"გარკვეული დროის განმავლობაში, მათ მართლაც სჯეროდათ", "რამდენადაც კარგი იყო ესპანეთი, ეს არ აკნინებს იმ უზარმაზარ ძალისხმევას, რაც საქართველომ გასწია", "21 წუთის განმავლობაში ერთ-ერთი ყველაზე დიდი ფავორიტი ნამდვილად, თვალსაჩინოდ შეძრწუნებული იყო", - ეს გამოხმაურებები იმ ფართო ანალიტიკური სტატიების მხოლოდ მცირე ნაწილია, რაც მსოფლიოში მთავარმა გამოცემებმა ევრო 2024-ზე საქართველო-ესპანეთის დაპირისპირებას მიუძღვნეს.
მიუხედავად იმისა, რომ საქართველომ ანგარიშით 4:1 წააგო, უცხოური მედიის აბსოლუტური უმრავლესობა აღნიშნავს, რომ ნაკრებმა ტურნირის მთავარ ფავორიტს მოკლეხნიანი პანიკა განაცდევინა, აღნიშნულ მატჩსა და მთლიან ჩემპიონატზე ასპარეზობა კი გასაოცრად გამოუვიდა და ყველა ოპონენტის პატივისცემა დაიმსახურა. გაცნობთ Guardian-ის, BBC-ის, Telegraph-ისა და Independent-ის მიერ საქართველოზე დაწერილ გამოხმაურებებს.
"ესპანეთი გერმანიას შეხვდება. არაფერი გვაქვს საწინააღმდეგო. ტურნირის მასპინძელი და საუკეთესო გუნდი ერთმანეთს შტუტგარტში, ნახევარფინალში გასასვლელად შეხვდებიან, მას შემდეგ, რაც "სელესიონმა" საქართველოს წინააღმდეგ 33 დარტყმა განახორციელა და ოთხი გოლი გაიტანა. თუმცა "ადვილად" გასვლა შეიძლება ზუსტი სიტყვა სულაც არ იყოს.
ესპანელები კვლავ შთამბეჭდავები იყვნენ გამარჯვების გზაზე. ხარისხის, კონტროლისა და სისწრაფის მშვენიერმა კომბინაციამ მათი ფავორიტების სტატუსი დაადასტურა, მაგრამ ეს ოდნავ უფრო მარტივად ჟღერს, ვიდრე სინამდვილეში იყო - თუნდაც იმიტომ, რომ ესპანეთმა პირველად გაუშვა გოლი და საქართველომ ყველაფერი გააკეთა, რომ მათთან თანაბრად ეთამაშა.
საბოლოოდ, საქართველო ვერ შეედრებოდა გუნდს, რომელსაც როდრი დირიჟორობდა და რომელსაც ჰყავდა ლამინ იამალი და უილიამსი, რომლებიც დაცვას არღვევდნენ. ახლა ისმის კითხვა, შეედრება თუ არა მათ ვინმე სხვა. მიუხედავად იმისა, რომ ესპანეთმა გასვლა დაიმსახურა, და განსაკუთრებით, ლამინ იამალს ალბათ შეეძლო, კიდევ ერთი-ორი გოლი გაეტანა, მეოთხე გოლი დებიუტანტებისთვის ცოტა სასტიკი აღმოჩნდა - ისინი სახლში 3.7 მილიონ ადამიანთან ბრუნდებიან, რომლებიც მათ, სრულიად სამართლიანად, გმირებად მიიღებენ.
ტურნირზე ყველაზე დაბალი რეიტინგის მქონე გუნდის (მსოფლიოში 74-ე, ევროპაში კი 0 35-ე), საქართველოს გამოვარდნა გასაკვირი არაა. სიურპრიზია ის, თუ რამდენად მოგვენატრებიან ისინი. შვიდი ბანერი იყო გაჭიმული ტრიბუნაზე, რომლებზეც დიდი წითელი ასოებით ეწერა სიტყვა: "გჯეროდეს". გარკვეული დროის განმავლობაში, მათ მართლაც სჯეროდათ. გიორგი ქოჩორაშვილმა უკვე აღწერა ეს როგორც "ლამაზი, დაუჯერებელი ფილმი", და ეს იყო მანამდე, სანამ საქართველო მე-18 წუთზე პირველ გოლს გაიტანდა. ისინი რეალურად 75-ე წუთამდე არ დაცემულან, და ესეც კი მაშინ მოხდა, როცა თამაშში დაბრუნების გზას ეძებდნენ, თამაშში, რომელშიც დანებებაზეც უარ ამბობდნენ.
საქართველოს ასპარეზობა შეიძლება დასრულდა, მაგრამ რა კამპანია იყო ეს ყველაფერი. პორტუგალიაზე გამარჯვება სამუდამოდ დარჩება მათი ფეხბურთის ისტორიაში. და ესპანეთის წინააღმდეგ წინ გასვლამ შექმნა მთელი ის დრამა, რაც ამ მატჩს სჭირდებოდა”, - ვკითხულობთ გამოცემის შეფასებას.
“თავის პირველ დიდ ტურნირზე მოთამაშე საქართველოს თავიდანვე მოუწია ესპანეთის მძიმე ზეწოლის ატანა, მაგრამ კიოლნის სტადიონზე მაყურებლები გააოცა, როდესაც მე-18 წუთზე მოულოდნელად დაწინაურდა.
ამან საქართველოს თავდაჯერება შემატა, მაგრამ ესპანეთის ზეწოლამ საბოლოოდ გაამართლა, როდესაც “მანჩესტერ სიტის” როდრიმ ბურთი კარის ქვედა კუთხეში გაუშვა - და ამით მეკარე, გიორგი მამარდაშვილი დაამარცხა, რომელმაც მთლიანობაში კიდევ ერთი გამორჩეული თამაში აჩვენა.
ესპანეთმა შეტევა განაგრძო, უთვალავ შანსს ქმნიდა და კვლავ გაიტანა. საქართველო ბრძოლას განაგრძობდა და “ნაპოლის” ვინგერ კვარაცხელიას შეეძლო, ტურნირის გოლი გაეტანა, მისი ჭკვიანური დარტყმა ნახევარი მოედნიდან ბოძის გვერდის ჩავლის ნაცვლად, ერთი მეტრით მარჯვნივ რომ წასულიყო.
საქართველო გერმანიას მოწინააღმდეგეებისგან პატივისცემის მოპოვების ფონზე ტოვებს, მათ პირველ დიდ ტურნირზე პლეი-ოფში ზღაპრული გასვლის შემდეგ.
მწვრთნელმა ვილი სანიოლმა - მიუნხენის “ბაიერნისა” და საფრანგეთის ყოფილმა მცველმა - თავის ფეხბურთელებს მოუწოდა, არ ეჩვენებინათ შიში და ისინიც ასე მოიქცნენ, ესპანეთის დაცვაზე კონტრშეტევებით მიდიოდნენ, დრიბლინგს უშიშრად მიმართავდნენ და მთელი თამაშის განმავლობაში იღებდნენ რისკებს.
მეკარე მამარდაშვილმა საქართველოს თამაშში შენარჩუნება 50 წუთზე მეტ ხანს მოახერხა, სანამ რუისის თავური ესპანეთს წინ არ გაიყვანდა, ხოლო ნაპოლის ხვიჩა კვარაცხელიამ შეტევაში თავბრუდამხვევი თამაში აჩვენა.
ანგარიში ესპანეთის უპირატესობას მათ მიერ შექმნილი შანსების რაოდენობის გათვალისწინებით არ ასახავს - მაგრამ შესაძლოა, არც საქართველოს ბრწყინვალებისა და იმ საფრთხის ამბავს გადმოსცემს, რომელსაც ისინი წარმოადგენენ.
"ზოგჯერ დროა საჭირო იმის გადასახედად, თუ რა გააკეთე. შეგვიძლია, ძალიან ბედნიერები ვიყოთ. გუნდის ევოლუცია აბსოლუტურად ფანტასტიკური იყო", - თქვა საქართველოს მწვრთნელმა, ვილი სანიოლმა, - "ამით ძალიან ვამაყობ. ახლა ეს ჩვენი ვოიაჟის დასასრულია, მაგრამ დარწმუნებული ვარ, შემდეგი ძალიან აღმაფრთოვანებელი იქნება. ვფიქრობ, ყველა ქართველს ერთი რამ უნდა - ეს კი აქ დაბრუნებაა".
ის ფაქტი, რომ ესპანეთს ამ მატჩისთვის მოსამზადებლად ორი დამატებითი დღე ჰქონდა და ბოლო ჯგუფურ მატჩში 10 ცვლილების გაკეთება შეძლო, ასევე თვალსაჩინო გახდა, როცა თამაშის გვიანდელ ეტაპზე საქართველო გადაიღალა.
ასეა თუ ისე, მათი გულშემატკივრები ნამდვილად კმაყოფილები იყვნენ იმით, რაც ნახეს, მატჩის დასრულების შემდეგ თავიანთ ადგილებზე დარჩნენ, დოლის ფონზე სკანდირებდნენ და საქართველოს მოთამაშეებს ტაშს უკრავდნენ.
მათ დაუვიწყარი მოგონება შექმნეს, როდესაც საქართველომ ბოლო ჯგუფურ მატჩში პორტუგალია დაამარცხა - მაგრამ ეს ნაბიჯი ელიტური მეტოქის წინააღმდეგ ზედმეტად შორეული იყო”, - აღნიშნულია BBC-ის ანალიზში.
“ორი მხარე, რომელსაც ამაზე უფრო განსხვავებული ტაქტიკური იდეები და სათამაშო სტილი ვერ ექნებოდა.
ორი მხარე, რომელსაც პოლარული, მთლიანად საპირისპირო ისტორია აქვს, მათ შორის - საერთაშორისო საფეხბურთო თვალსაზრისითაც.
საქართველოს ნაკრები, არათუ გოლი გაეტანა ან მატჩი მოეგო, ამ ზაფხულამდე დიდ საერთაშორისო ტურნირზე არასდროს ყოფილა. ან თუნდაც, პლეი-ოფში გასულიყო. ესპანეთმა ევროპის ჩემპიონატი სულ რაღაც 2012 წელს მოიგო, ბოლო ტურნირზე ნახევარფინალში გავიდა და მსოფლიო ჩემპიონი მხოლოდ 14 წლის წინ გახდა.
ფეხბურთის მემკვიდრეობა და ისტორია მხოლოდ მამაკაცთა ევროპის ჩემპიონატებითა და მსოფლიო თასებით არ შემოიფარგლება, ნამდვილი კონტექსტუალური ეროვნული სხვაობა კიდევ უფრო დიდია: საქართველოს ქალთა ნაკრებიც არასდროს ყოფილა ტურნირზე, მაშინ როცა La Roja მოქმედი მსოფლიო და ქალთა ერთა ლიგის ჩემპიონია. უბრალოდ, უზარმაზარი სხვაობაა ამ ორს შორის, ფეხბურთის თვალსაზრისით ისეთი დიდი უფსკრული, რომ თითქმის, ახსნას არ ექვემდებარება.
მაგრამ ევრო 2024-ზე, 21 წუთის განმავლობაში, უზარმაზარი შოკი იყო “ჩართული”. 21 გასაოცარი წუთის განმავლობაში, დაუჯერებელმა ოცნებამ ტრიბუნებიდან ყველაზე მღელვარე, სენსაციური მხარდაჭერა მიიღო, ერთ-ერთი ყველაზე დიდი ფავორიტი კი ნამდვილად, თვალსაჩინოდ შეძრწუნებული იყო”.
“საქართველოს წინააღმდეგ განცდილი ხანმოკლე შიში, საბოლოოდ, მხოლოდ ამადვე დარჩა. ეს იყო გამარჯვება, რომელმაც ესპანეთის ბევრი თვისება წარმოაჩინა: რა თქმა უნდა, სწრაფი, დინამიური შემტევი ფეხბურთი, მაგრამ ასევე სიმშვიდე, მოთმინება და ხასიათი.
თამაშის ლოგიკის სრულად საწინააღმდეგოდ წინ გასვლის შემდეგ, საქართველომ ლიდერობა 21 წუთის განმავლობაში შეინარჩუნა, სანამ არ დაჯაბნა გუნდმა, რომელიც ახალგაზრდობისა და გამოცდილების, სიჩქარისა და სიმშვიდის მათრობელი ნაზავია. ნათელია, რომ გერმანია კარგი უნდა იყოს - ძალიან კარგი - რომ ამ გუნდს გაუმკლავდეს.
რამდენადაც კარგი იყო ესპანეთი, ეს არ აკნინებს იმ უზარმაზარ ძალისხმევას, რაც საქართველომ გასწია. ისინი სახლში გმირებად დაბრუნდებიან, იმ ისტორიებითა და ამბებით, რომლებიც მათ მეხსიერებაში დიდხანს იცოცხლებს. ხვიჩა კვარაცხელიას სახით საქართველოს ნამდვილი ამომავალი ვარსკვლავი ჰყავს, ხოლო “ნაპოლის” - მოთამაშე, რომლის შენარჩუნებაც “პარი სენ-ჟერმენის” მიერ მისი ხელში ჩაგდების მცდელობების გამო შეიძლება გაუჭირდეთ; მათი მეკარე, გიორგი მამარდაშვილი კი, ტურნირის გამორჩეული პერფორმერი იყო. ის ამ თამაშშიც შესანიშნავი იყო, მაგრამ ეს საჭიროც იყო.
გასული წლის სექტემბერში, თბილისში 7-1 დამარცხებულებს, ისე ჩანდა, რომ საქართველოს სასტიკად ცალმხრივ საწყის მიმოცვლებში ისევ ადვილად ჩამოიშორებდნენ. მაგრამ ვილი სანიოლის გუნდმა ალყას გაუძლო და მე-18 წუთისთვის, რობინ ლე ნორმანის ავტოგოლით წინ გავიდა, ანგარიში მათ სასარგებლოდ 1-0 იყო, მიუხედავად იმისა, რომ მანამდე მოწინააღმდეგის კარში არც დაურტყამთ, არც მათ საჯარიმო მოედანში დაუფიქსირებიათ ბურთთან შეხება, ხოლო ბურთის ფლობა მხოლოდ 12 პროცენტი ჰქონდათ. ესპანეთი ამ მომენტში შეიძლება შერყეულიყო, პანიკაში ჩავარდნილიყო.
საქართველოს საბოლოოდ ენერგია ამოეწურა, მაგრამ როგორ დავადანაშაულოთ, როცა იამალი და უილიამსი ასე გამორბიან შენკენ. რა პირველი ტაიმი იყო: მდიდარი, ცოცხალი, მძაფრი სტილების კონტრასტი, რომელიც ყურისწამღები გუგუნის ფონზე თამაშდებოდა. პოზიციები თავიდანვე გამაგრებული იყო: ესპანეთი უკან ორი ორზე დაცვას კმაყოფილდებოდა, რადგან მთელი გუნდი წინ ჰყავდა გაშვებული; საქართველო თავისი საჯარიმო მოედნის კიდიდან იცავდა თავს, მაგრამ თავისი ორი ბრწყინვალე შემტევი, ხვიჩა კვარაცხელია და ჟორჟ მიქაუტაძე, წინ ჰყავდათ დატოვებული, როგორც გამტარები მათი საშიში, სწრაფი კონტრშეტევებისთვის. მიდგომები ბევრად განსხვავებული ვერც იქნებოდა და მაინც, ორივე მათგანში იყო სილამაზე და სიმამაცე. კვარაცხელიას სახით საქართველოს ჰყავდა საკუთარი მძვინვარე, დაუღალავი სახე, “ნაპოლის” ფორვარდი, რომელმაც მოახერხა, საკმაოდ უნიკალურად გამორჩეულიყო, თითქოს ბულდოზერი და ბალერინა ერთად ყოფილიყო გაერთიანებული.
საქართველო პირველ ტაიმამდე რომ გაეძლო, ესპანეთი შეიძლება, ცოტა უფრო შეშფოთებულიყო, მაგრამ გოლი ორმაგ ფასად დაუჯდათ, ამასობაში კი, ტრავმის გამო თავიანთი გავლენიანი ნახევარმცველი, ოთარ კიტეიშვილიც დაკარგეს”, - ვკითხულობთ Telegraph-ის სტატიაში.
ფოტოები: ეროვნული ნაკრები
წაიკითხეთ ასევე: