მნიშვნელოვანი ინფორმაცია
22
მარტიდღის ზოგადი ასტროლოგიური პროგნოზი
მნიშვნელოვანი ინფორმაცია
მკითხველის რჩევით
კვირის კითხვადი სტატიები
თვის კითხვადი სტატიები
ასევე დაგაინტერესებთ
პლანეტების ქიმია - საიდუმლოებები მზის სისტემაზე, რომელიც უნდა იცოდე!
14:19 / 21-03-2025
მზის სისტემა უდიდესი ქიმიური ექსპერიმენტია, რომელიც მილიარდობით წელია მიმდინარეობს. თითოეული პლანეტა უნიკალურია თავისი შემადგენლობით, სტრუქტურით და ქიმიური თვისებებით. მოდით, გავეცნოთ, როგორია პლანეტების ქიმიური ბუნება და რა საინტერესო ფაქტები იმალება მათ უკან.
აირის გიგანტები – მყარია თუ არა?
იუპიტერს და სატურნს ხშირად „აირის გიგანტებად“ მოიხსენიებიან, მაგრამ ეს ტერმინი შეიძლება შეცდომაში შემყვანი აღმოჩნდეს. მართალია, მათი ატმოსფერო ძირითადად წყალბადისა და ჰელიუმისგან შედგება, მაგრამ ეს აირები ატმოსფეროს ქვეშ ისეთ მაღალ წნევას განიცდიან, რომ თხევად მდგომარეობაში გადადიან. ამიტომ, იუპიტერსა და სატურნს მყარი ზედაპირი არ გააჩნიათ – მათი შრეები ნელ-ნელა სითხეში გადადის. ზოგიერთი მეცნიერი ვარაუდობს, რომ იუპიტერის ღრმა შრეებში შესაძლოა მეტალის მსგავსად მოქცეული წყალბადი არსებობდეს!
ყინულის გიგანტები – განსხვავებული სამყარო
ურანი და ნეპტუნი უფრო პატარა და განსხვავებული შემადგენლობის პლანეტებია. მათი ძირითადი კომპონენტები ჟანგბადი, ნახშირბადი, აზოტი და გოგირდია. ეს ელემენტები ქმნიან ყინულის ფორმაციებს, რომლებიც პლანეტის ღრმა შრეებშია მოქცეული. მიუხედავად იმისა, რომ მათაც აქვთ აირის ატმოსფერო, მათი შემადგენლობა უფრო მძიმე ელემენტებითაა გაჯერებული, ვიდრე იუპიტერისა და სატურნის.
მყარი პლანეტები – ქანები და მეტალები
მერკური, ვენერა, დედამიწა და მარსი – ეს ოთხი პლანეტა მყარი პლანეტების კატეგორიაში შედის. მათი ძირითადი კომპონენტები ქანები და მეტალებია. საინტერესო ფაქტია, რომ ეს პლანეტები ოდესღაც გამდნარი იყო, მაგრამ დროთა განმავლობაში გაცივდა. მძიმე მეტალები, როგორებიცაა რკინა და ნიკელი, ჩაიძირა და პლანეტების ბირთვები შექმნა. დედამიწის ბირთვში არსებული რკინა და ნიკელი მას გიგანტურ მაგნიტად აქცევს, რაც პლანეტას კოსმოსური სხივებისგან იცავს.
მარსი – მზის სისტემის ვულკანური გიგანტი
ყველაზე დიდი ვულკანი მზის სისტემაში მარსზეა. მას ოლიმპის მთა ჰქვია და ევერესტზე სამჯერ მაღალია! ამ ვულკანიდან ამოფრქვეული ლავა 100-ჯერ მასშტაბურია დედამიწის ვულკანებთან შედარებით. ეს მიანიშნებს, რომ მარსი ოდესღაც მეტად აქტიური პლანეტა იყო.
ვენერას ცხელი საიდუმლო
მიუხედავად იმისა, რომ მერკური მზესთან ყველაზე ახლოს მდებარეობს, ყველაზე ცხელი პლანეტა ვენერაა. რატომ? მისი ატმოსფერო თითქმის მთლიანად ნახშირორჟანგისგან შედგება, რომელიც სითბოს ინარჩუნებს და პლანეტას უკიდურესად ცხელ ადგილად აქცევს. ვენერას ატმოსფერული წნევა იმდენად მაღალია, რომ მისი ზედაპირი ოკეანის ფსკერზე, ერთი კილომეტრის სიღრმეზე ყოფნას ჰგავს!
მზე და პლანეტების დაბადება
მზე ძირითადად წყალბადისა და ჰელიუმისგან შედგება, თუმცა მცირე რაოდენობით შეიცავს ჟანგბადს, ნახშირბადს, ნეონს და რკინასაც. მზე და მზის სისტემის პლანეტები დაახლოებით 4.6 მილიარდი წლის წინ წარმოიქმნა. პლანეტების ფორმირება დაიწყო პროტოპლანეტარულ დისკოში – მბრუნავ მასაში, რომელიც შეიცავდა მტვერს, აირებს და ყინულს. დროთა განმავლობაში, ეს მასალები შეიკრა, გაერთიანდა და საბოლოოდ პლანეტებად ჩამოყალიბდა.
მზის სისტემის პლანეტები წარმოუდგენლად მრავალფეროვანია. ზოგი აირებისგან შედგება, ზოგი ქანებისა და მეტალებისგან, ხოლო ზოგიერთ მათგანზე გვხვდება გიგანტური ვულკანები და ექსტრემალური ატმოსფერული პირობები. ეს ყველაფერი გვაჩვენებს, რომ მზის სისტემა უზარმაზარი, დინამიკური და ქიმიურად საინტერესო სივრცეა, რომელიც ჯერ კიდევ უამრავ საიდუმლოს მალავს.
წიგნში - „500 ფაქტი ქიმიაზე“, რომელიც ყველაზე საინტერესო სერიის მეორე ტომია, უამრავ საინტერესო, სახალისო და საგანმანათლებლო ფაქტს წაიკითხავთ, რომელიც ქიმიას უფრო გასაგებს და მიმზიდველს ხდის.
„500 საინტერესო ფაქტი ქიმიაზე“ ხელმისაწვდომი იქნება 24 მარტიდან. წიგნი ერთი კვირის მანძილზე სპეციალურ ფასად, 15 ლარად გაიყიდება. წიგნის შეძენას შეძლებთ „ბიბლუსის“ ფილიალებში, პრესის გამავრცელებელ წერტილებში და ონლაინ.
ეზიარეთ მეცნიერების საოცარ სამყაროს! გაეცანით 500 საინტერესო ფაქტს, რომელიც ყველა ასაკის ბავშვსა და მოზრდილს დააინტერესებს და ბევრ ახალს ასწავლის.
R
sponsored by
ContentRoom
რუბრიკის სხვა სიახლეები
დღის ვიდეო
00:00 / 00:00
შსს ფარულ ჩანაწერებს აქვეყნებს - დაკავებულია 3 პირი: კადრებში ჩანს, როგორ ყიდიან ნარკოტიკს
კვირის კითხვადი სტატიები
მნიშვნელოვანი ინფორმაცია
მკითხველის რჩევით
