დაჯგუფება “ჰამასის“ ბევრი ლიდერი ინარჩუნებს ანონიმურობას და მათზე მწირი ინფორმაცია არის ცნობილი. თუმცა, მიუხედავად ამისა, ისრაელი მაინც ახერხებს მათ განეიტრალებას და ლიკვიდაციას.
31 ივლისს, მსოფლიოსთვის ცნობილი გახდა, რომ ირანში მოკლეს "ჰამასის" პოლიტიკური ლიდერი, ისმაილ ჰანიე. ინფორმაციას ადასტურებს “ჰამასი“ და აცხადებენ, რომ ჰანიე ისრაელის თავდასხმის შედეგად არის მოკლული. ჰანიე თეირანში მოკლეს, სადაც ირანის ახალი პრეზიდენტის, მასუდ ფეზექშიანის ინაუგურაციაზე იმყოფებოდა.
ირანის ისლამური გვარდიის კორპუსის მიერ გავრცელებული განცხადებით, ჰანიეს მკვლელობასთან დაკავშირებით დაწყებულია გამოძიება. მათივე ცნობით, მოკლულია ჰანიეს დაცვის ერთ-ერთი წევრიც. "ჰამასის" განცხადებით, "ჰანიე მოკლულია მოღალატეობრივი დარბევისას".
BBC-მ "ჰამასის" ლიდერების - როგორც პოლიტიკური ფიგურების, ისე სამხედრო მეთაურების სია გამოაქვეყნა. ვინ არიან დაჯგუფების ხელმძღვანელები და რა ვიცით მათ შესახებ?
ისმაილ ჰანიე ფართოდ განიხილებოდა ჰამასის ლიდერად. მისი გარდაცვალება ჯგუფმა 2024 წლის 31 ივლისს დაადასტურა.
1989 წელს ისმაილი ისრაელმა სამი წლით დააპატიმრა, როდესაც პალესტინის პირველი აჯანყება ჩაახშო. 1992 წელს ჰამასის რამდენიმე ლიდერთან ერთად, გადაასახლეს უკაცრიელ ქვეყანაში, ისრაელსა და ლიბანს შორის. გადასახლებიდან ერთი წლის შემდეგ ის ღაზაში დაბრუნდა.
1997 წელს დაინიშნა ჰამასის სულიერი ლიდერის ოფისის უფროსად, რამაც გააძლიერა მისი პოზიცია. 2006 წლის 16 თებერვალს "ჰამასმა" ჰანიე პალესტინის პრემიერ-მინისტრად დანიშნა. ერთი წლის შემდეგ, პალესტინის ეროვნული ხელისუფლების პრეზიდენტმა მაჰმუდ აბასმა ჰანიეს მთავრობა დაითხოვა, მაგრამ "ჰამასმა" ეს გადაწყვეტილება არალეგიტიმურად გამოაცხადა და მინისტრთა კაბინეტმა მუშაობა გააგრძელა. აშშ-ის სახელმწიფო დეპარტამენტმა ჰანიე ტერორისტად გამოაცხადა.
მაშინ ჰანიემ მის თანამდებობიდან გათავისუფლებას “არაკონსტიტუციური“ უწოდა.
ჰამასის პოლიტბიუროს ხელმძღვანელად 2017 წელს აირჩიეს. 2018 წელს აშშ-ს სახელმწიფო დეპარტამენტმა ჰანიე ტერორისტად გამოაცხადა. ის ბოლო რამდენიმე წელი ყატარში ცხოვრობდა.
ისმაილ აბდელ სალამ ჰანიე, მეტსახელად აბუ ალ-აბდი, 1963 წელს ღაზის სექტორში დაიბადა. სწავლობდა გაეროს სკოლებში, რომლებიც ლტოლვილებისთვისაა განკუთვნილი. 1987 წელს დაამთავრა ისლამური უნივერსიტეტის არაბისტიკის ფაკულტეტი. მოგვიანებით დაუახლოვდა "ჰამასის" დამფუძნებელს, შეიხ აჰმედ იასინს. ჰყავდა 13 შვილი.
2015 წლის სექტემბერში შეერთებულმა შტატებმა სინვარის სახელი “საერთაშორისო ტერორისტების“ შავ სიაში შეიტანა.
ჰამასის ლიდერი იაჰია სინვარი 1962 წელს ღაზას სექტორში დაიბადა.
ის არის ჰამასის უსაფრთხოების სამსახურის დამფუძნებელი, რომელიც ცნობილია როგორც Majd. ფრთა მართავს შიდა უსაფრთხოების საკითხებს, იძიებს ეჭვმიტანილ ისრაელის აგენტებსა და თვალყურს ადევნებს ისრაელის დაზვერვის, უსაფრთხოების სამსახურის ოფიცრებს. სინვარი სამჯერ დააკავეს. 1988 წელს მესამე დაპატიმრების შემდეგ მას მიესაჯა ოთხი უვადო პატიმრობა.
თუმცა, ის იყო 1027 პალესტინელ და ისრაელელ არაბ პატიმარს შორის, რომელიც ისრაელმა ტყვედ მყოფი ისრაელელი ჯარისკაცის სანაცვლოდ გაათავისუფლა. სინვარი 2017 წელს დაინიშნა ჯგუფის პოლიტიკური ბიუროს ხელმძღვანელად ღაზას სექტორში.
დეიფს თითქმის მითიური სტატუსი აქვს ღაზაში. ის სიკვდილს რამდენჯერმე გადაურჩა. მუჰამედი ხელმძღვანელობს ჰამასის მოძრაობის სამხედრო ძალებს - იზ ალ-დინ ალ-კასამ ბრიგადებს. ის არის ჩრდილოვანი ფიგურა, რომელსაც პალესტინელები იცნობენ, როგორც “მათბირი“, ხოლო ისრაელებისთვის “კაცი ცხრა ცოცხლით“.
ისრაელის ხელისუფლებამ დეიფი 1989 წელს დააპატმრა, რის შემდეგაც მან ჩამოაყალიბა ალ-კასამის ბრიგადები ისრაელელი ჯარისკაცების დატყვევების მიზნით.
გათავისუფლების შემდეგ, ის ხელმძღვანელობდა გვირაბების მშენებლობას, რამაც საშუალება მისცა “ჰამასის“ მებრძოლებს ღაზადან ისრაელში შეეღწიათ.
დეიფი არის ისრაელის მიერ ძებნილი ადამიანი, რომელსაც ბრალი ედება 1996 წელს ავტობუსების დაბომბვის დაგეგმვაში და ზედამხედველობაში, რა დროსაც ათობით ისრაელელი დაიღუპა.
ისრაელმა ის 2000 წელს დააპატიმრა, მაგრამ გაიქცა. მისი მკვლელობა 2002 წელსაც სცადეს. დეიფი გადარჩა, მაგრამ ერთი თვალი დაკარგა. ისრაელის ინფორმაციით, მან ასევე დაკარგა ფეხი და ხელი და უჭირს საუბარი.
ისრაელის უსაფრთხოების ძალებმა კვლავ ვერ მოახერხეს დეიფის ლიკვიდირება 2014 წელს ღაზას სექტორზე თავდასხმის დროს, მაგრამ მოკლეს მისი ცოლი და მისი ორი შვილი.
მარვან ისა, ანუ "ჩრდილოვანი კაცი“ მუჰამედ დეიფის მარჯვენა ხელია.
ახალგაზრდობაში ის კალათბურთით იყო გატაცებული, მაგრამ სპორტული კარიერა არ გამოუვიდა, რადგან 1987 წელს ისრაელის სადაზვერვო სამსახურმა "ჰამასთან" კავშირის ბრალდებით დააკავა.
ჰამასს არ დაუდასტურებია, რომ მარვან ისა, 2024 წლის მარტში ისრაელის საჰაერო თავდასხმის დროს დაიღუპა. თუმცა ინფორმაციას მისი გარდაცვალების შესახებ ავრცელებს თეთრი სახლი.
აშშ-ის ეროვნული უსაფრთხოების მრჩეველმა ჯეიკ სალივანმა განაცხადა, რომ ის ისრაელის მიერ მოკლულია გვირაბის კომპლექსზე დარტყმის შედეგად, ლტოლვილთა ბანაკში ნუსეირატში.
ღაზის სექტორში შეჭრის დროს, 2014 და 2021 წლებში, ისრაელის თვითმფრინავმა ორჯერ გაანადგურა მისი სახლი სარაკეტო დარტყმებით. შედეგად, ისას ძმა მოკლეს.
ხალედ მეშაალი, რომელიც დაიბადა დასავლეთ სანაპიროზე 1956 წელს, ითვლება ჰამასის ერთ-ერთ დამაარსებლად.
ისრაელის პრემიერ-მინისტრის, ბენიამინ ნეთანიაჰუს პირდაპირი მითითებით, ისრაელის ჯაშუშურმა სააგენტომ “მოსადმა“ 1997 წელს, როდესაც ის იორდანიაში ცხოვრობდა, სცადა მეშალის მოკვლა.
მოსადის აგენტები იორდანიაში ყალბი კანადური პასპორტებით შევიდნენ და მეშაალს ქუჩაში სეირნობისას ტოქსიკური ნივთიერება გაუკეთეს. იორდანიის ხელისუფლებამ მაშინ აღმოაჩინა მკვლელობის მცდელობა და დააკავა მოსადის ორი წევრი.
იორდანიის გარდაცვლილმა მეფემ - ჰუსეინმა ისრაელის პრემიერ-მინისტრს სთხოვა ანტიდოტი იმ ნივთიერებისთვის, რომელიც მეშაალს გაუკეთეს. აშშ-ს მაშინდელი პრეზიდენტის ბილ კლინტონის ზეწოლის ქვეშ მყოფმა, ბატონმა ნეთანიაჰუმ ანტიდოტი მიაწოდა.
მეშაალი, რომელიც ყატარში ცხოვრობს, ღაზას სექტორს პირველად 2012 წელს ესტუმრა. იგი პალესტინელმა ოფიციალურმა პირებმა მიიღეს. 2017 წელს ჰამასმა მეშალის შემცვლელად ისმაილ ჰანიე აირჩია.
ზაჰარი გადაურჩა ისრაელის მკვლელობის მცდელობას 2003 წელს.
მაჰმუდ ზაჰარი დაიბადა 1945 წელს ღაზაში, პალესტინელი მამისა და ეგვიპტელი დედის ოჯახში. ადრეული ბავშვობა ეგვიპტის ქალაქ ისმაილიაში გაატარა.
სკოლის დამთავრების შემდეგ, სწავლა განაგრძო კაიროს აინ შამსის უნივერსიტეტში, 1971 წელს მიიღო ზოგადი მედიცინის ბაკალავრის ხარისხი, ხოლო 1976 წელს ზოგადი ქირურგიის მაგისტრი გახდა. სკოლის დამთავრების შემდეგ მუშაობდა ექიმად ღაზის საავადმყოფოებში.
ზაჰარი "ჰამასის" პოლიტიკური ფრთის ერთ-ერთ ყველაზე ავტორიტეტულ წევრად ითვლება. ისრაელის სპეცსამსახურებმა ღაზის სექტორში, მის სახლთან თითქმის 500-კილოგრამიანი ბომბი ჩამოაგდეს. თავდასხმამ მას მსუბუქი დაზიანებები მიაყენა, მაგრამ მოკლა მისი უფროსი ვაჟი, ხალედი.
მისი მეორე ვაჟი, ჰოსამი, რომელიც იყო ალ-კასამის ბრიგადის წევრი, დაიღუპა ისრაელის საჰაერო თავდასხმის დროს ღაზაში 2008 წელს.
იხილეთ ასევე: