კორონავირუსის პანდემიის გამო საქართველოში გამოცხადებული საგანგებო მდგომარება სამთო-მოპოვებით სექტორს არ შეხებია. თუმცა, მაღაროების მფლობელ კომპანიებს ჯანდაცვის სამინისტროს რეკომენდაციების შესრულება მოუწევთ, რომელთა მიხედვითაც დასაქმებულები უზრუნველყოფილნი უნდა იყვნენ ჰიგიენის საშუალებებითა და შესაბამისი აღჭურვილობით.
AMBEBI.GE დაინტერესდა, რა შეიცვალა მაღაროელთა ყოველდღიურ საქმიანობაში კორონავირუსის გავრცელების შემდეგ და იცავენ თუ არა დამსაქმებლები ჯანდაცვის სამინისტროს რეკომენდაციებს.
ჭიათურის მაღაროში დასაქმებული პაატა სამხარაძე გვიყვება, რომ მათ ყოველდღიურ საქმიანობაში თითქმის არაფერი შეცვლილა და ჩვეული დატვირთით აგრძელებენ მუშაობას. იმ გასხვავებით, რომ ადრინდელთან შედარებით მეტ დროს უთმობენ ჰიგიენური ნორმების დაცვას და ერიდებიან შესვენებებისას ერთად თავშეყრას.
"სამუშაო პროცესი ჩვეულებრივად გრძელდება. ჯანდაცვის სამინისტროს მიერ გაცემული რეკომენდაციებით ვხელმძღვანელობთ. ვცდილობთ, ათ ადამიანზე მეტი არ შევიკრიბოთ ერთად, რესპირატორები უნდა გვეკეთოს და ა.შ. ყოველდღიურად ტარდება დეზინფექცია იმ ადგილების, სადაც ერთად იყრიან თავს მუშები - გასახდელებში, აბანოში და მოსაწევ ადგილებზე და ა.შ. რესპირატორები გვაქვს.
ისე, ნიღბებს რაც შეეხება, ჩვენი მძიმე და მავნე სამუშაო პირობების გათვალისწინებით, ადრეც უნდა გვკეთებოდა, მაგრამ ამ ნორმას არავინ იცავდა. ახლა ყველა იკეთებს ნიღბებს. როგორც იცით, ჭიათურაში ობიექტები კილომეტრობითაა ერთმანეთისგან მოშორებული. როგორც ფეროში და სხვა მაღაროებში ისე არ არის აქ. გვაქვს ცენტრალური გამანაწილებელი ფაბრიკა და ის უნაწილებს ყველა მუშას სადეზინფექციო საშუალებებსა და რესპირატორებს. გვითხრეს, რომ ახლა შემოაქვთ მრავალჯერადი შავი პირბადეები" - გვიყვება სამხარაძე.
მაღაროელი მუშა ამბობს, რომ ობიექტებზე ხელის დასაბანი სპეციალური ხსნარები არ არის. არ აქვთ ასევე სათვალეები და პირბადეები. როდესაც სამსახურში მიდიან, ხელს სპეციალურად გამოყოფილი ადამიანი ყველას რიტუალურად აბანინებს.
"ერთი ადამიანია გამოყოფილი, რომელიც ხელებს აბანინებს ყველა მუშას, უსხამს წყალს და მას ეველება კონტროლი, დაიბანა თუ არა ყველამ ხელები. შემდეგ იკეთებენ მხოლოდ ნიღბებს. ხელთათმანები და სათვალეები არ გვაქვს და გადიან სამუშაოდ. რაც შეეხება დისტანციას, ჩვენთან იგი ბუნებრივად არის დაცული, ერთი ადამიანი ერთ ადგილზე მუშაობს, ანგრევს მიწას და რამდენიმე მეტრით მოშორებით კიდევ რამდენიმე ადამიანი აწარმოებს მადნის მოპოვებას.
მე პირადად ვარ 50 წელს გადაცილებული, სხვებთან შედარებით მაინც რისკის ქვეში ვარ, მაქვს ასევე ქრონიკული დაავდებები, მაგრამ შიშის გრძნობა მაინც არ მაქვს, რადგან, ვფიქრობ, დაცულია ჰიგიენის წესები და ამ მხრივ მშვიდად ვარ. ელმავალების კაბინებშიც კეთდება დეზინფექცია. კომპანია იცავს წესრიგს. ვისაც უნდა მუშაობა და წესებს იცავს, უნდა იმუშაონ" - გვეუბნება ჭიათურის მაღაროში დასაქმებული პაატა სამხარაძე.
საქართველოს მეტალურგიული სამთო და ქიმიური მრეწველობის მუშაკთა პროფესიული კავშირის პრეზიდენტი თამაზ დოლაბერიძე გამართლებულად მიიჩნევს იმას, რომ სამთო-მოპოვებით სექტორს შეზრუდვები არ დაუწესდა. მისი თქმით, მაღაროებში დეზინფექციის განხორციელების პროცედურებს პროფკავშირის წარმომადგენლები გაუწევენ მონიტორინგს.
"მთავრობამ ჩათვალა, რომ ჯერჯერობით ისეთი დონის განგაშის გამოცხადების აუცილებლობა არ არის, მაგრამ თუ საჭირო გახდა, სავარაუდოდ, ყველა საწარმოს გაჩერების გადაწყვეტილებასაც მიიღებენ. ვფიქრობ, რომ ამ ეტაპზე მთავრობის ამგვარი მიდგომა გამომდინარეობს ეკონომიკური სიმძლავრეების შენარჩუნების მოტივიდან...
ქვეყნის ეკონომიკის მნიშვნელოვანი ნაწილი პარალიზებულია, მომსახურების სფეროს ბიზნესი, რომლის თანამშრომლები სრულიად შემოსავლის გარეშე დარჩნენ და უდიდესი დარტყმა მიადგათ ასევე თვითდასაქმებულებს და მოვაჭრეებს. ამ მომენტისთის მძიმე მრეწველობა ერთადერთი სექტორია, რომელიც პროდუქციას საზღვარგარეთ ყიდის და დოლარი შემოაქვს... ესეც რომ გაჩერდეს ეროვნული ვალუტის მდგომარეობა კიდევ უფრო კატასტროფული იქნება.
პროფკავშირის წარმომადგენლებს კომპანიასთან ჰქონდათ არაერთი შეხვედრა და დაიგეგმა ღონისძიებები, რათა დაცული იქნას მთავრობის მიერ გაცემული რეკომენდაციები ეპიდემიის გავრცელების რისკების შესამცირებლად... კომპანიას მომარაგებული აქვს სადენზიფექციო საშუალებები და გაიწერა ყოველდღიური დეზინფექციის განხორციელების პროცედურებიც, რომელსაც პროფკავშირის წარმომადგენლები გაუწევენ მონიტორინგს.
ჩვენ მოვითხოვეთ, რომ შრომის ორგანიზებაში შეიტანონ იმგვარი დროებითი ცვლილებები, რომელიც საშუალებას მოგვცემს მაქსიმალურად იქნას დაცული 10 ადამიანის ერთ ადგილას კონცენტრაციის ზღვრები და ერთმანეთთან დისტანცირების ნორმები... რა თქმა უნდა, ადგილზე ყველაფერი შესაძლოა ზუსტად ასე ვერ ხდებოდეს და პერიოდილად ადგილი ქონდეს გარკვეულ ადამიანურ გადაცდომებს, თუმცა ვცდილობთ, პროცესი მაქსიმალური ყურადღების არეალში გვქონდეს" - უხსნის AMBEBI.GE-ს თამაზ დოლაბერიძე.
რაც შეეხება ჯანდაცვის სამინისტროს რეკომენდაციებს, სამთო-მოპოვებითი სექტორის პერსონალი არ უნდა გამოცხადდეს სამუშაო ადგილზე იმ შემთხვევაში, თუ:
ამავე რეკომენდაციებით, დამსაქმებლის ვალდებულებებია:
დღეს "ჯორჯიან მანგანეზმა განაცხადა იმის შესახებ, რომ ჭიათურის სამთო-გამამდიდრებელი კომბინატის დასაქმებულებს ადგილობრივი სამედიცინო ცენტრის ექიმები ეწვივნენ და COVID19-ის პრევენციის ღონისძიებების ფარგლებში, ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციისა და საქართველოს ჯანდაცვის სამინისტროს რეკომენდაციები გააცნეს.