იგი მსოფ­ლი­ოს ერთ-ერთი სა­უ­კე­თე­სო მთარ­გმნე­ლია. თარ­გმნის კლა­სი­კო­სებ­საც და თა­ნა­მედ­რო­ვე მწერ­ლებ­საც, პო­ე­ზი­ა­საც და პრო­ზა­საც. უმე­ტეს­წი­ლად თარ­გმნის იტა­ლი­უ­რი­დან ქარ­თუ­ლად და ქარ­თუ­ლი­დან იტა­ლი­უ­რად. მის ნა­თარ­გმნ ქარ­თველ ავ­ტო­რებს დიდი სი­ა­მოვ­ნე­ბით გა­მოს­ცე­მენ იტა­ლი­ე­ლე­ბი და პი­რი­ქით - იტა­ლი­ელ ავ­ტო­რებს ქარ­თვე­ლი გა­მომ­ცემ­ლე­ბი. ქარ­თვე­ლი მთარ­გმნე­ლი ნუნუ გე­ლა­ძე წლე­ბია, იტა­ლი­ა­ში ცხოვ­რობს და ორი ქვეყ­ნის შე­მოქ­მე­დე­ბის გა­საც­ნო­ბად უდი­დეს საქ­მე­ებს აკე­თებს - ხელ­მძღვა­ნე­ლობს ქარ­თულ-იტა­ლი­ურ სა­ზო­გა­დო­ე­ბას "სამ­შობ­ლო გუ­ლით სა­ტა­რე­ბე­ლი", რო­მე­ლიც წლე­ბის წინ მის­მა უფ­როს­მა მე­გო­ბარ­მა, უცხო­ეთ­ში და­ბა­დე­ბულ­მა და გაზ­რდილ­მა დიდ­მა ქარ­თველ­მა, ნინო ყა­უხ­ჩიშ­ვილ­მა და­ა­არ­სა და გარ­დაც­ვა­ლე­ბამ­დე მისი პრე­ზი­დენ­ტიც იყო. რამ­დე­ნი­მე დღის წინ იტა­ლი­ის ქა­ლაქ ორტა-სან-ჯუ­ლი­ო­ში პო­ე­ზი­ის სა­ერ­თა­შო­რი­სო ფეს­ტი­ვა­ლის - "პო­ე­ტე­ბი ტბის გარ­შე­მო" და "იუ­ნეს­კოს" იტა­ლი­ის კო­მი­ტე­ტის გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბით, ნუნუ გე­ლა­ძეს ქარ­თუ­ლი პო­ე­ზი­ის იტა­ლი­ა­ში პო­პუ­ლა­რი­ზა­ცი­ის­თვის და ფეს­ტი­ვალ­თან მრა­ვალ­წლი­ა­ნი თა­ნამ­შრომ­ლო­ბის­თვის მთარ­გმენ­ლის პრე­მია მი­ა­ნი­ჭეს და ალე­სის კო­ლექ­ცი­ის ვერ­ცხლის თასი გა­დას­ცეს. ქალ­ბა­ტონ ნუ­ნუს იტა­ლი­ა­ში და­ვუ­კავ­შირ­დით და მი­ლოც­ვის შემ­დეგ ვთხო­ვეთ, თა­ვის ქარ­თულ-იტა­ლი­ურ ცხოვ­რე­ბა­სა და საქ­მი­ა­ნო­ბა­ზე მო­ე­თხრო.

ნუნუ გე­ლა­ძე:

- ვცხოვ­რობ მი­ლა­ნი­დან 70 კი­ლო­მეტრში, ქა­ლაქ ბორ­გო­მა­ნე­რო­ში. ჩემი ქა­ლა­ქი ორ­ტას ტბი­დან 12 კი­ლო­მეტ­რი­თაა და­შო­რე­ბუ­ლი და, ფა­ტობ­რი­ვად, ორ ტბას - ლაგო-მა­ჯორ­ე­სა და ორ­ტას შო­რის არის მოქ­ცე­უ­ლი. წე­ლი­წა­დის ამ პე­რი­ოდ­ში ტბე­ბი ცო­ტა­თი სევ­დი­ა­ნი ხდე­ბი­ან, მაგ­რამ ძა­ლი­ან ლა­მა­ზე­ბი არი­ან. ორ­ტას ტბის ფეს­ტი­ვალ­თან - "პო­ე­ტე­ბი ტბის გარ­შე­მო" 2002 წლი­დან ვურ­თი­ერ­თობ. სწო­რედ იმ წელს გა­ვი­ცა­ნი ინ­გლი­სე­ლი პო­ე­ტი ქალი გაბ­რი­ელ გრი­ფი­ნი, ამ ფეს­ტი­ვა­ლის ორ­გა­ნი­ზა­ტო­რი, რო­მელ­მაც მე, რო­გორც მთარ­გმნელს, იმა­ვე გა­ზა­ფხულ­ზე შე­მომ­თა­ვა­ზა მას­ში მო­ნა­წი­ლე­ო­ბა. მე­გო­ნა, ჩემს ნა­თარ­გმნ ერთ ლექსს წა­მა­კი­თხებ­დნენ და იო­ლად დავ­თან­ხმდი, მან კი ერთი სა­ა­თი მომ­ცა - ქარ­თულ პო­ე­ზი­ა­ზე უნდა მე­ლა­პა­რა­კა. უკან ხომ არ და­ვი­ხევ­დი?! ასე და­ი­წყო ჩემი და ფეს­ტი­ვა­ლის ურ­თი­ერ­თო­ბა.

ორ­ტას ფეს­ტი­ვა­ლი ტრა­დი­ცი­უ­ლია და 20 წე­ლი­წა­დია, ეწყო­ბა. მას ბრი­ტა­ნე­თის გე­ნე­რა­ლუ­რი სა­კონ­სუ­ლო აფი­ნან­სებს და უამ­რა­ვი სპონ­სო­რი ჰყავს, ერთ-ერთი მათ­გა­ნი გახ­ლავთ ცნო­ბი­ლი ბრი­ტა­ნე­ლი ბა­რო­ნე­სა, რო­მე­ლიც ორ­ტას ტბის შუ­ა­გულ­ში, კუნ­ძულ­ზე, ულა­მა­ზეს სა­სახ­ლე­ში ცხოვ­რობს. ფეს­ტი­ვალ­ზე მთე­ლი მსოფ­ლი­ოს ინ­გლი­სუ­რე­ნო­ვა­ნი პო­ე­ტე­ბი ჩა­მო­დი­ან. ქარ­თვე­ლი პო­ე­ტე­ბი­დან მარ­ტო დათო მაღ­რა­ძე ოთხჯერ იყო აქ მოწ­ვე­უ­ლი, იგი პიერ პა­ო­ლო პა­ზო­ლო­ნი­საც კი შე­ა­და­რეს. ქარ­თვე­ლი პო­ე­ტი ქა­ლე­ბიც მო­იწ­ვი­ეს, მაგ­რამ ვერ მო­ა­ხერ­ხეს ჩა­მოს­ვლა.

ფეს­ტი­ვალს საკ­მა­ოდ ბევ­რი ადა­მი­ა­ნი ეს­წრე­ბა ხოლ­მე, მაგ­რამ წელს, კო­რო­ნა­ვირუ­სის გამო, იქ 50 კაცი თუ იქ­ნე­ბო­და. სა­ქარ­თვე­ლო­შიც და იტა­ლი­ა­შიც მის გამო 5 ფეს­ტი­ვა­ლი ჩაგ­ვი­ვარ­და. შარ­შან პი­ზა­ში წარ­ვად­გი­ნე 14 პო­ე­ტი ქა­ლის კრე­ბუ­ლი - 7 იტა­ლი­ე­ლის და 7 ქარ­თვე­ლის (ელა გო­ჩი­აშ­ვი­ლის, ეთერ თა­თა­რა­ი­ძის და სხვ.), და მხო­ლოდ 3 პრე­ზენ­ტა­ცია მო­ვას­წა­რით, ასე­ვე, გა­ვა­კე­თე 4 ქარ­თვე­ლი (გი­ორ­გი ლობ­ჟა­ნი­ძის, შოთა ია­თაშ­ვი­ლის, ნიკა ჯორ­ჯა­ნე­ლი­სა და ზვი­ად რა­ტი­ა­ნის) და 4 იტა­ლი­ე­ლი პო­ე­ტის ერ­თობ­ლი­ვი კრე­ბუ­ლი, მე­სა­მე ერ­თობ­ლივ კრე­ბულ­ში კი შე­ვი­ტა­ნე 4 აჭა­რე­ლი და 4 ლეჟო-დი-კა­ლაბ­რი­ე­ლი პო­ე­ტის შე­მოქ­მე­დე­ბა, მაგ­რამ მისი წარ­დგე­ნა ვე­ღარ შევ­ძე­ლით. ასე და­ვამ­კვიდ­რე ერ­თობ­ლი­ვი პრო­ექ­ტი, რი­თაც ქარ­თუ­ლი და იტა­ლი­უ­რი მწერ­ლო­ბა და სა­ზო­გა­დო­ე­ბა უკეთ გა­იც­ნობს ერ­თმა­ნეთს.

მახ­სოვს, "პო­ე­ტე­ბი ტბის გარ­შე­მოს" ერთ-ერთ ფეს­ტი­ვალ­ზე ლელა სამ­ნი­აშ­ვი­ლის ლექ­სი "ჩე­ჩე­ნი გო­გოს ლექ­სი" წა­ვი­კი­თხე და დარ­ბა­ზი გა­გიჟ­და. მერე არა­ბი პო­ე­ტი გა­მო­ვი­და და, - მე და­შაქ­რულ-და­თაფ­ლუ­ლი ლექ­სე­ბი უნდა წა­მე­კი­თხა და ამის შემ­დეგ ვე­ღარ წა­ვი­კი­თხავ, სურ­ვი­ლიც აღარ მაქ­ვსო. ასე­თი­ვე რე­ზო­ნან­სი ჰქონ­და მა­რი­ამ წიკ­ლა­უ­რის ლექსს "რა ვუ­თხრათ შვი­ლებს?" სა­ო­ცა­რი რე­აქ­ცია მოჰ­ყვა გი­ორ­გი ლობ­ჟა­ნი­ძის ლექ­სის წა­კი­თხვას ნო­ბე­ლი­ან­ტე­ბით სავ­სე უდი­დეს ფეს­ტი­ვალ­ზე, ასე­ვე ძა­ლი­ან შე­იყ­ვა­რეს ბექა ქურ­ხუ­ლი და ა.შ.

- პან­დე­მია ვახ­სე­ნეთ და აქვე გკი­თხავთ, დღეს რა ვი­თა­რე­ბაა თქვენ­თან?

- ჩვე­ვად მაქვს, დი­ლით რომ ვიღ­ვი­ძებ, ჯერ ქარ­თულ ინ­ფორ­მა­ცი­ას ვის­მენ და შემ­დეგ - იტა­ლი­ურს. პირ­ვე­ლი ტალ­ღის პე­რი­ოდ­ში მარ­თლაც ძა­ლი­ან მძი­მე ვი­თა­რე­ბა იყო, თუმ­ცა ახ­ლაც ძა­ლი­ან მო­ი­მა­ტა და­ინ­ფი­ცი­რე­ბულ­თა რი­ცხვმა, გან­სა­კუთ­რე­ბით, ლომ­ბარ­დი­ის მი­წა­ზე და რად­გან მი­ლან­თან საკ­მა­ოდ ახ­ლოს ვარ, ფაქ­ტობ­რი­ვად, მეც ეპი­ცენ­ტრში ვიმ­ყო­ფე­ბი. ჩვენს ქა­ლაქ­ში უკვე გა­მო­ცხად­და სა­გან­გე­ბო მდგო­მა­რე­ო­ბა. ცუდი ვი­თა­რე­ბაა. 30 ათა­სი მო­სახ­ლეა ქა­ლაქ­ში და სა­ა­ვად­მყო­ფოც საკ­მა­ოდ დიდი გვაქვს, მაგ­რამ ვფიქ­რობ, ად­გი­ლე­ბი არ ყოფ­ნით და ამ ზო­მა­საც იმი­ტომ მი­მარ­თეს. და­წე­რეს კი­დეც, რომ დღე­ვან­დე­ლი ვი­თა­რე­ბა მარ­ტის მო­ნა­ცე­მებს უბ­რუნ­დე­ბაო...

სა­ქარ­თვე­ლოს მსგავ­სად, ჩვენ­თა­ნაც არი­ან ურ­წმუ­ნო­ე­ბი, ვი­საც და­უ­ჩე­მე­ბია, კო­რო­ნა­ვირუ­სი არ არ­სე­ბობ­სო. ამას წი­ნათ ერთ ოჯახ­ში ვი­ყა­ვი და ასე, 40 წლამ­დე ქალი ირ­წმუ­ნე­ბო­და, ეს ყვე­ლა­ფე­რი მო­გო­ნი­ლია იმის­თვის, რომ დაგ­ვხო­ცონ, იტა­ლი­ის და­ჩო­ქე­ბა უნ­და­თო და თან სა­კუ­თა­რი არ­გუ­მენ­ტე­ბი მოჰ­ყავ­და. ასა­კო­ვანს რომ ეთ­ქვა, ალ­ბათ, ასე არ გა­ვი­ო­ცებ­დი, მაგ­რამ ახალ­გაზ­რდის­გან გა­მიკ­ვირ­და. არა­და, პატ­რი­ო­ტი გო­გო­ნაა. ახლა კი­დევ ერთი ჭორი გავ­რცელ­და: რად­გან ტრამ­პი მალე გა­მო­კეთ­და, ვაქ­ცი­ნაც აქვთ და მხო­ლოდ ელი­ტას უკე­თე­ბე­ნო. თქვენ წარ­მო­იდ­გი­ნეთ, ამ­გვარ ჭო­რებს ჩვენ­თან მე­მარ­ცხე­ნე­ე­ბი და დე­მოკ­რა­ტი­უ­ლი პარ­ტია კი არ ავ­რცე­ლე­ბენ, არა­მედ - მე­მარ­ჯვე­ნე­ე­ბი.

- ქალ­ბა­ტო­ნო ნუნუ, თქვენ­ზეც მი­ამ­ბეთ. რო­გორ აღ­მოჩ­ნდით იტა­ლი­ა­ში?

- ახალ­ცი­ხე­ში და­ვი­ბა­დე და გა­ვი­ზარ­დე. მამა სო­ფელ უდე­დან იყო, მღვდე­ლი და ახალ­ცი­ხე­ში ცხოვ­რობ­და, დედა კი თბი­ლი­სე­ლი იყო და გა­თხო­ვე­ბის შემ­დეგ ახალ­ცი­ხე­ში გა­და­ვი­და სა­ცხოვ­რებ­ლად. 1973 წელს, 16 წლი­სა იქი­დან წა­მო­ვე­დი და თსუ-ის ფი­ლო­ლო­გი­ის ფა­კულ­ტე­ტი მთარ­გმნე­ლის სპე­ცი­ა­ლო­ბით და­ვამ­თავ­რე. თავ­და­პირ­ვე­ლად რუ­სულ ლი­ტე­რა­ტუ­რას ვთარ­გმნი­დი ქარ­თუ­ლად, შემ­დეგ კი იტა­ლი­უ­რი ენა შე­ვის­წავ­ლე და იტა­ლი­უ­რი­დან თარ­გმნაც და­ვი­წყე. ჩემი ოჯა­ხიც თბი­ლის­ში გად­მო­სახ­ლდა. რაც შე­ე­ხე­ბა იტა­ლი­ას, იქ გა­თხო­ვე­ბის შემ­დეგ, 46 წლის ასაკ­ში გა­და­ვე­დი სა­ცხოვ­რებ­ლად. სა­ქარ­თვე­ლო­დან გამ­გზავ­რე­ბამ­დე, 2 წლის გან­მავ­ლო­ბა­ში თბი­ლის­ში, ე. წ. იტა­ლი­ურ სკო­ლა­ში ვას­წავ­ლი­დი. ეს სკო­ლა დიდი ხა­ნია, ბორ­გო­მა­ნე­როს სკო­ლას­თან არის დაძ­მო­ბი­ლე­ბუ­ლი და 1999 წლის ზა­ფხულს იქ თბი­ლი­სის იტა­ლი­უ­რი სკო­ლის 17 მოს­წავ­ლე წა­ვიყ­ვა­ნე.

ჩემი მო­მა­ვა­ლი მე­უღ­ლე - ეჯი­დიო ფუს­კოც სწო­რედ მა­შინ გა­ვი­ცა­ნი ოჯახ­ში, სა­დაც ერთ-ერთი ჩემი მო­წა­ფე ცხოვ­რობ­და. აღ­მოჩ­ნდა, რომ ეჯი­დიო ჩემს მას­პინ­ძელ­თან მე­გობ­რობ­და. ეს უკა­ნას­კნე­ლი - ტინო არაჩ­ვე­უ­ლებ­რი­ვი ადა­მი­ა­ნი იყო, სამ­წუ­ხა­როდ, იგი აპ­რილ­ში კო­ვი­დით გარ­და­იც­ვა­ლა... ძა­ლი­ან იტან­ჯა...

- თქვენს მე­უღ­ლეს და­ვუბ­რუნ­დეთ - გაც­ნო­ბის­თა­ნა­ვე მო­გე­წო­ნათ?

- მა­გა­ზე არ მი­ფიქ­რია... რა­ებს მა­ყო­ლებთ? მე­ცი­ნე­ბა... ტი­ნოს მე­უღ­ლე ფი­ლო­ლო­გია და ჩემი ლი­ტე­რა­ტუ­რით და­ინ­ტე­რე­სე­ბის ამ­ბა­ვი რომ გა­ი­გო, ხან ერთ წიგნს მთა­ვა­ზობ­და სა­ჩუქ­რად, ხან მე­ო­რეს. ეჯი­დიო ეკო­ნო­მი­კის პრო­ფე­სო­რია (ცხა­დია, ახლა პენ­სი­ა­ზეა), მაგ­რამ ლექ­სებს წერს და ამ­ბობს, რომ პო­ე­ტია. დათო მაღ­რა­ძე ხში­რად ჩა­მო­დის ხოლ­მე ჩვენ­თან და ჩემი მე­უღ­ლეც გა­მო­უ­ტანს ხოლ­მე თა­ვის ლექ­სებს და მთხოვს, და­თოს ვუ­თარ­გმნო. მე ვე­უბ­ნე­ბი, და­ა­ნე­ბე თავი-მეთ­ქი, მაგ­რამ დათო მა­ჩე­რებს, არ არის ცუდი პო­ე­ტიო. არა­და, ბე­სიკ ხა­რა­ნა­უ­ლი რომ გყავს, ძნე­ლია, თუნ­დაც ეჯი­დიო ფუს­კოს პო­ე­ტი და­არ­ქვა, უხერ­ხუ­ლი­ცაა (იღი­მის).

- მე­უღ­ლეს მე­ტის­მე­ტად მკაც­რად ხომ არ აფა­სებთ, ქალ­ბა­ტო­ნო ნუნუ?

- სა­კუ­თა­რის მი­მართ უფრო მკაც­რი ვარ. ხში­რად მე­კი­თხე­ბი­ან, ამ­დე­ნი პო­ე­ტი თარ­გმნე და შენ არ წერო? კი, მეც ვწერ ლექ­სებს, მაგ­რამ ლია სტუ­რუა რომ მყავს, ჩემს ლექსს რო­გორ გა­მო­ვა­ჩენ! რაც დავ­წე­რე, ნა­ხე­ვარ­ზე მეტი დავ­ხიე და დავ­წვი. მარ­თლაც ძა­ლი­ან მკაც­რი ვარ და... ალ­ბათ - ცო­ტა­თი მში­შა­რაც. გა­კი­ცხვის მე­ში­ნია... მოკ­ლედ, იმ დღეს, ტი­ნოს ოჯახ­ში სტუმ­რო­ბი­სას, ეჯი­დი­ომ გა­ი­გო, რომ ვთარ­გმნი­დი (უკვე მო­რა­ვია და კალ­ვი­ნო მქონ­და ნა­თარ­გმნი), ისიც გა­არ­კვია, რომ პო­ე­ზია ძა­ლი­ან მიყ­ვარ­და და ჩა­მე­კი­თხა, მზა­რე­უ­ლო­ბა თუ გიყ­ვარ­თო? მა­შინ ეჯი­დიო დიდი ხნის დაქვრი­ვე­ბუ­ლი იყო, ჩემ­ზე 19 წლით უფ­რო­სი გახ­ლდათ, 65 წლის და ალ­ბათ ძი­რი­თად საქ­მი­ა­ნო­ბას­თან ერ­თად სახ­ლის საქ­მე­ებს, მით უფრო - სამ­ზა­რე­უ­ლოს, თავს ვე­ღარ არ­თმევ­და. მეც ვუ­პა­სუ­ხე, რომ სა­ქარ­თვე­ლო­ში არ არ­სე­ბობს ქალი, სამ­ზა­რე­უ­ლო რომ არ იცო­დეს-მეთ­ქი. არა­და, იტა­ლი­ე­ლი მა­მა­კა­ცე­ბი ცნო­ბი­ლი მზა­რე­უ­ლე­ბი არი­ან, მაგ­რამ ჩემ­მა მე­უღ­ლემ აშ­კა­რად არ იცის საჭ­მე­ლე­ბის კე­თე­ბა (იცი­ნის). ჩანს, ეჯი­დიო ჩემ­მა პა­სუ­ხებ­მა და­აკ­მა­ყო­ფი­ლა და რომ შე­ი­ტყო, ალ­ბერ­ტო მო­რა­ვი­ას ესე­ებს და­ვე­ძებ­დი, დახ­მა­რე­ბა შე­მომ­თა­ვა­ზა - მე გაგ­ყვე­ბით ბიბ­ლი­ო­თე­კა­შიო. ასე და­ი­წყო ჩვე­ნი ურ­თი­ერ­თო­ბა. მას ბორ­გო­მა­ნე­რო­ში ძა­ლი­ან დიდ პა­ტივს სცემ­დნენ, დღე­საც კი, მისი 50 წლის წი­ნან­დე­ლი სტუ­დენ­ტე­ბი რომ ხვდე­ბი­ან, უდი­დე­სი სიყ­ვა­რუ­ლით ჩა­ეხ­ვე­ვი­ან ხოლ­მე. ეჯი­დიო ძა­ლი­ან სიმ­პა­თი­უ­რი იყო, სპორ­ტსმე­ნი - ფა­რი­კა­ო­ბა­ში ყო­ფი­ლი ჩემ­პი­ო­ნიც გახ­ლდათ, მო­თხი­ლა­მუ­რეც, მთებ­ში სი­ა­რუ­ლი უყ­ვარ­და და მახ­სოვს, ახალ გაც­ნო­ბილს მთა­ში სულ ძა­ლით გავ­ყე­ვი, რად­გან სი­ცი­ვე არ მიყ­ვარს. ორ­ტას­კენ წა­მიყ­ვა­ნა.

ორ­ტას ტბა­ში დგას კუნ­ძუ­ლი ორტა-სან-ჯუ­ლიო. ლე­გენ­დის მი­ხედ­ვით, მე-6 სა­უ­კუ­ნე­ში იქ ქრის­ტი­ა­ნო­ბის გა­სავ­რცე­ლებ­ლად სა­ბერ­ძნე­თი­დან ბერი წმ. იუ­ლი­უ­სი ჩა­სუ­ლა. ბერს, კუნ­ძულ­ზე რომ გა­და­სუ­ლი­ყო, უნდა გა­და­ე­ცუ­რა გვე­ლე­ბით სავ­სე ტბა, სა­დაც დრა­კო­ნი ბი­ნად­რობ­და. სან ჯუ­ლი­ომ ტბას თა­ვი­სი მო­სას­ხა­მი გა­დაჰ­ფი­ნა და ისე გა­და­ვი­და კუნ­ძულ­ზე. დათო მაღ­რა­ძეც ამი­ტომ და­ა­ჯილ­დო­ვეს "ვერ­ცხლის დრა­კო­ნით", თა­ვი­სი კრე­ბუ­ლის გამო პირ­ვე­ლი პრი­ზი რომ მი­ი­ღო. ტბის ზე­მოთ, მთა­ზე სა­მო­ნას­ტრო კომ­პლექ­სი და ნი­შე­ბი­ვით 21 მო­სა­ლო­ცი ად­გი­ლი არის. ახ­ლად­გაც­ნო­ბილ­მა ეჯი­დი­ომ სწო­რედ იმ ად­გი­ლებ­ში წა­მიყ­ვა­ნა. თბი­ლის­ში რომ დავ­ბრუნ­დი, ისიც, ფაქ­ტობ­რი­ვად, ფეხ­და­ფეხ გა­მომ­ყვა, შინ მო­მა­კი­თხა და მა­მა­ჩემს ჩემი ხელი სთხო­ვა.

ფა­ნა­ტი­კო­სი მორ­წმუ­ნე არ ვარ, მაგ­რამ ახ­ლაც დარ­წმუ­ნე­ბუ­ლი ვარ, რომ მისი ცო­ლად გა­ყო­ლა მე არ გა­და­მი­წყვე­ტია, ეს ამ­ბა­ვი ზე­ცა­ში გა­და­წყდა. იტა­ლი­ა­ში რომ მი­ვემ­გზავ­რე­ბო­დი, მა­მამ მკი­თხა, გიყ­ვარ­სო? - რა ვიცი, მგო­ნი, მიყ­ვარს-მეთ­ქი, - ვუ­პა­სუ­ხე. 46 წლის ასაკ­ში გა­თხო­ვე­ბა ცო­ტა­თი უხერ­ხუ­ლა­დაც კი მი­მაჩ­ნდა. მამა ძა­ლი­ან პატ­რი­ო­ტი კაცი იყო და მი­თხრა, - თუ სიყ­ვა­რულს უცხო­ეთ­ში გა­ე­კი­დე­ბი, იცო­დე, შენი სამ­შობ­ლოს ვა­ლი­დან ვე­რას­დროს ამოხ­ვა­ლო! ასეც არის, ეგ­რეც ვცხოვ­რობ! რომ მე­უბ­ნე­ბი­ან ხოლ­მე, რა კარ­გია, რომ და­გა­ჯილ­დო­ვეს... ყო­ჩაღ... გი­ლო­ცავთ... გე­ფი­ცე­ბით, სულ არაფ­რად მი­მაჩ­ნია, რად­გან კი­დევ იმ­დე­ნი ქარ­თვე­ლი პო­ე­ტია, ვინც შე­და­რე­ბით უყუ­რა­დღე­ბოდ დამ­რჩა და ისი­ნიც უნდა გა­მო­ვავ­ლი­ნოთ, გა­მო­ვა­ჩი­ნოთ, მათი წიგ­ნე­ბი გა­მოვ­ცეთ. იმ­დე­ნი გეგ­მა მაქვს, კი­დევ იმ­დე­ნი რამ მაქვს გა­სა­კე­თე­ბე­ლი... მა­ინც ასე­თი რა და­ნა­ბა­რე­ბი გა­მო­მა­ტა­ნა მა­მამ სა­ქარ­თვე­ლო­დან, რომ რა­საც ვა­კე­თებ, ყვე­ლა­ფე­რი მე­ცო­ტა­ვე­ბა?!

ავ­ტო­რი: ირმა ხარ­ში­ლა­ძე