BBC News-ის მიერ მოძიებული დოკუმენტების მიხედვით, რუსეთში, სამხედროებთან დაკავშირებულ კომპანიებზე 2,1 მილიონი დოლარის ღირებულების მაღალტექნოლოგიური აღჭურვილობა გაიყიდა.
ბრიტანელმა მწარმოებელმა Beck Optronic Solutions-მა, რომელიც ბრიტანულ ტანკებზე Challenger 2-ზე და გამანადგურებელ ჯეტებზე- F35-ზე მუშაობდა, BBC-ს განუცხადა, რომ მას სანქციები არ დაურღვევია. არ აქვს არანაირი საქმიანი შეხება რუსეთთან ან ყირგიზეთთან და გადაზიდვების შესახებ პასუხისმგებელი არ არის.
“ჩვენი გამოძიება ბადებს კითხვებს, უკრაინაში ომის დაწყების შემდეგ, რუსეთის წინააღმდეგ დაწესებული სანქციების ეფექტურობის შესახებ,“ - წერს გამოცემა.
გზამ მიგვიყვანა 25 წლის ვალერია ბაიგასტინასთან. ყაზახ გოგონასთან, რომელიც ახლა ბელორუსიაში ცხოვრობს. ნახევარ განაკვეთზე მომუშავე მოდელი, სოციალურ ქსელში რეგულარულად აქვეყნებს ფოტოებს თავისი მდიდრულ ცხოვრების წესის შესახებ. ბოლო ორი წლის განმავლობაში იგი ეწვია დუბაის, შრი-ლანკას და მალაიზიას.
სოციალურ მედიაში მას არ აქვს მითითებული, რომ არის იმ ფირმის დირექტორი, რომელიც მილიონობით დოლარის ღირებულების აღჭურვილობას აწვდიდა რუსეთში სანქცირებულ კომპანიებს.
ორივე ქვეყანა ყოფილი საბჭოთა კავშირის სახელმწიფოა, რომელსაც რუსეთთან ძლიერი სავაჭრო კავშირებით აქვს. ბელორუსია რჩება მოსკოვის უძლიერეს მოკავშირედ ევროპაში. მონაცემები აჩვენებს, რომ მას შემდეგ, რაც 2022 წლის თებერვალში რუსეთს სანქციები დაუწესდა, დიდი ბრიტანეთის ექსპორტი ყირგიზეთში 300%-ზე მეტით გაიზარდა.
BBC-ის მიერ მოპოვებული დოკუმენტები აჩვენებს, რომ Rama Group-მა მოსკოვში ორი გადაზიდვა განახორციელა. ეს იყო მაღალი ხარისხის ოპტიკა, რომელიც შეიძლება გამოყენებულ იქნას რაკეტებში, ტანკებში და თვითმფრინავებში.
მიუხედავად იმისა, რომ მისი ზოგიერთი ლინზა გამოიყენება ჯანდაცვისა და ინჟინერიაში, Beck Optronic Solutions-ის ვებსაიტზე დეტალურადაა აღწერილი მათი ფართო სამხედრო და თავდაცვითი შესაძლებლობები.
როგორც BBC-მ შეძლო საბაჟო დოკუმენტების მიხედვით დაადგინა Beck Optronics-ის მიერ წარმოებული, ჯამურად 2,1 მილიონი დოლარის ღირებულების პროდუქცია, მოსკოვში კომპანიების - Rama და შპს Shisan-ის მეშვეობით გაიგზავნა.
2023 წლის დეკემბერში და 2024 წლის იანვარში Rama Group-მა მოსკოვში ორი მიწოდება განახორციელა. პროდუქცია აღწერილი იყო როგორც “კამერის მბრუნავი ნაწილი“. ის გაეგზავნა მოსკოვის სამხრეთ-დასავლეთით, სმოლენსკში დაფუძნებულ კომპანია Sol Group-ში, აშშ-მ დაასანქცირა.
Beck Optronics-ის პროდუქციის კიდევ ერთი გადაზიდვა Shisan LLC-მ განახორციელა. პროდუქტის ღირებულება 1,5 მილიონი აშშ დოლარი იყო. პროდუქცია აღწერილი იყო, როგორც “ლინზები მოკლე ტალღის ინფრაწითელი კამერისთვის“ და გაიგზავნა ურალის ოპტიკურ-მექანიკურ ქარხანაში, რომელიც ბომბის მართვის აღჭურვილობას აწარმოებს და სანქცირებულია.
“თუმცა, როდესაც ვალერია ბაიგასკინას ვესტუმრეთ, გვითხრეს რომ ქვეყნიდან მივლინებით იყო წასული. მოვიძიეთ მისი ტელეფონის ნომერი და ჩვენი შედეგები გავაცანით,“ - წერს გამოცემა.
ბაიგასკინამ განაცხადა, რომ კომპანიის დამფუძნებელი ნამდვილად ის იყო, თუმცა მაისში გაყიდა. რაც შეეხება ბრალდებებს, ყველაფერი უარყო. მისი თქმით, სანამ კომპანიას ხელმძღვანელობდა, მსგავსი არაფერი ხდებოდა.
“მოგვიანებით მან ელფოსტით გვითხრა, რომ ბრალდებები იყო "სასაცილო" და დაფუძნებული "ცრუ ინფორმაციაზე",“ -წერს BBC.
“სავაჭრო საქმიანობა ხორციელდება ექსკლუზიურად ყირგიზეთის მოქმედი კანონმდებლობის ფარგლებში. კომპანია არაფერს არღვევს. ნებისმიერი სხვა ინფორმაცია მცდარია“, -განუცხადა ჟურენკომ გამომძიებელ ჟურნალისტებს.
BBC- ის გამოძიების შედეგებს ისიც გამოეხმაურა და ელფოსტით განაცხადა, რომ ინფორმაცია იყო “მცდარი“ და ის აწარმოებდა “ბიზნესს, რომელიც ამარაგებს ექსკლუზიურად სამოქალაქო საქონელს, რომელიც წარმოებულია აზიის ქვეყნებში“.
”ეს არ ეწინააღმდეგება იმ შტატის კანონებს, რომელშიც მე ვმუშაობ და არავითარი კავშირი არ აქვს აშშ-ს სანქციებთან, რადგან შეუძლებელია აზიური საქონლის თავისუფალი ვაჭრობის აკრძალვა, რომელიც ხელმისაწვდომია გასაყიდად და მიწოდებისთვის”- აღნიშნა მან.
კომპანიაში მიიჩნევენ, რომ ჩამოთვლილი მოწყობილობების ნაწილი კომპანიის მიერ წარმოებულიც კი არ არის და შესაძლოა საბაჟო დოკუმენტაცია გაყალბებული იყოს.
ვაშინგტონში დაფუძნებული უსაფრთხოების ანალიტიკური ცენტრის C4ADS-ის საბაჟო ჩანაწერების ანალიზი აჩვენებს, რომ Shisan-მა 2023 წლის ივლისიდან დეკემბრამდე ყირგიზეთის გავლით რუსეთში 373 გადაზიდვა განახორციელა.
მათგან 288 შეიცავდა საქონელს, საბაჟო კოდით- “ბრძოლის ველისთვის უმნიშვნელოვანესი ნივთები“.
იმავე ექვსთვიან პერიოდში Rama Group-მა რუსეთში სულ 1756 მიწოდება განახორციელა. აქედან 1355 გაიგზავნა “პრიორიტეტული საბრძოლო ნივთების“ სიისთვის.
“საერთაშორისო ორგანოებმა იციან ყირგიზეთის როლი სანქციების გვერდის ავლის პროცესში. აპრილში, მაშინდელი ბრიტანეთის საგარეო საქმეთა მინისტრი დევიდ კამერონი ეწვია ბიშკეკს და მოუწოდა ყირგიზეთის ხელისუფლებას მიიღონ უფრო აქტიური ზომები სანქციების დაცვის გამკაცრებისთვის,“ - წერს გამოცემა.
იხილეთ ასევე: