"ვამბობ, რომ ვიცხოვრე. ცუდი დღეებიც მქონდა და კარგიც. დედოფალიც ვყოფილვარ და მათხოვარიც..." - ცნობილ მსახიობ ლია კაპანაძეს 90 წელი შეუსრულდა

ის ყოველთვის გამორჩეული იყო, თავისუფლების სიყვარულით, პრინციპულობით, მისწრაფებებითა და ღირებულებებით. არ ეშინოდა სიყვარულის, არც სიმართლის თქმის... არადა, საბჭოთა პერიოდში ასეთი აზროვნებით ცხოვრება ურთულესი იყო, თუმცა ამ ადამიანმა ეს შეძლო. ზუსტად 90 წლის წინ, 8 მარტს, თეატრისა და კინოს მსახიობი, ქალბატონი ლია კაპანაძე დაიბადა. ქალი, რომელიც თუმანიშვილის კინომსახიობთა თეატრის თითოეულ წევრს განსაკუთრებულად უყვარს. ქალი, რომელიც დღემდე სცენაზე დგას. ქალი, რომელმაც დროს გაუსწრო და საპატიო ადგილი დაიკავა ქართულ კინემატოგრაფიაში!

8 მარტს, მშობლიურმა კინომსახიობთა თეატრმა ამ დიდებული ქალბატონის 90 წლის იუბილე აღნიშნა. მსახიობს თეატრალური საზოგადოების, მიხეილ თუმანიშვილისა და ვერიკო ანჯაფარიძის პრემიები გადაეცა. ambebi.ge ულოცავს ქალბატონ ლიას ამ ღირსშესანიშნავ თარიღს, ჯანმრთელობას, მხნეობას და კიდევ არაერთ ნაყოფიერ და წარმატებულ წელიწადს უსურვებს.

მერაბ კოკოჩაშვილი, რეჟისორი:

- მე ბედნიერი ვარ დღეს, რადგან მაქვს საშუალება კიდევ ერთხელ მოვეფერო ამ დიდებულ ქალბატონს. შესანიშნავ ადამიანსა და შემოქმედს, რომელმაც უდიდესი სიხარული მოგვიტანა ყველას ჩვენ - მთელ თაობებს. მადლობა, ლია, ყველაფრისათვის!.. იცით, "დიდი მწვანე ველი", ვერ იქნებოდა ისეთი ფილმი, რომ არ ყოფილიყო ლია. სინჯების შემდეგ, გამოცდილმა მსახიობებმა, თითქოს დამაჯერებლად გააკეთეს ის, რაც საჭირო იყო ფილმისათვის, ამიტომ ვაპირებდი, ბოდიში მომეხადა ლიასათვის და მეთქვა, სხვა უნდა ავიყვანო - მეთქი, მაგრამ როდესაც პირადად შევხვდი და დავიწყეთ საუბარი, მაშინვე მივხვდი, რომ ეს ფილმი ლიას გარეშე ვერ იქნებოდა. მიხვდი, რომ ის, რაც ჩვენ დაწერილი გვქონდა, მერაბ ელიოზიშვილთან ერთად სცენარი, ბევრი ეპიზოდი სულ სხვანაირად უნდა გაკეთებულიყო. იმიტომ რომ ლიას თვალებმა, ფიქრმა და ნაღველმა, უცებ დამანახა ბევრი რამ სხვანაირად.. ამის მერე, მოგვიწია სცენარში მთელი რიგი ეპიზოდების გადაკეთება. ლიაა “დამნაშავე“ იმაში, რომ მისი გმირი ასეთი საოცარი გამოვიდა... ლიამ შექმნა ისეთი ქართული სახე ამ ფილმში, რომელიც უიშვიათესია.

ქეთი დოლიძე, რეჟისორი:

- მე მინდა გავიხსენო ჩემი სპექტაკლი“სამეფო ოჯახი“, რომელშიც ლია ბრწყინავდა. გვინდოდა ჰოლივუდური სპექტაკლი დაგვედგა, უფრო ამერიკული და გამოვიდა კიდეც ასეთი და ერთ-ერთი ამის საწინდარი იყო ის, თუ როგორ თამაშობდა ლია დიდი "კლანის“ დედა-დედოფალს. ლია კაპანაძე, ძალიან დიდი კინომსახიობია. მე რომ მკითხოთ, ორჯერ უფრო მეტად უნდა დაეკავებინათ კინოშიც და თეატრშიც. მე ეს ძალიან მაკლია. თუმცა ის, რაც შექმნა ლიამ, ყველა სახე დაუვიწყარია. ლია არის ნამდვილი ვარსკვლავი. მე მალე ახალი სპექტაკლის დადგმას ვიწყებ, სადაც ერთ-ერთი მთავარი როლი მინდა, რომ შექმნას ლია კაპანაძემ.

ზურა ყიფშიძე, მსახიობი:

- ჩვენო უსაყვარლესო ადამიანო, გილოცავ 70 წლის შვილი ჩემს დედიკოს 90 წლის იუბილეს. მადლობა, რომ არსებობ. დიდი მადლობა, რომ ხართ ჩემი პარტნიორი, მეგობარი და დაქალი. ბევრი ამ სიტყვებს არ იმსახურებს, მაგრამ თქვენ ამას ნამდვილად იმსახურებთ. უღრმესი მადლობა. თქვენ ერთ-ერთი საუკეთესო დედა იყავით ჩემს შემოქმედებით ცხოვრებაში!

ნათელა არველაძე:

- ლია, ჯერ კიდევ თეატრალური ინსტიტუტის კედლებში გამოირჩეოდა, როგორც მსახური სცენისა. ის მიხეილ თუმანიშვილის მოწაფეა და არცაა გასაკვირი მისი პროფესიისადმი ასეთი სათუთი დამოკიდებულება რომ აქვს. ის ძლიერი, მთლიანი, უკომპრომისო პიროვნებაა და ამ თვისებებმა ბევრად განსაზღვრეს მისი შემოქმედებითი გზა. მან ყოველთვის იცის რა არის თანამედროვეობა და ყოველთვის არის თანამედროვე. მისი მსჯელობა, აზროვნება, სიტყვათა წყობა არასდროს არის მოძველებული, ამიტომაცაა სულ თანამედროვეა. მე იშვიათად მინახავს ისეთი კინოენით მოლაპარაკე მსახიობი ეკრანზე, როგორც ლიაა და რომელთანაც სიყალბე და პათეტიკა არ ჭაჭანებს...

გიორგი ნაკაშიძე, მსახიობი:

- ქალბატონი ლია, პირველად "დიდ მწვანე ველში“ ვნახე, როდესაც ასაკით პატარა ვიყავი. არ მახსოვს, ზუსტად რამხელა, მაგრამ ეს იყო ასაკი, როცა გემოვნება, ფასეულობები და ხელოვნებისადმი სიყვარული ყალიბდებოდა. ლია ჩემს მეხსიერებაში არის როგორც ქალურობის, სექსუალურობის, სილამაზის და სამსახიობო ოსტატობის ეტალონი. მოგვიანებით, როცა მეც აქ მოვედი, ამ თეატრში, მომეცა საშუალება მასთან ერთად მემუშავა მიხაილ მარმარინოსის სპექტაკლში "ეროვნული ჰიმნი“. მუშაობის პროცესში, რეჟისორის დავალებით დავწერე მონოპიესა, რომელიც სპექტაკლის ერთ-ერთი ბლოკი იყო. მონოპიესის გმირი, ქალბატონი ლია იყო. მისი განუმეორებელი ენერგია, სილამაზე, მომხიბვლელობა და პროფესიონალიზმი ზუსტად ისე მოქმედებდა ჩემზე, როგორც მაშინ, პატარაობაში. ჩემს ბავშვურ ინტუიციას ჩემთვის არ უღალატია. ჩემი მონოპიესის პერსონაჟს, რომელსაც ლიაჩკა ასახიერებდა “მშვენიერი ქალბატონი“ ერქვა.

ნინელი ჭანკვეტაძე, მსახიობი:

- მინდა დიდი სიყვარულით და პატივისცემით მივულოცო ქალბატონ ლიას ეს საიუბილეო თარიღი. ის კინოსა და თეატრის გამორჩეული მსახიობია, რომლისთვისაც არ არსებობს გადაულახავი სირთულეები, არც ცხოვრებაში და არც პროფესიაში! არ აშინებს არანაირი სიძნელე, მზად არის ექსპერიმენტებისათვის, სიახლეებისთვის! ის ყოველთვის ახალგაზრდა და თანამედროვეა, თავისი არაჩვეულებრივი ალღოთი! დიდი მადლობა თქვენ, ქალბატონო ლია, ჩვენი პროფესიისადმი ასეთი სიყვარულის, თავდადებისა და ერთგულებისათვის!

ზურა გეწაძე:

- ჩემო ლამაზო და უნიჭიერესო ქალბატონო ლია, გილოცავთ 90 წლის იუბილეს და გიხდით დიდ მადლობას იმისათვის, რომ არსებობთ... მადლობა იმისათვის, რომ ხართ მისაბაძი მაგალითი ყველასათვის... ბედნიერი ვარ, რომ მომიწია თქვენთან ერთად სცენაზე დგომა. თქვენთან ერთად სპექტაკლზე ფიქრი და ძიების საინტერესო პროცესის გავლა.

• საღამოს დასრულებისთანავე მოგვეცა საშუალება ქალბატონ ლიას გავსაუბრებოდით:

ლია კაპანაძე:

- პირველ რიგში, მინდა, რომ თქვენი საშუალებით მივმართო ჩემს საყვარელ მაყურებელს. მადლობას გიხდით, რომ თქვენ არსებობთ. თქვენ ხართ ყოველი სპექტაკლის თანამონაწილე. იმიტომ, რომ თქვენ რომ არ იყოთ პარტერში, ჩვენ ვერაფერს ვერ გავაკეთებდით. დიდ პატივს გცემთ. უღრმესი მადლობა. ღმერთმა ხშირად შემახვედროს თქვენთან პარტერში, სცენაზე და კინო-ეკრანებზე. შეიძლება არავინ დამიჯეროს, წუხანდლიდან მოყოლებული, 220 მქონდა წნევა და საშინლად ვნერვიულობდი. მე თუ დღეს აქ მოვიდოდი, არ მეგონა. მაყურებელს ხომ ყოველთვის ვხდები, მაგრამ ეს მაინც სხვა არის. აი, როდესაც სცენაზე ხარ და სხვა ადამიანი ხარ, ეს სულ სხვაა. აი, როდესაც უკვე შენა ხარ პირდაპირ მაყურებლის წინაშე, ეს სულ სხვა განცდაა კიდევ. ძალიან ვღელავდი. უდიდეს პატივს ვცემ საერთოდ მაყურებელს. რომ არა მაყურებელი, მაშინ ჩვენს შემოქმედებას რა აზრი ექნებოდა? 90 წელი კი ვიცხოვრე და თუნდაც, აი, ეს დღე, ალბათ გამიხანგრძლივებს რაღაცნაირად სიცოცხლეს.

- როგორი იყო განვლილი 90 წელი?

- ვამბობ, რომ ვიცხოვრე. ცუდი დღეებიც მქონდა და კარგიც. დედოფალიც ვყოფილვარ და მათხოვარიც... ომის პერიოდის ბავშვი ვარ. ეს ყველაფერი რაც გამოვიარეთ, ეს ჩვენზეც მოქმედებდა პატარებზე. და იცით, რა ტკივილებმა, ადამიანი და ადამიანები შემაყვარა და მივხვდი, რომ ყველაზე მთავარი არის ურთიერთობა ადამიანებს შორის. ეს არის ქართველი ადამიანის შინაგანი მდგომარეობა, ბუნება. მე ქართველი ვარ და ვამაყობ ამით! გიყვარდეთ, გიყვარდეთ ეს ქვეყანა!

ავტორი: რუსუდან შაიშმელაშვილი