"ტვინის შერყევის გამო 2 კვირის განმავლობაში წოლითი რეჟიმი მქონდა. თავზე 7 ნაკერი დამადეს. სახლში სრულად 10 დღე არ დავრჩენილვარ. 10 დღეა, სამსახურში გამოვედი" - გვეუბნება "ტვ პირველის" ჟურნალისტი მარიამ გაფრინდაშვილი, რომელიც 29 ნოემბერს, პარლამენტთან აქციის გაშუქების დროს დაშავდა - ტვინის შერყევა მიიღო.
როგორ გრძნობს ახლა თავს, როგორ იხსენებს ამ მძიმე ფაქტს, როგორ აფასებს ქვეყანაში მიმდინარე მოვლენებს, ამაზე AMBEBI.GE-სთვის მიცემული მისი ინტერვიუდან შეიტყობთ.
- მარიამ, როგორ ხართ?
- პერიოდულად თავის გაუსაძლისი ტკივილი მაქვს, დამრჩა "შრამი", მაგრამ ყველაფერი გაივლის. ფიზიკური ტკივილი არაფერია, ჩემთვის უფრო მტკივნეული ის იყო, როცა რუსთაველზე, იმ საშინელი მოვლენების ეპიცენტრში ჩემი კოლეგები მუშაობდნენ და მე სახლში ვიწექი. ეს ჩემთვის იძულებითი ღონისძიება იყო და მორალურად უმძიმესი რამ.
- რა მოხდა 29 ნოემბერს?
- 29 ნოემბერს ჩემს ოპერატორთან ერთად რუსთაველის გამზირზე მივედი. როგორც იცით, იმ დღეებში აქციაზე დაძაბულობის რამდენიმე ეპიცენტრი იყო. მე ოპერატორთან ერთად ჩიტაძის ქუჩაზე ვმუშაობდი... ჩვენი ინტერესი გამოიწვია არეულობის მცდელობამ, რაც შევამჩნიეთ და ვეძებდით ე.წ. ტიტუშკებს. ადამიანებს, ვინც კონფლიქტის ხელოვნურად პროვოცირებას იწვევდნენ. ჩემი ვარაუდით, ერთ-ერთი ტიტუშაკა პოლიციას დაუპირისპირდა, პოლიციამ ტერიტორია დატოვა და წინა ფლანგზე გადმოინაცვლეს ე.წ. ხარებას დანაყოფის წევრებმა, მორბენალებმა (ასე ვეძახით), ანუ კაცებმა შავებში. მივხვდი, დაკავების ოპერაცია იწყებოდა და მათთან ერთად, ჩიტაძის ქუჩიდან რუსთაველზე გადავინაცვლე.
ობიექტურობისთვის უნდა ითქვას, რომ ჩემ მიმართ ფიზიკურ ძალადობას ადგილი არ ჰქონია. როგორც მახსოვს, როცა მასიური დაკავების ოპერაცია დაიწყეს, თავის არეში უკიდურესი ტკივილი ვიგრძენი და მერე მართლა არაფერი მახსოვს. გარკვეული დროის შემდეგ ჩემი ოპერატორის ხმამ გამაღვიძა, - სასწრაფოს და ექიმებს ეძებდა... გარდა იმისა, რომ ექიმებმა პირველადი დახმარება გამიწიეს, ძალიან გამამხნევეს. შემდეგ კლინიკაში გადამიყვანეს, სადაც ასევე მომხედეს.
ზუსტად თქმა არ შემიძლია, ქვა საიდან მომხდა, ან ვინ ისროლა, იყო თუ არა ის სუს-ის ტიტუშკა. არც ის ვიცი, რაც თავში მომხვდა, რეალურად იყო თუ არა ქვა. მქონდა გონების კარგვის ეპიზოდიც...
- მარიამ, როგორც ჟურნალისტი უამრავი ამბის ეპიცენტრში ყოფილხართ და გაგიშუქებიათ. როგორ ფიქრობთ, რა პროცესები მიდის ახლა?
- რაღაცნაირად გამიმართლა, რომ ყოველთვის ვარ ასეთი ამბების ეპიცენტრში - ეს დიდ გამართლებად მიმაჩნია... მინახავს წინა ხელისუფლების მიერ დარბეული აქციები და ის საშინელება, ამ ხელისუფლების მიერ დარბეული აქციები და საშინელება, 20 ივნისი და გამიშუქებია, მაგრამ არასდროს მინახავს ის სისასტიკე, რასაც ახლა ვნახე... ადრე პოლიცია, სპეცრაზმი ცდილობდა, კამერის მიღმა ჩაედინა სისასტიკე, რომ ვერ გადაგვეღო. ამ აქციებზე, ჩემი აზრით, ადამიანებს დემონსტრაციულად სჯიდნენ. გურამ როგავას შემთხვევაშიც სპეცრაზმელმა ხომ კაამერების წინ გაბედა, დაარტყა და ლამის მოკლა.
მათ მწვანე შუქი ჰქონდათ ანთებული, რომ ტელეკამერების წინ, ეცემათ ჟურნალისტები, ტელეოპერატორები, აქციის მონაწილეებისთვის დაზიანებები მიეყენებინათ. იცოდნენ, ამისთვის არ დაისჯებოდნენ და არც ისჯებიან. მათგან არც ერთი დაკავებული და პასუხისგებაში მიცემული არ გვინახავს. შესაძლოა, არც კი გამოუკითხავთ. ეს საქმეები დახურულია და ჩვენ მათზე წვდომა არ გვაქვს. ეს სისასტიკე საჩვენებლად იყო, რომ აქციაზე ადამიანები არ გასულიყვნენ. ჟურნალისტებში და ოპერატორებში შიში დაეთესათ, რომ ის უბედურება, რაც ამ ქალაქის ქუჩებში 14 დღის განმავლობაში ხდებოდა, აღარ გადაეღოთ. ჩემი აზრით, ეს ვერ მოახერხეს.
ჩემ შემთხვევაშიც ფიზიკურმა ტკივილმა გაიარა და მე ისევ აქციაზე ვდგავარ. ძალიან სცდება ეს რეჟიმი, თუ ფიქრობს, რომ ასე ფიზიკური ძალადობით ვინმეს გააჩერებს. ნაცემი და დარბეული, იზოლატორებიდან გამოშვებული ხალხი მეორე დღეს აქციაზე ბრუნდებოდა. არავის ეშინია.
- თქვენი გუნდიდან თავს დაესხნენ ასევე მაკა ჩილაძეს - არნახული სისასტიკე ვნახეთ...
- როგორც ვთქვი, ტვინის შერყევის გამო ვიწექი, მაგრამ მაკას კადრი რომ ვნახე, ლოგინიდან წამოვხტი... მაგ კადრმა ჩემი წოლითი რეჟიმი შეწყვიტა, ძალიან გავმწარდი, სახლში ვეღარ გავჩერდი და მეორე დღეს სამსახურში მივვარდი, იმიტომ რომ გავგიჟდი. მერე მაგ ამბავზე სიუჟეტი მქონდა და კადრს ვერ ვუყურებდი. დღემდე ვერ ვუყურებ, საშინელი სანახავია...
- როგორ ფიქრობთ, ასეთი გადამეტებული ძალის გამოყენება რატომ გადაწყვიტეს?
- იმიტომ, რომ ყველაზე მეტად ხალხის პროტესტის ეშინიათ და ძალის დემონსტრირებას აჩვენებენ. უპრეცედენტო რაოდენობის ცრემლსადენი გაზი გამოიყენეს, არადა, კანონის თანახმად, ერთდროულად ამ ყველაფრის გამოყენების უფლება არ აქვთ. თავდაპირველად გაფრთხილების გარეშე იწყებდნენ ოპერაციას და შემდეგ დღეებში უკვე ფორმალურად ისმოდა გამაფრთხილებელი სირენა... შაბათის გუნდმა, არჩევნებამდე ერთი კვირით ადრე, აუდიოჩანაწერი მოვიპოვეთ და გავასაჯაროვეთ, სადაც პირდაპირ გასცემდნენ ბრძანებას, რომ წყალში გაზი გაერიათ..
.
- უშიშარ და შეუპოვარ ჟურნალისტად გიცნობენ. შიშის მომენტი არ გაქვთ?
- არა... არასდროს ვფიქრობ, რომ ოჯახის წევრები მიყურებენ. დედაჩემი დედამიწაზე ყველაზე მეტად მიყვარს, მაგრამ როდესაც მიკროფონს ხელში ვიჭერ, არ მახსენდება რომ დედა მიყურებს. ეს ცუდია, მაგრამ ასეა. მიკროფონით რომ ვარ, ვთვლი, რომ ეს ჩემი ვალდებულებაა, თუ ამ საქმეს ვაკეთებ, ბოლომდე უნდა გავაკეთო. მიყვარს ჩემი პროფესია. უკითხავთ - ოდესმე ფსიქოლოგი თუ დაგჭირვებიაო? არასდროს, მიუხედავად იმისა, რომ არაერთხელ ძალიან ემოციური მომენტი მქონია... ეთერში არა, მაგრამ სახლში მისულს, დღეები მიფიქრია, რადგან გინდა, არ გინდა, მეხსიერებაში ეს ყველაფერი რჩება... მე არა, მაგრამ ფსიქოლოგი ჩემი ოჯახის წევრებს დასჭირვებიათ. ისინი ნერვიულობენ, რადგან მუდმივად ეპიცენტრში ვარ.
- მუქარა თქვენი მისამართით თუ ყოფილა?
- მუქარაც ყოფილა, თვალთვალი, სახლთან დახვედრა, მაგრამ მსგავსი რამეების არ მეშინია. ყურადღებაც კი არ მიმიქცევია. ეს მუქარები ჩემთვის ცოტა ღიმილის მომგვრელია. ზუსტად ვიცი, რასაც ვაკეთებ, რომ ჩემი პროფესიის ერთგული ვარ. შეცდომები როგორ არ დამიშვია, მაგრამ მიზანმიმართულად ჩემი მაყურებლისთვის არასდროს ტყუილი არ მითქვამს.
- გამომძიებელ ჟურნალისტთა გუნდის აქტიური წევრი ხართ, მნიშვნელოვან თემებზე მუშაობთ, ეს ემოციურად რა არის თქვენთვის?
- არ ვთვლი, რომ გამომძიებელი ჟურნალისტი ვარ, მე უფრო ქუჩის რეპორტიორი ვარ. ვმუშაობ კრიმინალურ თემებზე, რადგან ეს სფერო ძალიან მაინტერესებს. მუდმივად ვეცნობი სისხლის სამართლის საქმეებს, ტომებს დეტალურად ვკითხულობ და მერე მაყურებლამდე მიმაქვს. ამ ყველაფრის გაცნობა ემოციურად მძიმეა. ყოფილა, რომ კონკრეტულ ქეისზე მუშაობისას ღამეები გამითენებია. რამდენიმე დღე მიცხოვრია იმ მსხვერპლის ცხოვრებით, დავფიქრებულვარ იმაზე, რას გრძნობდა... მახსოვს, ჩემი ყველა რეპორტაჟი და ჩართვა, რომელიც მომიმზადებია (ძირითადად კარგ ამბებს ეთერში არ ვყვები). მართლა ყველა ტრაგედია მახსოვს და თავში იმ დროს ამომიტივტივდება ხოლმე, როცა საერთოდ არ უნდა გამახსენდეს. მიუხედავად ამისა, ძალიან მაინტერესებს ეს სფერო.
- "ტიკ-ტოკზე" პოპულარულია ზვიად ხარაზიშვილის, იმავე "ხარებას" ვიდეო, სადაც თქვენც ჩანხართ. ვინაა მისი ავტორი და რა რეაქცია გქონდათ, როდესაც ვიდეო პირველად ნახეთ?
- ხარება, ზვიად ხარაზიშვილი არის სპეცრაზმის შეფი. მოდის წინა ხელისუფლებიდან, ის "ორი გვამის" ვიდეოდან გვახსოვს. შესაბამისად მის მიმართ კითხვები ყოველთვის არსებობს, - თუნდაც ის, როგორ მოახერხა, დაპორტირება, გამდიდრება... სანამ ასპარეზზე გამოჩნდებოდა, მასზე მანამდეც ვამზადებდი რეპორტაჟებს და კითხვები მასთანაც სულ მქონდა.
არ ვიცი, ეს ვიდეო "ტიკ-ტოკ" ტრენდი რატომ გახდა. "ტიკ-ტოკი“ არც მაქვს, მაგრამ ლინკები გამომიგზავნეს და ვნახე. არც ის ვიცი, ვინაა მისი ავტორი და აღნიშნული ვიდეო პროპაგანდის ნაწილია თუ რას ემსახურება, ვის ინტერესში შედის.
მე ვიცი, რომ ზვიად ხარაზიშვილი არის საჯარო მოხელე, ერთ-ერთი ყველაზე დიდი დეპარტამენტის ხელმძღვანელი, იმ დეპარტამენტის, რომელიც ამ ქვეყანაში ხალხს სცემს. ის აღმოჩნდა სკანდალის შუაგულში, როდესაც ვიცე-გუბერნატორთან ჰქონდა დაპირისპირება, ვგულისხმობ შინჯიკაშვილს. ვინაიდან ვარ ჟურნალისტი, შესაბამისად მასთან მქონდა კითხვები და კითხვებს ისევ დავუსვამ, როდესაც კიდევ შემხვდება. რატომღაც მე აღმოვჩნდი ჟურნალისტი, რომელმაც ის იპოვა იმ დროს, როდესაც მთელი მედია ეძებდა. რა თქმა უნდა, ყველა ჟურნალისტი დაუსვამდა კითხვებს.
- ალბათ ამიტომაც მოხვდით იმ ვიდეოში... აღნიშნეთ, რომ ოჯახის წევრები ჩემზე ნერვიულობენო. ამჯერად, როდესაც ასე დაშავდით, როგორი იყო მათი რეაქცია?
- ოჯახის წევრები ჩემი ყველაზე დიდი მოტივატორები და გულშემატკივრები არიან. ამ ამბავსაც ეთერში უყურებდნენ, მაგრამ საქართველოში არ იყვნენ. 4 და ვართ და ერთი ძმა გვყავს. ისე დაემთხვა, რომ დედასთან ერთად, ყველანი ქვეყნის ფარგლებს გარეთ იყვნენ. მე სამსახურის გამო მათთან ერთად ვერ წავედი, თუმცა აქ იყო ჩემი 94 წლის ბაბუა. ამ ყველაფერს ისიც ტელევიზორში უყურებდა. ძალიან შეეშინდა, ამის გამო საავადმყოფოდან სახლში მეორე დღესვე გამოვიქეცი, რადგან არ სჯეროდა, რომ ცოცხალი ვიყავი.
მიუხედავად იმისა, რომ ჩემი ოჯახის წევრები მიჩვეულები არიან ჩემ გამო სტრესებს, მართლა ძალიან ინერვიულეს და განიცადეს. მეორე დღესვე ყველა საქართველოში დაბრუნდა, არადა, ეს დაგეგმილი არ ჰქონდათ... ამდენი წელია, ჟურნალისტი ვარ და დედაჩემი მაინც ვერ ეგუება ამ ყველაფერს. როცა აქციაზე ვარ, სულ მეუბნება, - წამოდი სახლში. იცის, რომ არ წავალ, მაგრამ მაინც მწერს. მერე მოაყოლებს ხოლმე - ვიცი, არ წამოხვალ, მაგრამ მაინც მოგწერე. ბაბუაჩემი ჩემი ნომერ პირველი გულშემატკივარია. მისი თქმით, მე ვარ ქერა, ლამაზი, ცისფერთვალება, ყველაზე ჭკვიანი და მოდელი... გამორჩეულად მიყვარს. თან პროევროპელი ბაბუაა...
- მარიამ, როგორც ამ ქვეყნის მოქალაქე, რას ფიქრობთ, ამ მძიმე კრიზისიდან ჩვენი ქვეყანა როგორ უნდა გამოვიდეს?
- დარწმუნებული ვარ, რომ ეს ქვეყანა არ გარუსდება. ახლა რუსთაველზე მართლა საქართველო დგას. ისეთი პროცესია, რომ ყოველ დღე ახალ-ახალი ადამიანები იბადებიან. ახალი საზოგადოება ყალიბდება. ამ ქვეყნის დატოვება არ მინდა, აქ მინდა ვიცხოვრო. ამ მომვლენებმა მეტად მაჩვენა, რომ ეს ქვეყანა ძალიან მიყვარს. ჩემთვის რუსეთი უფსკრულია. არ მესმის ადამიანების, ვისაც შეუძლია, ეს ყველაფერი „გააპრავოს“. თუ ამ რეჟიმს ეს სისასტიკე შერჩა, შესაძლოა, მე და ჩემი კოლეგები, ისინი, ვინც ამათ გამართლებას ცდილობენ, რუსეთში ერთად აღმოვჩნდეთ. მინდა, რომ ეს ყველამ გაიაზროს. თორემ ნებისმიერს თავისი არჩევანი აქვს და პატივისცემას ვუდასტურებ... ვუყურებ როგორია ეს პროტესტი, - არ ვეთანხმები, იმას, რომ პოლიციელს აგინო, ცემო. საერთოდ არავისზე არ უნდა იძალადო, მაგრამ როდესაც ჯალათური წესებით გისწორდებიან, ბოდიში, რა - ეს მარაზმია. მგონია, რომ რუსთაველზე დღეს ამ ქვეყნის ისტორია იწერება. გამიმართლა, რომ ამ რაღაცების ნაწილი ვარ. ბოლოს და ბოლოს ამ ქვეყანაში ხალხი მართლა გაიმარჯვებს.
- დაინიშნება ხელახალი არჩევები?
- არ ვიცი, თუმცა ერთი რამ ზუსტად ვიცი, - ერთი კაცი, რომელიც სადღაც ზის, - დაგვცინის. არავის ვუპირისპირდები, მაგრამ მიმაჩნია, რომ ეს ქვეყანა მიჰყავთ რუსეთში, უბრალოდ, ეს არ უნდა შერჩეთ. საქართველო არ უნდა გახდეს რუსეთი. არ დაგვიმსახურებია და ეს ისტორიული უსამართლობა იქნება. მჯერა, რომ ეს არ მოხდება.