ბი­ნის გამ­ქი­რა­ვე­ბელ­თა და დამ­ქი­რა­ვე­ბელ­თა შო­რის და­ვე­ბი ბოლო პე­რი­ოდ­ში გან­სა­კუთ­რე­ბით აქ­ტუ­ა­ლუ­რი გახ­და, ვრცელ­დე­ბა ინ­ფორ­მა­ცია, რომ უცხო­ე­თის მო­ქა­ლა­ქე­ე­ბი ბი­ნე­ბის და­ტო­ვე­ბა­ზე მე­სა­კუთ­რე­ებს უარს ეუბ­ნე­ბი­ან. აღ­ნიშ­ნუ­ლი პრობ­ლე­მის წი­ნა­შე ბი­ნათ­მფლო­ბელ­თა ნა­წი­ლი უკვე წლე­ბია, არა მხო­ლოდ უცხო­ე­თის მო­ქა­ლა­ქე­ე­ბის­გან დგას.

2015 წლამ­დე, კა­ნონ­მდებ­ლო­ბის შე­სა­ბა­მი­სად, გამ­ქი­რა­ვე­ბელს შე­ეძ­ლო, ურჩი დამ­ქი­რა­ვე­ბე­ლი სა­ცხოვ­რებ­ლი­დან პო­ლი­ცი­ის ძა­ლით გა­მო­ე­სახ­ლე­ბი­ნა, რის­თვი­საც სა­მარ­თალ­დამ­ცვე­ლი ორ­გა­ნო­ე­ბის­თვის მხო­ლოდ სა­კუთ­რე­ბის დამ­დას­ტუ­რე­ბე­ლი დო­კუ­მენ­ტის წარ­დგე­ნა იყო სა­ჭი­რო. ამა­ვე წელს კა­ნონ­ში გან­ხორ­ცი­ე­ლე­ბუ­ლი ცვლი­ლე­ბე­ბის შე­სა­ბა­მი­სად, გამ­ქი­რა­ვე­ბელს დამ­ქი­რა­ვებ­ლის გა­მო­სახ­ლე­ბა მხო­ლოდ სა­სა­მარ­თლოს კა­ნო­ნი­ერ ძა­ლა­ში შე­სუ­ლი გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბის სა­ფუძ­ველ­ზე შე­უძ­ლია, რაც სა­ცხოვ­რებ­ლის გა­თა­ვი­სუფ­ლე­ბის პრო­ცესს აჭი­ა­ნუ­რებს და მე­სა­კუთ­რეს პრობ­ლე­მებს უქ­მნის.

რამ­დე­ნად ხში­რია პრაქ­ტი­კა­ში ასე­თი შემ­თხვე­ვე­ბი და რა ბერ­კე­ტე­ბი აქვს დამ­ქი­რა­ვე­ბელს, ამის შე­სა­ხებ „სა­მარ­თლის ჯგუ­ფის“ დი­რექ­ტორს, იუ­რისტ ანა ბაქ­რა­ძეს ვე­სა­უბ­რეთ:

რა ბერ­კე­ტე­ბი აქვს დამ­ქი­რა­ვე­ბელს, როცა გამ­ქი­რა­ვე­ბე­ლი სა­ცხოვ­რებ­ლის და­ტო­ვე­ბა­ზე უარს აცხა­დებს?

ასეთ შემ­თხვე­ვა­ში გამ­ქი­რა­ვე­ბელ­მა უნდა მი­მარ­თოს სა­სა­მარ­თლოს, და­ა­დას­ტუ­როს რომ დამ­ქი­რა­ვე­ბელ­მა და­არ­ღვია ვალ­დე­ბუ­ლე­ბა, მა­გა­ლი­თად 3 თვის გან­მავ­ლო­ბა­ში არ იხ­დი­და ქი­რას, ან ხელ­შეკ­რუ­ლე­ბას ვადა გა­უ­ვი­და და დამ­ქი­რა­ვე­ბე­ლი მა­ინც აგ­რძე­ლებს ბი­ნის უკა­ნო­ნო ფლო­ბას. ასეთ შემ­თხვე­ვა­ში სა­სა­მარ­თლო იმ­სჯე­ლებს და გა­მო­ი­ტანს შე­სა­ბა­მის გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბას.

რუ­სე­თი­სა და ბე­ლა­რუ­სის მო­ქა­ლა­ქე­ე­ბის ქვე­ყა­ნა­ში შე­მოს­ვლის შემ­დეგ სო­ცი­ა­ლურ ქსე­ლებ­ში პე­რი­ო­დუ­ლად გვხვდე­ბა პოს­ტე­ბი, რომ გამ­ქი­რა­ვებ­ლე­ბი პრობ­ლე­მე­ბის წი­ნა­შე არი­ან, რად­გან უცხო ქვეყ­ნის მო­ქა­ლა­ქე­ე­ბი მათი სა­ცხოვ­რებ­ლის და­ტო­ვე­ბა­ზე უარს აცხა­დე­ბენ. მარ­თლაც, რამ­დე­ნად გახ­შირ­და ეს პრობ­ლე­მა და რა უნდა მო­ი­მოქ­მე­დოს ამ დროს უძ­რა­ვი ქო­ნე­ბის მე­სა­კუთ­რემ?

აღ­ნიშ­ნუ­ლი პრობ­ლე­მა რე­ა­ლუ­რად კა­ნო­ნის ამოქ­მე­დე­ბის­თა­ნა­ვე დად­გა, კა­ნონ­მდებ­ლო­ბის ცვლი­ლე­ბით ხში­რად სა­ქარ­თვე­ლოს მო­ქა­ლა­ქე­ე­ბიც არა­კე­თილ­სინ­დი­სი­ე­რად სარ­გებ­ლობ­დნენ, თუმ­ცა რუ­სეთ-უკ­რა­ი­ნა­ში გან­ვი­თა­რე­ბუ­ლი მოვ­ლე­ნე­ბის შე­დე­გად, ეს სა­კი­თხი კი­დევ უფრო აქ­ტუ­ა­ლუ­რი გახ­და მისი მას­შტა­ბე­ბი­დან გა­მომ­დი­ნა­რე. უცხო ქვეყ­ნის მო­ქა­ლა­ქე­ე­ბის შემ­თხვე­ვა­ში, ეს პრობ­ლე­მა კი­დევ უფრო გამ­წვავ­და.

როცა ასე­თი პრობ­ლე­მა იქ­მნე­ბა, გამ­ქი­რა­ვე­ბელს მხო­ლოდ სა­სა­მარ­თლოს გზით შე­უძ­ლია მოს­თხო­ვოს დამ­ქი­რა­ვე­ბელს მისი სა­ცხოვ­რე­ბე­ლი ფარ­თის და­ტო­ვე­ბა, თუმ­ცა უცხო ქვეყ­ნის მო­ქა­ლა­ქე­ე­ბის შემ­თხვე­ვა­ში სა­სა­მარ­თლოს გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბის აღ­სრუ­ლე­ბის ეტაპ­ზე იქ­მნე­ბა პრობ­ლე­მა. იმ შემ­თხვე­ვა­ში თუ გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბის სა­ფუძ­ველ­ზე და­ა­ტო­ვე­ბი­ნებს ფართს გამ­ქი­რა­ვე­ბე­ლი უცხო ქვეყ­ნის მო­ქა­ლა­ქეს, შე­საძ­ლოა მან ვერ მი­ი­ღოს ის თან­ხა, რაც დამ­ქი­რა­ვე­ბელს მის­თვის უნდა გა­და­ე­ხა­და, ვერ მო­ახ­დი­ნოს იმ ზი­ა­ნის ანა­ზღა­უ­რე­ბა, რაც დამ­ქი­რა­ვე­ბელ­მა მი­ა­ყე­ნა მას. ეს გა­მოწ­ვე­უ­ლია იმით, რომ უცხო ქვეყ­ნის მო­ქა­ლა­ქეს სა­ქარ­თვე­ლოს ტე­რი­ტო­რი­ა­ზე დიდი ალ­ბა­თო­ბით არ ექ­ნე­ბა რა­ი­მე უძ­რა­ვი ქო­ნე­ბა, სა­ბან­კო ან­გა­რი­შე­ბი. თუ ის ნე­ბა­ყოფ­ლო­ბით არ აა­ნა­ზღა­უ­რებს იმ თან­ხას, რაც დამ­ქი­რა­ვებ­ლის­თვის აქვს გა­და­სახ­დე­ლი და რაც სა­სა­მარ­თლომ და­ა­კის­რა, ფაქ­ტობ­რი­ვად შე­უძ­ლე­ბე­ლია თან­ხის ამო­ღე­ბა იძუ­ლე­ბი­თი აღ­სრუ­ლე­ბის გზი­თაც კი.

სა­ინ­ტე­რე­სოა, პრაქ­ტი­კა­ში რო­გორ სრულ­დე­ბა ხოლ­მე ამ­გვა­რი და­ვე­ბი და რა დრო შე­იძ­ლე­ბა დას­ჭირ­დეს შე­თან­ხმე­ბას თუ სა­სა­მარ­თლოს გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბის მი­ღე­ბას?

რო­დე­საც კა­ნონ­მდებ­ლო­ბა­ში ამ მი­მარ­თუ­ლე­ბით ცვლი­ლე­ბე­ბი შე­ვი­და, კა­ნონ­მდე­ბელ­მა გა­ით­ვა­ლის­წი­ნა ამის­თვის შემ­ჭიდ­რო­ე­ბუ­ლი ვა­დე­ბი და სა­სა­მარ­თლოს­თვის და­ად­გი­ნა ერ­თთვი­ა­ნი ვადა მსგავ­სი საქ­მე­ე­ბის გან­ხილ­ვი­სათ­ვის, თუმ­ცა სამ­წუ­ხა­როდ, სა­სა­მარ­თლოს გა­დატ­ვირ­თუ­ლო­ბი­დან გა­მომ­დი­ნა­რე ხში­რად ვერ ხდე­ბა აღ­ნიშ­ნუ­ლი ვა­დის დაც­ვა. ასე­ვე, გარ­კვე­უ­ლი ვადა არის სა­ჭი­რო, რომ სა­სა­მარ­თლოს გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბა მი­ვი­ტა­ნოთ აღ­სრუ­ლე­ბა­ში და და­ი­წყოს შე­სა­ბა­მი­სი მოქ­მე­დე­ბე­ბი დამ­ქი­რა­ვებ­ლის ბი­ნი­დან გა­მო­საყ­ვა­ნად.

ძი­რი­თა­დად, რა შეც­დო­მებს უშ­ვე­ბენ ხოლ­მე რო­გორც უძ­რა­ვი ქო­ნე­ბის გამ­ქი­რა­ვებ­ლე­ბი, ისე დამ­ქი­რა­ვებ­ლე­ბი და შემ­დეგ რა პრობ­ლე­მე­ბი მოჰ­ყვე­ბა ამას?

პირ­ვე­ლი და ყვე­ლა­ზე გავ­რცე­ლე­ბუ­ლი შეც­დო­მა ეს არის ქი­რავ­ნო­ბის ხელ­შეკ­რუ­ლე­ბის ზე­პი­რი ფორ­მით და­დე­ბა. წე­რი­ლო­ბი­თი ფორ­მით ხელ­შეკ­რუ­ლე­ბის და­დე­ბა გან­სა­კუთ­რე­ბით მა­შინ არის მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნი, რო­დე­საც რო­მე­ლი­მე მხა­რე არ­ღვევს ვალ­დე­ბუ­ლე­ბას და სა­სა­მარ­თლო­ში მი­დის საქ­მე.

ზე­პი­რი ფორ­მით და­დე­ბუ­ლი ხელ­შეკ­რუ­ლე­ბის შემ­თხვე­ვა­ში, რთუ­ლია იმის მტკი­ცე­ბა თუ რა ვალ­დე­ბუ­ლე­ბის დარ­ღვე­ვა მოხ­და, მხა­რე­ებს სა­კუ­თა­რი სი­მარ­თლის და­სამ­ტკი­ცებ­ლად მეტი დრო და რე­სურ­სი სჭირ­დე­ბათ, რაც საკ­მა­ოდ არ­თუ­ლებს და ხში­რად ჩიხ­ში შეჰ­ყავს პრო­ცე­სი. წე­რი­ლო­ბი­თი ხელ­შეკ­რუ­ლე­ბა გვაძ­ლევს სა­შუ­ა­ლე­ბას, გა­ვით­ვა­ლის­წი­ნოთ ყვე­ლა დე­ტა­ლი, რაც შემ­დგომ­ში შე­საძ­ლოა სა­და­ვო გახ­დეს. ასე­ვე, რო­გორც გამ­ქი­რა­ვე­ბელ­მა, ასე­ვე დამ­ქი­რა­ვე­ბელ­მა უნდა მო­ი­თხო­ვოს იმ პი­რის იდენ­ტი­ფი­ცი­რე­ბა, ვის­თა­ნაც შე­დის ურ­თი­ერ­თო­ბა­ში.

ზო­გა­დად, რა უნდა გა­ვით­ვა­ლის­წი­ნოთ, როცა ბი­ნის გა­ქი­რა­ვე­ბას ვგეგ­მავთ?

გამ­ქი­რა­ვე­ბელ­მა აუ­ცი­ლებ­ლად უნდა გა­და­ა­მოწ­მოს:

• დამ­ქი­რა­ვე­ბე­ლი რამ­დე­ნად არის გა­დამ­ხდე­ლუ­ნა­რი­ა­ნი. ამის გა­და­მოწ­მე­ბის სა­შუ­ა­ლე­ბას იძ­ლე­ვა მო­ვა­ლე­თა რე­ესტრი;
• გა­ა­ფორ­მოს წე­რი­ლო­ბი­თი ხელ­შეკ­რუ­ლე­ბა, სა­დაც გათ­ვა­ლის­წი­ნე­ბუ­ლი იქ­ნე­ბა ისე­თი დე­ტა­ლე­ბი, რო­გო­რი­ცაა ქი­რის ოდე­ნო­ბა, გა­დახ­დის თა­რი­ღი, ხელ­შეკ­რუ­ლე­ბის ვადა და ა.შ.
• უცხო ქვეყ­ნის მო­ქა­ლა­ქე­ე­ბის შემ­თხვე­ვა­ში გამ­ქი­რა­ვებ­ლებს ვურ­ჩევ­დი ე.წ. სა­გა­რან­ტიო თან­ხის მი­ღე­ბას მათ­გან, რომ გარ­კვე­ულ­წი­ლად წი­ნას­წარ იყოს და­ცუ­ლი თან­ხის გა­და­უხ­დე­ლო­ბის ან დამ­ქი­რა­ვებ­ლის მხრი­დან მა­ტე­რი­ა­ლუ­რი ზი­ა­ნის მი­ყე­ნე­ბის შემ­თხვე­ვა­ში.
• ბი­ნის გა­ქი­რა­ვე­ბამ­დე გა­ი­ა­რონ იუ­რი­დი­უ­ლი კონ­სულ­ტა­ცია, რათა მაქ­სი­მა­ლუ­რად იყ­ვნენ და­ცუ­ლე­ბი რის­კე­ბის­გან.

ასე­ვე სა­ინ­ტე­რე­სოა, დამ­ქი­რა­ვებ­ლე­ბის­თვი­საც რა არის ის მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნი და აუ­ცი­ლე­ბე­ლი რე­კო­მენ­და­ცი­ე­ბი, რათა სხვა­დას­ხვა სა­მარ­თლებ­რი­ვი პრობ­ლე­მე­ბის­გან და­ცუ­ლე­ბი იყ­ვნენ?

დამ­ქი­რა­ვე­ბელ­მა აუ­ცი­ლებ­ლად წი­ნას­წარ უნდა გა­და­ა­მოწ­მოს, რამ­დე­ნად არის გამ­ქი­რა­ვე­ბე­ლი კონ­კრე­ტუ­ლი ბი­ნის გა­ქი­რა­ვე­ბა­ზე უფ­ლე­ბა­მო­სი­ლი, არის თუ არა აღ­ნიშ­ნუ­ლი უძ­რა­ვი ქო­ნე­ბა ნამ­დვი­ლად მის სა­კუთ­რე­ბა­ში ან კა­ნო­ნი­ე­რად ფლობს თუ არა გა­სა­ქი­რა­ვე­ბელ ბი­ნას. აღ­ნიშ­ნუ­ლის გა­და­მოწ­მე­ბა შე­საძ­ლე­ბე­ლია სა­ჯა­რო რე­ესტრის ვებგ­ვერ­დზე, ამო­ნა­წე­რის სა­შუ­ა­ლე­ბით, სა­დაც დამ­ქი­რა­ვე­ბელს მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნი ინ­ფორ­მა­ცი­ის მო­ძი­ე­ბა შე­უძ­ლია, რათა და­ცუ­ლი იყოს თაღ­ლი­თო­ბის­გან. მა­თაც ვურ­ჩევ აუ­ცი­ლებ­ლად ხელ­შეკ­რუ­ლე­ბის წე­რი­ლო­ბი­თი ფორ­მით და­დე­ბას. ხში­რია ასე­ვე შემ­თხვე­ვე­ბი, რო­დე­საც გამ­ქი­რა­ვე­ბე­ლი მხო­ლოდ იმი­ტომ სთხოვს დამ­ქი­რა­ვე­ბელს ბი­ნი­დან გა­მოს­ვლას, რომ მან ნახა ისე­თი კლი­ენ­ტი, რო­მე­ლიც უფრო მეტს გა­და­უხ­დი­და. ასეთ შემ­თხვე­ვა­ში დამ­ქი­რა­ვე­ბელ­მა სა­კუ­თა­რი უფ­ლე­ბე­ბი აუ­ცი­ლებ­ლად სა­სა­მარ­თლოს გზით უნდა და­იც­ვას.

ვი­ნა­ი­დან წე­რი­ლო­ბი­თი ფორ­მით ხელ­შეკ­რუ­ლე­ბის გა­ფორ­მე­ბა, მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნია რო­გორც დამ­ქი­რა­ვებ­ლის­თვის, ასე­ვე გამ­ქი­რა­ვებ­ლის­თვი­საც, ჩვე­ნი კომ­პა­ნია შე­საძ­ლებ­ლო­ბას აძ­ლევთ მათ, რომ გა­მო­ი­ყე­ნონ ქი­რავ­ნო­ბის ხელ­შეკ­რუ­ლე­ბის ეს მარ­ტი­ვი ფორ­მა, თუმ­ცა აქვე აღ­ვნიშ­ნავ, რომ ეს ხელ­შეკ­რუ­ლე­ბა არის ზო­გა­დი ხა­სი­ა­თის და მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნია მისი მორ­გე­ბა კონ­კრე­ტუ­ლი ურ­თი­ერ­თო­ბი­სათ­ვის.

იხი­ლეთ ხელ­შეკ­რუ­ლე­ბის ფორ­მა.

ჩვე­ნი რჩე­ვა იქ­ნე­ბა, აუ­ცი­ლებ­ლად გა­ი­ა­რონ კონ­სულ­ტა­ცია იუ­რის­ტებ­თან, აქვე, შე­საძ­ლოა ეს გარ­კვე­ულ ხარ­ჯებ­თან იყოს და­კავ­ში­რე­ბუ­ლი, თუმ­ცა უნდა გვახ­სოვ­დეს რომ, პო­ტენ­ცი­უ­რი ზა­რა­ლი მას შე­იძ­ლე­ბა გა­ცი­ლე­ბით აღე­მა­ტე­ბო­დეს.

პრობ­ლე­მის აქ­ტუ­ა­ლუ­რო­ბი­დან გა­მომ­დი­ნა­რე, პი­რებს, ვი­საც მსგავს სა­კი­თხზე იუ­რი­დი­უ­ლი მომ­სა­ხუ­რე­ბა ესა­ჭი­რო­ე­ბა, ვთა­ვა­ზობთ უფა­სო სა­ტე­ლე­ფო­ნო იუ­რი­დი­ულ კონ­სულ­ტა­ცი­ას ნო­მერ­ზე: +995 322387444; შიდა ნო­მე­რი - 309; მობ: +995 577027730