ნიუ-დელი შავმა ნისლმა "ჩაყლაპა" - სკოლები დახურულია, ტაჯ მაჰალი კი თითქმის არ ჩანს (ფოტოები)
ინდოეთის დედაქალაქში, ნიუ-დელიში მზარდი დაბინძურების გამო ყველა დაწყებითი სკოლისთვის გაიცა ბრძანება, რომ შემდგომ შეტყობინებამდე გაკვეთილები შეწყვიტონ. 100 მილზე მეტი მანძილის დაშორებით სმოგი იმდენად სქელია, რომ ტაჯ მაჰალის მონუმენტს ფარავს.
- დელი და მისი შემოგარენი, სადაც 30 მილიონზე მეტი ადამიანი ცხოვრობს, მსოფლიო რეიტინგებში ჰაერის დაბინძურების მხრივ ზამთარში მუდმივად ლიდერობს, რაც, სავარაუდოდ, უზარმაზარ მეგაპოლისში მცხოვრებთა სიცოცხლის ხანგრძლივობას დაახლოებით შვიდი წლით ამცირებს.
მათთვის დაბინძურება ყოველწლიური ტანჯვის წყარო გახდა, ხოლო მთავრობის სხვადასხვა ინიციატივამ პრობლემის გადაჭრა ვერ მოახერხა.
"მზარდი დაბინძურების დონის გამო, შემდგომ მითითებებამდე დელის ყველა დაწყებითი სკოლა ონლაინ გაკვეთილებზე გადავა," - განაცხადა მთავარმა მინისტრმა ატიშიმ, რომელიც ერთი სახელით არის ცნობილი, სოციალურ პლატფორმა X-ზე.
ყოველწლიურმა სმოგის (შავი ნისლის) კრიზისმა ასევე გამოიწვია მრავალი სხვა შეფერხება მთელ ქალაქში და ჩრდილოეთ ინდოეთში, მათ შორის - ფრენებისა და მატარებლების დაგვიანება და გაუქმება. საავადმყოფოები პაციენტების მატებაზე იტყობინებიან, რომელთაც სუნთქვითი და კუჭ-ნაწლავის პრობლემები აღენიშნებათ, რაც დაბინძურებასთანაა დაკავშირებული, რომელიც, ექიმების თქმით, ქალაქში მოსახლეობის ჯანმრთელობის კრიზისს იწვევს.
მთავრობამ ხუთშაბათს ასევე აკრძალა ყველა არააუცილებელი მშენებლობა და მოუწოდა მოქალაქეებს, უფრო მეტად გამოიყენონ საზოგადოებრივი ტრანსპორტი და თავი შეიკავონ გათბობისთვის ნახშირისა და შეშის გამოყენებისგან, თუმცა არ უთქვამთ, რამდენ ხანს გაგრძელდება ეს ზომები.
ჩრდილოეთ ინდოეთში ჰაერის ხარისხი გასული კვირის განმავლობაში გაუარესდა. PM2.5 დამაბინძურებლების დონე - საშიში კიბოს გამომწვევი მიკრონაწილაკების, რომლებიც სისხლის მიმოქცევაში ფილტვების გავლით ხვდება - ოთხშაბათს, ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის მიერ რეკომენდებულ დღიურ მაქსიმუმზე 50-ჯერ მეტი იყო.
სმოგის მთავარ მიზეზად ინდოეთის სხვა რეგიონებში მინდვრების გასაწმენდად ფერმერების მიერ ნამჯის დაწვა მიიჩნევა, ისევე, როგორც ქარხნებისა და ტრანსპორტის გამონაბოლქვი.
ყოველ ზამთარს, ოქტომბრის შუა რიცხვებიდან სულ მცირე, იანვრამდე, უფრო გრილი ტემპერატურა და ნელი ქარები სასიკვდილო დამაბინძურებლების დაგროვებით სიტუაციას აუარესებს.
ინდოეთის უზენაესმა სასამართლომ ამ ოქტომბერში დაადგინა, რომ სუფთა ჰაერი ადამიანის ფუნდამენტური უფლებაა და ცენტრალურ მთავრობასა და შტატის დონის ხელისუფლებას ზომების მიღება დაავალა.
თუმცა კრიტიკოსები ამბობენ, რომ მეზობელი შტატების მეთაურ პოლიტიკოსებს შორის (ისევე, როგორც ცენტრალურ და შტატის დონის ხელისუფლებას შორის) დაპირისპირებამ პრობლემა გაამწვავა.
პოლიტიკოსებს ადანაშაულებენ, რომ მათ არ სურთ, გააბრაზონ მათი საარჩევნო ოლქების მთავარი ფიგურები, განსაკუთრებით გავლენიანი ფერმერთა ჯგუფები.
დელის ხელისუფლებამ დაბინძურების წინააღმდეგ რამდენიმე ინიციატივა წამოიწყო, რომლებმაც პრაქტიკაში მცირე შედეგი გამოიღო.
ჰაერის დაბინძურების პრობლემა მთელ ინდოეთში - მსოფლიოს ყველაზე მრავალრიცხოვან ქვეყანაში - ეროვნული კრიზისია,. 2019 წლის სამედიცინო ჟურნალის, The Lancet-ის კვლევის თანახმად, ინდოეთში ცუდი ხარისხის ჰაერს 1.67 მილიონი ნაადრევი სიკვდილი მიეწერება.