მსოფლიო
სამართალი

22

იანვარი

დღის ზოგადი ასტროლოგიური პროგნოზი

ოთხშაბათი, მთვარის ოცდამესამე დღე დაიწყება 02:59-ზე, მთვარე მორიელშია კარგი დღეა ძველი საქმეების დასასრულებლად. ახლებს ნუ წამოიწყებთ. ნუ განახორციელებთ სერიოზულ ფინანსურ ოპერაციებს. სწავლისთვის ნეიტრალური დღეა, მაგრამ გამოცდა სხვა დროისთვის გადადეთ. უმჯობესია ეს დღე განმარტოებით, ბუნებაში გაატაროთ. მაქსიმალურად შეამცირეთ კონტაქტები, გულითადი საუბრები. მოერიდეთ ხელმძღვანელობასთან კონფლიქტს. სამსახურის, საქმიანობის შეცვლას. გათავისუფლდით უსარგებლო ნივთებისგან. არასასურველი დღეა ქორწინებისა და ნიშნობისთვის. მოერიდეთ ხორციან კერძებს. დაუშვებელია ქირურგიული ოპერაციის ჩატარება სასქესო ორგანოებზე, მსხვილ ნაწლავზე, შარდის ბუშტზე.
პოლიტიკა
კონფლიქტები
მოზაიკა
Faceამბები
კულტურა/შოუბიზნესი
სამხედრო
მეცნიერება
კვირის კითხვადი სტატიები
თვის კითხვადი სტატიები
"პროცესი" როგორც კაფკას ცხოვრების ნაწილი - რა აკავშირებს იდუმალ მწერალს საკუთარ წიგნთან
"პროცესი" როგორც კაფკას ცხოვრების ნაწილი - რა აკავშირებს იდუმალ მწერალს საკუთარ წიგნთან

კაფ­კა მე-20 სა­უ­კუ­ნის ერთ-ერთი ყვე­ლა­ზე იდუ­მა­ლი და გავ­ლე­ნი­ა­ნი მწე­რა­ლია, ხოლო მისი რო­მა­ნი "პრო­ცე­სი" მსოფ­ლიო ლი­ტე­რა­ტუ­რის ერთ-ერთი ყვე­ლა­ზე მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნი ნა­წარ­მო­ე­ბია. ეს რო­მა­ნი არ არის მხო­ლოდ აბ­სურ­დუ­ლი ის­ტო­რია ადა­მი­ან­ზე, რო­მე­ლიც ბრალ­დე­ბუ­ლია და­ნა­შა­ულ­ში, რო­მე­ლიც არ ჩა­უ­დე­ნია, არა­მედ ღრმად პი­რა­დი ნა­წარ­მო­ე­ბიც, რო­მე­ლიც მჭიდ­როდ არის და­კავ­ში­რე­ბუ­ლი თა­ვად კაფ­კას ცხოვ­რე­ბას­თან. ბევ­რი ლი­ტე­რა­ტუ­რათმცოდ­ნე და ბი­ოგ­რა­ფი „პრო­ცეს­ში“ ხე­დავს მწერ­ლის ში­ნა­გა­ნი ბრძო­ლის ასახ­ვას, მის ში­შებ­სა და ავად­მყო­ფო­ბებს, რაც რო­მანს ერ­თგვარ მე­ტა­ფო­რად აქ­ცევს მისი არ­სე­ბო­ბის შე­სა­ხებ.

„პრო­ცე­სი“ და­ი­წე­რა 1914-1915 წლებ­ში, მაგ­რამ 1925 წლამ­დე არ გა­მოქ­ვეყ­ნე­ბუ­ლა. ფრანც კაფ­კას ერთ-ერთი ყვე­ლა­ზე ცნო­ბი­ლი რო­მა­ნი მოგ­ვი­თხრობს კაც­ზე, რო­მე­ლიც და­ა­კა­ვა და და­სა­ჯა და­უდ­გე­ნელ­მა ორ­გა­ნომ. კაფ­კას გარ­დაც­ვა­ლე­ბის შემ­დეგ, მის­მა მე­გო­ბარ­მა, ლი­ტე­რა­ტორ­მა მაქს ბორდმა რო­მა­ნის ტექ­სტი და­ა­რე­დაქ­ტი­რა და გა­მოს­ცა. ორი­გი­ნა­ლი ტექ­სტი ინა­ხე­ბა თა­ნა­მედ­რო­ვე ლი­ტე­რა­ტუ­რის მუ­ზე­უმ­ში, გერ­მა­ნი­ა­ში. 1999 წელს წიგ­ნი შე­იყ­ვა­ნეს „Le Monde-ს“ სა­უ­კუ­ნის 100 წიგნ­ში, მე­ო­რე ნომ­რად, რო­გორც მე-20 სა­უ­კუ­ნის სა­უ­კე­თე­სო გერ­მა­ნუ­ლი რო­მა­ნი.

1. გა­უ­ცხო­ე­ბა და ავად­მყო­ფო­ბა

1917 წელს, რო­დე­საც კაფ­კამ და­ი­წყო მუ­შა­ო­ბა "პრო­ცეს­ზე," მას ტუ­ბერ­კუ­ლო­ზის დი­აგ­ნო­ზი და­უს­ვეს. ამ ავად­მყო­ფო­ბამ ღრმად იმოქ­მე­და მის აღ­ქმა­ზე ცხოვ­რე­ბის შე­სა­ხებ და გა­აძ­ლი­ე­რა გა­უ­ცხო­ე­ბის გრძნო­ბა, რო­მე­ლიც უკვე არ­სე­ბობ­და მის შე­მოქ­მე­დე­ბა­ში. რო­მა­ნის გმი­რი, იო­ზეფ კ. ეჯა­ხე­ბა სა­ხე­და­კარ­გულ და არა­ა­და­მი­ა­ნურ სა­სა­მარ­თლო სის­ტე­მას, რო­მე­ლიც აკონ­ტრო­ლებს მის ცხოვ­რე­ბას. სა­სა­მარ­თლო პრო­ცე­სის ეს სუ­რა­თი შე­იძ­ლე­ბა ჩა­ით­ვა­ლოს იმ ავად­მყო­ფო­ბის მე­ტა­ფო­რად, რო­მე­ლიც თან­და­თან ანად­გუ­რებ­და კაფ­კას შიგ­ნი­დან, აგ­რძნო­ბი­ნებ­და მას თავს უმ­წე­ოდ და გა­უ­ცხო­ე­ბუ­ლად ნორ­მა­ლუ­რი ცხოვ­რე­ბის­გან.

2. და­ნა­შა­უ­ლის გრძნო­ბა და შფოთ­ვა

კაფ­კა მთე­ლი ცხოვ­რე­ბის მან­ძილ­ზე იტან­ჯე­ბო­და და­ნა­შა­უ­ლი­სა და შფოთვის ღრმა გრძნო­ბე­ბით, რაც ასა­ხუ­ლია ამ რო­მან­ში. იო­ზეფ კ. ნა­სა­მარ­თლე­ვია და­ნა­შა­უ­ლის­თვის, რომ­ლის შე­სა­ხე­ბაც არა­ფე­რი იცის, მაგ­რამ გრძნობს სას­ჯე­ლის გარ­და­უ­ვა­ლო­ბას. ეს გრძნო­ბა შე­იძ­ლე­ბა და­კავ­ში­რე­ბუ­ლი იყოს თა­ვად კაფ­კას გა­მოც­დი­ლე­ბას­თან, რო­მე­ლიც გა­ნიც­დი­და ში­ნა­გან კონ­ფლიქტს სა­კუ­თარ სურ­ვი­ლებს, სა­ზო­გა­დო­ე­ბი­სა და ოჯა­ხის მო­ლო­დი­ნებს შო­რის, გან­სა­კუთ­რე­ბით მა­მას­თან ურ­თი­ერ­თო­ბა­ში. ავად­მყო­ფო­ბამ გა­ზარ­და მისი შფოთ­ვა და კი­დევ უფრო და­უც­ვე­ლი გა­ხა­და ბე­დის გარ­და­უ­ვა­ლო­ბის წი­ნა­შე.

3. აუხ­დე­ნე­ლი ოც­ნე­ბე­ბი და უკ­მა­ყო­ფი­ლე­ბა

კაფ­კა არა მხო­ლოდ ფი­ზი­კურ ავად­მყო­ფო­ბას ებ­რძო­და, არა­მედ პი­რად ცხოვ­რე­ბა­ში ღრმა იმედ­გაც­რუ­ე­ბა­საც. ქა­ლებ­თან მისი ურ­თი­ერ­თო­ბა რთუ­ლი იყო და ის ხში­რად გრძნობ­და იმედ­გაც­რუ­ე­ბას სიყ­ვა­რულ­ზე და ოჯახ­ზე ოც­ნე­ბებ­ში. იო­ზეფ კ.-ს ბრძო­ლა სის­ტე­მას­თან არის გა­მო­ძა­ხი­ლი კაფ­კას სა­კუ­თა­რი ბრძო­ლის აღი­ა­რე­ბი­სა და ბედ­ნი­ე­რე­ბის­თვის, რაც მის­თვის მი­უწ­ვდო­მე­ლი ჩან­და.

4. მუ­შა­ო­ბა, რო­გორც ტან­ჯვის წყა­რო

კაფ­კა ყო­ველ­თვის ღრმა ზი­ზღს გრძნობ­და სა­და­ზღვე­ვო კომ­პა­ნი­ა­ში მუ­შა­ო­ბის მი­მართ, რაც მას არ­თმევ­და დრო­სა და ენერ­გი­ას. სა­სა­მარ­თლო­ში მუ­შა­ო­ბის თემა, ბი­უ­როკ­რა­ტია და ცხოვ­რე­ბის აბ­სურ­დუ­ლო­ბა ვლინ­დე­ბა იუ­რი­დი­უ­ლი სის­ტე­მის მეშ­ვე­ო­ბით, რო­მე­ლიც უსას­რუ­ლოდ აჭი­ა­ნუ­რებს იო­ზეფ კ.-ს საქ­მეს და მის ცხოვ­რე­ბას კოშ­მა­რად აქ­ცევს. ბი­უ­როკ­რა­ტი­ი­სა და უაზ­რო სა­მუ­შა­ოს ეს კრი­ტი­კა მჭიდ­როდ არის და­კავ­ში­რე­ბუ­ლი კაფ­კას პი­რად გა­მოც­დი­ლე­ბას­თან, რო­მე­ლიც თა­ვის შე­მოქ­მე­დე­ბას სუ­ლი­ე­რი ამო­წურ­ვი­სა და ფი­ზი­კუ­რი ტან­ჯვის წყა­როდ თვლი­და.

„პრო­ცე­სი“ არ არის მხო­ლოდ ლი­ტე­რა­ტუ­რუ­ლი ნა­წარ­მო­ე­ბი, არა­მედ ფრანც კაფ­კას ში­ნა­გა­ნი სამ­ყა­როს ღრმა ასახ­ვა. მისი ბრძო­ლა ავად­მყო­ფო­ბას­თან, შფოთ­ვას­თან, იმედ­გაც­რუ­ე­ბას­თან და და­ნა­შა­უ­ლის გრძნო­ბას­თან ამ ბნელ და აბ­სურ­დულ ის­ტო­რი­ა­შია გა­მო­ხა­ტუ­ლი. სა­ბო­ლოო ჯამ­ში, რო­მა­ნი გახ­და კაფ­კას ცხოვ­რე­ბის ერ­თგვა­რი სარ­კე, რო­მელ­შიც თი­თო­ე­ულ გვერ­დზე ასა­ხუ­ლია არა მხო­ლოდ სი­უ­ჟე­ტუ­რი სტრი­ქო­ნე­ბი, არა­მედ დიდი მწერ­ლის პი­რა­დი გა­მოც­დი­ლე­ბაც. კაფ­კამ თქვა, რომ სა­სა­მარ­თლო პრო­ცე­სი მისი ცხოვ­რე­ბის ნა­წი­ლი იყო და ეს გან­ცხა­დე­ბა ვლინ­დე­ბა რო­მა­ნის ყვე­ლა ას­პექ­ტში, სა­დაც ჩანს ადა­მი­ა­ნის ბრძო­ლა სა­კუ­თარ ში­შებ­თან და ბე­დის გარ­და­უ­ვა­ლო­ბას­თან.

„პრო­ცე­სი“ ქარ­თულ ენა­ზე გა­მო­ი­ცა „პა­ლიტ­რა L”-ის სე­რი­ის: „15 წიგ­ნი, რო­მე­ლიც უნდა წა­ი­კი­თხო, სა­ნამ ცო­ცხა­ლი ხარ“ ფარ­გლებ­ში და მისი შე­ძე­ნა შე­საძ­ლე­ბე­ლია რო­გორც „ბიბ­ლუს­ში“, ასე­ვე ონ­ლა­ინ, სა­იტ­ზე www.palitral.ge

R

დღის ვიდეო
00:00 / 00:00
MMA | მერაბ დვალიშვილი UFC-ის განახლებულ საერთო რეიტინგში მე-5 ადგილზე დაწინაურდა - ტოპ 5-ში უკვე ორი ქართველია
ავტორი:

"პროცესი" როგორც კაფკას ცხოვრების ნაწილი - რა აკავშირებს იდუმალ მწერალს საკუთარ წიგნთან

"პროცესი" როგორც კაფკას ცხოვრების ნაწილი - რა აკავშირებს იდუმალ მწერალს საკუთარ წიგნთან

კაფკა მე-20 საუკუნის ერთ-ერთი ყველაზე იდუმალი და გავლენიანი მწერალია, ხოლო მისი რომანი "პროცესი" მსოფლიო ლიტერატურის ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი ნაწარმოებია. ეს რომანი არ არის მხოლოდ აბსურდული ისტორია ადამიანზე, რომელიც ბრალდებულია დანაშაულში, რომელიც არ ჩაუდენია, არამედ ღრმად პირადი ნაწარმოებიც, რომელიც მჭიდროდ არის დაკავშირებული თავად კაფკას ცხოვრებასთან. ბევრი ლიტერატურათმცოდნე და ბიოგრაფი „პროცესში“ ხედავს მწერლის შინაგანი ბრძოლის ასახვას, მის შიშებსა და ავადმყოფობებს, რაც რომანს ერთგვარ მეტაფორად აქცევს მისი არსებობის შესახებ.

„პროცესი“ დაიწერა 1914-1915 წლებში, მაგრამ 1925 წლამდე არ გამოქვეყნებულა. ფრანც კაფკას ერთ-ერთი ყველაზე ცნობილი რომანი მოგვითხრობს კაცზე, რომელიც დააკავა და დასაჯა დაუდგენელმა ორგანომ. კაფკას გარდაცვალების შემდეგ, მისმა მეგობარმა, ლიტერატორმა მაქს ბორდმა რომანის ტექსტი დაარედაქტირა და გამოსცა. ორიგინალი ტექსტი ინახება თანამედროვე ლიტერატურის მუზეუმში, გერმანიაში. 1999 წელს წიგნი შეიყვანეს „Le Monde-ს“ საუკუნის 100 წიგნში, მეორე ნომრად, როგორც მე-20 საუკუნის საუკეთესო გერმანული რომანი.

1. გაუცხოება და ავადმყოფობა

1917 წელს, როდესაც კაფკამ დაიწყო მუშაობა "პროცესზე," მას ტუბერკულოზის დიაგნოზი დაუსვეს. ამ ავადმყოფობამ ღრმად იმოქმედა მის აღქმაზე ცხოვრების შესახებ და გააძლიერა გაუცხოების გრძნობა, რომელიც უკვე არსებობდა მის შემოქმედებაში. რომანის გმირი, იოზეფ კ. ეჯახება სახედაკარგულ და არაადამიანურ სასამართლო სისტემას, რომელიც აკონტროლებს მის ცხოვრებას. სასამართლო პროცესის ეს სურათი შეიძლება ჩაითვალოს იმ ავადმყოფობის მეტაფორად, რომელიც თანდათან ანადგურებდა კაფკას შიგნიდან, აგრძნობინებდა მას თავს უმწეოდ და გაუცხოებულად ნორმალური ცხოვრებისგან.

2. დანაშაულის გრძნობა და შფოთვა

კაფკა მთელი ცხოვრების მანძილზე იტანჯებოდა დანაშაულისა და შფოთვის ღრმა გრძნობებით, რაც ასახულია ამ რომანში. იოზეფ კ. ნასამართლევია დანაშაულისთვის, რომლის შესახებაც არაფერი იცის, მაგრამ გრძნობს სასჯელის გარდაუვალობას. ეს გრძნობა შეიძლება დაკავშირებული იყოს თავად კაფკას გამოცდილებასთან, რომელიც განიცდიდა შინაგან კონფლიქტს საკუთარ სურვილებს, საზოგადოებისა და ოჯახის მოლოდინებს შორის, განსაკუთრებით მამასთან ურთიერთობაში. ავადმყოფობამ გაზარდა მისი შფოთვა და კიდევ უფრო დაუცველი გახადა ბედის გარდაუვალობის წინაშე.

3. აუხდენელი ოცნებები და უკმაყოფილება

კაფკა არა მხოლოდ ფიზიკურ ავადმყოფობას ებრძოდა, არამედ პირად ცხოვრებაში ღრმა იმედგაცრუებასაც. ქალებთან მისი ურთიერთობა რთული იყო და ის ხშირად გრძნობდა იმედგაცრუებას სიყვარულზე და ოჯახზე ოცნებებში. იოზეფ კ.-ს ბრძოლა სისტემასთან არის გამოძახილი კაფკას საკუთარი ბრძოლის აღიარებისა და ბედნიერებისთვის, რაც მისთვის მიუწვდომელი ჩანდა.

4. მუშაობა, როგორც ტანჯვის წყარო

კაფკა ყოველთვის ღრმა ზიზღს გრძნობდა სადაზღვევო კომპანიაში მუშაობის მიმართ, რაც მას ართმევდა დროსა და ენერგიას. სასამართლოში მუშაობის თემა, ბიუროკრატია და ცხოვრების აბსურდულობა ვლინდება იურიდიული სისტემის მეშვეობით, რომელიც უსასრულოდ აჭიანურებს იოზეფ კ.-ს საქმეს და მის ცხოვრებას კოშმარად აქცევს. ბიუროკრატიისა და უაზრო სამუშაოს ეს კრიტიკა მჭიდროდ არის დაკავშირებული კაფკას პირად გამოცდილებასთან, რომელიც თავის შემოქმედებას სულიერი ამოწურვისა და ფიზიკური ტანჯვის წყაროდ თვლიდა.

„პროცესი“ არ არის მხოლოდ ლიტერატურული ნაწარმოები, არამედ ფრანც კაფკას შინაგანი სამყაროს ღრმა ასახვა. მისი ბრძოლა ავადმყოფობასთან, შფოთვასთან, იმედგაცრუებასთან და დანაშაულის გრძნობასთან ამ ბნელ და აბსურდულ ისტორიაშია გამოხატული. საბოლოო ჯამში, რომანი გახდა კაფკას ცხოვრების ერთგვარი სარკე, რომელშიც თითოეულ გვერდზე ასახულია არა მხოლოდ სიუჟეტური სტრიქონები, არამედ დიდი მწერლის პირადი გამოცდილებაც. კაფკამ თქვა, რომ სასამართლო პროცესი მისი ცხოვრების ნაწილი იყო და ეს განცხადება ვლინდება რომანის ყველა ასპექტში, სადაც ჩანს ადამიანის ბრძოლა საკუთარ შიშებთან და ბედის გარდაუვალობასთან.

„პროცესი“ ქართულ ენაზე გამოიცა „პალიტრა L”-ის სერიის: „15 წიგნი, რომელიც უნდა წაიკითხო, სანამ ცოცხალი ხარ“ ფარგლებში და მისი შეძენა შესაძლებელია როგორც „ბიბლუსში“, ასევე ონლაინ, საიტზე www.palitral.ge

R