ია­კობ გო­გე­ბაშ­ვი­ლის დედა ენის სას­წავ­ლო პროგ­რა­მა­ში დაბ­რუ­ნე­ბამ სა­ზო­გა­დო­ე­ბა­ში აზ­რთა სხვა­დას­ხვა­ო­ბა გა­მო­იწ­ვია. ბევ­რმა სი­ტყვა "დაბ­რუ­ნე­ბის" მნიშ­ვნე­ლო­ბაც ვერ გა­ი­გო. AMBEBI.GE შე­ე­ცა­და ყვე­ლა მხა­რის პო­ზი­ცია და არ­გუ­მენ­ტი მო­ეს­მი­ნა სა­კი­თხის ირ­გვლივ და მკი­თხვე­ლის­თვის მი­ე­წო­დე­ბი­ნა ინ­ფორ­მა­ცია იმა­ზე, თუ რას მოგ­ვი­ტანს დედა-ენის დაბ­რუ­ნე­ბა.

გა­ნათ­ლე­ბის სპე­ცი­ა­ლის­ტი რე­ვაზ აფხა­ზა­ვა ამ­ბობს, რომ დღეს ჩვენს სკო­ლებ­ში ისე­დაც არ­სე­ბობს გრი­ფი­რე­ბუ­ლი სა­ხელ­მძღვა­ნე­ლო­ე­ბი, რომ­ლე­ბიც ია­კობ გო­გე­ბაშ­ვი­ლის "დედა ენას“ ეყ­რდნო­ბა და რა თქმა უნდა, არის ადაპ­ტი­რე­ბუ­ლი:

"რო­გორც ვიცი, ის სა­ხელ­მძღვა­ნე­ლო, რო­მელ­ზეც იყო სა­უ­ბა­რი პრე­მი­ე­რის გან­ცხა­დე­ბა­ში, ასე­ვე ადაპ­ტი­რე­ბუ­ლია. თუ ვსა­უბ­რობთ ადაპ­ტი­რე­ბუ­ლი ვერ­სი­ის პროგ­რა­მა­ში ჩას­მა­ზე, მაგ შემ­თხვე­ვა­ში დაბ­რუ­ნე­ბა­ზე ვე­ღარ ვი­სა­უბ­რებთ“ - გან­მარ­ტავს გა­ნათ­ლე­ბის სპე­ცი­ა­ლის­ტი.

აფხა­ზა­ვა მი­იჩ­ნევს, რომ თუ სას­წავ­ლო პროგ­რა­მა­ში რე­ა­ლუ­რად და­აბ­რუ­ნე­ბენ ია­კობ გო­გე­ბაშ­ვი­ლის „დედა ენის“ უკა­ნას­კნელ გა­მოშ­ვე­ბას, რო­მე­ლიც XIX-XX სა­უ­კუ­ნის მიჯ­ნა­ზე და­ი­წე­რა, ის სრუ­ლი­ად შე­უ­ფე­რე­ბე­ლი და არა­ე­ფექ­ტუ­რი იქ­ნე­ბა დღე­ვან­დე­ლი თა­ო­ბის­თვის.

ასევე დაგაინტერესებთ

13:27 / 16-07-2019

რატომ გაამართლა მხოლოდ გოგებაშვილის "დედა ენამ" და არ იმუშავა სხვების სახელმძღვანელოებმა - იაკობის მეთოდის "საიდუმლო ინგრედიენტი"

"ზუს­ტად იმა­ვე ფორ­მით "დედა ენის" შე­მო­ტა­ნა სა­ერ­თოდ გა­მო­უ­ყე­ნე­ბე­ლი იქ­ნე­ბა, ადაპ­ტი­რე­ბუ­ლი ვერ­სი­აც რა ფორ­მით არის ადაპ­ტი­რე­ბუ­ლი, ესეც ცალ­კე სა­კი­თხია და ექ­სპერ­ტე­ბის მსჯე­ლო­ბის სა­გა­ნი უნდა იყოს. ია­კობ გო­გე­ბაშ­ვი­ლი თვი­თონ სულ იყო ორი­ენ­ტი­რე­ბუ­ლი ამ სა­ხელ­მძღვა­ნე­ლოს გა­ნახ­ლე­ბა­ზე და არა­ერ­თხელ შეც­ვა­ლა ის, სი­ცო­ცხლის გან­მავ­ლო­ბა­ში სულ ხვე­წდა და სა­ბო­ლოო ჯამ­ში მა­ინც უკ­მა­ყო­ფი­ლო იყო თა­ვი­სი "დედა ენით".

გო­გე­ბაშ­ვი­ლი სი­ახ­ლე­ებ­ზე იყო ორი­ენ­ტი­რე­ბუ­ლი. დღეს რომ და­ე­წე­რა "დედა ენა", იხელ­მძღვა­ნე­ლებ­და იმ თა­ნა­მედ­რო­ვე მე­თო­დო­ლო­გი­ით, რო­მე­ლიც დღე­ის­თვის იქ­ნე­ბო­და შე­სა­ბა­მი­სი და მო­არ­გებ­და ჩვე­ნი მოს­წავ­ლე­ე­ბის­თვის აუ­ცი­ლე­ბელ სა­ჭი­რო­ე­ბებს. ეს სა­ხელ­მძღვა­ნე­ლო კი ნამ­დვი­ლად არ­სე­ბი­თად იქ­ნე­ბო­და გან­სხვა­ვე­ბუ­ლი იმ სა­ხელ­მძღვა­ნე­ლოს­გან, რო­მე­ლიც XIX სა­უ­კუ­ნის ბო­ლოს XX სა­უ­კუ­ნის და­სა­წყის­ში შე­იქ­მნა.

ია­კობ გო­გე­ბაშ­ვი­ლის პრინ­ცი­პე­ბის უგუ­ლე­ბელ­ყო­ფა იქ­ნე­ბა, თუ ჩვენ თა­ნა­მედ­რო­ვე და დღე­ვან­დელ მოს­წავ­ლე­ებ­ზე მორ­გე­ბულ სა­ხელ­მძღვა­ნე­ლო­ებს არ შევ­ქმნით. ეს იქ­ნე­ბა ზუს­ტად მისი ხსოვ­ნის შე­უ­რა­ცხყო­ფა!" - გა­ნა­ცხა­და რე­ვაზ აფხა­ზა­ვამ.

გა­ნათ­ლე­ბის ექ­სპერ­ტი მი­იჩ­ნევს, რომ 21-ე სა­უ­კუ­ნე­ში, რო­დე­საც მოს­წავ­ლე­ე­ბის წიგ­ნი­ე­რე­ბის ამაღ­ლე­ბის მრა­ვალ­ფე­რო­ვა­ნი, მულ­ტი­მე­დია მე­თო­დე­ბი არ­სე­ბობს, ერთ კონ­კრე­ტულ წიგნ­ზე აქ­ცენ­ტის გა­კე­თე­ბა არას­წო­რია. აფხა­ზა­ვას თქმით, ია­კობ გო­გე­ბაშ­ვი­ლი­სე­უ­ლი გა­მო­ცე­მა დღე­ვან­დე­ლი მოს­წავ­ლე­ე­ბის­თვის, რო­მელ­თა მზა­ო­ბა უკვე პირ­ველ კლას­ში ძა­ლი­ან მა­ღა­ლია, ხე­ლოვ­ნე­ბის ნი­მუ­ში უფრო არის, ვიდ­რე სწავ­ლე­ბის ქმე­დი­თი ინ­სტრუ­მენ­ტი.

ამ მო­საზ­რე­ბას ნა­წი­ლობ­რივ იზი­ა­რებს თბი­ლი­სის 139-ე სა­ჯა­რო სკო­ლის და­წყე­ბი­თი კლა­სის მას­წავ­ლე­ბე­ლი ხა­თუ­ნა წე­რე­თე­ლი.

"ის ძვე­ლი სა­ხელ­მძღვა­ნე­ლო პირ­და­პირ რომ და­ვი­დოთ, არ გა­მოგ­ვად­გე­ბა, ბევ­რი რამ არის შე­საც­ვლე­ლი, სი­ახ­ლე­ე­ბიც შე­მო­სა­ტა­ნია - სი­ტყვე­ბი, რომ­ლებ­საც მა­შინ იყე­ნებ­დნენ, დღეს აღარც გა­მო­ი­ყე­ნე­ბა. მაგ­რამ მი­ვიჩ­ნევ რომ ნე­ბის­მი­ერ "დედა ენას" სა­ფუძ­ვე­ლად სწო­რედ გო­გე­ბაშ­ვი­ლის სა­ხელ­მძღვა­ნე­ლო უნდა და­ე­დოს" - გვე­უბ­ნე­ბა წე­რე­თე­ლი.

თუმ­ცა, არი­ან ისე­თი პე­და­გო­გე­ბიც, რომ­ლებ­საც იმ­დე­ნად არ მოს­წონთ ახა­ლი სა­ხელ­მძღვა­ნე­ლო­ე­ბის ვი­ზუ­ა­ლუ­რი და ში­ნა­არ­სობ­რი­ვი მხა­რე, რომ კვლავ ია­კობ გო­გე­ბაშ­ვი­ლის სა­ხელ­მძღვა­ნე­ლოს გა­მო­ყე­ნე­ბა ურ­ჩევ­ნი­ათ:

"ბო­ლოდ­რო­ინ­დელ ქარ­თუ­ლის წიგ­ნებ­ში იმ­დე­ნად უსა­ხუ­რი ილუსტრა­ცი­ე­ბი იყო, არ მომ­წონ­და. ტექ­სტე­ბიც უში­ნა­არ­სო, არ იყო აღ­მზრდე­ლო­ბი­თი და ში­ნა­არ­სობ­რი­ვად დატ­ვირ­თუ­ლი, მა­შინ როცა გო­გე­ბაშ­ვი­ლის ყო­ვე­ლი ტექ­სტი რა­ღა­ცას ას­წავ­ლი­და ბავ­შვს და ბევრ კარ­გს აძ­ლევ­და მათ. რაც არ უნდა მოძ­ვე­ლე­ბუ­ლი იყოს, ჩემი აზ­რით, "დედა ენას" ვე­რა­ფე­რი შეც­ვლის, ამი­ტომ მას და­მა­ტე­ბით რე­სურ­სად ვხმა­რობ­დი სა­გაკ­ვე­თი­ლო პრო­ცე­სი­სას“ - გვე­უბ­ნე­ბა რუს­თა­ვის ჟი­უ­ლი შარ­ტა­ვას სა­ხე­ლო­ბის მე­ო­თხე სა­ჯა­რო სკო­ლის და­წყე­ბი­თი კლა­სის მას­წავ­ლე­ბე­ლი მა­ნა­ნა სვა­ნი.

აზ­რთა სხვა­დას­ხვა­ო­ბაა მშობ­ლებს შო­რი­საც, მა­შინ რო­დე­საც ერ­თნი მი­იჩ­ნე­ვენ, რომ ტექ­ნო­ლო­გი­ურ ერა­ში ია­კობ გო­გე­ბაშ­ვი­ლის სა­ხელ­მძღვა­ნე­ლო გა­მოწ­ვე­ვებს ვერ აყ­ვე­ბა, ერთ-ერთი მოს­წავ­ლის მშო­ბე­ლი ნინო გი­გა­უ­რი ამ­ბობს, რომ გა­მოწ­ვე­ვებს სწო­რე­დაც რომ ახა­ლი წიგ­ნე­ბი ვერ პა­სუ­ხობს:

"უფ­როს შვი­ლებ­თან შე­და­რე­ბით, რომ­ლებ­მაც ქარ­თუ­ლი ენის შეც­ნო­ბა გო­გე­ბაშ­ვი­ლის სა­ხელ­მძღვა­ნე­ლო­თი და­ი­წყეს, უმ­ცრო­სი ნაკ­ლე­ბად არის და­ინ­ტე­რე­სე­ბუ­ლი სწავ­ლით, რა­საც ამ კონ­კრე­ტულ შემ­თხვე­ვა­ში სწო­რედ უინ­ტე­რე­სო სა­ხელ­მძღვა­ნე­ლოს ვაბ­რა­ლებ" - გვე­უბ­ნე­ბა მშო­ბე­ლი.

რას გუ­ლის­ხმობს სას­წავ­ლო პროგ­რა­მა­ში ია­კობ გო­გე­ბაშ­ვი­ლის "დედა ენის" დაბ­რუ­ნე­ბა და რო­გო­რი სა­ხით შეს­თა­ვა­ზე­ბენ მას მოს­წავ­ლე­ებს, ამ სა­კი­თხზე AMBEBI.GE გა­ნათ­ლე­ბის სა­მი­ნის­ტროს სპე­ცი­ა­ლი­ზე­ბუ­ლი კო­მი­სი­ის წევ­რს, გი­ორ­გი გო­გო­ლაშ­ვილს ესა­უბ­რა.

"დედა ენას", სა­ხელ­მძღვა­ნე­ლოს შედ­გე­ნის ია­კობ გო­გე­ბაშ­ვი­ლი­სე­ულ პრინ­ციპს 2013-14 წლებ­ში არა­მა­ტე­რი­ა­ლუ­რი კულ­ტუ­რუ­ლი მემ­კვიდ­რე­ო­ბის ეროვ­ნუ­ლი ძეგლის სტა­ტუ­სი მი­ე­ნი­ჭა და ქარ­თუ­ლი ან­ბა­ნის ნო­მი­ნა­ცი­ა­ში შე­ვი­და. ქარ­თუ­ლი ან­ბა­ნი იუ­ნეს­კომ აღი­ა­რა სა­კა­ცობ­რიო კულ­ტუ­რუ­ლი მემ­კვიდ­რე­ო­ბის ძეგ­ლად და ეს ფაქ­ტობ­რი­ვად სა­ერ­თა­შო­რი­სო კონ­ვენ­ცი­ე­ბის სა­ფუძ­ველ­ზე ავალ­დე­ბუ­ლებს სა­ხელ­მწი­ფოს, და­იც­ვას კულ­ტუ­რუ­ლი მემ­კვიდ­რე­ო­ბის ძეგლი - "დედა ენა" და უზ­რუნ­ველ­ყოს მისი სი­ცო­ცხლი­სუ­ნა­რი­ა­ნო­ბა.

როცა ვამ­ბობთ დაბ­რუ­ნე­ბას, ვგუ­ლის­ხმობთ იმას, რომ მე­ო­ცე სა­უ­კუ­ნის 20-იანი წლე­ბის შემ­დეგ ია­კობ გო­გე­ბაშ­ვი­ლის სა­ავ­ტო­რო "დედა ენა" აღარ გა­მო­სუ­ლა. გო­გე­ბაშ­ვი­ლის "დედა ენას" გა­და­ა­კე­თებ­დნენ, გა­და­ა­მუ­შა­ვებ­დნენ, შეც­ვლიდ­ნენ და ბოლო პე­რი­ოდ­ში ავ­ტო­რე­ბა­დაც კი ეწე­რე­ბოდ­ნენ ის რე­დაქ­ტორ-გა­დამ­კე­თებ­ლე­ბი.

ეს რომ აღარ მომ­ხდა­რი­ყო, სა­ქარ­თვე­ლოს პარ­ლა­მენ­ტმა გა­ნი­ხი­ლა კა­ნო­ნი კულ­ტუ­რუ­ლი მემ­კვიდ­რე­ო­ბის ძეგლის სა­ფუძ­ველ­ზე სა­ხელ­მძღვა­ნე­ლოს შედ­გე­ნის შე­სა­ხებ და მიმ­დი­ნა­რე წლის მარ­ტში გა­ნათ­ლე­ბის კა­ნონ­ში შე­ვი­და ეს და­მა­ტე­ბა. კა­ნო­ნი ავალ­დე­ბუ­ლებს გა­ნათ­ლე­ბის სა­მი­ნის­ტროს ამ შემ­თხვე­ვა­ში დედა ენის გო­გე­ბაშ­ვი­ლი­სე­უ­ლი ვერ­სი­ის სა­ფუძ­ველ­ზე შე­ი­მუ­შა­ოს ახა­ლი რე­დაქ­ცია, რო­მე­ლიც შევა სკო­ლა­ში. ეს კა­ნო­ნი ავალ­დე­ბუ­ლებს სა­მი­ნის­ტროს შე­იქ­მნას სპე­ცი­ა­ლი­ზე­ბუ­ლი კომ­პე­ტენ­ტუ­რი კო­მი­სია, რო­მე­ლიც ამ ვერ­სი­ას შექ­მნი­და და მო­მავ­ლის სას­წავ­ლო წლის და­სა­წყი­სის­თვის ამ ვერ­სი­ას მი­აწ­ვდი­და სკო­ლებს.

გა­ნათ­ლე­ბის სა­მი­ნის­ტრომ რამ­დე­ნი­მე თვის წინ შექ­მნა 14 ადა­მი­ა­ნის­გან შემ­დგა­რი კო­მი­სია, რომ­ლის თავ­მჯდო­მა­რე მი­ნის­ტრი მი­ხე­ილ ბა­ტი­აშ­ვი­ლია. ამ კო­მი­სი­ა­ში არი­ან პრაქ­ტი­კო­სი პე­და­გო­გე­ბი და მხატ­ვა­რი, რად­გან ნა­ხა­ტებ­საც ძა­ლი­ან დიდი მნიშ­ვნე­ლო­ბა აქვს წიგნ­ში. კო­მი­სი­ამ ჯერ შე­ი­მუ­შა­ვა პრინ­ცი­პე­ბი რომ­ლის მი­ხედ­ვი­თაც შე­იძ­ლე­ბო­და გო­გე­ბაშ­ვი­ლი­სე­უ­ლი დედა ენის გა­და­მუ­შა­ვე­ბა, და­ამ­ტკი­ცა ეს პრინ­ცი­პე­ბი.

მთა­ვა­რი ის არის, რომ ძი­რი­თად სა­ხელ­მძღვა­ნე­ლოდ რჩე­ბა ია­კობ გო­გე­ბაშ­ვი­ლი­სე­უ­ლი და ის შე­სა­ბა­მი­სო­ბა­ში მო­დის თა­ნა­მედ­რო­ვე ქარ­თულ სა­ლი­ტე­რა­ტუ­რო ენის ნორ­მებ­თან. ეს არის ენობ­რი­ვი სა­ხელ­მძღვა­ნე­ლო, ამი­ტომ ის რაც გო­გე­ბაშ­ვი­ლის დროს იყო ნორ­მა და დღეს აღარ არის, იც­ვლე­ბა

ცვლი­ლე­ბე­ბი არის ამ ტი­პის: ზოგი სი­ტყვა, რო­მე­ლიც დღეს აღარ იხ­მა­რე­ბა ამო­ვი­ღეთ წიგ­ნი­დან, სა­კი­თხა­ვი ტექ­სტე­ბი დარ­ჩა ია­კობ გო­გე­ბაშ­ვი­ლი­სე­უ­ლი წიგ­ნის მა­სა­ლი­დან, რად­გან ისი­ნი გო­გე­ბაშ­ვილს შერ­ჩე­უ­ლი ჰქონ­და ორი ძი­რი­თა­დი პრინ­ცი­პით - ეროვ­ნუ­ლით და ზნე­ობ­რი­ვით და რად­გან ძეგლის სტა­ტუ­სი აქვს წიგნს, გა­დავ­წყვი­ტეთ ამ ტექ­სტე­ბის ადაპ­ტი­რე­ბა თა­ნა­მედ­რო­ვე­ო­ბას­თან, ასე­ვე და­ე­მა­ტა სა­ვარ­ჯი­შო­ე­ბი და ა.შ. ასე­თი სა­ხით კო­მი­სი­ამ ეს სა­ხელ­მძღვა­ნე­ლო შე­ი­მუ­შა­ვა, მი­ი­ღო და გა­დას­ცა გრი­ფი­რე­ბის­თვის სა­მი­ნის­ტროს.

კი­დევ ერთი მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნი რამ ის არის, რომ წიგნს რო­გორც თა­ვის დრო­ზე, გო­გე­ბაშ­ვი­ლის სი­ცო­ცხლე­ში ეწე­რა, დღე­საც აწე­რია - "დედა ენა შედ­გე­ნი­ლია ია­კობ გო­გე­ბაშ­ვი­ლის მიერ" და შემ­დეგ, "გა­და­ა­მუ­შა­ვა გა­ნათ­ლე­ბის, მეც­ნი­ე­რე­ბის, კულ­ტუ­რი­სა და სპორ­ტის სა­მი­ნის­ტროს სპე­ცი­ა­ლი­ზე­ბულ­მა კო­მი­სი­ამ" - გა­ნუ­მარ­ტა AMBEBI.GE-ს გი­ორ­გი გო­გო­ლაშ­ვილ­მა.

მისი თქმით, სა­მი­ნის­ტრო აღ­ნიშ­ნულ წიგ­ნებს სკო­ლებს ახა­ლი სას­წავ­ლო წლი­დან უფა­სოდ გა­დას­ცემს, თუმ­ცა უკვე მას­წავ­ლებ­ლის არ­ჩე­ვან­ზე იქ­ნე­ბა და­მო­კი­დე­ბუ­ლი, ბავ­შვებს ენას ამ კონ­კრე­ტუ­ლი თუ ამ დრომ­დე გრი­ფი­რე­ბუ­ლი სხვა სა­ხელ­მძღვა­ნე­ლო­ე­ბის მი­ხედ­ვით შე­ას­წავ­ლის.

ფოტო: სა­ქარ­თვე­ლოს პარ­ლა­მენ­ტის ეროვ­ნუ­ლი ბიბ­ლი­ო­თე­კა (და­ვით შუღ­ლი­აშ­ვი­ლის ფო­ტო­კო­ლექ­ცია; გე­რონ­ტი კუ­ხა­ლე­იშ­ვი­ლის ფო­ტო­კო­ლექ­ცია)