მოქალაქეებს ოჯახური ძალადობის, სამუშაო ადგილებზე სექსუალური ხასიათის არასასურველი ქცევის, პოლიციის მხრიდან ძალის გადამეტების, ბავშვთა უფლებების დარღვევისა და სხვა ფაქტებზე, გარდა სამართალდამცავი უწყებებისა, შეუძლიათ სახალხო დამცველის აპარატსაც მიმართონ. ომბუდსმენის „ცხელი ხაზის“ ნომერზე - 1481-ზე, 2023 წლის განმავლობაში 13 ათასზე მეტი ზარია შესული. ძირითადად, რა უფლებების დარღვევის ფაქტებთან დაკავშირებით რეკავენ მოქალაქეები სახალხო დამცველის „ცხელ ხაზზე“, "ინტერპრესნიუსი" სახალხო დამცველის პირველ მოადგილეს, თამარ გვარამაძეს ესაუბრა:
- ქალბატონო თამარ, პირველ რიგში, გვითხარით, როდის დაიწყო სახალხო დამცველის ოფისში ე.წ. „ცხელმა ხაზმა“ ფუნქციონირება და ძირითადად, რა ტიპის ზარებზე უწევთ თქვენს თანამშრომლებს რეაგირება?
- სახალხო დამცველის ოფისში ცხელი ხაზი 2015 წლიდან ფუნქციონირებს. მოდიფიცირება რამდენჯერმე განიცადა. დაახლოებით 3 წლის წინ დაიწყო გადაიარაღების პროცესი, ტექნიკურად განახლდა და თუ ადრე მხოლოდ სატელეფონო კომუნიკაციით შეიძლებოდა ჩვენთან დაკავშირება და კონტაქტი, ახლა შეიძლება როგორც დარეკვა, ასევე ელექტრონულ ფოსტაზე მოწერა, ჩატის, „ვაიბერის“ საშუალებით დაკავშირება ანუ სხვადასხვა არხების მეშვეობით ხდება ამ პლატფორმასთან კომუნიკაცია. 2023 წელს ე.წ. „ცხელი ხაზის“ ნომერზე: 1481-ზე, 13 ათასზე მეტი ზარი შემოვიდა. მოქალაქეებს, ძირითადად, აინტერესებდათ მანდატთან დაკავშირებული საკითხები, ბავშვთა უფლებები, სოციალური ურთიერთობები, პატიმრის უფლებები და ა.შ.
- როგორც აღნიშნეთ, „ცხელ ხაზზე“, გასული წლის განმავლობაში, 13 ათასზე მეტი ზარი შემოვიდა. რამდენიმე თვეა საზოგადოებრივ ტრანსპორტში გაჩნდა სარეკლამო ბანერები, სადაც თქვენი „ცხელი ხაზის“ ნომერი იყო მითითებული და თითქმის ყველა ინფორმაციაზე არის დატანილი სავარაუდო სიტუაცია, როგორც უნდა ამოიცნონ ადამიანებმა სამუშაო ადგილებზე სექსუალური ხასიათის არასასურველი ქცევა. ამ კამპანიის დაწყებიდან ამ ტიპის სავარაუდო ფაქტებზე რამდენი შეტყობინება მიიღეთ და თუ გაიზარდა მომართვიანობა?
- ეს საინფორმაციო კამპანია ჩვენი ერთ-ერთი პროექტის ფარგლებში დავიწყეთ. როგორც იცით, შრომით სამართლებრივ ურთიერთობებში მანდატი რამდენიმე უწყებას აქვს. ეს უწყებები ერთიან პროექტში ვიყავით ჩართულები. ეს არის ერთ-ერთი საკითხი და აქტივობა, რომელიც საზოგადოებრივი ცნობიერების ამაღლების მიმართულებით დაიგეგმა და მიზნად ისახავდა ამ გზითაც ადამიანების ინფორმირებას. ჩვენ კი ველოდებოდით, რომ ამ კამპანიის შემდეგ მომართვიანობა გაიზრდებოდა, მაგრამ, რომ გითხრათ, არსებითად გაიზარდა-მეთქი, მოვიტყუები. მაგალითად, გასულ წელს, თანასწორობის უფლებასთან დაკავშირებით, რომელიც მათ შორის მოიცავს ძალადობასაც და სექსუალურ შევიწროებასაც, ასევე გენდერულ და ქალთა უფლებებს, ამავე კონტექსტში მოიაზრება ოჯახური ძალადობაც, დაახლოებით 500-ზე მეტი ზარი და კითხვა მივიღეთ. თუმცა ეს არ ნიშნავს იმას, რომ 500 საქმე გვაქვს, მათ შორის, შესაძლოა, იყოს სექსუალურ შევიწროებაზე, შესაძლოა, პირმა დარეკოს ჩვენთან, რაღაც იკითხოს, გაარკვიოს, მაგრამ შემდეგ აღარ მოგვმართოს. ნებისმიერი ეს ზარი, კითხვა, არ ითარგმნება ჩვენთან საქმეების რაოდენობაში. არაა აუცილებელი იმ ადამიანმა განცხადებით მოგვმართოს და სურვილი ჰქონდეს, რომ ჩვენ ეს საქმე შევისწავლოთ. შეიძლება სულ არ ჰქონდეს დარეკილი „ცხელ ხაზზე“, მაგრამ ისე შემოიტანოს პირდაპირ განცხადება.
- ამ ტიპის ფაქტებზე მომართვის შემდეგ, როგორია ამ საქმეებზე შემდგომი რეაგირება?
- შეიძლება სუბიექტმა ანონიმურად მოგვმართოს, მაგრამ საქმის წარმოება ანონიმურად ვერ გაგრძელდება. თუ შრომით სამართლებრივ ურთიერთობებში პირი ფიქრობს, რომ სექსუალური შევიწროების მსხვერპლი გახდა, ჩვენთან საქმის წარმოება და განხილვა იწყება,რაც იმას ნიშნავს, რომ აუცილებლად მივმართავთ პოტენციურ მოძალადეს, ან უწყებას, სადაც ის მუშაობს და ვთხოვთ კონკრეტული ახსნა - განმარტების, ინფორმაციის მოწოდებას...წაიკითხეთ სრულად
14 წლის გოგო ღამის სამ საათზე რომ გათიშული შემოვა და მამა დაუყვირებს, მეზობელი გაიგებს და დააჭერინებს, ესაა ამათი კანონი და მორალი
მოეშვით თითიდან გამოწოვილ უაზრობებს და რაც მნიშვნელოვანია,დაქცეულ- გაქვეულ მოსახლეობას მიაქციეთ ყურადღება.