სამხედრო
სამართალი
სპორტი
Faceამბები
კულტურა/შოუბიზნესი
მოზაიკა
მეცნიერება
კვირის კითხვადი სტატიები
თვის კითხვადი სტატიები
"კავკასიური მშვიდობის იდეა ჰქონდა გამსახურდიასაც, შევარდნაძესაც და სააკაშვილსაც... რას გულისხმობს ზურაბიშვილი?" - რა კითხვებს წარმოშობს ერდოღანის ინიციატივა
"კავკასიური მშვიდობის იდეა ჰქონდა გამსახურდიასაც, შევარდნაძესაც და სააკაშვილსაც... რას გულისხმობს ზურაბიშვილი?" - რა კითხვებს წარმოშობს ერდოღანის ინიციატივა

უკა­ნას­კნე­ლი დღე­ე­ბია, საკ­მა­ოდ დიდ ყუ­რა­დღე­ბას იქ­ცევს სამ­ხრეთ კავ­კა­სი­ის რე­გი­ონ­ში ე.წ. კავ­კა­სი­უ­რი სამ­შვი­დო­ბო პლატ­ფორ­მის ჩა­მო­ყა­ლი­ბე­ბის იდეა, რომ­ლის ინი­ცი­ა­ტი­ვი­თაც თურ­ქე­თის პრე­ზი­დენ­ტი რე­ჯეპ თაიფ ერ­დო­ღა­ნი გა­მო­ვი­და. ამის თა­ო­ბა­ზე სა­ქარ­თვე­ლოს პრე­ზი­დენტ სა­ლო­მე ზუ­რა­ბიშ­ვი­ლის გან­ცხა­დე­ბას ჩვენ­ში დიდი რე­ზო­ნან­სი მოჰ­ყვა, რო­მე­ლიც მან 22 დე­კემ­ბერს, "ელ­ჩე­ბის კონ­ფე­რენ­ცია 2020-ის“ ფარ­გლებ­ში გა­ა­კე­თა.

"მე­ო­რე გა­მოწ­ვე­ვა ამ წლის იყო კონ­ფლიქ­ტი ჩვენ რე­გი­ონ­ში - ძა­ლი­ან დიდი გა­მოწ­ვე­ვა. კი­დევ ერთხელ მინ­და მი­ვე­სალ­მო იმას, რა­საც ად­რეც მი­ვე­სალ­მე, ანუ მშვი­დო­ბის აღ­დგე­ნას, რაც ჩვენ­თვის და არამ­ხო­ლოდ ჩვე­ნი მე­ზობ­ლე­ბის­თვის, სა­მი­ვეს­თვის სა­სი­ცო­ცხლოდ მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნია. მთლი­ა­ნი რე­გი­ო­ნის კე­თილ­დღე­ო­ბა და გან­ვი­თა­რე­ბა ამა­ზე არის და­მო­კი­დე­ბუ­ლი - მშვი­დო­ბა­ზე და სტა­ბი­ლუ­რო­ბა­ზე. ამა­ვე დროს, ჩვენ ვი­ცით, რომ ყვე­ლა­ნი ჩარ­თუ­ლე­ბი იყ­ვნენ ამ მიზ­ნის მიღ­წე­ვა­ში, ყვე­ლა ფა­სი­ლი­ტა­ტო­რე­ბი, ყვე­ლა, ჩვენს გარ­და და ეს ძა­ლი­ან სამ­წუ­ხა­როა. სწო­რედ ყვე­ლას ერ­თად თავ­მოყ­რის შე­საძ­ლებ­ლო­ბა იყო სა­უ­კუ­ნე­ე­ბის მან­ძილ­ზე სა­ქარ­თვე­ლოს ის­ტო­რი­უ­ლი როლი კავ­კა­სი­ა­ში და არის. სწო­რედ ამი­ტომ, მე ღრმად ვარ დარ­წმუ­ნე­ბუ­ლი, რომ სა­ქარ­თვე­ლო კავ­კა­სი­უ­რი პლატ­ფორ­მის ინი­ცი­ა­ტი­ვის მი­მართ ვერ იქ­ნე­ბა ვერც პა­სი­უ­რი და ვერც მე­ო­რე­ხა­რის­ხო­ვა­ნი. ვი­მე­დოვ­ნებ, რომ 2021 წელი იქ­ნე­ბა ამ კუ­თხით ჩვე­ნი გა­ცო­ცხლე­ბის წელი“, - გა­ნა­ცხა­და ზუ­რა­ბიშ­ვილ­მა.

სა­ზო­გა­დო­ე­ბის ნა­წილ­ში ამ გან­ცხა­დე­ბამ აღ­შფო­თე­ბა იმი­ტომ გა­მო­იწ­ვია, რომ ე.წ. ექ­ვსე­უ­ლის პლატ­ფორ­მის ნა­წი­ლად მო­ი­აზ­რე­ბა რუ­სე­თის ფე­დე­რა­ცი­აც, რო­მე­ლიც რე­გი­ონ­ში დეს­ტა­ბი­ლი­ზა­ცი­ის შე­ტა­ნი­თაა და­კა­ვე­ბუ­ლი და სხვა სირ­თუ­ლე­ე­ბის შექ­მნის გარ­და, კონ­კრე­ტუ­ლად სა­ქარ­თვე­ლოს ტე­რი­ტო­რი­ე­ბის 20% აქვს ოკუ­პი­რე­ბუ­ლი.

სა­ქარ­თვე­ლოს პრე­ზიდ­ნე­ტის ად­მი­ნის­ტრა­ცი­ი­დან მა­ლე­ვე გა­მო­ეხ­მა­ურ­ნენ, მათი თქმით, "მო­რიგ უსა­ფუძ­ვლო აჟი­ო­ტაჟს“, რო­მე­ლიც მოჰ­ყვა პრე­ზი­დენ­ტის გა­მოს­ვლას.

"ეს გა­მოს­ვლა ვერ და არ აღიქ­მე­ბა, რო­გორც გა­მოხ­მა­უ­რე­ბა რო­მე­ლი­მე სხვა ინი­ცი­ა­ტი­ვა­ზე, რად­გან კავ­კა­სი­უ­რი სამ­შვი­დო­ბო პლატ­ფორ­მის წი­ნა­და­დე­ბით პრე­ზიდ­ნე­ტი არა ერთხელ და ჯერ კი­დევ მა­შინ გა­მო­ვი­და, რო­დე­საც რე­გი­ონ­ში კონ­ფლიქ­ტი მიმ­დი­ნა­რე­ობ­და. პრე­ზი­დენ­ტი მუდ­მი­ვად ხაზს უს­ვამს კავ­კა­სი­ა­ში სა­ქარ­თვე­ლოს ის­ტო­რი­ულ როლს, რაც ყო­ველ­თვის იყო კავ­კა­სი­ის გა­მა­ერ­თი­ა­ნე­ბე­ლი ძრა­ვის როლი“, - აღ­ნიშ­ნუ­ლია პრე­ზი­დენ­ტის ად­მი­ნის­ტრა­ცი­ის გან­ცხა­დე­ბა­ში.

  • "ექ­ვსე­უ­ლის პლატ­ფორ­მა“

რა ინი­ცი­ა­ტი­ვით გა­მო­ვი­და რე­ჯეფ თაიფ ერ­დო­ღა­ნი? თურ­ქე­თის პრე­ზი­დენ­ტის გან­ცხა­დე­ბა, რო­მე­ლიც მან და­ახ­ლო­ე­ბით 2 კვი­რის წინ გა­ა­კე­თა, უკავ­შირ­დე­ბა სამ­ხრეთ კავ­კა­სი­ის რე­გი­ონ­ში "ექ­ვსე­უ­ლის პლატ­ფორ­მის“ შექ­მნას.

თურ­ქე­თის პრე­ზი­დენ­ტი, რო­მელ­მაც ეს გან­ცხა­დე­ბა ბა­ქო­ში ყოფ­ნი­სას გა­ა­კე­თა, სა­დაც მთი­ა­ნი ყა­რა­ბა­ღის აზერ­ბა­ი­ჯა­ნის­თვის დაბ­რუ­ნე­ბის გამო გა­მარ­თულ აღ­ლუმ­სა და სა­ზე­ი­მო ღო­ნის­ძი­ე­ბებს და­ეს­წრო, ამ­გვა­რი პლატ­ფორ­მის შექ­მნას რე­გი­ო­ნის ქვეყ­ნებს შო­რის თა­ნამ­შრომ­ლო­ბის გან­ვი­თა­რე­ბის მიზ­ნით გა­ნი­ხი­ლავს.

ერ­დო­ღა­ნის იდე­ით, შე­საძ­ლე­ბე­ლია, რე­გი­ო­ნის გან­სა­ვი­თა­რებ­ლად გა­ერ­თი­ან­დნენ აზერ­ბა­ი­ჯა­ნი, თურ­ქე­თი, რუ­სე­თი, ირა­ნი, სა­ქარ­თვე­ლო და სურ­ვი­ლის შემ­თხვე­ვა­ში - სომ­ხე­თი.

  • რამ­დე­ნად რე­ა­ლის­ტუ­რი და მი­სა­ღე­ბია კავ­კა­სი­უ­რი სამ­შვი­დო­ბო პლატ­ფორ­მის შექ­მნა?

პო­ლი­ტი­კის ექ­სპერ­ტის, თორ­ნი­კე შა­რა­შე­ნი­ძის თქმით, მსგავ­სი ფორ­მა­ტი არ შედ­გე­ბა და მისი თქმით, თუ მარ­თა­ლია, რომ სა­ლო­მე ზუ­რა­ბიშ­ვი­ლის ინი­ცი­ა­ტი­ვა არ ემ­თხვე­ვა ერ­დო­ღა­ნის ინი­ცი­ა­ტი­ვას, "სა­ჩხუ­ბა­რი არა­ფე­რია“.

"თუ სი­მარ­თლეს ამ­ბო­ბენ, არა­ფე­რი არ არის სა­ჩხუ­ბა­რი, მო­დით, ასე ვთქვათ - ეს იქ­ნე­ბა კი­დევ ერთი აურ­ზა­უ­რი არაფ­რის გამო. ისე­დაც, სი­ტყვა­ზე ისიც რომ და­ვუშ­ვათ, რომ სა­ლო­მე ზუ­რა­ბიშ­ვი­ლი და­თან­ხმე­ბო­და ერ­დო­ღანს და იმა­ვე ინი­ცი­ა­ტი­ვა­ზე ესა­უბ­რა, ეს ინი­ცი­ა­ტი­ვა არ გა­მო­ვი­დო­და. პირ­ვე­ლი, სა­გა­რეო საქ­მე­თა მი­ნის­ტრმა, ზალ­კა­ლი­ან­მა თქვა, რომ არ შედ­გე­ბა მსგავ­სი ფორ­მა­ტი, სა­ნამ რუ­სე­თი არ შე­ას­რუ­ლებს თა­ვის თავ­ზე აღე­ბულ ვალ­დე­ბუ­ლე­ბებს, გა­სა­გე­ბია, რომ იგუ­ლის­ხმა დე­ო­კუ­პა­ცია და მე­ო­რე: სომ­ხე­თი და აზერ­ბა­ი­ჯა­ნი ასე მარ­ტი­ვად ერთ ფორ­მატ­ში ვერ დას­ხდე­ბი­ან. ამით მე მგო­ნი, ყვე­ლა­ფე­რია ნათ­ქვა­მი“, - აღ­ნიშ­ნა შა­რა­შე­ნი­ძემ.

კი­თხვა­ზე, რა­ტომ არ იყო ხაზ­გას­მუ­ლად ნათ­ქვა­მი, თუ რაზე სა­უბ­რობ­და კონ­კრე­ტუ­ლად სა­ლო­მე ზუ­რა­ბიშ­ვი­ლი და რომ ეს არ იყო კერ­ძოდ თურ­ქე­თის პრე­ზი­დენ­ტის ინი­ცი­ა­ტი­ვის გა­მო­ძა­ხი­ლი, პა­სუ­ხობს, რომ პრე­ზი­დენ­ტი ხან­და­ხან უც­ნა­უ­რად სა­უბ­რობს, თუმ­ცა ის, რომ სა­ქარ­თვე­ლო რე­გი­ო­ნის ნა­წი­ლია, უნდა გვახ­სოვ­დეს.

"ქალ­ბა­ტო­ნი სა­ლო­მეს ასე ვთქვათ, კო­მუ­ნი­კა­ცი­ის უნარ­ზე ნუ ვი­ლა­პა­რა­კებთ, ხან­და­ხან უც­ნა­უ­რად ლა­პა­რა­კობს ხოლ­მე... თუმ­ცა თუ გა­ვიხ­სე­ნებთ მის გა­მოს­ვლას პარ­ლა­მენ­ტის სე­სი­ის გახ­სნა­ზე, იქ ისა­უბ­რა სწო­რედ იმა­ზე, რომ სა­ქარ­თვე­ლომ უნდა გა­ა­აქ­ტი­უ­როს თა­ვი­სი როლი და ად­გი­ლი უნდა იპო­ვოს რე­გი­ონ­ში. ასე რომ, მა­საც აქვს მსგავ­სი მო­საზ­რე­ბე­ბი, რა­შიც ცუდი არა­ფე­რია - სა­ქარ­თვე­ლო რომ რე­გი­ო­ნის ნა­წი­ლია, ეს უნდა გვახ­სოვ­დეს, ჩვენ არ ვართ და ვერ ვიქ­ნე­ბით ვე­რას­დროს ამე­რი­კის შე­ერ­თე­ბუ­ლი შტა­ტე­ბის 51-ე შტა­ტი. სამ­წუ­ხა­როდ, ბევ­რი ასე უყუ­რებს ხოლ­მე სი­ტუ­ა­ცი­ას, თით­ქოს ამე­რი­კის შტა­ტი ვი­ყოთ, რაც ასე არ არის, ჩვენ რე­გი­ონ­ში ვართ აქე­დან გა­მომ­დი­ნა­რე, ყვე­ლა პრობ­ლე­მე­ბი­თა და უპი­რა­ტე­სო­ბე­ბი­თაც. უნდა ვი­პო­ვოთ ბა­ლან­სი იმ სა­ქარ­თვე­ლოს შო­რის, რო­მე­ლიც ამ რე­გი­ო­ნის ნა­წი­ლია და ამას ვერ გა­ვექ­ცე­ვით, და იმ სა­ქარ­თვე­ლოს შო­რის, რო­მე­ლიც ევ­რო­პის­კენ მი­ის­წრაფ­ვის. ევ­რო­პა და რე­გი­ო­ნი - ბა­ლან­სი უნდა მოვ­ნა­ხოთ და ზედ­მე­ტად არც ერ­თში უნდა გა­და­ვი­დეთ, რად­გან და­მა­ზი­ა­ნე­ბე­ლი იქ­ნე­ბა, თა­ვის­თა­ვად ცხა­დია, რო­გორც რე­გი­ო­ნი­დან ბო­ლომ­დე მო­წყვე­ტა, ასე­ვე, რა თქმა უნდა, უა­რის თქმა ევ­რო­პულ ინ­ტეგ­რა­ცი­ა­ზე“, - აცხა­დებს შა­რა­შე­ნი­ძე AMBEBI.GE-სთან.

ექ­სპერ­ტი სა­გა­რეო ურ­თი­ერ­თო­ბა­თა სა­კი­თხებ­ში, თენ­გიზ ფხა­ლა­ძე სა­უბ­რობს რო­გორ ერ­დო­ღა­ნის ინი­ცი­ა­ტი­ვა­ზე, ასე­ვე თა­ვად სა­ლო­მე ზუ­რა­ბიშ­ვი­ლის პო­ზი­ცი­ა­ზე. ის სკეპ­ტი­კუ­რად უყუ­რებს პლატ­ფორ­მის შექ­მნის გან­ხორ­ცი­ე­ლე­ბის შან­სებს, რო­გორც ამ­ჟა­მინ­დე­ლი გა­რე­მო­ე­ბე­ბის, ასე­ვე, ის­ტო­რი­უ­ლი გა­მოც­დი­ლე­ბის გამო.

"თურ­ქე­თის­გან პირ­ვე­ლად არ გვეს­მის მსგავ­სი ინი­ცი­ა­ტი­ვა, მახ­სოვს, კავ­კა­სი­უ­რი პაქ­ტის იდეა 2008 წელ­საც გაჟ­ღერ­და. ახლა რაც მო­ვის­მი­ნეთ, ბა­ქო­ში გა­კე­თე­ბუ­ლი გა­ცხა­დე­ბა "ექ­ვსე­უ­ლის“ შე­სა­ხებ, გულ­წრფე­ლად რომ გი­თხრათ, არა­რე­ა­ლის­ტუ­რად მეჩ­ვე­ნე­ბა მარ­ტი­ვი მი­ზე­ზის გამო: რუ­სე­თის ფე­დე­რა­ცია, რო­მე­ლიც არ­სე­ბულ კონ­ფლიქ­ტებ­ში და­ინ­ტე­რე­სე­ბუ­ლი მხა­რეა, ამას­თა­ნა­ვე, სა­ქარ­თვე­ლოს შემ­თხვე­ვა­ში არის უშუ­ა­ლოდ ჩარ­თუ­ლი და ოკუ­პან­ტი, ვე­რა­ნა­ი­რად იქ­ნე­ბა ვერც უსაფრ­თხო­ე­ბის, ვერც სტა­ბი­ლუ­რო­ბის გა­რან­ტი; მით უმე­ტეს, ის ვერ იქ­ნე­ბა მომ­რი­გე­ბე­ლი და შუ­ა­მა­ვა­ლი, რად­გან სა­ქარ­თვე­ლოს შემ­თხვე­ვა­ში ეს ოკუ­პან­ტი სა­ხელ­მწი­ფოა, რო­მელ­საც სა­ქარ­თვე­ლოს ტე­რი­ტო­რი­ე­ბი უშუ­ა­ლოდ აქვს ოკუ­პი­რე­ბუ­ლი. ამი­ტომ, აქ სა­უ­ბა­რი იმ პლატ­ფორ­მა­ზე, რო­მე­ლიც გა­მო­რი­ცხავს და­სავ­ლე­თის ფარ­თო ჩარ­თუ­ლო­ბას და რუ­სეთს მოქ­მე­დე­ბის ფარ­თო არე­ალს აძ­ლევს, ჩვენ­თვის და­მა­ზი­ა­ნე­ბე­ლია. დარ­წმუ­ნე­ბუ­ლი ვარ, ამა­ზე სა­ქარ­თვე­ლო არ და­თან­ხმდე­ბა და არც უნდა და­თან­ხმდეს.

თა­ვად თურ­ქეთს რაც უკავ­შირ­დე­ბა, ზო­გა­დად, ჩვენ­თვის თურ­ქე­თის ჩარ­თუ­ლო­ბა მი­სა­სალ­მე­ბე­ლია, რად­გან ჩვენ­თვის თურ­ქე­თი სტრა­ტე­გი­უ­ლი პარტნი­ო­რია, მაგ­რამ იმა­ვეს ვერ ვი­ტყვით სხვა სა­ხელ­მწი­ფო­ებ­ზე და მი­თუ­მე­ტეს, რუ­სე­თის ფე­დე­რა­ცი­ა­ზე, ამი­ტომ, ეს პრობ­ლე­მაა. კი­დევ ერ­თია, რომ თუ სულ უახ­ლო­ეს ის­ტო­რი­ულ გა­მოც­დი­ლე­ბას შევ­ხე­დავთ, ვნა­ხავთ, რომ ვერ იმუ­შა­ვა ვერც ერ­თმა ფორ­მატ­მა, რო­მე­ლიც შექ­მნი­ლი იყო (სხვა­თა შო­რის, თურ­ქე­თი მა­ში­ნაც იყო ამის ერთ-ერთი ინი­ცი­ა­ტო­რი თუ თა­ნა­ი­ნი­ცი­ა­ტო­რი, იმა­ვე, შავი ზღვის თა­ნამ­შრომ­ლო­ბა­ზე), - სწო­რედ რუ­სე­თის დესტრუქ­ცი­უ­ლი პო­ზი­ცი­ე­ბის გამო.

"რაც შე­ე­ხე­ბა სა­ქარ­თვე­ლოს პრე­ზი­დენ­ტის მიერ ნათ­ქვამს: ჯერ ერთი, რო­გორც გა­ვი­გეთ, ეს არ შე­ე­ხე­ბო­და კონ­კრე­ტუ­ლად ერ­დო­ღა­ნის ინი­ცი­ა­ტი­ვას და აქ ლა­პა­რა­კია რა­ღაც სხვა­ზე. მე მგო­ნი, ამ შემ­თხვე­ვა­ში ელე­მენ­ტა­რუ­ლად, უფრო ნათ­ლად უნდა აიხ­სნას, რა იგუ­ლის­ხმე­ბა ამ სხვა­ში. ზო­გა­დად, კავ­კა­სი­უ­რი მშვი­დო­ბის იდეა ახა­ლი არ არის, რად­გან ასე­თი იდეა ჰქონ­და ზვი­ად გამ­სა­ხურ­დი­ა­საც, ედუ­არდ შე­ვარ­დნა­ძე­საც, მი­ხე­ილ სა­ა­კაშ­ვილ­საც... რას გუ­ლის­ხმობს პრე­ზი­დენ­ტი, რა იდე­ა­ზე აქვს სა­უ­ბა­რი - მე მგო­ნი, აქ ცოტა მეტი სი­ცხა­დე უნდა შე­მო­ვი­ტა­ნოთ, მეტი ინ­ფორ­მა­ცია უნდა მი­ე­წო­დოს სა­ქარ­თვე­ლოს მო­სახ­ლე­ო­ბას და მხო­ლოდ ამის მერე შეგ­ვიძ­ლია ვიმ­სჯე­ლოთ, თუ რამ­დე­ნად გან­ხორ­ცი­ე­ლე­ბა­დია ან რამ­დე­ნად სჭირ­დე­ბა მხარ­და­ჭე­რა ამ იდე­ას. ჯერ­ჯე­რო­ბით, აქ უფრო მეტი კი­თხვაა, ვიდ­რე - პა­სუ­ხი, ამ ინი­ცი­ა­ტი­ვა­ში არა­ფე­რია სი­ცხა­დე. ასე რომ, ალ­ბათ აქ კი­თხვა უპირ­ვე­ლეს ყოვ­ლი­სა, პრე­ზი­დენ­ტთან უნდა გა­და­მი­სა­მართდეს, რას გუ­ლის­ხმობს ის თა­ვის იდე­ა­ში. გა­სა­გე­ბია, რომ ეს არ არის ერ­დო­ღა­ნის იდე­ის მხარ­და­ჭე­რა, რაც მო­ვის­მი­ნეთ უკვე პრე­ზი­დენ­ტის ად­მი­ნის­ტრა­ცი­ის­გან, მაგ­რამ კი­თხვაა ის, თუ რა იგუ­ლის­ხმე­ბა კონ­კრე­ტუ­ლად“, - აღ­ნიშ­ნავს ფხა­ლა­ძე.

  • რო­გორ აღიქ­მე­ბა სა­ქარ­თვე­ლოს პარტნი­ო­რე­ბის მხრი­დან ქვეყ­ნის პრე­ზი­დენ­ტის პო­ზი­ცია?

თენ­გიზ ფხა­ლა­ძე AMBEBI.GE-სთან ხაზს უს­ვამს, რომ პარტნი­ო­რე­ბის მხრი­დან სა­ქარ­თვე­ლოს პრე­ზი­დენ­ტის გან­ცხა­დე­ბე­ბი აღიქ­მე­ბა, რო­გორც ქვეყ­ნის ოფი­ცი­ა­ლუ­რი პო­ზი­ცია.

"რაც შე­ე­ხე­ბა ჩვენს პარტნი­ო­რებს, თა­ვის­თა­ვად ცხა­დია, რომ ნე­ბის­მი­ე­რი პო­ლი­ტი­კო­სი თუ ანა­ლი­ტი­კო­სი დიდ ყუ­რა­დღე­ბას აქ­ცევს სა­ხელ­მწი­ფოს მე­თა­უ­რის გან­ცხა­დე­ბას, რად­გან სა­ხელ­მწი­ფოს მე­თა­უ­რის გან­ცხა­დე­ბა არის სა­ხელ­მწი­ფო მე­თა­უ­რის გან­ცხა­დე­ბა და ის ნე­ბის­მი­ერ შემ­თხვე­ვა­ში მოხ­ვდე­ბა ყუ­რა­დღე­ბის ცენ­ტრში, იქ­ნე­ბა ეს პო­ლი­ტი­კუ­რი თუ ანა­ლი­ტი­კუ­რი წრე­ე­ბი. ამი­ტო­მაც ვამ­ბობ, რომ რო­დე­საც რა­ღაც გან­ცხა­დე­ბა კერ­თდე­ბა, ეს ცხა­დი, გა­სა­გე­ბი უნდა იყოს და კარ­გად უნდა გვეს­მო­დეს, რა­ზეა ლა­პა­რა­კი, რად­გან ეს არ არის კერ­ძო პი­რის გან­ცხა­დე­ბა, ჩვენ ვლა­პა­რა­კობთ სა­ხელ­მწი­ფოს მე­თა­ურ­ზე, რომ­ლის ყვე­ლა სი­ტყვა, ყვე­ლა ზე­პი­რი თუ წე­რი­ლო­ბი­თი გან­ცხა­დე­ბა, მით უმე­ტეს სა­ერ­თა­შო­რი­სო ას­პა­რეზ­ზე აღიქ­მე­ბა, რო­გორც ქვეყ­ნის პო­ზი­ცია, ქვეყ­ნის მიერ გა­კე­თე­ბუ­ლი გან­ცხა­დე­ბა. სწო­რედ ამი­ტო­მაც ვამ­ბობ, რომ აქ ძა­ლი­ან მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნია ამ ყვე­ლაფ­რის გათ­ვა­ლის­წი­ნე­ბა და სი­ცხა­დე“, - აცხა­დებს ფხა­ლა­ძე.

ამა­ვე სა­კი­თხთან და­კავ­ში­რე­ბით, თორ­ნი­კე შა­რა­შე­ნი­ძის თქმით, რო­გორც წესი, ქვეყ­ნის პრე­ზი­დენ­ტის გა­მო­ნათ­ქვა­მე­ბი გა­და­ჭარ­ბე­ბულ სკან­დალს იწ­ვევს ხოლ­მე. შა­რა­შე­ნი­ძე ხაზს უს­ვამს, რომ სა­ქარ­თვე­ლოს პარტნი­ო­რებ­მა სა­ლო­მე ზუ­რა­ბიშ­ვი­ლის კო­მენ­ტა­რე­ბი ასე სე­რი­ო­ზუ­ლად არ უნდა აღიქ­ვან.

"ვინც სა­ქარ­თვე­ლოს რე­ა­ლო­ბას კარ­გად იც­ნობს, უნდა ხვდე­ბოდ­ნენ მშვე­ნივ­რად, რომ ასე ვთქვათ, სა­ლო­მე ზუ­რა­ბიშ­ვი­ლი ხში­რად და­მო­უ­კი­დებ­ლად მოქ­მე­დებს ხოლ­მე და მისი გან­ცხა­დე­ბე­ბი ხან­და­ხან მა­ინ­ცდა­მა­ინც სა­ქარ­თვე­ლოს მთავ­რო­ბას­თან შე­სა­ბა­მი­სო­ბა­ში არ არის. ეს უნდა იცოდ­ნენ მათ, ვინც სა­ქარ­თვე­ლოს რე­ა­ლო­ბას იც­ნობს. 1-2-ჯერ ყო­ფი­ლა შემ­თხვე­ვა, რომ მის გან­ცხა­დე­ბას სა­ქარ­თვე­ლოს ხე­ლი­სუფ­ლე­ბა ღიად არა, მაგ­რამ საქ­მით გა­მი­ჯვნია“, - აღ­ნიშ­ნავს შა­რა­შე­ნი­ძე.

მკითხველის კომენტარები / 26 /
თარიღის მიხედვით
მოწონების მიხედვით
ss
60

am SemTxvevaSi prezidenti 100 procentiT sworia

tngh
104

მშვიდობა... ყოველთვის კარგი იდეაა!!! ვისგანაც არ უნდა მოდიოდეს...

ავტორი:

"კავკასიური მშვიდობის იდეა ჰქონდა გამსახურდიასაც, შევარდნაძესაც და სააკაშვილსაც... რას გულისხმობს ზურაბიშვილი?" - რა კითხვებს წარმოშობს ერდოღანის ინიციატივა

"კავკასიური მშვიდობის იდეა ჰქონდა გამსახურდიასაც, შევარდნაძესაც და სააკაშვილსაც... რას გულისხმობს ზურაბიშვილი?" - რა კითხვებს წარმოშობს ერდოღანის ინიციატივა

უკანასკნელი დღეებია, საკმაოდ დიდ ყურადღებას იქცევს სამხრეთ კავკასიის რეგიონში ე.წ. კავკასიური სამშვიდობო პლატფორმის ჩამოყალიბების იდეა, რომლის ინიციატივითაც თურქეთის პრეზიდენტი რეჯეპ თაიფ ერდოღანი გამოვიდა. ამის თაობაზე საქართველოს პრეზიდენტ სალომე ზურაბიშვილის განცხადებას ჩვენში დიდი რეზონანსი მოჰყვა, რომელიც მან 22 დეკემბერს, "ელჩების კონფერენცია 2020-ის“ ფარგლებში გააკეთა.

"მეორე გამოწვევა ამ წლის იყო კონფლიქტი ჩვენ რეგიონში - ძალიან დიდი გამოწვევა. კიდევ ერთხელ მინდა მივესალმო იმას, რასაც ადრეც მივესალმე, ანუ მშვიდობის აღდგენას, რაც ჩვენთვის და არამხოლოდ ჩვენი მეზობლებისთვის, სამივესთვის სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია. მთლიანი რეგიონის კეთილდღეობა და განვითარება ამაზე არის დამოკიდებული - მშვიდობაზე და სტაბილურობაზე. ამავე დროს, ჩვენ ვიცით, რომ ყველანი ჩართულები იყვნენ ამ მიზნის მიღწევაში, ყველა ფასილიტატორები, ყველა, ჩვენს გარდა და ეს ძალიან სამწუხაროა. სწორედ ყველას ერთად თავმოყრის შესაძლებლობა იყო საუკუნეების მანძილზე საქართველოს ისტორიული როლი კავკასიაში და არის. სწორედ ამიტომ, მე ღრმად ვარ დარწმუნებული, რომ საქართველო კავკასიური პლატფორმის ინიციატივის მიმართ ვერ იქნება ვერც პასიური და ვერც მეორეხარისხოვანი. ვიმედოვნებ, რომ 2021 წელი იქნება ამ კუთხით ჩვენი გაცოცხლების წელი“, - განაცხადა ზურაბიშვილმა.

საზოგადოების ნაწილში ამ განცხადებამ აღშფოთება იმიტომ გამოიწვია, რომ ე.წ. ექვსეულის პლატფორმის ნაწილად მოიაზრება რუსეთის ფედერაციაც, რომელიც რეგიონში დესტაბილიზაციის შეტანითაა დაკავებული და სხვა სირთულეების შექმნის გარდა, კონკრეტულად საქართველოს ტერიტორიების 20% აქვს ოკუპირებული.

საქართველოს პრეზიდნეტის ადმინისტრაციიდან მალევე გამოეხმაურნენ, მათი თქმით, "მორიგ უსაფუძვლო აჟიოტაჟს“, რომელიც მოჰყვა პრეზიდენტის გამოსვლას.

"ეს გამოსვლა ვერ და არ აღიქმება, როგორც გამოხმაურება რომელიმე სხვა ინიციატივაზე, რადგან კავკასიური სამშვიდობო პლატფორმის წინადადებით პრეზიდნეტი არა ერთხელ და ჯერ კიდევ მაშინ გამოვიდა, როდესაც რეგიონში კონფლიქტი მიმდინარეობდა. პრეზიდენტი მუდმივად ხაზს უსვამს კავკასიაში საქართველოს ისტორიულ როლს, რაც ყოველთვის იყო კავკასიის გამაერთიანებელი ძრავის როლი“, - აღნიშნულია პრეზიდენტის ადმინისტრაციის განცხადებაში.

  • "ექვსეულის პლატფორმა“

რა ინიციატივით გამოვიდა რეჯეფ თაიფ ერდოღანი? თურქეთის პრეზიდენტის განცხადება, რომელიც მან დაახლოებით 2 კვირის წინ გააკეთა, უკავშირდება სამხრეთ კავკასიის რეგიონში "ექვსეულის პლატფორმის“ შექმნას.

თურქეთის პრეზიდენტი, რომელმაც ეს განცხადება ბაქოში ყოფნისას გააკეთა, სადაც მთიანი ყარაბაღის აზერბაიჯანისთვის დაბრუნების გამო გამართულ აღლუმსა და საზეიმო ღონისძიებებს დაესწრო, ამგვარი პლატფორმის შექმნას რეგიონის ქვეყნებს შორის თანამშრომლობის განვითარების მიზნით განიხილავს.

ერდოღანის იდეით, შესაძლებელია, რეგიონის განსავითარებლად გაერთიანდნენ აზერბაიჯანი, თურქეთი, რუსეთი, ირანი, საქართველო და სურვილის შემთხვევაში - სომხეთი.

  • რამდენად რეალისტური და მისაღებია კავკასიური სამშვიდობო პლატფორმის შექმნა?

პოლიტიკის ექსპერტის, თორნიკე შარაშენიძის თქმით, მსგავსი ფორმატი არ შედგება და მისი თქმით, თუ მართალია, რომ სალომე ზურაბიშვილის ინიციატივა არ ემთხვევა ერდოღანის ინიციატივას, "საჩხუბარი არაფერია“.

"თუ სიმართლეს ამბობენ, არაფერი არ არის საჩხუბარი, მოდით, ასე ვთქვათ - ეს იქნება კიდევ ერთი აურზაური არაფრის გამო. ისედაც, სიტყვაზე ისიც რომ დავუშვათ, რომ სალომე ზურაბიშვილი დათანხმებოდა ერდოღანს და იმავე ინიციატივაზე ესაუბრა, ეს ინიციატივა არ გამოვიდოდა. პირველი, საგარეო საქმეთა მინისტრმა, ზალკალიანმა თქვა, რომ არ შედგება მსგავსი ფორმატი, სანამ რუსეთი არ შეასრულებს თავის თავზე აღებულ ვალდებულებებს, გასაგებია, რომ იგულისხმა დეოკუპაცია და მეორე: სომხეთი და აზერბაიჯანი ასე მარტივად ერთ ფორმატში ვერ დასხდებიან. ამით მე მგონი, ყველაფერია ნათქვამი“, - აღნიშნა შარაშენიძემ.

კითხვაზე, რატომ არ იყო ხაზგასმულად ნათქვამი, თუ რაზე საუბრობდა კონკრეტულად სალომე ზურაბიშვილი და რომ ეს არ იყო კერძოდ თურქეთის პრეზიდენტის ინიციატივის გამოძახილი, პასუხობს, რომ პრეზიდენტი ხანდახან უცნაურად საუბრობს, თუმცა ის, რომ საქართველო რეგიონის ნაწილია, უნდა გვახსოვდეს.

"ქალბატონი სალომეს ასე ვთქვათ, კომუნიკაციის უნარზე ნუ ვილაპარაკებთ, ხანდახან უცნაურად ლაპარაკობს ხოლმე... თუმცა თუ გავიხსენებთ მის გამოსვლას პარლამენტის სესიის გახსნაზე, იქ ისაუბრა სწორედ იმაზე, რომ საქართველომ უნდა გაააქტიუროს თავისი როლი და ადგილი უნდა იპოვოს რეგიონში. ასე რომ, მასაც აქვს მსგავსი მოსაზრებები, რაშიც ცუდი არაფერია - საქართველო რომ რეგიონის ნაწილია, ეს უნდა გვახსოვდეს, ჩვენ არ ვართ და ვერ ვიქნებით ვერასდროს ამერიკის შეერთებული შტატების 51-ე შტატი. სამწუხაროდ, ბევრი ასე უყურებს ხოლმე სიტუაციას, თითქოს ამერიკის შტატი ვიყოთ, რაც ასე არ არის, ჩვენ რეგიონში ვართ აქედან გამომდინარე, ყველა პრობლემებითა და უპირატესობებითაც. უნდა ვიპოვოთ ბალანსი იმ საქართველოს შორის, რომელიც ამ რეგიონის ნაწილია და ამას ვერ გავექცევით, და იმ საქართველოს შორის, რომელიც ევროპისკენ მიისწრაფვის. ევროპა და რეგიონი - ბალანსი უნდა მოვნახოთ და ზედმეტად არც ერთში უნდა გადავიდეთ, რადგან დამაზიანებელი იქნება, თავისთავად ცხადია, როგორც რეგიონიდან ბოლომდე მოწყვეტა, ასევე, რა თქმა უნდა, უარის თქმა ევროპულ ინტეგრაციაზე“, - აცხადებს შარაშენიძე AMBEBI.GE-სთან.

ექსპერტი საგარეო ურთიერთობათა საკითხებში, თენგიზ ფხალაძე საუბრობს როგორ ერდოღანის ინიციატივაზე, ასევე თავად სალომე ზურაბიშვილის პოზიციაზე. ის სკეპტიკურად უყურებს პლატფორმის შექმნის განხორციელების შანსებს, როგორც ამჟამინდელი გარემოებების, ასევე, ისტორიული გამოცდილების გამო.

"თურქეთისგან პირველად არ გვესმის მსგავსი ინიციატივა, მახსოვს, კავკასიური პაქტის იდეა 2008 წელსაც გაჟღერდა. ახლა რაც მოვისმინეთ, ბაქოში გაკეთებული გაცხადება "ექვსეულის“ შესახებ, გულწრფელად რომ გითხრათ, არარეალისტურად მეჩვენება მარტივი მიზეზის გამო: რუსეთის ფედერაცია, რომელიც არსებულ კონფლიქტებში დაინტერესებული მხარეა, ამასთანავე, საქართველოს შემთხვევაში არის უშუალოდ ჩართული და ოკუპანტი, ვერანაირად იქნება ვერც უსაფრთხოების, ვერც სტაბილურობის გარანტი; მით უმეტეს, ის ვერ იქნება მომრიგებელი და შუამავალი, რადგან საქართველოს შემთხვევაში ეს ოკუპანტი სახელმწიფოა, რომელსაც საქართველოს ტერიტორიები უშუალოდ აქვს ოკუპირებული. ამიტომ, აქ საუბარი იმ პლატფორმაზე, რომელიც გამორიცხავს დასავლეთის ფართო ჩართულობას და რუსეთს მოქმედების ფართო არეალს აძლევს, ჩვენთვის დამაზიანებელია. დარწმუნებული ვარ, ამაზე საქართველო არ დათანხმდება და არც უნდა დათანხმდეს.

თავად თურქეთს რაც უკავშირდება, ზოგადად, ჩვენთვის თურქეთის ჩართულობა მისასალმებელია, რადგან ჩვენთვის თურქეთი სტრატეგიული პარტნიორია, მაგრამ იმავეს ვერ ვიტყვით სხვა სახელმწიფოებზე და მითუმეტეს, რუსეთის ფედერაციაზე, ამიტომ, ეს პრობლემაა. კიდევ ერთია, რომ თუ სულ უახლოეს ისტორიულ გამოცდილებას შევხედავთ, ვნახავთ, რომ ვერ იმუშავა ვერც ერთმა ფორმატმა, რომელიც შექმნილი იყო (სხვათა შორის, თურქეთი მაშინაც იყო ამის ერთ-ერთი ინიციატორი თუ თანაინიციატორი, იმავე, შავი ზღვის თანამშრომლობაზე), - სწორედ რუსეთის დესტრუქციული პოზიციების გამო.

"რაც შეეხება საქართველოს პრეზიდენტის მიერ ნათქვამს: ჯერ ერთი, როგორც გავიგეთ, ეს არ შეეხებოდა კონკრეტულად ერდოღანის ინიციატივას და აქ ლაპარაკია რაღაც სხვაზე. მე მგონი, ამ შემთხვევაში ელემენტარულად, უფრო ნათლად უნდა აიხსნას, რა იგულისხმება ამ სხვაში. ზოგადად, კავკასიური მშვიდობის იდეა ახალი არ არის, რადგან ასეთი იდეა ჰქონდა ზვიად გამსახურდიასაც, ედუარდ შევარდნაძესაც, მიხეილ სააკაშვილსაც... რას გულისხმობს პრეზიდენტი, რა იდეაზე აქვს საუბარი - მე მგონი, აქ ცოტა მეტი სიცხადე უნდა შემოვიტანოთ, მეტი ინფორმაცია უნდა მიეწოდოს საქართველოს მოსახლეობას და მხოლოდ ამის მერე შეგვიძლია ვიმსჯელოთ, თუ რამდენად განხორციელებადია ან რამდენად სჭირდება მხარდაჭერა ამ იდეას. ჯერჯერობით, აქ უფრო მეტი კითხვაა, ვიდრე - პასუხი, ამ ინიციატივაში არაფერია სიცხადე. ასე რომ, ალბათ აქ კითხვა უპირველეს ყოვლისა, პრეზიდენტთან უნდა გადამისამართდეს, რას გულისხმობს ის თავის იდეაში. გასაგებია, რომ ეს არ არის ერდოღანის იდეის მხარდაჭერა, რაც მოვისმინეთ უკვე პრეზიდენტის ადმინისტრაციისგან, მაგრამ კითხვაა ის, თუ რა იგულისხმება კონკრეტულად“, - აღნიშნავს ფხალაძე.

  • როგორ აღიქმება საქართველოს პარტნიორების მხრიდან ქვეყნის პრეზიდენტის პოზიცია?

თენგიზ ფხალაძე AMBEBI.GE-სთან ხაზს უსვამს, რომ პარტნიორების მხრიდან საქართველოს პრეზიდენტის განცხადებები აღიქმება, როგორც ქვეყნის ოფიციალური პოზიცია.

"რაც შეეხება ჩვენს პარტნიორებს, თავისთავად ცხადია, რომ ნებისმიერი პოლიტიკოსი თუ ანალიტიკოსი დიდ ყურადღებას აქცევს სახელმწიფოს მეთაურის განცხადებას, რადგან სახელმწიფოს მეთაურის განცხადება არის სახელმწიფო მეთაურის განცხადება და ის ნებისმიერ შემთხვევაში მოხვდება ყურადღების ცენტრში, იქნება ეს პოლიტიკური თუ ანალიტიკური წრეები. ამიტომაც ვამბობ, რომ როდესაც რაღაც განცხადება კერთდება, ეს ცხადი, გასაგები უნდა იყოს და კარგად უნდა გვესმოდეს, რაზეა ლაპარაკი, რადგან ეს არ არის კერძო პირის განცხადება, ჩვენ ვლაპარაკობთ სახელმწიფოს მეთაურზე, რომლის ყველა სიტყვა, ყველა ზეპირი თუ წერილობითი განცხადება, მით უმეტეს საერთაშორისო ასპარეზზე აღიქმება, როგორც ქვეყნის პოზიცია, ქვეყნის მიერ გაკეთებული განცხადება. სწორედ ამიტომაც ვამბობ, რომ აქ ძალიან მნიშვნელოვანია ამ ყველაფრის გათვალისწინება და სიცხადე“, - აცხადებს ფხალაძე.

ამავე საკითხთან დაკავშირებით, თორნიკე შარაშენიძის თქმით, როგორც წესი, ქვეყნის პრეზიდენტის გამონათქვამები გადაჭარბებულ სკანდალს იწვევს ხოლმე. შარაშენიძე ხაზს უსვამს, რომ საქართველოს პარტნიორებმა სალომე ზურაბიშვილის კომენტარები ასე სერიოზულად არ უნდა აღიქვან.

"ვინც საქართველოს რეალობას კარგად იცნობს, უნდა ხვდებოდნენ მშვენივრად, რომ ასე ვთქვათ, სალომე ზურაბიშვილი ხშირად დამოუკიდებლად მოქმედებს ხოლმე და მისი განცხადებები ხანდახან მაინცდამაინც საქართველოს მთავრობასთან შესაბამისობაში არ არის. ეს უნდა იცოდნენ მათ, ვინც საქართველოს რეალობას იცნობს. 1-2-ჯერ ყოფილა შემთხვევა, რომ მის განცხადებას საქართველოს ხელისუფლება ღიად არა, მაგრამ საქმით გამიჯვნია“, - აღნიშნავს შარაშენიძე.

"გვაქვს ინფორმაცია, რომ ოცამდე ოპოზიციონერს სურს პარლამენტში შემოსვლა, თუმცა შანტაჟის და ბულინგის გამო ვერ ახერხებენ" - კობახიძე

"სომხეთი და საქართველო "კავკასიური ექვსეულის“ ფორმატის წინააღმდეგ გამოდიან" - რას წერს თურქული გამოცემა

საპარლამენტო უმრავლესობა ოპოზიციონერი დეპუტატებისთვის მანდატის შეწყვეტაზე უარს ამბობს