12
მაისიდღის ზოგადი ასტროლოგიური პროგნოზი
მას მე-20 საუკუნის ქართველ პრინცს ეძახდნენ. მათ, ვისაც 90-იან წლებში უცხოვრიათ, ყველამ იცოდა ვინ იყო ცნობილი კალათბურთელი დუდუ დადიანი, რომელიც 13 ნომრით თამაშობდა.
არისტოკრატული გარეგნობის სპორტსმენი ხშირად ეხვეოდა ხიფათიან და ავანტიურულ სიტუაციებში. ერთხელ, ლაშქრობისას ნადირობისას, მან და მისმა მეგობარმა შემთხვევით გადაკვეთეს აზერბაიჯანის სახელმწიფო საზღვარი, რის გამოც რამდენიმე დღე მესაზღვრეებმა ტყვედ ამყოფეს, სანამ ნათესავებმა ყველაფერი არ გაარკვიეს და სახლში დაბრუნება არ შეძლეს.
დუდუ 2002 წელს თბილისში, სპორტის დეპარტამენტის შენობაში მოკლეს. ოფიციალური ვერსიით, კონფლიქტი მასა და უცნობ პირს შორის მომხდარ შელაპარაკებას მოჰყვა, თუმცა, მკვლელის ვინაობა დღემდე დაუდგენელია.
მიუხედავად იმისა, რომ გამოძიება ორჯერ განახლდა, ახალი არაფერი გაურკვევიათ და არც დამნაშავე დასჯილა, რაც უამრავ კითხვას ბადებს.
დუდუს ძმის, ლევან დადიანის თქმით, მათ პროკურატურაში გამოჰკითხეს და გამოძიებაში მხარდაჭერა სთხოვეს. მიუხედავად იმედების, საქმის შესახებ მათთვის დამატებითი ინფორმაცია აღარ მიუწოდებიათ.
"მე და მამაჩემი პროკურატურაში დაგვიბარეს - საქმე გაგვახსნევინეთო. წყალწაღებულებს დახმარებას გვთხოვდნენ. მაშინ უბრალოდ გამოგვკითხეს... გაგვიხარდა, საქმე დაიძრაო. გამომძიებელმა კახა მაჭავარიანმა გვითხრა, იმედი გვაქვს, გვერდში დაგვიდგებითო. ამის შემდეგ გაგიგიათ რამე? მე საგაზეთო ჭორების გარდა, არაფერი მსმენია. იმ მომენტში ჩემზე ზეწოლა არ ყოფილა (ზეწოლა შემდეგ დაიწყო).
დაკითხვის დროს აბსურდულ რაღაცებს მეკითხებოდნენ, იმ სულელურ ვერსიებს ვერც გავიმეორებ. მათ მიერ შეთხზული სცენარი ასეთი იყო: თითქოს ვატო ყიფიანმა მოკლა კახი ასათიანი, რადგან კახიმ თავის დროზე შვილის, მაკა ასათიანის გამო იძია შური და მოაკვლევინა დუდუ... ეს იმდენად აბსურდულია, ლაპარაკი არც მინდა. სანამ დამიჭერდნენ, მანამდე პრესით გავრცელდა ეს სულელური ვერსია...“ - იხსენებდა წლების შემდეგ „კვირის პალიტრასთან“ინტერვიუში ძმა, ლევან დადიანი.
"დუდუს დაბადების მოწმობაში დავითი უწერია, მაგრამ ჩემი შერქმეული სახელი შერჩა... მიმაჩნია, რომ დუდუმ და მისმა თაობამ კალათბურთის ერთგვარი ეპოქა შექმნეს. მისაბაძი კაცი გახდა დუდუც და მისი თაობის ბიჭებიც. არსებობს შემდგარი ადამიანის ფენომენი და დუდუ იყო ასეთი. ცოტა გაზვიადებულია იმის თქმა, რომ მექალთანე იყო. თუმცა ქალების ფავორიტი მართლაც გახლდათ.
მატჩის დროს დარბაზში ცალკე ისხდნენ მისი თაყვანისმცემელი გოგონები და როცა დუდუ ბურთს მიიღებდა, შეძახილებით ამხნევებდნენ. სამაგალითო კაცი და ნაღდი ქართველი იყო. ძნელია ძმაზე ლაპარაკი, უბედურებაა, რომ აღარ მყავს. დედის გარდაცვალების შემდეგ (დუდუ წლის და 4 თვის იყო, დედა რომ დაავადდა...), დუდუს მე და ჩვენი უფროსი და - მაკა ვზრდიდით. წლების მატებასთან ერთად, ჩვენ შორის ასაკობრივი ზღვარი მოიშალა და საუკეთესო მეგობრები ვიყავით. ნათელა მაჭავარიანმა, მამას მეორე ცოლმა, ნამდვილი დედობა გაუწია, საოცრად ესმოდათ ერთმანეთის...“ - ამბობს ლევან დადიანი.
ნათელა მაჭავარიანი გეგა კობახიძის დედა იყო, რომელიც თვითმფრინავის ბიჭების საქმეზე, წლების წინ დახვრიტეს.
"მე და დუდუს მამამ ერთმანეთი როცა გავიცანით, დუდუ 5 წლის იყო, მაგრამ მას ჩვენთან ერთად არ უცხოვრია, და-ძმა ჰყავდა და ერთად ცხოვრობდნენ თავიანთ სახლში, ბებია ზრდიდათ. საოცარი ურთიერთობა გვქონდა ერთმანეთთან, მეც მივდიოდი მათთან და ისინიც ყოველთვის მოდიოდნენ ჩვენთან.
მერე, როცა დუდუ წამოიზარდა, ის ბინა გაყიდეს და დუდუ და ლევანი ჩვენთან გადმოვიდნენ. და გათხოვილი იყო, ლევანმა მალე შეირთო ცოლი და ცალკე გადავიდა. დავრჩით მე და დუდუ. მას მერე სულ ჩემთან იყო, სანამ ბინას იყიდდა. ბინა ამ ამბამდე 2 წლით ადრე შეიძინა. სხვანაირი ურთიერთობა გვქონდა, ძალიან გვიყვარდა ერთმანეთი, ჩვენ შორის არ იგრძნობოდა, რომ მე მისი დედინაცვალი ვიყავი და ის – ჩემი გერი.
ამაშიც არ მომეცა ბედი, რომ ეს მაინც შემენარჩუნებინა. დუდუმ თავისი სიკვდილით წერტილი დაუსვა მთელ ჩემს უბედურებას. თბილი, ყურადღებიანი, კეთილი, გულალალი ბიჭი იყო. დღე არ გავიდოდა,არ მოვეკითხე. მისი ყველა საუბარი ამ სიტყვებით მთავრდებოდა – ნათელ, ძალიან მაგრად მიყვარხარო.
იმ დღითაც დამირეკა, ახლა სამსახურში მივდივარ და მერე შეიძლება გამოვიდეო. ვუთხარი, გამოდი, ის მოგიმზადე, შენ რომ გიყვარს-მეთქი. ერთ საათში ასეთი ამბავი მოხდა" - იხსენებდა ჟურნალ „სარკესთან“ ნათელა მაჭავარიანი.
დუდუ დადიანის "უცნობი" ცნობილი და, მაკა დადიანი
მაკა დადიანი, რომელმაც უფროს ძმასთან ერთად დუდუ გაზარდა წლებია რაც შვეიცარიაში ცხოვრობს. საქართველოში მის შესახებ ცოტა რამ არის ცნობილი, თუმცა საზღვრებს გარეთ მაკას კარგად იცნობენ, ის შესანიშნავი მხატვარია.
მაკას ოფიციალურ გვერდზე ვკითხულობთ...
პრინცესა მაია (მაკა) დადიანი ეკუთვნის საქართველოს სამეფო დინასტიას. მისი დიდი პაპა, ალექსანდრე და დიდი ბებია ნინო ორივე დადიანები იყვნენ. ის არის ოდიშის მთავრის ოტიას დადიანის პირდაპირი მემკვიდრე მერვე თაობის. ის ასევე მეფე მანუჩარის (1792) და დიდი ნიკოს (1834, სახელმწიფო მოღვაწე, სამხედრო სარდალი, მინგრელის გუბერნატორი, ელჩი და ისტორიკოსი) პირდაპირი მემკვიდრეა მეექვსე თაობის.
მაკას მშობლებმა, მისი მუსიკალური ნიჭის აღიარების შემდეგ, გადაწყვიტეს, პიანისტი გამხდარიყო, თუმცა მუსიკასთან ერთად ბავშვობიდანვე იზიდავდა მხატვრობა. ის ქმნიდა ცნობილი მხატვრების ნამუშევრების შესანიშნავ ასლებს, როგორიცაა ლეონარდო, მიქელანჯელო, რაფაელი, რუბენსი და სხვა. მუსიკალური სკოლის დასრულების შემდეგ მაკამ თბილისის მუსიკალური აკადემია დაამთავრა კონცერტმაისტერის განხრით.
ხატვის სიყვარულის გამო, 23 წლის ასაკში, მუსიკოსის კარიერა მიატოვა და ხელოვნების სწავლა დაიწყო, სადაც 1983 წელს მისი პირველი სოლო გამოფენა გაიმართა. მაკა დადიანის ხუთი ნამუშევარი გამოფენილია ფა დაცულია მოსკოვის თანამედროვე ხელოვნების მუზეუმის ფონდში.
1988 წელს მაკამ მუშაობა მაშინდელ პუშკინის სახელობის თბილისის სახელმწიფო ინსტიტუტის სახვითი ხელოვნების დეპარტამენტში ასოცირებულ პროფესორად დაიწყო მუშაობა. 1989 წელს მუშაობდა თბილისის მხატვართა სახლში, მაგრამ სამოქალაქო ომის დროს, 1991 წელს, მხატვართა სახლი სრულად დაიწვა და მისი ბევრი ნამუშევარი განადგურდა. მიუხედავად ამისა, ხატვა განაგრძო და მონაწილეობა მიიღო რამდენიმე გამოფენაში. მაკა 2004 წელს გადავიდა ციურიხში, შვეიცარიაში, სადაც დღემდე ცხოვრობს და მუშაობს.
2006 წლამდე მაკა ძირითადად ზეთის საღებავებით ხატავდა. მუდმივად ეძებს გამოხატვის ახალ გზებს და ქმნის სპეციალურ ტექნიკას, რათა მიაღწიოს სამგანზომილებიან ეფექტებს და რელიეფურ ფორმებს. მაკას როგორც პორტრეტისტისა და მხატვრის ვირტუოზობა ფართოდ აღიარებულია. მან შექმნა სხვა ცნობილ პიროვნებებთან ერთად ესპანეთის მეფე ხუან კარლოს I-ის პორტრეტი, რომელიც 2011 წლიდან ინახება მადრიდში, ლა სარუელას სასახლის კოლექციაში.
მაკა დადიანი ხშირად მონაწილეობს საკუთარი ნამუშევრებით კერძო და საჯარო გამოფენებში. ის არის არაერთი მხატვართა კავშირის წევრი, როგორიცაა ქართული მხატვართა ასოციაცია, გერმანული მხატვართა კავშირი „Syrlin“, შვეიცარიული მხატვართა კავშირი „Artischock“ და იტალიის ტოსკანაში მდებარე უგო გუიდის მუზეუმი.
ამჟამად მაკას ხელოვნებას კურირებს ჰაინც პლეინერი, PAKS გალერეის დირექტორი და MAMAG თანამედროვე ხელოვნების მუზეუმის კურატორი.
მაკა დაოჯახებულია, მისი მეუღლე ასევე მხატვარი პიერ შვარცენბახია. მომავალი მეუღლე საქართველოში გაიცნო. მაშინ დუდუ რამდენიმე თვის გარდაცვლილი იყო და მაკას ცხოვრებაში რთული პერიოდი ჰქონდა. ორი წლის შემდეგ ისევ შეხვდნენ ერთმანეთს და დაოჯახდნენ. მაკას პირველი ქორწინებიდან ქალიშვილი ეკატერინა დადიანი ჰყავს, რომელიც წლების წინ დედასთან ერთად წავიდა შვეიცარიაში და იქ დაოჯახდა.
დადიანები საქართველოს სამეფო დინასტია კი არა, სამეგრელოს მთავრები იყვნენ! მეორეც, მერვე თაობის წინ, ბებია-ბაბუა ორივე დადიანები, როგორ იყვნენ? სტატიიდან ასე ჩანს! მესამე მხატვარი სოლო გამოფენას კი არა, პერსონალურ გამოფენას აწყობს! მეოთხე, 1988 წელს არც პუშკინის და არც სხვა ინსტიტუტში, არ არსებობდა ასოცირებული პროფესორის სტატუსი. ეს შემოვიდა 2005 წლის მერე! მანამდე იყო დოცენტი და პროფესორი, თუ დაცული ჰქონდა შესაბამისი დისერტაციები!
დადიანები სამეგრელოს მეფეები იყვნენ და არა საქართველოსი.
ალინა ბაღიშვილი