პარტნიორები:
ავტორი:

როგორ იქცა რუსული არმია Telegram-ის მძევლად და რა ელის ოკუპანტის “მთავარ მაცნეს"?

როგორ იქცა რუსული არმია Telegram-ის მძევლად და რა ელის ოკუპანტის “მთავარ მაცნეს"?

რუსი ომის ბლოგერების, ექსპერტების, ჟურნალისტების და თანამდებობის პირების რეაქცია საფრანგეთში, Telegram-ის თანადამფუძნებლის პაველ დუროვის დაკავებაზე საკმაოდ მწვავე იყო. მათი პოზიციების ზოგადი აზრი ის არის, რომ ფრონტზე სამხედროები აქტიურად იყენებენ Telegram მესენჯერს და მისი შესაძლო დახურვა დიდი პრობლემა იქნება რუსული არმიისთვის.

BBC ვრცელ სტატიას უძღვნის ციფრულ ეპოქაში მიმდინარე ომის თავისებურებებს, რომელშიც ჩანს, როგორ იქცა Telegram-ი მთავარი საკომუნიკაციო პლატფორმად რუსი ჯარისკაცებისთვის.

"სრულიად განსხვავებული მიზნებისთვის შექმნილი, კომუნიკაციის კომერციული პროდუქტის რუსეთის არმიის მიერ ძირითად საშუალებად გამოყენება, წარმოუდგენლად ჩანდა. ამით დაირღვა სამხედრო კომუნიკაციების მთელი ლოგიკა, რომლის მთავარი პრინციპები უსაფრთხოება და სტაბილურობაა.

თუმცა იმისთვის, რომ სამხედროებმა ომში მსგავსი მესინჯერების გამოყენება შეწყვიტონ, საჭიროა მნიშვნელოვანი ძალისხმევის გაწევა - მათ შორის სპეციალური სამხედრო გაჯეტებისა და პროგრამების წარმოება", - BBC-ი შეეცადა გაერკვია, როგორ მუშაობს კომუნიკაციები რუსულ ჯარში და რა როლს თამაშობს Telegram-ი უკრაინაში შეჭრის პირობებში.

  • კომუნიკაციები ფრონტზე

რუსი სამხედრო ბლოგერის მაქს კასკადის თქმით, Telegram-მა სამხედროებს შორის პოპულარობა სტანდარტული საკომუნიკაციო სისტემის არაეფექტურობის გამო მოიპოვა. ომში კომუნიკაცია დიდი და რთული კონცეფციაა. წარსულში კომუნიკაცია უზრუნველყოფილი გადამცემებით (რაცია) ან სადენიანი მოწყობილობებით. კომუნიკაციის ეს საშუალებები ომის პირობებში დღესაც ფართოდ გამოიყენება.

თანამედროვე ტაქტიკურ რადიო გადამცემებს ბევრი რამ შეუძლიათ. თუმცა, რუსეთის არმიაში ასეთი რადიოსადგურების მწვავე დეფიციტია. ხშირად, განსაკუთრებით უკრაინაში შეჭრის საწყის ეტაპებზე, რუსი სამხედროები იყენებდნენ ძველ საბჭოთა რადიოებს, რომლებიც არც თუ ისე სანდო იყო.

  • უკრაინის შეიარაღებული ძალების ფსონი Signal-ზე

  • უკრაინის არმია უკეთ არის აღჭურვილი საკომუნიკაციო ტექნიკით - მათ რადიოსადგურები მიეწოდებათ საზღვარგარეთიდან, ისინი ხშირად შედის დასავლური დახმარების პაკეტებში.

ჯერ კიდევ რუსეთის შეჭრამდე, უკრაინის თავდაცვის სამინისტრო განსაკუთრებულ ყურადღებას უთმობდა კომუნიკაციებს. ავითარებდა მათ თანმიმდევრულად და სისტემატურად. ამიტომ უკრაინის შეიარაღებული ძალები ბევრად უკეთეს მდგომარეობაში აღმოჩნდნენ, ვიდრე რუსული არმია.

თუმცა, მიუხედავად ამისა უკრაინელი სამხედროები აქტიურად იყენებენ მესინჯერებს. მათ ნაკლები ნდობა აქვთ Telegram-ის მიმართ, როგორც წყარო წერს, ამ შემთხვევაში არჩევანი Signal-ზე და WhatsApp-ზე შეჩერდა.

  • სმარტფონები ომში

სულ რაღაც 20 წლის წინ, რადიოსადგურების რეალური ალტერნატივა იყო სადენიანი კავშირი. ის დღემდე შემორჩა და უდაო უპირატესობა აქვს - ხაზის ფიზიკურად დაკავშირების გარეშე მისი მოსმენა შეუძლებელია, აქვს უმაღლესი ხარისხი და სიგნალის გადაცემის სიჩქარე.

მაგრამ ასეთი კომუნიკაცია ძალიან მოუხერხებელია. ამავდროულად, რადიო კომუნიკაციების უპირატესობა (და ასევე სადენიანი) არის ინტერნეტის საჭიროების არარსებობა. მიუხედავად ყველაფრისა, ეს გამოცდილი ტექნოლოგია ვერ შეცვლის სმარტფონს.

უპირველეს ყოვლისა, თქვენ შეგიძლიათ გაუგზავნოთ ტექსტური შეტყობინებები Telegram-ის საშუალებით ერთდროულად რამდენიმე აბონენტს. სმარტფონები უნივერსალურია და ყველა წაიკითხავს შეტყობინებას.

  • Telegram-ის საშუალებით შეგიძლიათ გადასცეთ თქვენი გეოლოკაცია, ფოტო, ვიდეო, ბმულები და მრავალი სხვა.

სმარტფონის კიდევ ერთი ფუნქცია, რომლის გადაფასებაც რთულია, არის ნავიგაცია. კერძოდ, სმარტფონებში ნავიგატორები მანქანებს საშუალებას აძლევს გადაადგილდნენ არა კოლონებით, სადაც ისინი შეიძლება გახდნენ სარაკეტო თავდასხმის მსხვერპლი, არამედ ცალ-ცალკე. ამავდროულად, ნავიგატორების გამოყენება შესაძლებელია ინტერნეტის გარეშე, რაც ასევე ზრდის უსაფრთხოებას.

სპეციალური სამხედრო აპლიკაციები სმარტფონებისთვის მრავალი წელია იწერება. მაგალითად, საარტილერიო კალკულატორები, რომლებსაც შეუძლიათ გამოთვალონ სროლის პარამეტრები სხვადასხვა ჰაუბიცისა და იარაღისთვის.

სმარტფონისთვის შექმნილი კიდევ ერთი აპლიკაცია უკრაინას ეხმარება თვალყური ადევნო რუსული თვითმფრინავების და საკრუიზო რაკეტების ფრენებს. იგივე აპლიკაციების შემუშავებას რუსეთშიც ცდილობენ.

თუმცა, თუ ვსაუბრობთ კომუნიკაციებზე, მთავარი აპლიკაცია რჩება მესინჯერი, ხოლო რუსეთის ჯარში ეს არის Telegram - ი.

  • რატომ Telegram - ი?

“ფაქტობრივად, ეს არის მიმდინარე ომის მთავარი მესინჯერი. ეს არის დახურული სამხედრო კომუნიკაციების ალტერნატივა. ალბათ, დღეიდან სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანი ხდება ჩვენი არმიისთვის სამხედრო მესინჯერის შექმნის საკითხი. იმის გამო, თუ რამდენ ხანს დარჩება Telegram - ი და დარჩება თუ არა, ახლა ძნელია პროგნოზირება“, - წერს ბლოგერი, მოსკოვის საქალაქო დუმის დეპუტატი ანდრეი მედვედევი.

კიბერუსაფრთხოების კომპანია Hexens-ის ინფორმაციული უსაფრთხოების წამყვანმა სპეციალისტმა რუბენ მურადიანმა BBC-სთან რუსი სამხედროების ლოგიკა განმარტა.

“კომუნიკაციის ყველა სხვა საშუალება ამა თუ იმ ფორმით ამერიკულია. ეს ნიშნავს, რომ უკრაინას შეუძლია მიიღოს საკომუნიკაციო მეტამონაცემები ამერიკული სერვერებიდან. მათი მიღება უკრაინას შეუძლია Meta-სგან, ანუ Facebook-დან, რომელიც ოპერირებს WhatsApp-ს.

Viber-იც სრულიად ღიაა აშშ-ს სადაზვერვო სამსახურებისთვის, მათ შეუძლიათ მიიღონ მეტამონაცემები“, - ამბობს მურადიანი.

Telegram-ში, WhatsApp-ისგან განსხვავებით, ჩათის მონაცემები არ არის დაშიფრული. Telegram-ში ჯგუფური ჩათები საერთოდ არ შეიძლება იყოს დაშიფრული.

“თუ ვინმე მიიღებს წვდომას თავად Telegram-ის სერვერებზე, ან აიძულებს [კომპანია] Telegram-ს ითანამშრომლოს ვინმესთან, მაშინ მათ ექნებათ წვდომა დაუშიფრავი შეტყობინებების მასივზე. ისინი შეიცავენ ორივე დაშიფრულ ჩათს, ანუ 99.99% [და] ყველა ჯგუფურ ჩათს“, - ამბობს მურადიანი.

ინტერნეტ თავდაცვის საზოგადოების დირექტორმა, მიხაილ კლიმარევმა BBC-ს განუცხადა, რომ Telegram-ის გამოყენების ამჟამინდელი პრობლემა არის ის, რომ რუსი სამხედროები “არ აკონტროლებენ მონაცემთა გადაცემას, მათ არ იციან, რომელ სერვერებზე გადის მონაცემები“.

  • რატომ არ შექმნეს სამხედროებმა საკუთარი მესენჯერი?

რუსი სამხედროები დიდი ხანია ცდილობენ ფრონტზე კომუნიკაციის პროგრამის შექმნას. თუმცა, როგორც ექსპერტი ვიქტორ მურახოვსკი წერს, ანდროიდის ან აიფონისთვის სამხედრო მესინჯერი ჯერ კიდევ არ არსებობს.

”ცნობილია მინიმუმ ოთხი სამხედრო მესინჯერი, რომლებიც პასუხისმგებელნი არიან მომხმარებელთა შორის ტექსტური ინფორმაციის გაცვლაზე (KRUS Strelets-M, GIS VN ოპერატორი, ESU TZ Sozvezdie-M2, ASUV Andromeda). მათ აქვთ განსხვავებული ფუნქციონირება და KRUS "Strelets-M" მესინჯერი მიიჩნევა ყველაზე მოწინავედ. თუმცა, მათი ფუნქციონირება მოითხოვს აპარატურას, რომელიც დაფუძნებულია Linux OS-ზე (Astra Linux და ანალოგები)“, - წერს ის.

სხვა სიტყვებით რომ ვთქვათ, სპეციალური მესინჯერის გამოსაყენებლად საჭიროა სპეციალური აღჭურვილობა. სპეციალური აღჭურვილობა ისევე, როგორც სპეციალური მესინჯერები, საჭიროებს პერსონალის მომზადებას. ამ ყველაფერს კი დრო, ფული და ძალისხმევა სჭირდება. Telegram-ის სმარტფონზე დასაყენებლად არ გჭირდებათ არც ერთი, არც მეორე და არც მესამე.

  • Jabber

ზემოთ ჩამოთვლილი სამხედრო მესინჯერების გარდა, არის კიდევ ერთი ნაკლებად პოპულარული, ღია კოდის პროტოკოლი, სახელწოდებით XMPP.

XMPP-ს შეუძლია ფუნქციონირებდეს მრავალი ოპერაციულ სისტემებზე - iPhone- ებზე და Android–ებზეც. მისი დაინსტალირება ნებისმიერ მოწყობილობაზეა შესაძლებელი. შეგიძლიათ დააინსტალიროთ თქვენი საკუთარი სერვერები და ყველას შეუძლია ამის გაკეთება.

XMPP ნიშნავს გაფართოებული შეტყობინებების პროტოკოლს. ასევე ცნობილია როგორც Jabber. იგი გამოირჩევა უსაფრთხოების მაღალი ხარისხით. მესენჯერები, რომლებიც იყენებენ XMPP-ს, შეიძლება ინტეგრირებული იყოს სხვადასხვა სისტემების არქიტექტურაში.

იხილეთ ასევე:

ტეგები თემაზე: