"მოულოდნელობის ეფექტი ამ ომში აღარ არსებობს" - რა ხდება უკრაინის ფრონტზე და შესაძლებელია თუ არა ოკუპანტის დასამარცხებლად წელს გარდატეხის შეტანა?
უკრაინის შეიარაღებული ძალების მთავარსარდალი ვალერი ზალუჟნი The Economist-ში გამოქვეყნებულ სტატიაში წერს, რომ ომი “პოზიციური” ხდება და აქედან გამოსავალია უკრაინას მტერზე ყველაფერში უპირატესობა ჰქონდეს.
“უკრაინამ არა მხოლოდ გააჩერა გაცილებით უფრო ძლიერი მეტოქის შემოჭრა, არამედ საკუთარი ტერიტორიის დიდი ნაწილიც გაათავისუფლა. თუმცა, ახლა ომი ახალ ეტაპზე გადადის, იმაში, რასაც ჩვენ, სამხედროები, “პოზიციურ” ომს ვეძახით და რომელიც სტატიკური და დამქანცავი ბრძოლებისგან შედგება, ეს რუსეთს არგებს, ვინაიდან საშუალებას მისცემს საკუთარი სამხედრო ძალა აღადგინოს. ეს საბოლოო ჯამში საფრთხეს შეუქმნის უკრაინის შეიარაღებულ ძალებსა და თავად სახელმწიფოს”, - წერს ზალუჟნი.
უკრაინის შეიარაღებული ძალების მთავარსარდლის თქმით, “პოზიციური” ომი დიდ რისკებს შეიცავს უკრაინისთვის, ხოლო აქედან გამოსავალი მხოლოდ მტერზე ყველაფერში უპირატესობის ქონა იქნება, კერძოდ კი “უპირატესობა ცაში, რადიოლოკაციური ბრძოლისა და არტილერიის საწინააღმდეგო ბრძოლის მნიშვნელოვნად გაუმჯობესებული შესაძლებლობები, განაღმვის ახალი ტექნოლოგიები და მეტი რეზერვების მობილიზებისა და გაწვრთნის შესაძლებლობები”.
“ახალ, ინოვაციურ მიდგომებს შეუძლია ეს ომი კვლავ პოზიციურიდან მანევრირებადად აქციოს”, - წერს ზალუჟნი.
რაც შეეხება აშშ-ს, როგორც ცნობილი გახდა, 22-დღიანი საკანონმდებლო ქაოსის შემდეგ წარმომადგენელთა პალატამ 25 ოქტომბერს ახალი სპიკერი აირჩია. ახლა საინტერესოა, როგორ მიუდგება რესპუბლიკელი მაიკ ჯონსონი დახმარების 106-მილიარდდოლარიან პაკეტს, რომელიც აშშ-ის პრეზიდენტმა ჯო ბაიდენმა კონგრესს გაუგზავნა დასამტკიცებლად. აქ შედის უკრაინისათვის გამოყოფილი 60-მილიარდიანი დახმარება, 14 მილიარდი ისრაელისათვის და აშშ-ისა და მექსიკის საზღვრის გამაგრება.
ჯონსონმა 26 ოქტომბერს სპიკერის რანგში ინტერვიუ მისცა Fox News-ს, რომელშიც განაცხადა, რომ უკრაინისა და ისრაელის დახმარებები ცალ-ცალკე უნდა განიხილონ და მიანიშნა, რომ ამ ფორმით 106-მილიარდიან პაკეტს მხარს არ დაუჭერს.
"ისრაელი ცალკე საკითხია. ჩვენ ისრაელის 14 მილიარდი დოლარით დაფინანსებას ცალკე განვიხილავთ“, - თქვა მან ინტერვიუში.
"ვერ დავუშვებთ, რომ ვლადიმირ პუტინმა გაიმარჯვოს უკრაინაში, რადგან არ მჯერა, რომ ის იქ გაჩერდება“, - აღნიშნა ჯონსონმა, მაგრამ დასძინა, რომ დახმარებასთან დაკავშირებით მეტი მსჯელობაა საჭირო. "გვინდა ვიცოდეთ, თუ რა არის მიზანი, რა არის საბოლოო წერტილი უკრაინაში“, - თქვა მან.
ბაიდენმა არაერთხელ განაცხადა, რომ ამერიკა უკრაინას დაეხმარება "მანამ, სანამ ეს საჭირო იქნება“. მოახდენს თუ არა გავლენას ჯონსონის სპიკერობა ამერიკის მიერ უკრაინის დახმარებაზე, რომელიც კიევისათვის სასიცოცხლოდ აუცილებელია რუსეთთან ბრძოლის საქმეში, ეს მალე გაირკვევა.
რა ხდება უკრაინის ფრონტზე, სადაც საბრძოლო მოქმედებებს მეტწილად პოზიციური ბრძოლების ხასიათი აქვს და შესაძლებელია თუ არა ომი კვლავ მანევრირებადად იქცეს, ამ საკითხზე ambebi.ge-ს სამხედრო-ანალიტიკური ჟურნალ "არსენალის“ მთავარი რედაქტორი ირაკლი ალადაშვილი ესაუბრა, რომელიც ამ ეტაპზე ომში მოულოდნელობის ეფექტს გამორიცხავს:
"ახლა ბრძოლები ძირითადად მთელი ფრონტის ხაზზე გრძელდება - როგორც სამხრეთში - ზაპოროჟიეში, ისე აღმოსავლეთში - დონბასში და ასევე ჩრდილო-აღმოსავლეთში - კრემენნოეს მიმართულებაზე. უკრაინაში ძირითადად პოზიციური ბრძოლები მიმდინარეობს, ანუ ვერც ერთი მხარე დიდ უპირატესობას ვერ აღწევს. მიუხედავად უდიდესი მსხვერპლისა, რუსეთის არმია მაინც აგრძელებს შეტევას ავდეევკის ასაღებად. ავდეევკა არის დონეცკიდან ათიოდე კმ-ში და, უბრალოდ, კრემლის პრესტიჟის საქმეა, 9 წლის განმავლობაში მისი აღება რომ ვერ შეძლეს და უნდათ, დაიპყრონ ეს ქალაქი, რომელიც, ფაქტობრივად, განადგურებულია.
დიდი შეტევების და იმის იმედი, რომ უკრაინა ახალ წლამდე შეძლებს დიდი ტერიტორიები გაათავისუფლოს, ნაკლებად მაქვს, ვინაიდან მალე დაიწყება წვიმის სეზონი და შეტევები აღარ იქნება. საბოლოო ჯამში, ასე გამოვიდა, რომ ბრძოლებში რუსეთის თავდაცვის ზღუდეები რთულად ასაღები აღმოჩნდა და ეს ომი სავარაუდოდ, 2024-მდე გაგრძელდება.
აქ მთავარი ის არის, რომ მოულოდნელობის ეფექტი ამ ომში აღარ არსებობს - ორივე მხარეს გააჩნია სადაზვერვო პოტენციალი, რომელიც ადრეულად გამოავლენს მოწინააღმდეგე მხარის მიერ ჩაფიქრებულ ყველა საბრძოლო მოქმედების დასაწყისს. ასე რომ, მოულოდნელობის ეფექტის მიღწევა თითქმის შეუძლებელია. ურთულესი იქნება ინოვაციური მიდგომებით კვლავ მანევრირებად იქცეს, ამისთვის საჭირო იქნება მთელი უკრაინის არმიის არა მარტო ახალი ტექნიკით გადაიარაღება, არამედ დიდი რაოდენობით მომარაგება, რაც თითქმის 2 წლის განმავლობაში პრობლემა იყო.
არ მგონია და ძალიან საეჭვოა ამ მხრივ რაღაც ძალიან შეიცვალოს, მით უფრო მას შემდეგ, რაც ისრაელ-ჰამასის ომი დაიწყო. აშშ-ს პრეზიდენტის სპეცპროგრამით აქვს 5 მილიარდზე მეტი დოლარი დარჩენილი, რომლითაც შეუძლიათ პრეზიდენტის ბრძანებით, კონგრესის თანხმობის გარეშე დაეხმარონ უკრაინას. ასევე, საუბარია 100 მილიარდზე მეტი დოლარის გამოყოფაზე, საიდანაც უკრაინა დიდ ნაწილს მიიღებდა (ისრაელთან და ტაივანთან ერთად). აშშ-ს რესპუბლიკელ კონგრესმენებს სურთ, რომ ეს დახმარება იყოს არა ერთიანი, არამედ ისრაელის დახმარება ცალკე გამოყონ. ასე თუ მოხდა, ამ პაკეტს პრეზიდენტმა ბაიდენმა შეიძლება ვეტო დაადოს, ვინაიდან ისრაელის დახმარების გადაწყვეტილება ცალკე თუ მიიღეს, მერე დიდი საშიშროება ჩნდება იმისა, რომ კონგრესმენები უკრაინისთვის დახმარებას არ დაამტკიცებენ“.