ­თვე­ლო­ში ამ მხრივ მდგო­მა­რე­ო­ბა სრუ­ლი­ად სხვაგ­ვა­რია. ჩვენს ბა­ზარ­ზე D ვი­ტა­მი­ნით გამ­დიდ­რე­ბუ­ლი პრო­დუქ­ტე­ბი პრაქ­ტი­კუ­ლად არ არის. D ვი­ტა­მინ­ზე დღი­უ­რი მო­თხოვ­ნი­ლე­ბის შევ­სე­ბის სა­უ­კე­თე­სო სა­შუ­ა­ლე­ბაა მზე, რამ­დე­ნა­დაც ჩვენს კან­ში მზის ულტრა­ი­ის­ფე­რიB სხი­ვე­ბის ზე­მოქ­მე­დე­ბით ხდე­ბა D ვი­ტა­მი­ნის წარ­მოქ­მნა. თუმ­ცა, ზამ­თრის პე­რი­ოდ­ში D ვი­ტა­მი­ნის მა­რა­გე­ბის შევ­სე­ბა მზის მეშ­ვე­ო­ბით სე­ზო­ნი­დან გა­მომ­დი­ნა­რე რთუ­ლია. ამ­ჟა­მად სწო­რედ ზამ­თა­რი და­ი­წყო, გარ­და მზის ნაკ­ლე­ბო­ბი­სა, ჩვე­ნი კანი სა­მო­სით თით­ქმის სრუ­ლად არის­და­ფა­რუ­ლი და კანს მზეს­თან შე­ხე­ბა ნაკ­ლე­ბად აქვს. გარ­და ამი­სა, ჩვე­ნი, ექი­მე­ბის, მთა­ვა­რი რე­კო­მენ­და­ცი­აა მო­სახ­ლე­ო­ბა დარ­ჩეს შინ, ნაკ­ლე­ბად გა­მო­ვი­დეს გა­რეთ, რაც თა­ვის­თა­ვად ნიშ­ნავს D ვი­ტა­მი­ნის დე­ფი­ცი­ტის ხე­ლის­შემ­წყობ პი­რო­ბას.

რო­დე­საც ვსა­უბ­რობთ იმა­ზე, თუ რო­მე­ლი ვი­ტა­მი­ნის ან მი­ნე­რა­ლის მი­ღე­ბაა აუ­ცი­ლე­ბე­ლი იმუ­ნუ­რი სის­ტე­მის გა­მარ­თუ­ლი მუ­შა­ო­ბის­თვის, D ვი­ტა­მი­ნი ამ მხრივ ერთ-ერთი ჩემ­პი­ო­ნია.იმუ­ნუ­რი სის­ტე­მის მა­რე­გუ­ლი­რე­ბე­ლი მოქ­მე­დე­ბის გარ­და, D ვი­ტა­მინს გარ­კვე­უ­ლი პო­ტენ­ცი­ა­ლი აქვს და­იც­ვას სა­სუნ­თქი სის­ტე­მა, რა­საც გა­დამ­წყვე­ტი როლი შე­იძ­ლე­ბა ჰქონ­დეს რეს­პი­რა­ტო­რუ­ლი ინ­ფექ­ცი­ე­ბის შემ­თხვე­ვა­ში, რო­მელ­საც ასე­ვე მი­ე­კუთ­ვნე­ბა COVID-19.

კო­ვიდ 19-ით სიკ­ვდი­ლო­ბა მა­ღა­ლია ასა­კოვ­ნებ­ში და ქრო­ნი­კუ­ლი და­ა­ვა­დე­ბე­ბის მქო­ნე პი­რებ­ში, რაც მე­ტყვე­ლებს იმა­ზე, რომ ვირუ­სი ად­ვი­ლად ერე­ვა და­სუს­ტე­ბუ­ლი იმუ­ნუ­რი სის­ტე­მის მქო­ნე ორ­გა­ნიზმს. Dვი­ტა­მი­ნის და­ნა­მა­ტებს შე­საძ­ლოა ჰქონ­დეს იმუ­ნუ­რი სის­ტე­მის გა­მაძ­ლი­ე­რე­ბე­ლი მოქ­მე­დე­ბა, გან­სა­კუთ­რე­ბით იმ პი­რებ­ში, რო­მელ­თაც აქვთ D ვი­ტა­მი­ნის დე­ფი­ცი­ტი.

უკა­ნას­კნელ პე­რი­ოდ­ში ჩა­ტა­რე­ბუ­ლი კვლე­ვე­ბით ნა­ნა­ხია, რომ არის გარ­კვე­უ­ლი ურ­თი­ერ­თკავ­ში­რი D ვი­ტა­მი­ნის დე­ფი­ციტ­სა და კო­რო­ნა­ვირუსს შო­რის. ერთ-ერთი უახ­ლე­სი Meltzer DO, et al.-ის კვლე­ვით, რო­მელ­შიც ჩარ­თუ­ლი იყო 489 პირი ინა­ხა, რომ D ვი­ტა­მი­ნის დე­ფი­ცი­ტის მქო­ნე ინ­დი­ვი­დებ­ში უფრო ხში­რი იყო COVID და­დე­ბი­თი ტეს­ტის პა­სუ­ხი, ვიდ­რე ნორ­მა­ლუ­რი D ვი­ტა­მი­ნის მქო­ნე ინ­დი­ვი­დებ­ში.

Carpagnano GE, et al.-ის კვლე­ვა­ში გა­მოვ­ლინ­და, რომ D ვი­ტა­მი­ნის დე­ფი­ცი­ტი და­კავ­ში­რე­ბუ­ლი იყო სუნ­თქვის უკ­მა­რი­სო­ბი­სა და მწვა­ვე რეს­პი­რა­ტო­რუ­ლი დის­ტრეს სინ­დრო­მის გან­ვი­თა­რე­ბის გაზ­რდილ სიხ­ში­რეს­თან კო­ვიდ ინ­ფი­ცი­რე­ბულ პა­ცი­ენ­ტებ­ში. ამ პი­რებ­ში მნიშ­ვნე­ლოვ­ნად მა­ღა­ლი იყო სიკ­ვდი­ლის რის­კი. ერთ-ერთი პა­ტა­რა რან­დო­მი­ზე­ბუ­ლი Castillo ME, et al.-ის­კვლე­ვის მი­ხედ­ვით, რო­მელ­შიც ჩარ­თუ­ლი იყო 50 ჰოს­პი­ტა­ლი­ზე­ბუ­ლი პა­ცი­ენ­ტი, პა­ცი­ენ­ტთა ნა­წილს მი­ე­ცა D ვი­ტა­მი­ნი (კალ­ცი­ფე­დი­ო­ლი) მა­ღა­ლი დო­ზით, ხოლო ნა­წილს კი უმ­კურ­ნა­ლეს მსგავ­სი სქე­მითD ვი­ტა­მი­ნის და­ნა­მა­ტე­ბის გა­რე­შე. D ვი­ტა­მი­ნით ნამ­კურ­ნა­ლებ ჯგუფ­ში მხო­ლოდ 1 პა­ცი­ენტს დას­ჭირ­და რე­ა­ნი­მა­ცი­ულ გან­ყო­ფი­ლე­ბა­ში გა­დაყ­ვა­ნა, გან­სხვა­ვე­ბით მე­ო­რე ჯგუ­ფის­გან, რო­მელ­თა მკურ­ნა­ლო­ბა­შიც არ იყო ჩარ­თუ­ლი D ვი­ტა­მი­ნი. ამ ჯგუფ­ში26 პა­ცი­ენ­ტი­დან 13-ს დას­ჭირ­და რე­ა­ნი­მა­ცი­ა­ში მკურ­ნა­ლო­ბა.

D ვი­ტა­მი­ნი ას­ტი­მუ­ლი­რებს ორ­გა­ნიზ­მში­გა­მო­მუ­შა­ვე­ბუ­ლი ბუ­ნებ­რი­ვი ან­ტი­ბი­ო­ტი­კე­ბის - კა­თე­ლი­ცი­დი­ნე­ბი­სა და დე­ფენ­სი­ნე­ბის წარ­მოქ­მნას, მე­ო­რეს მხრივ კი ამ­ცი­რებს იმუ­ნუ­რი სის­ტე­მის ზე-რე­აქ­ტი­უ­ლო­ბას და ზრდის მა­რე­გუ­ლი­რე­ბე­ლი ლიმ­ფო­ცი­ტე­ბის (Treg) რა­ო­დე­ნო­ბას. D ვი­ტა­მი­ნის დე­ფი­ცი­ტის ფონ­ზე იმუ­ნურ სის­ტე­მას შე­საძ­ლოა ჰქონ­დეს გა­და­ჭარ­ბე­ბუ­ლი პა­სუ­ხი შე­მოჭ­რილ ინ­ფექ­ცი­ურ აგენტზე და სა­კუ­თა­რი ქსო­ვი­ლი მე­ტად და­ა­ზი­ა­ნოს, ვიდ­რე შე­მოჭ­რი­ლი პა­თო­გე­ნი. სწო­რედ ასე­თი რამ ხდე­ბა კო­ვიდ ინ­ფექ­ცი­ის დროს, როცა ვი­თარ­დე­ბა ცი­ტო­კი­ნუ­რი შტორ­მი. კო­რო­ნა­ვირუ­სის მძი­მე შემ­თხვე­ვებ­ში, ორ­გა­ნიზ­მი გა­მო­ი­მუ­შა­ვებს დიდი რა­ო­დე­ნო­ბით იმუ­ნუ­რი სის­ტე­მის ბი­ო­ლო­გი­უ­რად აქ­ტი­ურ ნივ­თი­ე­რე­ბებს - ცი­ტო­კი­ნებს, რომ­ლე­ბიც იდე­ა­ში ებ­რძვი­ან ვირუსს, თუმ­ცა რე­ა­ლუ­რად აზი­ა­ნე­ბენ სა­კუ­თარ ორ­გა­ნო­ებ­სა და ქსო­ვი­ლებს ისე, რომ სწო­რედ ეს არის სიკ­ვდი­ლო­ბის ერთ-ერთი მთა­ვა­რი მი­ზე­ზი კო­რო­ნა­ვირუ­სით ინ­ფი­ცი­რე­ბის შემ­თხვე­ვა­ში.

ასე­ვე ძა­ლი­ან სა­ინ­ტე­რე­სო და ახა­ლი­მო­ნა­ცე­მე­ბი ხდე­ბა ცნო­ბი­ლიD ვი­ტა­მი­ნი გავ­ლე­ნის შე­სა­ხებ სის­ხლის შე­მა­დე­დე­ბელ სის­ტე­მა­ზე. კო­ვიდ ინ­ფექ­ცი­ის ერთ-ერთი ხში­რი და სე­რი­ო­ზუ­ლი გარ­თუ­ლე­ბაა თრომ­ბო­ზე­ბი, აქაც ნა­ნა­ხია D ვი­ტა­მი­ნის და­დე­ბი­თი­ე­ფექ­ტი კო­ა­გუ­ლა­ცი­ურ კას­კად­ზე და თრომ­ბო­ცი­ტე­ბის ერ­თმა­ნეთ­თან შე­წე­ბე­ბის უნარ­ზე. ჩა­ტა­რე­ბუ­ლი Blondon et al-ის, Khademvatani et al-ისა და Wen-Xiu Wu et al-ის­კვლე­ვე­ბით არის მო­ნა­ცე­მე­ბი D ვი­ტა­მი­ნის დე­ფი­ცი­ტის ფონ­ზე თრომ­ბო­ზე­ბის, გან­სა­კუთ­რე­ბით ვე­ნუ­რი თრომ­ბო­ემ­ბო­ლე­ბის გან­ვი­თა­რე­ბის გაზ­რდილ სიხ­ში­რე­ზე.

ამ­ჟა­მად ჩვენ ჯერ კი­დევ არ ვი­ცით და­ნამ­დვი­ლე­ბით D ვი­ტა­მი­ნის დე­ფი­ციტს აქვს თუ არა პირ­და­პი­რი მი­ზეზ-შე­დე­გობ­რი­ვი კავ­ში­რი COVID-19-ით ავა­დო­ბი­სა და სიკ­ვდი­ლო­ბას­თან, თუმ­ცა და­ნამ­დვი­ლე­ბით ვი­ცით იმ მყა­რი ასო­ცი­ა­ცი­ის შე­სა­ხებ, რაც ინა­ხა და გან­მე­ორ­და არა­ერთ კვლე­ვა­ში. ამ­დე­ნად სა­ნამ მიმ­დი­ნა­რე და მო­მა­ვა­ლი რან­დო­მი­ზე­ბუ­ლი კვლე­ვე­ბი პა­სუხს გას­ცემს შე­კი­თხვას, ეს ასო­ცი­ა­ცია მი­ზეზ-შე­დე­გობ­რი­ვია თუ არა, რე­კო­მენ­დე­ბუ­ლია D ვი­ტა­მი­ნი­სა­დეკ­ვა­ტუ­რი რა­ო­დე­ნო­ბით მი­ღე­ბა.

D ვი­ტა­მი­ნის მთა­ვა­რი წყა­როა მზე, თუმ­ცა რამ­დე­ნა­დაც დღეს ჩვე­ნი მთა­ვა­რი მო­წო­დე­ბაა დარ­ჩით სახ­ლში და ნაკ­ლე­ბი დრო გა­ა­ტა­რეთ გა­რეთ, ეხლა, რო­გორც არას­დროს, მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნია D ვი­ტა­მი­ნის დღი­უ­რი ნორ­მის მი­ღე­ბა საკ­ვე­ბი და­ნა­მა­ტე­ბის მეშ­ვე­ო­ბით. 2020 წლის ივ­ლის­ში ექ­ვსმა ასო­ცი­ა­ცი­ამ გა­მოს­ცა ერ­თობ­ლი­ვი გა­ნა­ცხა­დი, სა­დაც სა­უ­ბა­რია პან­დე­მი­ის პი­რო­ბებ­ში D ვი­ტა­მი­ნის და­ნა­მა­ტე­ბის მი­ღე­ბის აუ­ცი­ლებ­ლო­ბა­ზე, თუკი პირი ვერ ახერ­ხებს ყო­ველ­დღი­უ­რად 15-30 წთ მზის აბა­ზა­ნე­ბის მი­ღე­ბას. ამ ერ­თობ­ლივ გა­ნა­ცხად­ში სა­უ­ბა­რია, რომ D ვი­ტა­მი­ნის და­ნა­მა­ტე­ბი ხელ­მი­საწ­ვდო­მი, იაფი და უსაფრ­თხოა მათი გო­ნივ­რუ­ლი დო­ზით გა­მო­ყე­ნე­ბის შემ­თხვე­ვა­ში. აღ­ნიშ­ნულ გა­ნა­ცხადს ხელს აწერს ისე­თი სა­ხელ­გან­თქმუ­ლი ორ­გა­ნი­ზა­ცი­ე­ბი, რო­გო­რი­ცაა ამე­რი­კის ენ­დოკ­რი­ნუ­ლი სა­ზო­გა­დო­ე­ბა (Endocrine Society), ამე­რი­კის კლი­ნი­ცისტ ენ­დოკ­რი­ნო­ლოგ­თა სა­ზო­გა­დო­ე­ბა (AACE), ოს­ტე­ო­პო­რო­ზის სა­ერ­თა­შო­რი­სო ფონ­დი (IOF) და ა.შ.

ჩა­ტა­რე­ბუ­ლია მრა­ვალ­რი­ცხო­ვა­ნი კვლე­ვე­ბი, თუ რა არის ის ოპ­ტი­მა­ლუ­რი და უსაფრ­თხო დოზა და რე­ჟი­მი, რომ მოხ­დეს D ვი­ტა­მი­ნის დღი­უ­რი მო­თხოვ­ნი­ლე­ბის დაკ­მა­ყო­ფი­ლე­ბა და არ მოხ­დეს გა­და­ჭარ­ბე­ბუ­ლი დო­ზი­რე­ბა. კვლე­ვის შე­დე­გე­ბი ხში­რად არა­ერ­თგვა­რო­ვა­ნი და ურ­თი­ერ­თსა­წი­ნა­აღ­მდე­გო­ცაა, რაც გა­მოწ­ვე­უ­ლია კვლე­ვა­ში ჩარ­თუ­ლი სხვა­დას­ხვა პო­პუ­ლა­ცი­ით, სხვა­დას­ხვა რე­ჟი­მი­თა და კვლე­ვა­ში მო­ნა­წი­ლე პირ­თა სხვა­დას­ხვა დამ­ყო­ლო­ბით. ამ ჰე­ტე­რო­გე­ნუ­ლო­ბის მი­უ­ხე­და­ვად, შე­იძ­ლე­ბა გა­მო­ვი­ტა­ნოთ რამ­დე­ნი­მე მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნი დას­კვნა: 1. D ვი­ტა­მი­ნის და­ნა­მა­ტე­ბის მი­ღე­ბა დო­ზით 400-800 სე - ბავ­შვებ­ში და 2000 სე - ზრდას­რუ­ლებ­ში სრუ­ლი­ად უსაფრ­თხოა სის­ხლში D ვი­ტა­მი­ნის გან­სა­ზღვრი­სა და კონ­ტრო­ლის გა­რე­შე. 2. იმი­სათ­ვის, რომ D ვი­ტა­მინ­მა იმუ­შა­ოს, რო­გორც მძლავ­რმა იმუ­ნო­მო­დუ­ლა­ტორ­მა უმ­ჯო­ბე­სია იგი მი­ი­ღოთ ყო­ველ­დღი­უ­რად.სა­ინ­ტე­რე­სოა, რომ უკა­ნას­კნელ პე­რი­ოდ­ში ჩა­ტა­რე­ბუ­ლი კვლე­ვე­ბით, რე­ჟი­მე­ბი, რომ­ლის დრო­საც D ვი­ტა­მი­ნის ერ­თბა­შად დიდი დო­ზით გა­მო­ყე­ნე­ბა ხდე­ბო­და, მაგ., ბო­ლუ­სუ­რი დოზა თვე­ში ერთხელ -არ გა­მოდ­გა ეფექ­ტი­ა­ნი რეს­პი­რა­ტო­რუ­ლი ვირუ­სუ­ლი ინ­ფექ­ცი­ე­ბის შემ­ცი­რე­ბის თვალ­საზ­რი­სით. 3. D ვი­ტა­მი­ნის მა­რა­გე­ბის შევ­სე­ბა სა­სუნ­თქი სის­ტე­მის­თვის კრი­ტი­კუ­ლად მნიშ­ნე­ლო­ვა­ნია ვირუ­სით ინ­ფი­ცი­რე­ბამ­დე, რამ­დე­ნა­დაც იზ­რდე­ბა იმუ­ნუ­რი სის­ტე­მი­სა და რეს­პი­რა­ტო­რუ­ლი სის­ტე­მის დამ­ცვე­ლო­ბი­თი ძა­ლე­ბი. ინ­ფი­ცი­რე­ბის შემ­დეგ მისი როლი შე­და­რე­ბით მოკ­რძა­ლე­ბუ­ლია. 4. დო­ზე­ბი, რომ­ლე­ბიც გა­მო­ი­ყე­ნე­ბა პრო­ფი­ლაქ­ტი­კის­თვის 400-800 სე ბავ­შვებ­ში და 2000 სე მოზ­რდი­ლებ­ში არ არის საკ­მა­რი­სი D ვი­ტა­მი­ნის დე­ფი­ცი­ტის შე­სავ­სე­ბად, ამ დროს გა­მო­ი­ყე­ნე­ბა ბევ­რად მა­ღა­ლი დო­ზე­ბი, რომ­ლე­ბიც მერ­ყე­ობს 5000 სე-დან 10,000 სე-მდე დღე­ში. D ვი­ტა­მი­ნის სამ­კურ­ნა­ლო დო­ზი­რე­ბა გა­ნი­სა­ზღვრე­ბა ექი­მის მიერ ინ­დი­ვი­დუ­ა­ლუ­რად პა­ცი­ენ­ტის წო­ნის, ასა­კის, თან­მხლე­ბი პა­თო­ლო­გი­ე­ბი­სა და გა­მო­ყე­ნე­ბუ­ლი სხვა­დას­ხვა მე­დი­კა­მენ­ტე­ბის გათ­ვა­ლის­წი­ნე­ბით.

დო­ზი­რე­ბის მო­სა­ხერ­ხე­ბელ და სრულ სპექტრს გვთა­ვა­ზობს გერ­მა­ნუ­ლი კომ­პა­ნი­ის ველ­ტფარ­მას მა­ღა­ლი ხა­რის­ხის D ვი­ტა­მი­ნი დეტ­რი­ვი­ტი, რო­მელ­საც აქვს რო­გორც კარ­გი საპრო­ფი­ლაქ­ტი­კო დოზა 2000 სე, ისე სამ­კურ­ნა­ლო დო­ზე­ბი ზრდას­რუ­ლე­ბის­თვის: დეტ­რი­ვი­ტი ფორ­ტე 5000 სე და დეტ­რი­ვი­ტი მაქ­სი 10,000 სე. რე­კო­მენ­დე­ბუ­ლია, მო­სახ­ლე­ო­ბამ,თუკი სის­ხლში D ვი­ტა­მი­ნის გან­სა­ზღვრის გა­რე­შე გეგ­მავს მი­ი­ღოს პრო­ფი­ლაქ­ტი­კუ­რი დო­ზე­ბი,ბავ­შვებ­თან არ გა­მო­ი­ყე­ნონ 800 სე-ზე მეტი დღი­უ­რად, ხოლო ზრდას­რუ­ლებ­მა არ გა­და­ა­ჭარ­ბონ 2000 სე/დღე­ში. ამ დო­ზით D ვი­ტა­მი­ნის მი­ღე­ბა უსაფრ­თხოა ხან­გრძლი­ვი პე­რი­ო­დის მან­ძილ­ზე. ხოლო D ვი­ტა­მი­ნის დე­ფი­ცი­ტის აღ­მო­ჩე­ნის შემ­თხვე­ვა­ში აუ­ცი­ლე­ბე­ლია პა­ცი­ენ­ტი­და­უ­კავ­შირ­დეს მკურ­ნალ ენ­დოკ­რი­ნო­ლოგს, რო­მე­ლიც მო­ახ­დენს სამ­კურ­ნა­ლო დო­ზი­სა და ხან­გრძლი­ვო­ბის ინ­დი­ვი­დუ­ა­ლუ­რად შერ­ჩე­ვას.

სტა­ტი­ის ავ­ტო­რი: სა­ქარ­თვე­ლოს ენ­დოკ­რი­ნო­ლო­გი­ი­სა და მე­ტა­ბო­ლიზ­მის ასო­ცი­ა­ცი­ის (GAEM) დამ­ფუძ­ნე­ბე­ლი და პრე­ზი­დენ­ტი, და­ვით ტვილ­დი­ა­ნის სა­მე­დი­ცი­ნო უნი­ვერ­სი­ტე­ტის ლექ­ტო­რი, კლი­ნი­კა ჰელ­სი­კო­რის ენ­დოკ­რი­ნო­ლო­გი­უ­რი გან­ყო­ფი­ლე­ბის ხელ­მძღვა­ნე­ლი, ენ­დოკ­რი­ნო­ლო­გი ნა­თია ვა­შაყ­მა­ძე.