როგორც უკვე იცით, “სახალხო ინტერვიუ“, სახელწოდებით “დაუსვი შეკითხვა“ - AMBEBI.GE -ს საშუალებით შესაძლებლობას გაძლევთ, შეკითხვა დაუსვათ თქვენთვის სასურველ და სპეციალურად შერჩეულ რესპონდენტს (ცნობილ თუ უცნობ ადამიანს). შეკითხვის დასმა შესაძლებელია AMBEBI.GE -ს კომენტარების ველში ან AMBEBI.GE -ს “ფესიბუქგვერდზე“.
თქვენს შეკითხვებს ამჯერად “პალიტრანიუსის“ გადაცემაში “სახალხო ინტერვიუ“ ზოოლოგმა, თბილისის ზოოლოგიური პარკის დირექტორმა ზურაბ გურიელიძემ უპასუხა. გთავაზობთ გადაცემიდან საინტერესო ეპიზოდებს. სრულად კი გადაცემის ნახვა შესაძლებელია მითითებულ ბმულზე.
- რატომ აირჩიეთ ზოოლოგობა და რა მოგიტანათ ამ პროფესიამ?
- ზოოლოგობა იმიტომ ავირჩიე, რომ ბავშვობიდან მოყოლებული, ეს იყო ჩემი ინტერესის სფერო, რადგანაც ცხოველები ყოველთვის მიყვარდა და მაინტერესებდა. როცა გავიგე, რომ თურმე არსებობს პროფესია, რომლითაც შეიძლება დაკავებული იყო მხოლოდ ცხოველებით, მერე ამასთან დაკავშირებით დიდხანს არც მიფიქრია. ეს საკმაოდ ადრეულ ასაკში მოხდა.
პროფესიამ საკმაოდ საინტერესო ცხოვრება მომიტანა და საინტერესო ურთიერთობები იმ ცხოველებთან რა ცხოველებთანაც მიწევს მუშაობა... გარდა ამისა მოგზაურობა და ბევრი საინტერესო თავგადასავალი. ზოგადად კი მრავალფეროვანი ცხოვრება.
- რა არის მნიშვნელოვანი ზოოპარკის დირექტორისთვის?
- საინტერესო შეკითხვაა და ამაზე ერთმნიშვნელოვნად პასუხის გაცემა რთული საკითხია. მნიშვნელოვანი ბევრი რამ არის, მათ შორის, საჭიროა კარგი ნერვული სისტემა და კარგი ნერვები და რაც მთავარია, ცხოველების სიყვარული. თუ ცხოველები არ გიყვარს, მაშინ ზოოპარკში მუშაობა შეიძლება სატანჯველად გადაიქცეს იმდენად რთული და დატვირთული საქმეა.
- ერთხელ თქვით, რომ აფრიკაში ყოფნისას თქვენს მანქანას სპილო გამოეკიდა. იქნებ გაიხსენოთ ეს ამბავი?
- ასეთი შემთხვევა რამდენჯერმე მქონდა. იყო, რომ გამოეკიდა და იყო ასეთიც, როცა პირდაპირ მოდიოდა მანქანის მიმართულებით. ფაქტობრივად, გამოეკიდა. შეიძლებოდა, გარკვეული საფრთხეები წარმოქმნილიყო, რომ არა გიდის სწორი მოქმედებები. არ დაძრათ მანქანა, არ გაიქცეთო. ეს მოხდა კრიუგერის ეროვნულ პარკში და სწორედ გიდის წყალობით შესაძლებელი გახდა იქიდან გავქცეულიყავით.
როდესაც მანქანა მოსახვევში შევიდა, იქ სპილოების ჯოგი გადადიოდა. აღმოვჩნდით სპილოების ჯოგსა და მამრ სპილოს შორის, საკმაოდ სახიფათო სიტუაცია იყო... საბედნიეროდ, ერთ-ერთი პატარა სპილო გადასვლისას შეფერხდა, იმ დროს ვიხელთეთ და გავედით.
მეორე შემთხვევისას ჩემს ოჯახთან ერთად ვიყავი, - წამოვიდა ჩვენი მანქანისკენ და იმდენად მოგვიახლოვდა, რომ მანქანას გაეხახუნა და თან ძალიან ინტერესით გვათვალიერებდა. ალბათ ფიქრობდა, ამოეყირავებინა მანქანა თუ არა, მაგრამ გადავრჩით.
- ბატონო ზურა, მყარი ნერვები გაქვთ?
- საინტერესო კითხვაა... მგონია, რომ კი.
- რა ეტაპზე ხდება მტაცებელი ცხოველი სახიფათო?
- მტაცებელი ცხოველი სახიფათოა ყოველთვის. მტაცებელი კი არა, შეიძლება ნებისმიერი გარეული ცხოველი იყოს საშიში, მათ შორის, ჩლიქოსანიც, მაგალითად, შველი... ასე რომ, ყველა გარეული ცხოველი პოტენციურად ხიფათის შემცველია...
- “ლაგუნაზე“ 2015 წელს წყალდიდობის დროს ვეფხვმა ადამიანი რომ დაგლიჯა, რა იყო იმის მიზეზი?
- წყალდიდობის დროს, როდესაც ზოოპარკის ტერიტორიაზე ძალიან დიდი წყალი დადგა, შემდეგ სწრაფი დინება შეიქმნა. დინებამ ვეფხვი, “ლაგუნას“ ტერიტორიაზე მიიყვანა. საერთოდ, ვეფხვები კარგად ცურავენ და მანაც, როგორც ჩანს, შეძლო, გაეცურა. ასე აღმოჩნდა იქ არსებულ შენობაში სადაც იმისთვის შევიდა, რომ თავი გადაერჩინა. როდესაც იმ შენობაში ადამიანები შევიდნენ, სამწუხაროდ, ის საშინელი ტრაგედია მოხდა...
- როგორც ცნობილია, პირადად თქვენ 2015 წლის 13 ივნისს ღამეს ძლივს გადარჩით. როგორ მოახერხეთ წყლის ძლიერი ტალღისთვის თავი დაგეღწიათ?
- ნამდვილად ასე იყო, 13 ივნისის ღამეს ვიმყოფებოდი ზოოპარკის ტერიტორიაზე, სადაც ეს ყველაფერი დაიწყო, სადაც საკმაოდ ძლიერი პირველი ტალღები მოვიდა. ძალიან დიდი დინება იყო. მეუღლესთან ერთად ვიმყოფებოდი და შემდეგ კი მომიწია შენობის კედლებზე პირდაპირი მნიშვნელობით ცოცვა. ასაძრომად ვოლიერის გისოსები გამოვიყენეთ და სწორედ ასე ავძვერით შენობის სახურავზე. მალე იმ შენობის მხოლოდ პარაპეტი დარჩა, სადაც წყალი ვერ მისწვდა. დანარჩენი წყალში იყო მოქცეული და იმ პარაპეტზე დილამდე ვიდექით.
- იმ ღამეს პირადად თქვენ ვინ გიშველათ?
- როგორც კი გათენდა, მოვიდა ჩემი თანამშრომელი, ახლა ეგზოტარიუმის კურატორი კოტე ფხაკაძე, ასევე მაშველები და გამოვედით. პირადად კოტე ფხაკაძე იყო, რომელიც გამოსვლაში დამეხმარა.
- ბატონო ზურაბ, როგორც 2015 წელს საპატრიარქომ აღნიშნა, კერძოდ, პატრიარქმა განაცხადა, რომ ზოოპარკის გალიის გისოსები ეკლესიის ზარების გადადნობის შედეგადაა დამზადებული. რას იტყვით ამაზე და ხომ არ იგეგმება მათი ახლით ჩანაცვლება?
- 1927 წელს თბილისის ზოოპარკი რომ შენდებოდა, არსებობს ასეთი ინფორმაცია, რომ ვოლიერის გისოსები სწორედ ზარების გადადნობის შედეგად ჩამოისხა. არ ვიცი, ეს ინფორმაცია სიმართლეს რამდენად შეეფერება. მაგრამ იმ პერიოდისთვის არსებული ის გისოსები და მთლიანად ის განყოფილება, რომელიც ზარების გადადნობით შესაძლებელია ყოფილიყო შექმნილი, ძალიან დიდი ხანია, 90-იანი წლებიდან მოყოლებული, თბილისის ზოოპარკში უკვე აღარ არსებობს. მოკლედ, თუ ასეთი იყო, ამჟამად ის გისოსები აღარ არის.
- ლაშა ბექაურის მოყვანილი ლომის ბოკვრისთვის იგეგმებოდა მასიური გალიის აგება. რა მდგომარეობაში ეს საკითხი? ისევ თქვენ კაბინეტშია?
- “მასიურ გალიაში“ ალბათ შეკითხვის ავტორი უფრო ფართო ვოლიერს გულისხმობს. რა თქმა უნდა, მიმდინარეობს მშენებლობა, ამას თავის პერიოდი დრო სჭირდება. მანამდე ის ისევ ჩემს კაბინეტში იმყოფება და თავს კარგად გრძნობს.
- თუ ოდესმე ადამიანი მტაცებლის პირისპირ აღმოჩნდა, რა უნდა იცოდეს?
- როდესაც ადამიანი ნებისმიერი ცხოველის და არა მხოლოდ მტაცებლის პირისპირ ხვდება, პირველი საჭიროა, ვიცოდეთ, რა ცხოველთან გვაქვს საქმე. ხშირ შემთხვევაში, ადამიანს სხვადასხვა ტიპის ცხოველთან, სხვადასხვა ტიპის ურთიერთობა ან მოქმედება შეიძლება დასჭირდეს. მთავარია, რომ ცხოველის მიმართ არ გამოხატოს აგრესია. არ გაიქცეს, ამან შესაძლებელია თავდასხმის პროვოცირება გამოიწვიოს.
ამასაც კარგი ნერვები სჭირდება, რომ დავდგეთ მტაცებლის პირისპირ. უნდა გითხრათ, რომ ცხოველი ძალიან იშვიათ შემთხვევაში ესხმის ადამიანს. თუმცა არის გამონაკლისებიც. მთავარია, თავდასხმის პროვოცირება არ გამოვიწვიოთ, არ ვაიძულოთ ცხოველი, თავს დაგვესხას. ჩვენი არაადეკვატური მოქმედება, ხელების ქნევა, გაქცევა, ყვირილი, აგრესია - ეს შეიძლება სახიფათო აღმოჩნდეს, თუმცა არის შემთხვევები, როდესაც სხვანაირად უნდა მოვიქცეთ. ეს კი გამოწვეულია იმით, რომელ სახეობასთან, რომელ ცხოველთან გვექნება ურთიერთობა. პირველ რიგში სასურველია, ცხოველს ვცნობდეთ.
საერთოდ, საქართველოში ასეთ შემთხვევები იშვიათია და ძალიან უნდა გაგიმართლოს, რომ გარეულ ცხოველს პირისპირ შეხვდეთ. საკმაო ფრთხილები არიან ჩვენთან.