ქარ­თუ­ლი ბა­ზა­რი გა­ჯე­რე­ბუ­ლია კო­ლი­ბაქ­ტე­რი­ე­ბით და­ბინ­ძუ­რე­ბუ­ლი ხორ­ცპ­რო­დუქ­ტე­ბით, საკ­ვე­ბად უვარ­გი­სი ნა­ყი­ნი­თა და ყალ­ბი ნა­ტუ­რა­ლუ­რი წვე­ნე­ბით. რო­გორ გავ­ზარ­დოთ სა­ზო­გა­დო­ე­ბის ჩარ­თუ­ლო­ბა სურ­სა­თის კონ­ტრო­ლის პრო­ცეს­ში, რო­გორ შე­ვარ­ჩი­ოთ უვ­ნე­ბე­ლი სურ­სა­თი, რო­მე­ლი პრო­დუქ­ტე­ბია ზა­ფხულ­ში მალ­ფუ­ჭე­ბა­დი და რა უნდა ვი­ცო­დეთ, სა­ნამ საკ­ვებ პრო­დუქ­ტებს შე­ვი­ძენთ, კი­თხვებს სა­ქარ­თვე­ლოს მომ­ხმა­რე­ბელ­თა ფე­დე­რა­ცი­ის ხელ­მძღვა­ნე­ლი მა­დო­ნა კო­ი­ძე უა­სუ­ხობს.

გა­მოგ­ზავ­ნი­ლი კი­თხვე­ბი:

მათე:

ხში­რად ვა­კუმ­ში მო­თავ­სე­ბუ­ლი ძეხვს ვარ­გი­სი­ა­ნო­ბის ვადა აწე­რა, თუმ­ცა ვა­კუ­უ­მი დარ­ღვე­უ­ლი აქვს, რას­თან გვაქვს ამ შემ­თხვე­ვა­ში საქ­მე, არის თუ არა სა­ვაჭ­რო ობი­ექ­ტის მიერ შე­ნახ­ვის პი­რო­ბე­ბის დარ­ღვე­ვა, თუ ხდე­ბა მას­ზე უბ­რა­ლოდ ვარ­გი­სი­ა­ნო­ბის თა­რი­ღის შეც­ვლა?

-ვა­კუ­უმ­ში გა­მო­თავ­სებ­ნუ­ლი პრო­დუქ­ტი არ შე­იძ­ლე­ბა ქსელ­ში იყოს გან­თავ­სე­ბუ­ლი. მე­ნე­ჯე­რი რო­დე­საც ღე­ბუ­ლობს პრო­დუქტს, ის ვალ­დე­ბუ­ლია შე­ა­მოწ­მოს ვა­კუ­უ­მი და თუ ყვე­ლა­ფე­რი წეს­რიგ­შია ამ შემ­თხვე­ვა­ში მო­ა­თავ­სოს სა­ვაჭ­რო ქსელ­ში. ვადა არ არის გათ­ვა­ლის­წი­ნე­ბუ­ლი. თუ ვა­კუ­მი დარ­ღვე­უ­ლია, შე­იძ­ლე­ბა ბევ­რად უფრო სწრა­ფად გა­ფუჭ­დეს პრო­დუქ­ტი.

ლე­ი­ლა:

რა სა­ხის ჯა­რი­მა ეკის­რე­ბა სა­ვაჭ­რო ობი­ექტს, სა­დაც აღ­მო­ჩე­ნი­ლი იქ­ნე­ბა ვა­და­გა­სუ­ლი პრო­დუქ­ტი?

-ვა­და­გა­სუ­ლი პრო­დუქ­ტი კა­ნონ­მდებ­ლო­ბის მი­ხედ­ვით რე­ა­ლი­ზა­ცი­ა­ში არ უნდა იყოს , ეს კა­ნო­ნით არის აკ­რძა­ლუ­ლი. სურ­სა­თი რო­მე­ლიც იყი­დე­ბა სა­ვაჭ­რო ქსელ­ში თუ არის საფრ­თხის შემ­ცვე­ლი მომ­ხმა­რებ­ლის ჯან­მრთე­ლო­ბის­თვის და ეს და­დას­ტურ­და , ამ შემ­თხვე­ვა­ში ობი­ექ­ტი ჯა­რიმ­დე­ბა 1000 ლა­რით.

თორ­ნი­კე:

მომ­ხმა­რე­ბე­ლი, რო­მე­ლიც მოგ­მარ­თავთ კონ­კრე­ტულ სა­ვაჭ­რო ობი­ექ­ტზე აღ­მო­ჩე­ნი­ლი დაღ­ვე­ვის შე­სა­ხებ (ვგუ­ლის­ხმობ ვა­და­გა­სუ­ლი სურ­სა­ტის რე­ა­ლი­ზა­ცი­ას), რო­გორ რე­ა­გი­რებს სა­ა­გენ­ტო. ხდე­ბა თუ არა ამ ობი­ექ­ტის სა­ფუძ­ვლი­ა­ნი შე­მოწ­მე­ბა და რამ­დენ ხან­ში ხდე­ბა ეს?

-თუკი ვა­და­გა­სუ­ლი პრო­დუქ­ცო­ია იყი­დე­ბა სა­ვაჭ­რო ქსელ­ში, ან დარ­ღვე­უ­ლია რე­ა­ლი­ზა­ცი­ის პი­რო­ბე­ბი და პრო­დუქ­ტი საფრ­თხის მომ­ტა­ნია ჯან­მრთე­ლო­ბის­თვის , ამ შემ­თხვე­ვა­ში ექ­ვემ­დე­ბა­რე­ბა გა­ნად­გუ­რე­ბას და ასე­ვე ობი­ექ­ტი უნდა და­ჯა­რიმ­დეს. ჩვენ კონ­კრე­ტუ­ლად რაც გვე­ხე­ბა მომ­ხმა­რე­ბელ­თა ფე­დე­რა­ცი­ას შე­მო­დის ძა­ლი­ან ბევ­რი ზარი, მომ­ხმა­რე­ბე­ლი არის ძა­ლი­ან აქ­ტი­უ­რი. ჩვენ ძა­ლი­ან მჭიდ­როდ ვთა­ნამ­შრომ­ლობთ სურ­სა­თის ეროვ­ნულ სა­ა­გენ­ტოს­თან და ნე­ბის­მი­ერ ჩვენს ზარ­ზე ხდე­ბა რე­ა­გი­რე­ბა მა­კონ­ტრო­ლე­ბე­ლი ორ­გა­ნოს მიერ.

ლელა:

იყო სა­უ­ბა­რი უვარ­გი­სი კვერ­ცხის რე­ა­ლი­ზა­ცი­ა­ზე, გთხოვთ აგ­ვიხ­სნათ, რო­მე­ლი კვერ­ცხი არ ვი­ყი­დოთ? შე­მო­სუ­ლია თუ არა მა­ღა­ზი­ებ­ში უვარ­გი­სი კვერ­ცხი?

-კვერ­ცხი არის ორი ტი­პის, ერთი არის სუფ­რის და მე­ო­რე დი­ე­ტუ­რი. დი­ე­ტუ­რი კვერ­ცხის ვარ­გი­სი­ა­ნო­ბის ვადა არის მხო­ლოდ 7 დღე. სუფ­რის კვერ­ცხის ვარ­გი­სი­ა­ნო­ბის ვადა სა­ქარ­თვე­ლოს კა­ნონ­მდებ­ლო­ბით არის 28 დღი­დან 1 თვემ­დე, ისიც თუკი შე­სა­ბა­მი­სი ტემ­პე­რა­ტუ­რუ­ლი რე­ჟი­მის დაც­ვით ხდე­ბა კვერ­ცხის რე­ა­ლი­ზა­ცია. ახა­ლი კა­ნონ­მდებ­ლო­ბით, გა­ყი­დულ კვერ­ცხზე მომ­ხმა­რე­ბელს ექ­ნე­ბა სრუ­ლი ინ­ფორ­მა­ცია თუ რო­დის არის ეს პრო­დუქ­ტი და­დე­ბუ­ლი და მისი და­დე­ბის რი­ცხვი იქ­ნე­ბა თი­თო­ე­ულ პრო­დუქტზე მი­თი­თე­ბუ­ლი, ასე­ვე მი­თი­თე­ბუ­ლი იქ­ნე­ბა მწარ­მო­ე­ბე­ლი ქვე­ყა­ნა.

რაც შე­ე­ხე­ბა რე­ა­ლი­ზა­ცი­ის ვა­დებს მხო­ლოდ ერთი თვე აქვს კვერ­ცხს რა­ლი­ზა­ცი­ის ვადა.

ასე­ვე მინ­და ბოლო მო­ნა­ცე­მე­ბი მო­გა­წო­დოთ, სულ რა­მო­დე­ნი­მე დღის წინ გა­ნად­გურ­და ირა­ნი­დან შე­მო­ტა­ნი­ლი 100 ყუთი კვერ­ცხი, იმი­ტომ რომ მას ეწე­რა 3 თვი­ა­ნი შე­ნახ­ვის ვადა რაც ქარ­თუ­ლი კა­ნონ­მდებ­ლო­ბით არის და­უშ­ვე­ბე­ლი.

ნანა:

რას გვე­ტყვით პურ­თან და­კავ­ში­რე­ბით, მა­ღა­ზი­ის დახ­ლებ­ზე დევს პური შე­ფუთ­ვის გა­რე­შე, პო­ლი­ე­თი­ლე­ნის და ქა­ღალ­დის შე­ფუთ­ვა­ში, სა­სარ­გებ­ლოა თუ არა პო­ლი­ე­თი­ლე­ნის პარკში შე­ფუ­თუ­ლი პური და რო­გორ გა­ვარ­ჩი­ოთ მისი ვარ­გი­სი­ა­ნო­ბა?

-რაც შე­ე­ხე­ბა პუ­რის რე­ა­ლი­ზა­ცი­ის ფაქ­ტებს, თვი­თონ მო­სახ­ლე­ო­ბა გვა­წო­დებს ძა­ლი­ან დიდ ინ­ფორ­მა­ცი­ას იმის შე­სა­ხებ, რომ გა­და­ზიდ­ვის პრო­ცეს­ში ხდე­ბა გა­და­ზიდ­ვის პი­რო­ბე­ბის დარ­ღვე­ვა. ან­ტი­სა­ნი­ტა­რულ მდგო­მა­რე­ო­ბა­ში ხდე­ბა პუ­რის გა­და­ზიდ­ვა, იგი­ვე მსუ­ბუ­ქი ავ­ტო­მო­ბი­ლე­ბის სა­ბარ­გუ­ლით, რაც ყოვ­ლად და­უშ­ვე­ბე­ლია. არ ხდე­ბა სპე­ცი­ა­ლურ სა­მოს­ში გა­მო­წყო­ბი­ლი ადა­მი­ა­ნე­ბის მიერ მა­ღა­ზი­ა­ში ან თუნ­დაც სა­წყო­ბებ­ში პუ­რის შე­ტა­ნა, რა­მაც შე­იძ­ლე­ბა გავ­ლე­ნა მო­ახ­დი­ნოს ხა­რისხზე და უვ­ნებ­ლო­ბა­ზე.

ხშირ შემ­თხვე­ვა­ში რო­დე­საც ვყი­დუ­ლობთ პურს, შუ­ა­გუ­ლი შე­იძ­ლე­ბა ქონ­დეს სვე­ლი და არ იყოს გა­მომშრა­ლი. ასე­ვე შე­იძ­ლე­ბა ქონ­დეს სუნი და­მა­ხა­სი­ა­თე­ბე­ლი ე.წ. გა­ფუ­ჭე­ბუ­ლი კარ­ტო­ფი­ლის სუნი. ეს იმა­ზე მე­ტყვე­ლებს რომ პური არის და­ბინ­ძუ­რე­ბუ­ლი და საკ­ვე­ბად უვარ­გი­სი.

გი­ორ­გი:

რას ურ­ჩევთ ადა­მი­ა­ნებს, რომ­ლე­ბიც "ეკო­ნო­მი­ის ფა­სად" ყი­დუ­ლო­ბენ იაფ ფა­სი­ან ძეხ­ვე­ულს, რო­მე­ლიც არა­ვინ იცის რის­გა­ნაა დამ­ზა­დე­ბუ­ლი.

-ია­ფ­ფა­სი­ა­ნი პრო­დუქ­ტის ყიდ­ვა არ ნიშ­ნავს იმას, რომ ეს არის მავ­ნე პრო­ო­დუქ­ტი. ჩვენ ვი­ცით რომ ფას გან­სა­ზღვრავს ხა­რის­ხი, მგა­რამ მა­ღალ­ფა­სი­ა­ნი პრო­დუქ­ტიც არ გვაძ­ლევს ჩვენ იმის გა­რან­ტი­ას, რომ ეს არის უვ­ნე­ბე­ლი და ხა­რის­ხი­ა­ნი პრო­დუქ­ტი. მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნია რომ სა­ქარ­თვე­ლო­ში იყი­დე­ბო­დეს უვ­ნე­ბე­ლი პრო­დუქ­ტი, ეს არის აქ­სი­ო­მა და ამა­ზე არა­ვინ არ შე­მე­და­ვე­ბა.

რაც შე­ე­ხე­ბა ხა­რისხს , ხა­რის­ხი უნდა გან­სა­ზღვროს თვი­თონ მომ­ხმა­რე­ბელ­მა . თუმ­ცა უნდა იყოს დეკ­ლა­რი­ლე­ბულ ინ­ფორ­მა­ცი­ას­თან შე­სა­ბა­მი­სო­ბა­ში პრო­დუქ­ტი, რაც იმას ნიშ­ნავს, რომ რაც ეტი­კეტ­ზეა გან­თავ­სე­ბუ­ლი ინ­ფორ­მა­ცია, იმას­თან უნდა მოხ­დეს შე­და­რე­ბა და პრო­დუქ­ტი უნდა იყოს ზუს­ტად ისე­თი რაც არის ეტი­კეტ­ზე მი­ნიშ­ნე­ბუ­ლი. მომ­ხამ­რე­ბელ­მა თვი­თონ უნდა გა­ა­კე­თოს არ­ჩე­ვა­ნი რო­გო­რი ხა­რის­ხის პრო­დუქტს იყი­დის. ეს იქ­ნე­ბა უმაღ­ლე­სი ხა­რის­ხის, პირ­ვე­ლი ხა­რის­ხის თუ ა.შ.

ლილი:

რა პრო­დუქ­ტის ყიდ­ვას უნდა მო­ვე­რი­დოთ ბა­ზარ­ში ზა­ფხულ­ში?

-პირ­ველ რიგ­ში უნდა მო­ვე­რი­დოთ მალ­ფუ­ჭე­ბად პრო­დუქ­ტებს თუ ის არ არის და­ცუ­ლი შე­ნახ­ვის პი­რო­ბე­ბით. რო­დე­საც ძეხვს აწე­რია რომ აუ­ცი­ლებ­ლად უნდა ინა­ხე­ბო­დეს სა­მა­ცივ­რო და­ნად­გარ­ში და ჩვენ ვხე­დავთ რომ ძეხ­ვი არის პირ­და­პირ სა­მომ­ხმა­რებ­ლო დახლზე გან­თავ­სე­ბუ­ლი და მა­ინც ყი­დუ­ლო­ბენ ასეთ პრო­დუქტს ის რის­კის შემ­ცვე­ლია. ასე­ვე როცა პრო­დუქ­ტი მეტ­როს მიმ­დე­ბა­რე ტე­რი­ტო­რი­ა­ზე ან ქუ­ჩა­შია გა­მო­ფე­ნი­ლი ვთქვათ ყვე­ლი ან ქა­თა­მი ასეთ შემ­თხვე­ვა­ში შე­მიძ­ლია ვთქვა რომ მომ­ხმა­რე­ბე­ლი რის­კავს სა­კუ­თა­რი და ოჯა­ხის წევ­რე­ბის ჯან­მრთე­ლო­ბას. ანუ არა­ვი­თარ შემ­თხვე­ვა­ში არ შე­იძ­ლე­ბა ისე­თი პრო­დუქ­ცია ვი­ყი­დოთ რა­საც სჭირ­დე­ბა სპე­ცი­ა­ლუ­რი შე­ნახ­ვის პი­უ­რო­ბე­ბი და ვხე­დავთ, რომ ეს დარ­ღვე­უ­ლია. სა­კონ­დიტ­რო ნა­წარ­მი, რო­მელ­საც სა­ა­თობ­რი­ვი შე­ნახ­ვის ვადა აქვს და ის პირ­და­პირ ღია დახლზე იყი­დე­ბა, არ მეს­მის იმ მომ­ხმა­რებ­ლის რო­მე­ლიც გა­რის­კავს და ფა­სის სხვა­ო­ბის გამო იყი­დის ამ­გვარ პრო­დუქტს.

მაკო:

ჩა­ტარ­და თუ არა წელს ნა­ყი­ნე­ბის შე­მოწ­მე­ბა, კი­დევ ხომ არ აღ­მოჩ­ნდა ზო­გი­ე­თი ფირ­მის ნა­ყი­ნებ­ში ჯან­მრთე­ლო­ბის­თვის სა­ში­ში ნივ­თი­ე­რე­ბე­ბი?

-ჩვენ ვი­წყებთ კვლე­ვას ოთხშა­ბათს ან ხუთ­შა­ბათს სა­ვა­რა­უ­დოდ ნა­ყი­ნე­ბის შე­სა­ხებ, შე­ვის­ყი­დით ნა­ყი­ნებს და ჩა­ვა­ტა­რებთ კვლე­ვას. ეს არ მოხ­დე­ბა მარ­ტო თბი­ლის­ში. სა­ქარ­თვე­ლო­ში არ­სე­ბუ­ლი ყვე­ლა ქარ­ხნის ნა­ყი­ნი მი­ი­ღებს რე­ი­ტინ­გულ კვლე­ვა­ში მო­ნა­წი­ლე­ო­ბას და მო­სახ­ლე­ო­ბას სრულ­ყო­ფი­ლად მი­ე­წო­დე­ბა ინ­ფორ­მა­ცია რამ­დე­ნად უსაფრ­თხო პრო­დუქ­ტი იყი­დე­ბა სა­მომ­ხმა­რებ­ლო ბა­ზარ­ზე.

მშო­ბე­ლი:

რას გვე­ტყვით ნა­ტუ­რა­ლურ წვე­ნებ­ზე, რო­მე­ლიც მუ­ყა­ოს ყუ­თებ­შია, თუნ­დაც ქი­ლებ­ში, არის თუ არა რო­მე­ლი­მე მათ­გა­ნი სა­ში­ში, და რო­მე­ლია უსაფრ­თხო?

-ნა­ტუ­რა­ლუ­რი წვე­ნი ეს არის წვე­ნი, რო­მე­ლიც შეგ­ვიძ­ლია ჩვენ სახ­ლში დავ­წუ­როთ და მი­ვა­წო­დოთ ოჯა­ხის წევ­რებს, ეს არის ნა­ტუ­რა­ლუ­რი წვე­ნი. მაგ­რამ არ­სე­ბობს ნა­ტუ­რა­ლუ­რი კონ­ცენ­ტრა­ტის­გან დამ­ზა­დე­ბუ­ლი წვე­ნი და ეს სულ სხვა რამ არის. იქ აუ­ცი­ლებ­ლად არის და­მა­ტე­ბუ­ლი შემ­ნახ­ვე­ლი და­ნა­მა­ტე­ბი, რო­მე­ლიც ახან­გრძლი­ვებს შე­ნახ­ვის ვა­დებს და სწო­რედ ამი­ტომ არის ის ქი­ლებ­ში თუ მუ­ყა­ოს ყუ­თებ­ში. რაც შე­ე­ხე­ბა მათ ვარ­გი­სი­ა­ნო­ბას და უსაფრ­თხო­ე­ბას, ამა­ზე ცოტა მი­ჭირს ლა­პა­რა­კი, რად­გან ფე­დე­რა­ცი­ას არ გა­უ­კე­თე­ბია ანა­ლო­გი­უ­რი კვლე­ვა. მე პი­რა­დად არა რო­ოგრც ფე­დე­რა­ცი­ის თავ­მჯდო­მა­რე, არა­მედ რო­გორც ჩვე­უ­ლებ­რი­ვი დი­ა­სახ­ლი­სი ვამ­ჯო­ბი­ნებ ოჯახ­ში დამ­ზა­დე­ბუ­ლი წვე­ნე­ბი მი­ვირ­თვა და ოჯა­ხის წევ­რებ­საც გა­ვუ­მას­პინ­ძლდე.

მო­ქა­ლა­ქე:

ხში­რად მეს­მის, რომ ბაზ­რო­ბა­ზე დაკ­ლუ­ლი ქათ­მე­ბი წყლით არის გაჟ­ღენ­თი­ლი, რომ წონა მეტი ჰქონ­დეს. არის თუ არა რა­ი­მე მე­თო­დი, რომ ეს გა­მო­ვიც­ნოთ?

-სამ­წუ­ხა­როდ ესე­თი ფაქ­ტე­ბი ჩემ­თვი­საც არის ცნო­ბი­ლი, მაგ­რამ ამის აღ­მო­ჩე­ნა ძა­ლი­ან რთუ­ლია ვი­ზუ­ა­ლუ­რად, იმი­ტომ რომ იქ კანს ქვე­მოთ ხდე­ბა წყლით გა­ბერ­ვა. ამის ვი­ზუ­ა­ლუ­რად დათ­ვა­ლი­ე­რე­ბა და აღ­მო­ჩე­ნა ძა­ლი­ან რთუ­ლია. სამ­წუ­ხა­როდ ბაზ­რებ­ში ან გარე ვაჭ­რო­ბი­სას მო­თავ­სე­ბულ პრო­დუქ­ტის კონ­ტრო­ლი არ შეგ­ვიძ­ლია. რად­გან პი­როვ­ნე­ბებს არ აქვთ მუდ­მი­ვი ად­გი­ლი, არ არი­ან ისი­ნი რო­გორც ბიზ­ნეს ოპე­რა­ტო­რე­ბი და­რე­გის­ტრი­რე­ბუ­ლი. მე ისევ ვი­მე­ო­რებ რო­გორც დი­ა­სახ­ლი­სი ვი­კა­ვებ იმგვა­რი პრო­დუქ­ტის ყიდ­ვის­გან თავს, სა­დაც მე არ შე­მიძ­ლია პრე­ტენ­ზი­ით მივ­მარ­თო მა­რე­ა­ლი­ზი­რე­ბელ პი­როვ­ნე­ბას.

ვი­ზუ­ა­ლუ­რად ესე­თი პრო­დუქ­ტის გარ­ჩე­ვა ძა­ლი­ან რთუ­ლია და აქვე და­ვა­მა­ტებ, რომ არ­სე­ბობს კი­დევ იმის ფალ­სი­ფი­კა­ცია, რომ ხდე­ბა სა­ღე­ბა­ვით ფე­რის მი­ცე­მა ქათ­მე­ბის­თვის და ამ ფაქ­ტე­ბის შე­სა­ხებ ჩვენ ძა­ლი­ან ხში­რად გვეს­მის, მაგ­რამ რთუ­ლია ამის დამ­ტკი­ცე­ბა.

დათო:

რამ­დე­ნად სწრა­ფად ხდე­ბა მომ­ხმა­რებ­ლის გან­ცხა­დე­ბა­ზე რე­ა­გი­რე­ბა თვე­ნი სა­ა­გენ­ტოს მხრი­დან?

-ჩვენ მო­მენ­ტა­ლუ­რად ვახ­დენთ ყვე­ლა ზარ­ზე და გან­ცხა­დე­ბა­ზე რე­ა­გი­რე­ბას.

იხი­ლეთ ვი­დეო