ჯი­ჰა­დის­ტუ­რი დაჯ­გუ­ფე­ბა "ის­ლა­მუ­რი სა­ხელ­მწი­ფოს“ ლი­დე­რის ქვრი­ვი უმ ჰუ­და­ი­ფა ახლა ერა­ყის ცი­ხე­ში ელო­დე­ბა გა­ნა­ჩენს. მას იე­ზი­დი ქა­ლე­ბის გა­ტა­ცე­ბა­სა და გა­ყიდ­ვას ედა­ვე­ბი­ან. მომ­ჩივ­ნე­ბი ქა­ლის სიკ­ვდი­ლით დას­ჯას ითხო­ვენ. ჰუ­და­ი­ფამ ცი­ხე­ში ყოფ­ნი­სას ექ­სკლუ­ზი­უ­რი ინ­ტერ­ვიუ მის­ცა BBC-ის არა­ბულ სამ­სა­ხურს, რო­მელ­შიც გარ­დაც­ვლილ ქმარ­ზე და იმ პე­რი­ოდ­ზე ისა­უბ­რა, რო­დე­საც ქვე­ყა­ნას ხა­ლი­ფა­ტი მარ­თავ­და.

ჰუ­და­ი­ფა იყო აბუ ბაქრ ალ-ბაღ­და­დის პირ­ვე­ლი ცოლი. 2014 წლის ზა­ფხულ­ში ქალი მე­უღ­ლეს­თან ერ­თად ცხოვ­რობ­და ქა­ლაქ რა­ქა­ში, რო­მე­ლიც იმ­ჟა­მად სი­რი­ა­ში ის­ლა­მუ­რი სა­ხელ­მწი­ფოს თვით­გა­მო­ცხა­დე­ბუ­ლი დე­და­ქა­ლა­ქი და მთა­ვა­რი და­საყ­რდე­ნი იყო.

მას შემ­დეგ, რაც აბუ ბაქრ ალ-ბაღ­დად­ზე ნა­დი­რო­ბა და­ი­წყო, ოჯა­ხი ხში­რად გა­და­დი­ო­და ერთი ად­გი­ლი­დან მე­ო­რე­ზე. ერთ დღეს აბუ ბა­ქარ­მა სახ­ლში მცვე­ლი გაგ­ზავ­ნა, რათა უმ ჰუ­და­ი­ფას­გან თა­ვი­სი ორი მცი­რე­წლო­ვა­ნი ვაჟი წა­ეყ­ვა­ნა.

”მან მი­თხრა, რომ აპი­რებ­დნენ ბი­ჭე­ბის­თვის ცურ­ვა ეს­წავ­ლე­ბი­ნათ”, - ამ­ბობს ქალი.

ქალი ამ­ბობს, რომ სახ­ლში ჰქონ­დათ ტე­ლე­ვი­ზო­რი, რო­მელ­საც ჰუ­და­ი­ფა ჩუ­მად უყუ­რებ­და. ალ ბაღ­და­დი ფიქ­რობ­და, რომ ის გა­ფუ­ჭე­ბუ­ლი იყო. ერთ დღეს, რო­დე­საც ქმა­რი შინ არ იყო, ჰუ­და­ი­ფამ ტე­ლე­ვი­ზო­რი ჩარ­თო და ყვე­ლა­ფე­რი გა­ი­გო, რაც მის გარ­შე­მო ხდე­ბო­და.

მისი თქმით, იგი მო­წყვე­ტი­ლი იყო სამ­ყა­როს: 2007 წლი­დან ქმა­რი უფ­ლე­ბას არ აძ­ლევ­და ტე­ლე­ვი­ზო­რის­თვის ეყუ­რე­ბი­ნა ან მო­ბი­ლუ­რი ტე­ლე­ფო­ნი გა­მო­ე­ყე­ნე­ბი­ნა. რო­დე­საც მცველ­მა მისი შვი­ლე­ბი სახ­ლი­დან წა­იყ­ვა­ნა, ქალ­მა რამ­დე­ნი­მე დღის შემ­დეგ ტე­ლე­ვი­ზო­რი ჩარ­თო და ნახა, რომ მისი ქმა­რი ერა­ყის ჩრდი­ლო­ე­თით ქა­ლაქ მო­სულ­ში, ალ-ნუ­რის დიდ მე­ჩეთ­ში მყოფ ხალ­ხს მი­მარ­თავ­და. აბუ ბა­ქა­რი მა­შინ პირ­ვე­ლად გა­მოჩ­ნდა სა­ზო­გა­დო­ე­ბის წი­ნა­შე, რო­გორც თვით­გა­მო­ცხა­დე­ბუ­ლი ის­ლა­მუ­რი ხა­ლი­ფა­ტის მე­თა­უ­რი. ეს მოხ­და მხო­ლოდ რამ­დე­ნი­მე კვი­რის შემ­დეგ, რაც მის­მა მებ­რძო­ლებ­მა ტე­რი­ტო­რია აი­ღეს.

ალ-ბაღ­და­დის პირ­ვე­ლი კად­რე­ბი, რო­მელ­შიც გრძე­ლი წვე­რი­თა და შავი სა­მო­სით არის, წლე­ბი ტრი­ა­ლებ­და მსოფ­ლიო მე­დი­ა­ში. ეს იყო საკ­ვან­ძო მო­მენ­ტი ISIS-თვის, რო­მელ­მაც და­ი­პყრო სი­რი­ი­სა და ერა­ყის დიდი ნა­წი­ლი.

უმ ჰუ­და­ი­ფა ამ­ბობს, რომ შო­კი­რე­ბუ­ლი იყო, რო­დე­საც გა­ი­გო, რომ მისი ვა­ჟე­ბი მა­მას­თან იყ­ვნენ მო­სულ­ში და მათ­თვის ცურ­ვა არა­ვის უს­წავ­ლე­ბია.

ISIS-ის ქვრი­ვი ახლა ერა­ყის დე­და­ქა­ლა­ქის, ბაღ­და­დის გა­დატ­ვირ­თულ ცი­ხე­შია. ახლა ერა­ყის ხე­ლი­სუფ­ლე­ბა იძი­ებს მის როლს "ის­ლა­მურ სა­ხელ­მწი­ფო­სა" და ISIS-ის დაჯ­გუ­ფე­ბის და­ნა­შა­უ­ლებ­ში. ად­გილ­ზე ძა­ლი­ან ბევ­რი ქალი იხ­დის სას­ჯელს, ძი­რი­თა­დად ნარ­კო­ტი­კე­ბის მოხ­მა­რე­ბა­სა და პროს­ტი­ტუ­ცი­ა­ში ბრალ­დე­ბით. მათ­თვის საკ­ვე­ბი გა­რე­დან შე­აქვთ.

უმ ჰუ­და­ი­ფას­თან ჟურ­ნა­ლის­ტი ინ­ტერ­ვი­უს ცი­ხის ბიბ­ლი­ო­თე­კა­ში წერს. სა­უ­ბა­რი ორ სა­ათს გრძელ­დე­ბა. ქა­ლის თქმით, ის მსხვერ­პლია, რო­მელ­საც ქმრის­გან გაქ­ცე­ვა უნ­დო­და. ასე­ვე უარ­ყოფს, რომ ის­ლა­მუ­რი სა­ხელ­მწი­ფოს მიერ ჩა­დე­ნილ სი­სას­ტი­კე­ში ბრა­ლი მი­უ­ძღვის.

სა­სა­მარ­თლო საქ­მე იე­ზი­დი ქა­ლე­ბის მიერ აღიძ­რა, რომ­ლე­ბიც გა­ი­ტა­ცეს და გა­ა­უ­პა­ტი­უ­რეს ის­ლა­მუ­რი სა­ხელ­მწი­ფოს წევ­რებ­მა. ჰუ­და­ი­ფას ამ და­ნა­შა­უ­ლის თა­ნა­მო­ნა­წი­ლე­ო­ბა­ში ედე­ბა ბრა­ლი.

ინ­ტერ­ვი­უს დროს ქვრი­ვი ზე­ვით არ იყუ­რე­ბა. შავი ტან­საც­მე­ლი აც­ვია და სა­ხის მხო­ლოდ მცი­რე ნა­წი­ლი უჩანს.

ქალი 1976 წელს კონ­სერ­ვა­ტი­ულ ერა­ყულ ოჯახ­ში და­ი­ბა­და. 1999 წელს კი იბ­რა­ჰიმ ავად ალ-ბად­რი­ზე და­ქორ­წინ­და, რო­მე­ლიც მოგ­ვი­ა­ნე­ბით ცნო­ბი­ლი გახ­და აბუ ბაქრ ალ-ბაღ­და­დის ფსევ­დო­ნი­მით. იმ დროს, მისი თქმით, ალ-ბაღ­და­დი, ბაღ­და­დის უნი­ვერ­სი­ტეტ­ში შა­რი­ათს სწავ­ლობ­და, იყო "რე­ლი­გი­უ­რი ადა­მი­ა­ნი, მაგ­რამ არა ექ­სტრე­მის­ტი... კონ­სერ­ვა­ტი­უ­ლი, მაგ­რამ გახ­სნი­ლი".

2004 წელს, ერაყ­ში აშშ-ის შეჭ­რი­დან ერთი წლის შემ­დეგ, ამე­რი­კულ­მა ჯა­რებ­მა ალ-ბაღ­და­დი და­ა­პა­ტიმ­რეს. მან და­ახ­ლო­ე­ბით ერთი წელი გა­ა­ტა­რა ბა­ნაკ ბუ­კა­ში, ქვეყ­ნის სამ­ხრე­თით, სხვა და­კა­ვე­ბუ­ლებ­თან ერ­თად, რომ­ლე­ბიც შემ­დგომ ის­ლა­მუ­რი სა­ხელ­მწი­ფოს მა­ღა­ლი რან­გის ფი­გუ­რე­ბი და სხვა ჯი­ჰა­დის­ტუ­რი დაჯ­გუ­ფე­ბე­ბის მე­თა­უ­რე­ბი გახ­დნენ.

ცო­ლის თქმით, ალ-ბაღ­და­დი ტყვე­ო­ბი­დან გა­თა­ვი­სუფ­ლე­ბის შემ­დეგ შე­იც­ვა­ლა. ძა­ლი­ან მძი­მე ხა­სი­ა­თი გა­უხ­და, ყვე­ლა­ფერ­ზე ფეთ­ქდე­ბო­და. ბა­ნაკ ბუ­კა­ში გა­ტა­რე­ბუ­ლი ერთი წელი მის­თვის გარ­დამ­ტე­ხი და რა­დი­კა­ლი­ზა­ცი­ის და­სა­წყი­სი აღ­მოჩ­ნდა. ცოლს უთხრა, რომ იქ ისე­თი რა­ღაც შე­ემ­თხვა, რა­ზეც ხმა­მაღ­ლა ვერ ისა­უბ­რებ­და. ჰუ­და­ი­ფა ფიქ­რობს, რომ ის სექ­სუ­ა­ლუ­რი ძა­ლა­დო­ბის მსხვერ­პლი გახ­და. იმა­ვე წელს პრე­სა­ში გა­მოქ­ვეყ­ნე­ბუ­ლი ერა­ყის სხვა ამე­რი­კუ­ლი ცი­ხის, აბუ გრე­ი­ბის ფო­ტო­ებ­ზე ჩანს, რომ მცვე­ლე­ბი პა­ტიმ­რებს სექ­სუ­ა­ლუ­რი აქ­ტე­ბის სი­მუ­ლა­ცი­ა­სა და და­მამ­ცი­რე­ბე­ლი პო­ზე­ბის მი­ღე­ბას აი­ძუ­ლებ­დნენ.

მალე ჰუ­და­ი­ფას ეჭვი გა­უჩ­ნდა, რომ მისი ქმა­რი მი­წის­ქვე­შა შე­ი­ა­რა­ღე­ბულ დაჯ­გუ­ფე­ბას შე­უ­ერ­თდა, რად­გან ყალ­ბი სა­ბუ­თე­ბით ხში­რად იც­ვლიდ­ნენ სა­ცხოვ­რე­ბელს. მალე ალ ბაღ­დად­მა მე­ო­რე ცოლი შე­ირ­თო, რის შემ­დე­გაც ქალ­მა გან­ქორ­წი­ნე­ბა მოს­თხო­ვა. სა­ნაც­ვლოდ უთხრეს, რომ შვი­ლებ­ზე უარი უნდა ეთ­ქვა, რა­საც არ და­თან­ხმდა და ისევ ქორ­წი­ნე­ბა­ში დარ­ჩა.

ერა­ყის ომის დროს, რო­მე­ლიც 2006 წლი­დან 2008 წლამ­დე გაგ­რძელ­და, ქალს უკვე ეჭვი აღარ ეპა­რე­ბო­და, რომ მისი ქმა­რი სუ­ნიტ ჯი­ჰა­დის­ტურ ჯგუ­ფებ­თან თა­ნამ­შრომ­ლობ­და. 2010 წელს ალ-ბაღ­და­დი ერა­ყის "ის­ლა­მუ­რი სა­ხელ­მწი­ფოს" ლი­დე­რი გახ­და.

"2012 წლის იან­ვარ­ში სო­ფელ­ში გა­და­ვე­დით, სი­რი­ის პრო­ვინ­ცია იდ­ლიბ­ში, სა­დაც ჩემ­თვის სრუ­ლი­ად ნა­თე­ლი გახ­და, რომ აბუ ბაქ­რი ემი­რი გამ­ხდა­რი­ყო“, - ამ­ბობს უმ ჰუ­და­ი­ფა.

ის­ლა­მუ­რი სა­ხელ­მწი­ფო ერაყ­ში იყო ერთ-ერთი ორ­გა­ნი­ზა­ცია, რო­მე­ლიც მოგ­ვი­ა­ნე­ბით იქცა უფრო ფარ­თო ის­ლა­მუ­რის­ტურ გა­ერ­თი­ა­ნე­ბად და ხა­ლი­ფა­ტი გა­მო­ა­ცხა­და. ცო­ლის თქმით, სწო­რედ იმ პე­რი­ოდ­ში და­ი­წყო ქმარ­მა ავ­ღა­ნუ­რი ტან­საც­მლის ტა­რე­ბა, წვე­რი გა­ი­ზარ­და და ია­რა­ღით და­დი­ო­და. რო­დე­საც ჩრდი­ლო-და­სავ­ლეთ სი­რი­ა­ში სა­მო­ქა­ლა­ქო ომის დროს ცხოვ­რე­ბა სა­ხი­ფა­თო გახ­და, ქა­ლაქ რა­ქა­ში გა­და­ვიდ­ნენ, რო­მე­ლიც მოგ­ვი­ა­ნე­ბით ის­ლა­მუ­რი სა­ხელ­მწი­ფოს "ხა­ლი­ფა­ტის" დე ფაქ­ტო დე­და­ქა­ლა­ქად ით­ვლე­ბო­და. სწო­რედ იქ იყო ჰუ­და­ი­ფა, რო­დე­საც ტე­ლე­ვი­ზორ­ში ნახა ქმა­რი.

"ის­ლა­მურ სა­ხელ­მწი­ფო­ში" გა­ერ­თი­ა­ნე­ბუ­ლი დაჯ­გუ­ფე­ბე­ბის სი­სას­ტი­კე მსოფ­ლი­ოს­თვის ცნო­ბი­ლი იყო, მაგ­რამ 2014-2015 წლებ­ში ეს ყვე­ლა­ფე­რი უფრო ფარ­თო და შემ­ზა­რა­ვი გახ­და.

"ის­ლა­მუ­რი სა­ხელ­მწი­ფო“ სო­ცი­ა­ლურ ქსელ­ში ავ­რცე­ლებ­და მძევ­ლე­ბის­თვის თა­ვის მოკ­ვე­თის კად­რებს, ასე­ვე იორ­და­ნი­ე­ლი პი­ლო­ტის დაწ­ვის სცე­ნას. ქა­ლის თქმით, ის მა­ში­ნაც ვერ უს­წო­რებ­და თვალს ამ უსას­ტი­კეს ფო­ტო­ებს და ამ­ბობს, რომ "მათ გა­და­ლა­ხეს ადა­მი­ა­ნო­ბის ზღვა­რი...“

აბუ ბა­ქა­რი ის­ლა­მუ­რი სა­ხელ­მწი­ფოს სხვა ლი­დე­რებ­თან ლეპ­ტო­პის სა­შუ­ა­ლე­ბით ურ­თი­ერ­თობ­და, რო­მელ­საც ყუთ­ში ინა­ხავ­და.

”მე ვცა­დე მისი ჩარ­თვა, რათა გა­მე­გო, რას აკე­თებ­და ჩემი ქმა­რი, მაგ­რამ ტექ­ნო­ლო­გი­უ­რად გა­უ­ნათ­ლე­ბე­ლი ვი­ყა­ვი, თან პა­რო­ლი ჰქონ­და და­დე­ბუ­ლი".

ქალი ამ­ტკი­ცებს, რომ გაქ­ცე­ვა სცა­და, მაგ­რამ სა­გუ­შა­გო­ზე მყოფ­მა შე­ი­ა­რა­ღე­ბულ­მა პი­რებ­მა უკან და­აბ­რუ­ნეს.

2014 წლის აგ­ვის­ტო­ში უმ ჰუ­და­ი­ფას კი­დევ ერთი ქა­ლიშ­ვი­ლი ნა­სი­ბა შე­ე­ძი­ნა, რო­მელ­საც თან­და­ყო­ლი­ლი გუ­ლის მან­კი აღ­მო­აჩ­ნდა. ამ დროს მათ­თან სახ­ლში 30 წლამ­დე ასა­კის ცხრა იე­ზი­დი გო­გო­ნა და ქალი მი­იყ­ვა­ნეს.

ისი­ნი მხო­ლოდ რამ­დე­ნი­მე იყ­ვნენ იმ ათა­სო­ბით იე­ზიდ ქალ­სა და ბავ­შვს შო­რის, რომ­ლე­ბიც ის­ლა­მურ­მა სა­ხელ­მწი­ფომ და­ა­ტყვე­ვა - ათა­სო­ბით სხვა და­ი­ღუ­პა. უმ ჰუ­დი­ფა ამ­ბობს, რომ შო­კი­რე­ბუ­ლი და შერ­ცხვე­ნი­ლი იყო.

გა­ტა­ცე­ბულ­თა შო­რის იყო ორი ახალ­გაზ­რდა გო­გო­ნა, სა­მა­რი და ზენა - ეს მათი ნამ­დვი­ლი სა­ხე­ლე­ბი არ არის. ქალი ირ­წმუ­ნე­ბა, რომ ისი­ნი მის სახ­ლში, რა­ქა­ში, მხო­ლოდ რამ­დე­ნი­მე დღე დარ­ჩნენ, ვიდ­რე სხვა ად­გი­ლას გა­და­იყ­ვა­ნეს. რო­დე­საც ალ-ბაღ­და­დის ოჯა­ხი სა­ცხოვ­რებ­ლად მო­სულ­ში გა­და­ვი­და, სა­მა­რი კვლავ გა­მოჩ­ნდა: ის მათ­თან ცხოვ­რობ­და და­ახ­ლო­ე­ბით ორი თვე.

სა­მა­რის მა­მას, ჰა­მიდს, ორი ცოლი და 26 შვი­ლი ჰყავ­და. ყვე­ლა მათ­გა­ნი გა­ი­ტა­ცეს. თა­ვად ჰა­მიდ­მა მო­ა­ხერ­ხა მიმ­დე­ბა­რე მთებ­ში და­მალ­ვა. ექ­ვსი შვი­ლი, მათ შო­რის სა­მა­რი, კვლავ და­კარ­გუ­ლია. ზოგი გა­მო­სას­ყი­დის გა­დახ­დის შემ­დეგ დაბ­რუნ­და, ზო­გიც იმ ტე­რი­ტო­რი­ე­ბის გან­თა­ვი­სუფ­ლე­ბის შემ­დეგ, რო­მე­ლიც და­პყრო­ბი­ლი იყო.

ჰა­მიდ­მა და მის­მა ერთ-ერ­თმა შვილ­მა, სო­ად­მა სა­მო­ქა­ლა­ქო სარ­ჩე­ლი შე­ი­ტა­ნეს უმ ჰუ­და­ი­ფას წი­ნა­აღ­მდეგ. მათ არ სჯე­რათ, რომ ის უმ­წეო მსხვერ­პლია და ქა­ლის სიკ­ვდი­ლით დას­ჯას ითხო­ვენ.

"ის კრი­მი­ნა­ლის აბუ ბაქრ ალ-ბაღ­და­დის ცო­ლია და ისიც მის­ნა­ი­რი კრი­მი­ნა­ლია", - ამ­ბობს სო­ა­დი.

"არ უარ­ვყოფ, რომ ჩემი ქმა­რი კრი­მი­ნა­ლი იყო“, - ამ­ბობს ჰუ­და­ი­ფა და დას­ძენს, რომ ნა­ნობს, რაც მათ შე­ემ­თხვათ. თუმ­ცა, მის მი­მართ წა­ყე­ნე­ბულ ბრალ­დე­ბებს უარ­ყოფს.

2019 წელს, აშშ-ის პრე­ზი­დენ­ტის დო­ნალდ ტრამ­პის ბრძა­ნე­ბით, აშშ-ის ჯა­რებ­მა და­არ­ბი­ეს ჩრდი­ლო-და­სავ­ლეთ სი­რი­ა­ში მდე­ბა­რე ის და­სახ­ლე­ბა, სა­დაც ალ-ბაღ­და­დი იმა­ლე­ბო­და ოჯა­ხის წევ­რებ­თან ერ­თად. გვი­რაბ­ში გა­დაყ­ვა­ნილ­მა ბაღ­დად­მა ორ შვილ­თან ერ­თად თავი აი­ფეთ­ქა. სრო­ლის დროს მისი ოთხი ცო­ლი­დან ორი და­ი­ღუ­პა.

უმ ჰუ­და­ი­ფა იქ არ იყო - იმ დროს ის უკვე ყალ­ბი სა­ხე­ლით თურ­ქეთ­ში ცხოვ­რობ­და, სა­დაც მოგ­ვი­ა­ნე­ბით და­ა­კა­ვეს და მიმ­დი­ნა­რე წლის თე­ბერ­ვალ­ში ერა­ყის ცი­ხე­ში გა­და­იყ­ვა­ნეს.

მისი უფ­რო­სი ქა­ლიშ­ვი­ლი უმა­ი­მა მას­თან ერ­თად ცი­ხე­შია, მე­ო­რე - ფა­ტი­მა კი, რო­მე­ლიც და­ახ­ლო­ე­ბით 12 წლი­საა, არას­რულ­წლო­ვან­თა და­კა­ვე­ბის იზო­ლა­ტორ­ში იმ­ყო­ფე­ბა. მისი ერთ-ერთი ვაჟი რუ­სე­თის სა­ჰა­ე­რო თავ­დას­ხმის დროს სი­რი­ა­ში გარ­და­იც­ვა­ლა, მე­ო­რე გარ­და­იც­ვა­ლა მა­მას­თან ერ­თად გვი­რაბ­ში, უმ­ცრო­სი ბიჭი კი ბავ­შვთა სახ­ლშია.

უმ ჰუ­მა­ი­და ინ­ტერ­ვი­უს დას­რუ­ლე­ბის შემ­დეგ სა­კან­ში დაბ­რუნ­და. ISIS-ის ქვრივს ერა­ყის სა­სა­მარ­თლო გა­ა­სა­მარ­თლებს...