"პეკინისთვის საინტერესოა, სულ უფრო მეტი იუანი გაყიდოს რუსეთში, რათა ის მეტად გახდეს ჩინეთზე დამოკიდებული" - მოსკოვის ბირჟა გაჩერებულია, რას გეგმავენ მოსკოვში?
რუსეთში სავალუტო კრიზისის ეკონომიკურ და პოლიტიკურ შედეგებზე “ინტერპრესნიუსი“ ახალი ეკონომიკური სკოლის პრეზიდენტს, პაატა შეშელიძეს ესაუბრა.
- ბატონო პაატა, მორიგი ამერიკული სანქციის შემდეგ მოსკოვის სავალუტო ბირჟამ მუშაობა შეაჩერა. რუსეთში ვალუტით თავისუფალი ვაჭრობა შეწყდა, რაც იმას ნიშნავს რომ რუსეთში აღარ არსებობს რუსული რუბლის კურსის დადგენის საბაზრო მექანიზმები. ის მოცემულობა, რის წინაშეც აღმოჩნდა რუსეთი, რა გავლენას იქონიებს რუსულ ეკონომიკაზე?
- ამ გადაწყვეტილებამ პანიკური განწყობები შექმნა და რუსეთის ხელისუფლებამ უნდა იფიქროს იმაზე რომ შექმნას დოლარის მიღების ახალი მექანიზმები.
გრძელვადიანი პროგნოზის გაკეთება ძალიან ძნელია, რადგან მოსკოვის სავალუტო ბირჟის მუშაობის შეჩერება დროებითი პოლიტიკური გადაწყვეტილება იყო იმისთვის, რომ შეეჩერებინათ პანიკა და ახლა უნდა ფიქრობენ რა გააკეთონ. ახლა შაბათ -კვირაა და ამ დღეებში ბირჟები ისედაც არ მუშაობენ და რა გადაწყვეტილებებს მიიღებს რუსეთის ცენრობანკი ძნელი სათქმელია.
შექმნილ ვითარებაში ორი რამაა მთავარი - რუსეთში ამერიკულ დოლარზე მოთხოვნა მაღალია, მაგრამ რუსეთის შემოსავლები ისეთი მაღალი არ არის, რომ ეს მოთხოვნა დააკმაყოფილოს. რუსეთისთვის დაწესებულმა ფინანსურმა, ეკონომიკურმა სანქციებმა და შეზღუდვებმა რუსეთის ხელისუფლებას სავალუტო შემოსავლების პრობლემები შეუქმნა, მაგრამ მათ სხვა წყაროები მოძებნეს.
მოსკოვის ბირჟამ მუშაობა იმის გამო შეწყვიტა, რომ პანიკა შეეჩერებინათ. როცა სავალუტო ბირჟა მუშაობს, ის გავლენას ახდენს ადამიანების გადაწყვეტილებებზე. გუშინდელი კურსი დღევანდელ გადაწყვეტილებებზე ახდენს გავლენას. ცხადია, რომ ბირჟის დროებით შეჩერება დროებითი გადაწყვეტილება იყო და ახლა ისაა მნიშვნელოვანი რა გადაწყვეტილებებს მიიღებს რუსეთის ხელისუფლება. ამის თქმა ძალიან ძნელია.
ფაქტია, რომ რუსეთს რესურსები აქვთ, მაგალითად აქვთ ფერადი ლითონები, რაზეც ბაზარზე მოთხოვნა არსებობს და შეუძლიათ ისინი გაყიდონ. სხვათა შორის უკრაინაში ომის დაწყების შემდეგ რუსეთი ცდილობდა შეევსოთ ვალუტის შემოსავლები და დაებალანსებინათ დანაკარგები, მაგრამ, ამ ვითარებაში ისინი რა გადაწყვეტილებებს მიიღებენ, თქმა ძნელია და უახლოეს დღეებში ვნახავთ.
ამ პროცესებს წინ უძღოდა ძალიან მნიშვნელოვანი გარღვევა სამხედრო თვალსაზრისით. ვგულისხმობ იმას, რომ ამერიკამ და დასავლეთის რამდენიმე ქვეყანამ უკრაინას ნებართვა მისცა რომ მათი იარაღი გამოიყენონ რუსეთის ტერიტორიაზე, რაც მანამდე უკრაინას აკრძალული ჰქონდა. ახლა უკვე უკრაინას შეუძლია დასავლური სამხედრო აღჭურვილობა გამოიყენოს რუსეთის ნებისმიერ ტერიტორიაზე, სადაც ეს იარაღი მიწვდება და გაანადგუროს ან დააზიანოს ინფრასტრუქტურის ან ომისთვის საჭირო მომარაგების წყაროები და ობიექტები. საუბარია ნავთობბაზებზე სამხედრო წარმოების ქარხნებზე და ასე შემდეგ.
ამ გადაწყვეტილებამ რუსეთში დიდი პანიკა გამოიწვია, რადგან ყველა ხედავს, რომ დასავლური სამხედრო ტექნიკა ბევრად უფრო მძლავრი, ეფექტური და სანდოა, ვიდრე რუსული იარაღი და ის თავდაცვის საშუალებები, რაც ამ დროისთვის რუსეთს აქვს. ეს კი ნიშნავს იმას, რომ რუსეთში ბევრ ადამიანს, რომელიც რუსეთში ამ ბიზნესებში არიან ჩართული ფულის კეთების გზები აღარ ექნებათ.
მხედველობაში მაქვს ის, რომ ამ შემთხვევაში შეიძლება განადგურდეს ნავთობის საწარმოები, საწყობები და უკრაინული თავდასხმების შედეგად. სანქციების გარდა ამ ვითარებამ რუსეთში შექმნა დამატებითი პანიკა. რუსეთი დიდი ხანია სანქციების ქვეშაა, მაგრამ ამ სამხედრო - პოლიტიკურმა გადაწყვეტილებამ, ჩემი აზრით, რუსეთს დამატებითი პრობლემები შეუქმნა.
- უცხოური მედიის ცნობებით, თუ რუსეთის სავალუტო ბირჟისთვის სანქციების დაწესებამდე 1 დოლარის ფასი 90 რუბლი იყო, დოლარის ფასი სწრაფად გაიზარდა და ახლა 1 დოლარი 120 რუბლიდან 200 რუბლს შორის მერყეობს. ამგვარი ვითარება რა რეალურ საფრთხეს შეუქმნის რუსულ ეკონომიკას?
- იმ შემთხვევაშიც, როცა სავალუტო ბირჟაზე დგება კურსი, ეროვნული ბანკი, ამ შემთხვევაში რუსეთის ცენტრობანკი მაინც ახდენს გავლენას ამ პროცესზე. ასეა, რადგან, რახან ეროვნული ბანკი აკეთებს ინტერვენციას, საბოლოო გადაწყვეტილებას კურსთან დაკავშირებით ისინი იღებენ. ანუ იმაზე, რამდენი და როგორ განახორციელონ ბაზარზე დოლარის ინტერვენცია.
რუსეთის ცენტრობანკს შეუძლია სხვა მექანიზმებით დააწესონ გაცვლითი კურსი. ეს პროცესი უზრუნველყონ თავისი რეზერვებით, მათ შორის უზრუნველყონ ძვირფასი ლითონებით და ასე შემდეგ.
ჩემი აზრით, რუსეთს ახლა აქვს სხვა პრობლემა - მთავრობას არ აქვს ფული, რომ დააფინანსოს უკრაინაში სამხედრო აგრესია. მაგრამ, მას არ აქვს იმის რესურსი, რომ ეროვნულმა ცენტრობანკმა დაბეჭდოს ფული და ფინანსურად უზრუნველყოს უკრაინაში თავისი სამხედრო ოპერაცია. ამ ვითარებაში რუსეთის ხელისუფლებამ წესით, გამოსავალი ვერ უნდა მოძებნოს. გააგრძელეთ კითხვა
იხილეთ ასევე: