"გამოცდილება, რომელიც სხვა ფესტივალებზე დავაგროვე, ვეცადე, ჩვენთან გამომეყენებინა" - როგორ ჩაიარა "ქალღმერთ დალის“ საფესტივალო დღეებმა სვანეთში

2022 წლის 10-16 ივლისს მესტიაში უკვე მეორედ ჩატარდა სვანეთის ფილმების საერთაშორისო ფესტივალი "ქალღმერთი დალი“. იგი წელს სტუმრების მრავალფეროვნებით გამოირჩეოდა. აქ იყვნენ - კანის კინოფესტივალის ოთხი და "ბერლინალეს“ ორი წარმომადგენელი, ასევე, სანდესის, ტალინის, გეტებორგის, ლოკარნოსა და სხვადასხვა A კლასის კინოფესტივალების წარმომადგენლები. "ქალღმერთმა დალიმ“ უმასპინძლა ოთხმოცამდე კინოხელოვანს, წარმატებულ კინემატოგრაფისტებსა და დამწყებ რეჟისორებს. წლევანდელი ფესტივალს საკმაოდ თვალსაჩინო და წონიანი უცხოელი თუ ქართველი სტუმრები მესტიის ფესტივალს უკვე მსოფლიო კინოფესტივალების რანგში მოიაზრებენ.

კინოფესტივალის დამფუძნებელები არიან: რეჟისორი მარიამ ხაჭვანი და თეიმურაზ ჩხვიმიანი. როგორ ჩაიარა ფესტივალმა, გაამართლა თუ არა მისი დამფუძნებლების მოლოდინი, იყო თუ არა ყველაფერი ისე, როგორც ჩაიფიქრეს და, საერთოდ, რა ხდებოდა საფესტივალო დღეებში? - წლევანდელი საფესტივალო დღეებზე რეჟისორი მარიამ ხაჭვანი გვესაუბრება:

- საბედნიეროდ, ფესტივალზე ყველა სტუმარი ჩამოვიდა, ვის ჩამოსვლასაც ვაანონსებდით. ამინდმაც ძალიან გაგვიმართლა, რადგან ფესტივალის გახსნაც და დახურვაც, ასევე სხვა ღონისძიებებიც ღია ცის ქვეშ უნდა ჩაგვეტარებინა. ჩვენს სტუმრებს ძალიან მოეწონათ სვანეთი და ყველას უნდა, რომ ისევ ჩამოვიდეს ჩვენთან. ზოგადად, ფესტივალის სტუმრების შერჩევისას, ძირითადად, ჩამოგვყავს პროგრამერები - სწორედ მათი ყოფნაა ყველაზე მნიშვნელოვანი. ფესტივალის ყველა მონაწილეს სურს, შეხვდეს კანის, ვენეციის, ბერლინისა და ა.შ. პროგრამერებს, რადგან სწორედ ისინი წყვეტენ ახალგაზრდა რეჟისორების ბედს, რათა მნიშვნელოვან ფესტივალებზე მოხვდეს მათი ფილმები. სამომავლოდ გვინდა, ჩვენს ფესტივალზე ძალიან ცნობილი მსახიობებიც ჩამოვიყვანოთ და ვფიქრობ, 2-3 წელიწადში ამასაც მოვახერხებთ, მაგრამ ეს მარტივი არ იქნება, რადგან მეტი ორგანიზება დაგვჭირდება. რაც შეეხება ჩვენი ფესტივალის ცნობადობას - წელს ისეთი კმაყოფილები წავიდნენ ჩვენი სტუმრები, რომ უკვე ძალიან ბევრი ადამიანი გვეხმიანება ჩვენთან ჩამოსვლის სურვილით.

გამოცდილება, რომელიც სხვა ფესტივალებზე დავაგროვე, ვეცადე, ჩვენს ფესტივალზე გამომეყენებინა და გავაკეთე მიქსი - იყვნენ ძალიან მნიშვნელოვანი ადამიანები და მოეწყო ინდუსტრიული დღეები - ვორკშოფები, შეხვედრები ამ ადამიანებთან, ასევე, ფილმების ჩვენებები ღია და დახურულ სივრცეში.

მაგალითად, ფესტივალზე მოწვეული გვყავდა 12 ახალგაზრდა ქართველი რეჟისორი და, პარალელურად, - ძალიან ცნობილი უცხოელი პროგრამერები, რომლებთანაც ძალიან საინტერესო შეხვედრები ჩატარდა - ამ პროგრამერებმა ჩაატარეს მასტერკლასები, თუ როგორ, რა ეტაპზე და როგორი ფილმი უნდა გააგზავნონ რეჟისორებმა პრესტიჟულ საერთაშორისო კინოფესტივალებზე, რომ მონაწილეობის შანსი ჰქონდეთ. ჩვენი ფესტივალის პირველი ამოცანაც ეს არის - განვავითაროთ ინდუსტრიული სფერო. მაგალითად, სხვადასხვა ფესტივალზე ჩასული ახალგაზრდა რეჟისორები ან, თუნდაც, "სეილ-აგენტები“, ან სხვადასხვა ფესტივალის წარმომადგენლები, უპირატესობას ყოველთვის ისეთ ფესტივალს ანიჭებენ, სადაც ინდუსტრიული პლატფორმა არის განვითარებული. მარტო იმისთვის არ ჩამოვლენ, რომ სვანეთს ეწვიონ და ასეთ ულამაზეს ბუნებაში ნახონ ფილმები, ფილმებს შინაც ნახავენ, კომპიუტერში. მაგრამ თუკი მათ ეცოდინებათ, რომ ეს ყოველმხრივ განვითარებული და პრესტიჟული ფესტივალია, - ჩამოვლენ. სულ სხვა იქნება, ვთქვათ, კანის ფესტივალის წარმომადგენელთან ურთიერთობა, როდესაც დაუგეგმავ ტურს, პირობითად, შხარაზე და მასთან ერთად იმოგზაურებ სვანეთში. წელს, გარდა ვორკშოფებისა, მასტერკლასებისა, ფილმების ჩვენებებისა და ა. შ. რამდენიმე ტურიც გვქონდა მთაში, სადაც მონაწილეებსა და პროგრამერებს საშუალება ჰქონდათ, მთელი დღის განმავლობაში ერთად ევლოთ. ეს არის ძალიან მნიშვნელოვანი, რადგან მე, პირადად, საზღვარგარეთ, ძალიან ბევრ ფესტივალზე ვარ ნამყოფი და, მაგალითად, ვინც წელს სვანეთის ფესტივალზე ჩამოვიყვანე, თუნდაც ქრისტოფერ ლეპარკი - კანის კინოფესტივალის Director’s Fortnight სექციის გენერალური მდივანი, მარტა ბლეისი და სხვები, მათთან შეხვედრა და მხოლოდ გამარჯობის თქმაც კი ყველასთვის საოცნებოა, რადგან მათ იოლად ვერ შეხვდები ან თუ შეხვდები, ასე მარტივად არ დაგელაპარაკებიან.

- როგორ ჩაიარა ფესტივალმა, გახსნით დაწყებული და დახურვით დამთავრებული - მახსოვს, ღია ცის ქვეშ დიდი დღესასწაულების მოწყობა გქონდათ ჩაფიქრებული...

- გახსნის და დახურვის ცერემონიაც ძალიან ლამაზი იყო, ამინდმაც ხელი შეგვიწყო, რადგან უამინდობის შემთხვევაში, დახურულ სივრცეში, ასეთი შთამბეჭდავი ვერ გამოვიდოდა. მაგალითად, ერთ-ერთმა სტუმარმა - ბერლინის კინოფესტივალის პროგრამერმა, რომელიც "ახალგაზრდა“ ფესტივალის დონემ სასიამოვნოდ გააკვირვა, სცენაზე სიტყვით გამოსვლაც კი ითხოვა და არა მარტო სცენიდან აღნიშნა, კოლეგებსაც სწერდა, არ ველოდი ასეთ ლამაზ და ორგანიზებულ ფესტივალსო, მერე დაამატა, - ამდენი ცნობილი, მნიშვნელოვანი ადამიანის ერთად ჩამოყვანა ერთ ფესტივალზე, სახელგანთქმულ ფესტივალებსაც კი უჭირთ, ამიტომ ამ ფესტივალს უკვე ჩემს ფავორიტებს შორის მოვიაზრებო. ე.წ. ფიჩინგებმაც საინტერესოდ ჩაიარა და, შარშანდელ ფესტივალთან შედარებით, წელს მასში უფრო ცნობილი ადამიანები მონაწილეობდნენ.

- კინოფესტივალის წლევანდელ გამარჯვებულებზე რას გვეტყვით - ვინ არიან და რა ნამუშევრებით გამოიჩინეს თავი?

- მოკლემეტრაჟიანი კონკურსის ჟიურის წევრებმა, კანის კინოფესტივალის პროგრამერმა - ვიმ ვანაკერმა, ცნობილმა ქართველმა რეჟისორმა - გელა ბაბლუანმა და ოქროს პალმის რტოს მფლობელმა რეჟისორმა - სამეჰ ალამ სამი საუკეთესო მოკლემეტრაჟიანი ფილმი შეარჩიეს:

საუკეთესო ფილმისთვის "ქალღმერთ დალის“ ჯილდო გადაეცა ფილმს - "ბესტია" რეჟ: უგო კოვარუბიასი (2021/ ჩილე)

"ქალღმერთ დალის“ ჯილდო საუკეთესო რეჟისორული ნამუშევრისთვის დაიმსახურა კიმ ტორესის ფილმმა "ღამის ნათება“ (2022/ კოსტა რიკა)

"ქალღმერთ დალის“ ჯილდო საუკეთესო სამსახიობო ანსაბლისთვის გადაეცა სანდრო სულაძის ფილმს "გუშაგები“ (2021/ საქართველო).

ასევე, ფესტივალზე გამოვლინდა კრიტიკის რჩეული ფილმები:

"სიტყვების ნაკადი“ - რეჟ: ელიანე ისტერი (2021წ/ ნიდერლანდები) და

"გუშაგები“ - რეჟ : სანდრო სულაძე (2021/ საქართველო).

ჟიურის წევრები გახლდნენ ბერლინალეს კინოფესტივალის პროგრამერი კარმენ გრეი და კინომცოდნე ნინო მხეიძე.

"საუკეთესო პრეზენტაციის“ კონკურსის გამარჯვებულები გამოავლინეს ჟიურის წევრებმა: ბერლინალეს კინოფესტივალის მარკეტის ხელმძღვანელმა მარტინა ბლეისმა, ცნობილმა ქართველმა რეჟისორმა ლევან კოღუაშვილმა და ტალინის კინოფესტივალის პროგრამერმა ედვინას პუშკამ.

"საუკეთესო პრეზენტაციის“ ნომინაციაში გამარჯვებულია "ბედის მწერლები“. მის ავტორს - სალომე ვეფხვაძეს გადაეცა კულტურის სამინისტროს მიერ დაწესებული ფულადი ჯილდო 5000 ლარი.

მეორე ადგილი მიიღო პროექტმა "ის“. მის ავტორს - გაბრიელ რაზმაძეს გადაეცა კულტურის სამინისტროს მიერ დაწესებული ფულადი ჯილდო 3000 ლარი.

"საუკეთესო ქალი რეჟისორის“ ნომინაციაში გაიმარჯვა ანა კვიჭიძემ პროექტისთვის "მკვდრების ზღვა“ და მას გადაეცა საზოგადოებრივი მაუწყებლის პრიზი 5000 ლარი.

ფესტივალის სახელით მინდა, განსაკუთრებული მადლობა გადავუხადო კულტურის სამინისტროს და პირადად ქალბატონ თეა წულუკიანს, რომელსაც უდიდესი წვლილი აქვს ამ ფესტივალის ჩატარებაში, კინოცენტრის დირექტორს ბატონ კარლო სიხარულიძეს, ტურიზმის სააგენტოს ხელმძღვანელს ქალბატონ მედეა ჯანიაშვილს, მაშო ბოჯგუას, გუკა რჩეულიშვილს, საზოგადოებრივ მაუწყებელის დირექტორს - თიკო ბერძენიშვილს, მესტიის მუნიციპალიტეტს - ვიქტორ ჯაფარიძესა და კახა ჟორჟოლიანს.

ჩვენი ფესტივალი ახლა იდგამს ფეხს და, რა თქმა უნდა, შეცდომები გვექნება, მით უმეტეს, რომ ძალიან მცირე ბიუჯეტი გვაქვს, ფინანსურად არ ვართ მყარად, რაც გვინდა, ყველაფერი რომ გავაკეთოთ, მაგრამ იმედი მაქვს, მომავალში უფრო და უფრო განვვითარდებით და შესაძლებლობაც უფრო მეტი გვექნება.

ავტორი: ირმა ხარშილაძე