ლოიალობის ბარათები თანამედროვე საცალო ვაჭრობისა და მარკეტინგული სტრატეგიების უნივერსალური ნაწილი გახდა. ხშირად ის თანამედროვე მარკეტინგულ ინსტრუმენტად წარმოუდგენიათ, თუმცა რეალურად ისტორია საკმაოდ ადრე დაიწყო.
ლოიალობის კონცეფციის საწყისებმა პირველად მე-18 საუკუნეში იჩინა თავი, როდესაც ამერიკელი საცალო მოვაჭრეები რკინის ჟეტონებს ჩუქნიდნენ მომხმარებლებს ხშირი შესყიდვებისთვის. მონეტებით კი შემდეგი შენაძენის დროს ფასდაკლების ან საჩუქრების მიღება შეიძლებოდა.
ლოიალობის ბარათები, იმ სახით როგორიც დღეს გვაქვს, 1990-იანი წლებიდან ჩნდება, 2000-იანი წლებიდან კი ციფრულ ბარათებზე გადასვლა დაიწყო. ამ ცვლილებამ მომხმარებელს პროგრამებში მონაწილეობა და საჩუქრების მიღება გაუმარტივა.
ლოიალობის ბარათებს განსაკუთრებით კარგად იყენებენ სუპერმარკეტების ქსელები. მაგალითად, დიდ ბრიტანეთში Tesco's Clubcard-მა მომხმარებლებს შესთავაზა ლოიალობის პროგრამა, რომელიც ერთ-ერთ ყველაზე წარმატებულად ითვლება გლობალურად და მნიშვნელოვნად გაზარდა Tesco-ს ლოიალური მომხმარებლების რაოდენობა და ბაზრის წილი.
ქართულმა კომპანიებმა, რომლებიც აქტიურად მიჰყვებიან მსოფლიო ტრენდებსა და ტენდენციებს, ლოიალობის პროგრამებიც სწრაფად და ეფექტურად აითვისეს. დღეს საცალო მოვაჭრეების უმეტესობა მომხმარებელს სთავაზობს ლოიალობის პროგრამასა და ბარათს, რომლის საშუალებითაც არაერთი სარგებლის მიღებაა შესაძლებელი. დაგროვებული ქულები ფასდაკლებაში ან საჩუქარში იცვლება. ამ მიმართულებით კომპანიებს შორის კონკურენციაც საკმაოდ მძაფრია.
რამდენიმე თვის წინ ქართულ ბაზარზე გამოჩნდა სუპერმარკეტების ახალი ქსელი „გვირილა“, რომელმაც განსაკუთრებულად დაბალ ფასებთან ერთად მომხმარებელს შესთავაზა ლოიალობის პროგრამა დიდი სარგებლით.
როგორც კომპანიაში განმარტავენ, უკვე 5 თვეა რაც „გვირილას“ დაგროვების პროგრამა ამოქმედდა და მომხმარებლები სარგებლობენ „მეგობარი ბარათით“. ამ მოკლე პერიოდში “მეგობარი ბარათის“ მფლობელების რაოდენობა 100 000-ზე მეტია და ეს რიცხვი ყოველდღიურად იზრდება. ისინი „გვირილას“ მუდმივი, ლოიალური მომხმარებლები არიან.
პროგრამის პირობები კი შემდეგნაირია - მარკეტში ნებისმიერი პროდუქციის შეძენისა და “მეგობარი ბარათის“ გატარებისას, დახარჯული თანხის 5% მომხმარებელს უბრუნდება გვირილების სახით.
ყოველ ტრანზაქციაზე მომხმარებელს მისდის ავტომატური მოკლე ტექსტური შეტყობინება, საიდანაც ბარათის მფლობელი იგებს რამდენი გვირილა დაერიცხა მას ბოლო შესყიდვისას და სულ რამდენი აქვს გვირილების მიმდინარე ბალანსი.
ინფორმაცია მომხმარებელს მიეწოდება დაგროვილი ქულებით, იგივე დაგროვილი გვირილებით. ანგარიშსწორების მიზნებისთვის 100 გვირილა 1 ლარის ტოლია.
მაგალითად თუ მომხმარებელმა 10 ლარის პროდუქცია შეიძინა და “მეგობარი ბარათი“ გაატარა, მას მიუვა მოკლე ტექსტური შეტყობინება მობილურ ტელეფონზე, რომ დააგროვა 50 გვირილა.
დაგროვილი გვირილებით ბარათის მფლობელს ყოველდღიურად შეუძლია „გვირილას“ მაღაზიათა ქსელში შეღავათიანი ფასით პროდუქციის შეძენა. კომპანიას არც მინიმალური ზღვარი აქვს დაწესებული გვირილების გასანაღდებლად, მომხმარებელს ნებისმიერი ოდენობის ქულების დახარჯვის საშუალება აქვს.
აღსანიშნავია ისიც, რომ ყოველი თვის განმავლობაში განსაზღვრული გვირილების დაგროვების შემთხვევაში მომხმარებლებს შემდეგი თვის დასაწყისში დამატებით ერიცხებათ ბონუს-გვირილები.
თვის განმავლობაში 1,500-დან 2,500 გვირილამდე დაგროვების შემთხვევაში მომხმარებელს კომპანიისგან დამატებით 500 გვირილა ერიცხება.
2,500-დან 4,000 გვირილამდე დაგროვების შემთხვევაში დამატებით 1,000 გვირილას დარიცხვა ხდება.
ხოლო 4,000 ან მეტი გვირილას დაგროვების შემთხვევაში მომხმარებელს საჩუქრად 2,000 გვირილა გადაეცემა.
აქედან გამომდინარე, ჯამში „გვირილაში“დახარჯული თანხის 7.5%-მდე სარგებლის მიღებაა შესაძლებელი, რაც, გვირილას ქსელის განსაკუთრებულად დაბალ ფასებსაც თუ გავითვალისწინებთ, ძალიან კარგი შემოთავაზებაა.
გვირილას დაგროვების სისტემა მარტივია, მაგრამ მომხმარებლებს მაინც უჩნდებათ შეკითხვები, რაზეც ისინი კომპანიის ცხელ ხაზზე რეკავენ და ნებისმიერ შეკითხვაზე კომპეტენტურ პასუხს იღებენ.
ზოგადად ლოიალობის ბარათებს რომ დავუბრუნდეთ, შეგვიძლია თამამად ვთქვათ, რომ ეს სისტემა წლების განმავლობაში მნიშვნელოვნად განვითარდა, რამაც საცალო ვაჭრობასა და კომპანიების მარკეტინგულ სტრატეგიებში დიდი გარდატეხა მოახდინა. ის დღემდე რჩება მნიშვნელოვან მარკეტინგულ ინსტრუმენტად მომხმარებლების შენარჩუნებისა და გაყიდვების გაზრდის მიმართულებით.
R