ექი­მი-ინ­ფექ­ცი­ო­ნის­ტი, მე­დი­ცი­ნის დოქ­ტო­რი მა­მუ­კა მა­ჩა­ი­ძე 1 წე­ლია, აშშ-ში ჯონს ჰო­პ­კინ­სის უნი­ვერ­სი­ტეტ­ში საქ­მი­ა­ნობს და ამ­ჟა­მად ახა­ლი ტი­პის კო­რო­ნა­ვირუს­თან და­კავ­ში­რე­ბით კვლე­ვა­ში იღებს მო­ნა­წი­ლე­ო­ბას.

ქარ­თველ­მა დოქ­ტორ­მა COVID 19-ის შე­სა­ხებ სო­ცი­ა­ლურ ქსელ­ში რამ­დე­ნი­მე პოს­ტიც გა­მო­აქ­ვეყ­ნა, სა­დაც ვირუ­სის შე­სა­ხებ მნიშ­ვნე­ლო­ვან დე­ტა­ლებ­ზე ამახ­ვი­ლებ­და ყუ­რა­დღე­ბას და აღ­ნიშ­ნავ­და, რომ ინ­ფექ­ცი­ის შე­სა­ხებ დიდი რა­ო­დე­ნო­ბით დე­ზინ­ფორ­მა­ცია გავ­რცელ­და.

მა­მუ­კა მა­ჩა­ი­ძე დღეს AMBEBI.GE-ს რეს­პონ­დენ­ტია და კო­რო­ნა­ვირუს­თან და­კავ­ში­რე­ბით ჯონს ჰო­პ­კინ­სის უნი­ვერ­სი­ტეტ­ში მიმ­დი­ნა­რე კვლე­ვე­ბის, ასე­ვე თა­ვად ინ­ფექ­ცი­ის შე­სა­ხებ ესა­უბ­რე­ბა:

- ჰო­პ­კინ­სის უნი­ვერ­სი­ტე­ტი მსოფ­ლი­ო­ში და­ინ­ფი­ცი­რე­ბულ პა­ცი­ენ­ტებ­თან და სიკ­ვდი­ლი­ა­ნო­ბას­თან და­კავ­ში­რე­ბით ინ­ფორ­მა­ცი­ას აგ­რო­ვებს, რაც სხვა ქვეყ­ნე­ბის გა­მოც­დი­ლე­ბის გათ­ვა­ლის­წი­ნე­ბის სა­შუ­ა­ლე­ბას გვაძ­ლევს, რათა ვირუსს მომ­ზა­დე­ბუ­ლე­ბი დავ­ხვდეთ რო­გორც მარ­თვის, ასე­ვე - პრე­ვენ­ცი­ის თვალ­საზ­რი­სით.

ასევე დაგაინტერესებთ

19:21 / 07-03-2020

ქრება თუ არა კორონავირუსი დათბობასთან ერთად და როგორ ავიმაღლოთ იმუნიტეტი ვირუსთან საბრძოლველად - ინტერვიუ ბიძინა კულუმბეგოვთან

11:46 / 19-03-2020

"ქვეყანა, სადაც ყველა ყოველთვის იცინის, წარმოუდგენლად შეიცვალა..." - რას ყვება იტალიიდან დაბრუნებული ქართველი პიანისტი, რომელიც ამჟამად კარანტინშია

15:03 / 19-03-2020

"იბუპროფენი" და "კაპტოპრილი" კორონავირუსით ინფიცირებას უწყობს ხელს? - ბიძინა კულუმბეგოვი ვირუსთან დაკავშირებულ აქტუალურ კითხვებზე

11:37 / 08-04-2020

"მსოფლიოში მაისისთვის უნდა ჩაწყნარდეს ვითარება, ოქტომბერში კი COVID-19-ის მეორე, ძალიან მწარე ტალღა დაიწყება" - გაეროს გენერალური მდივნის ქართველი მრჩეველი

09:40 / 30-09-2020

"ვაქცინების დეფიციტი სერიოზული პრობლემა შეიძლება გახდეს" - ჰოპკინსის უნივერსიტეტის ქართველი ექიმი გრიპის სეზონის საფრთხეებსა და Covid19-ის ვაქცინაზე

შექ­მნი­ლი გვაქვს ე.წ. COVID 19-ის სა­მუ­შაო ჯგუ­ფი, რო­მე­ლიც კონ­კრე­ტულ ლო­კა­ლურ ინ­სტრუქ­ცი­ებ­ზე მუ­შა­ობს, თუ რა უნდა ქნას ექიმ­მა, თუ მას­თან სიმპტო­მე­ბი­ა­ნი პა­ცი­ენ­ტი მი­დის. ვცდი­ლობთ, ეს უნი­ფი­ცი­რე­ბუ­ლი სის­ტე­მა იყოს, და­წყე­ბუ­ლი სიმპტო­მე­ბი­დან, დიგ­ნო­ზი­თა და მკურ­ნა­ლო­ბის ჩათ­ვლით.

ეს ახა­ლი ვირუ­სია და ბევ­რი რამ მის შე­სა­ხებ ექი­მებ­მაც არ იცი­ან, ამი­ტომ ჩვე­ნი მთა­ვა­რი მი­სი­აა, მათ­თვის სა­ფიქ­რა­ლად ცოტა რამ დავ­ტო­ვოთ და უკვე გა­წე­რილ გეგ­მას მიჰ­ყვეს თი­თო­ე­უ­ლი ექი­მი

ასე­ვე, სხვა უნი­ვერ­სი­ტე­ტებ­თან ერ­თად, წამ­ლე­ბის, მათ შო­რის Remdesivir-ის კვლე­ვა­ში ჩა­ვერ­თვე­ბით. თუ პა­ცი­ენ­ტი და­აკ­მა­ყო­ფი­ლებს სპე­ცი­ფი­კურ კრი­ტე­რი­უმს, გა­მო­ნაკ­ლი­სის წე­სით ჰო­პ­კინ­სის უნი­ვერ­სი­ტე­ტი ამ პრე­პა­რატს მწარ­მო­ე­ბე­ლი კომ­პა­ნი­ის­გან მი­ი­ღებს და მის გა­მო­ყე­ნე­ბას შევ­ძლებთ. ჯერ საქ­მე აქამ­დე არ მი­სუ­ლა, და­ინ­ფი­ცი­რე­ბუ­ლი პა­ცი­ენ­ტე­ბის შემ­თხვე­ვე­ბი აქ ასე მრავ­ლად არ არის, თუმ­ცა ვე­ლო­დე­ბით, რომ მო­მა­ვალ კვი­რებ­ში ამის სა­ჭი­რო­ე­ბა დად­გე­ბა.

- თქვენ აღ­ნიშ­ნეთ, რომ კო­რო­ნა­ვირუ­სის შე­სა­ხებ ბევ­რი დე­ზინ­ფორ­მა­ცია ვრცელ­დე­ბა. რო­მე­ლი ცრუ ინ­ფორ­მა­ცი­ე­ბი მოგ­ხვდათ თვალ­ში?

- პირ­ვე­ლია ის, რომ თით­ქოს კო­რო­ნა­ვირუ­სი გრი­პი­ვი­თაა. გრიპს ის­ტო­რი­უ­ლად ახა­სი­ა­თებს მსგავ­სი პან­დე­მი­ე­ბი, მაგ­რამ მი­თია, თით­ქოს მას ისე ჩვე­უ­ლებ­რი­ვად გა­და­ვი­ტანთ, რო­გორც გრი­პი გა­დაგ­ვაქვს. ჩი­ნეთ­შიც, იტა­ლი­ა­შიც და ბევრ ქვე­ყა­ნა­ში კვლე­ვამ უკვე აჩ­ვე­ნა, რომ სიკ­ვდი­ლი­ა­ნო­ბის მაჩ­ვე­ნებ­ლით COVID 19 აჭარ­ბებს გრი­პის ვირუ­სით სიკ­ვდი­ლი­ა­ნო­ბას, გა­და­დის ბევ­რად მარ­ტი­ვად, ვიდ­რე სხვა რეს­პი­რა­ტო­რუ­ლი ვირუ­სე­ბი, პო­ტენ­ცი­უ­რად უფრო მეტ ადა­მი­ანს აა­ვა­დებს.

მე­ო­რე, რაც ჩვენს რე­ა­ლო­ბა­ში გავ­რცელ­და, იყო, რომ ალ­კოჰო­ლი ვირუსს კლავს და ეს ისე იქნა გა­გე­ბუ­ლი, რომ თით­ქოს, ალ­კოჰო­ლის და­ლე­ვა შვე­ლის. 3%-იანი ალ­კოჰო­ლით გაწ­მენ­და ვირუ­სის ნა­წი­ლა­კებს უსუ­ლო ზე­და­პი­რებ­ზე კლავს, მაგ­რამ ეს არა­ნა­ირ კავ­შირ­ში არაა ალ­კოჰო­ლის მი­ღე­ბას­თან.

მე­სა­მე, რა­საც ხში­რად მე­კი­თხე­ბი­ან, ბოსტნე­უ­ლის საპ­ნით გა­რე­ცხვას ეხე­ბა - არა­ნა­ი­რი და­დას­ტუ­რე­ბუ­ლი ინ­ფორ­მა­ცია არ არ­სე­ბობს, რომ ეს რა­ი­მე გან­სხვა­ვე­ბას გვაძ­ლევს.

- რით გან­სხვავ­დე­ბა COVID-19 კო­რო­ნა­ვირუ­სის სხვა, ად­რინ­დე­ლი შემ­თხვე­ვე­ბის­გან?

- წინა კო­რო­ნა­ვირუ­სე­ბის ინ­ფექ­ცი­ე­ბი, ე.წ. SARS და MERS, პრაქ­ტი­კუ­ლად, ეპი­დე­მი­ის დო­ნე­ზე დამ­თავ­რდა, კონ­კრე­ტულ რე­გი­ონ­ში სწრა­ფად გარ­ცელ­და, ჰქონ­და მა­ღა­ლი სიკ­ვდი­ლი­ა­ნო­ბა, მაგ­რამ იმა­ვე რე­გი­ონ­ში ლო­კა­ლიზ­და და პან­დე­მი­ის მეტი პო­ტენ­ცი­ა­ლი ვე­ღარ შე­ი­ძი­ნა.

COVID 19-მა გვაჩ­ვე­ნა, რომ ის პირ­ვე­ლი ვირუ­სია, რო­მელ­საც შე­უძ­ლია მო­ე­დოს პრაქ­ტი­კუ­ლად მთელ მსოფ­ლი­ოს

კო­რო­ნა­ვირუ­სის ოჯა­ხი ჩვენ­თვის ახა­ლი არ არის და ამ ორი პან­დე­მი­ის გარ­და, არ­სე­ბობს კი­დევ 4 სე­რო­ტი­პი, რო­მე­ლიც ჩვე­უ­ლებ­რივ გრიპს, მარ­ტივ მსუ­ბუქ რეს­პი­რა­ტო­რულ და­ა­ვა­დე­ბას იწ­ვევს. COVID 19-თან და­კავ­ში­რე­ბით მთა­ვა­რი პრობ­ლე­მაა, რომ ძა­ლი­ან ად­ვი­ლად გა­და­დის, გერ­მა­ნუ­ლი კვლე­ვის თა­ნახ­მად, არა მხო­ლოდ ხვლე­ბით და ლა­პა­რა­კით, არა­მედ - სუნ­თქვი­თაც. გა­და­ცე­მის გზა ფო­მი­ტე­ბი­ცაა - ყო­ველ­დღი­უ­რი სა­ყო­ფა­ცხოვ­რე­ბო ნივ­თე­ბი. შე­სა­ბა­მი­სად, გა­და­ცე­მის მი­ნი­მუმ ორი გზა აქვს.

მე­ო­რე მი­ზე­ზი, რის გა­მოც ეპი­დე­მი­ის კონ­ტრო­ლი რთუ­ლია, არის ალ­ბათ ის, რომ პა­ცი­ენ­ტი გა­დამ­დე­ბი ხდე­ბა სიმპტო­მე­ბის გა­მოვ­ლე­ნამ­დე და­ახ­ლო­ე­ბით 24-48 სა­ა­თით ადრე, ანუ, არ­სე­ბობს ალ­ბა­თო­ბა, რომ სა­ნამ პა­ცი­ენტს და­ა­ვა­დე­ბა და­უდ­გინ­დე­ბა, მან პო­ტენ­ცი­უ­რად სხვა და­ა­ინ­ფი­ცი­როს. და­ინ­ფი­ცი­რე­ბის ინ­დექ­სის თა­ნახ­მად, სა­შუ­ა­ლოდ, COVID 19-ის მქო­ნე 1 და­ინ­ფი­ცი­რე­ბუ­ლი ადა­მი­ა­ნი ახლო კონ­ტაქ­ტის შემ­თხვე­ვა­ში 2-ნა­ხე­ვარ კონ­ტაქტს აინ­ფი­ცი­რებს. რი­ცხვი, მო­სახ­ლე­ო­ბის 60%, რაც ან­გელ­მა მერ­კელ­მა ახ­სე­ნა, სწო­რედ აქე­დან გა­მომ­დი­ნა­რეა - ეპი­დე­მი­ო­ლო­გებს შე­უძ­ლი­ათ, წი­ნას­წარ დათ­ვა­ლონ, რამ­ხე­ლა პო­ტენ­ცი­ა­ლი აქვს ვირუსს, და ეს 60-70% აქე­დან მო­დის. ეს პო­ტენ­ცი­უ­რი რი­ცხვია, თუმ­ცა არ ნიშ­ნავს, რომ მარ­თლა ამ­დე­ნი იქ­ნე­ბა.

- სა­ქარ­თვე­ლო­ში COVID-19-ის 30-ზე მეტი შემ­თხვე­ვაა და­დას­ტუ­რე­ბუ­ლი, და­ფიქ­სი­რე­ბუ­ლია შიდა გა­და­დე­ბაც. ხომ არ უნდა ვე­ლო­დოთ, რომ სინ­ჯე­ბის აღე­ბის სა­ჭი­რო­ე­ბა უფრო გა­ფარ­თოვ­დეს?

- მთა­ვა­რია, გვეს­მო­დეს მსგავ­სი ვირუ­სე­ბის ეპი­დე­მი­ის გავ­რცე­ლე­ბის სხვა­დას­ხვა ეტა­პი. თა­ვი­დან ე.წ. ვირუ­სის შე­კა­ვე­ბის ფა­ზაა - რო­დე­საც ქვე­ყა­ნა­ში არაა და­ფიქ­სი­რე­ბუ­ლი ან შე­და­რე­ბით ცოტა შემ­თხვე­ვაა, მაგ­რამ გარ­შე­მო პან­დე­მი­აა, აქ­ტი­უ­რად ატა­რებ ტეს­ტი­რე­ბას, და­ინ­ტი­ფი­ცი­რე­ბუ­ლი ადა­მი­ა­ნის კონ­ტაქ­ტებ­საც ბო­ლომ­დე ეძი­ე­ბი. ამ ეტა­პამ­დე ნამ­დვი­ლად იყო და არის სწო­რი მიდ­გო­მა, გავ­ტეს­ტოთ მხო­ლოდ ისე­თი პა­ცი­ენ­ტი, რო­მელ­საც სიმპტო­მე­ბი აქვს და თან ახლო კონ­ტაქ­ტი ჰქონ­და და­ინ­ფი­ცი­რე­ბულ­თან.

თუმ­ცა, რო­გორც ჩანს, სა­ქარ­თვე­ლო­ში ახლა ეპი­დე­მი­ის მე­ო­რე ფა­ზა­ში შევ­დი­ვართ, როცა შიდა გა­და­ცე­მის, ანუ ე.წ. მე­სა­მე­უ­ლი და მე­ო­თხე­უ­ლი შემ­თხვე­ვე­ბი იქ­ნე­ბა. ამ ეტაპ­ზე აზრი აღარ აქვს, ყვე­ლა კონ­ტაქტს ჩა­ვე­ძი­ოთ, არ არ­სე­ბობს რე­სურ­სი, რო­მე­ლიც ზუს­ტად გა­მო­ავ­ლენს, და­ინ­ფი­ცი­რე­ბულს ვის­თან ჰქონ­და შე­ხე­ბა. ამ შემ­თხვე­ვა­ში შე­იძ­ლე­ბა, რე­კო­მენ­და­ცია ისე შე­იც­ვა­ლოს, რომ მხო­ლოდ სიმპტო­მე­ბი­ა­ნი პა­ცი­ენ­ტე­ბი გა­ტეს­ტონ და მოგ­ზა­უ­რო­ბის ის­ტო­რი­ას მნიშ­ვნე­ლო­ბა აღარ მი­ე­ნი­ჭოს.

მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნია, უსიმპტო­მო პა­ცი­ენ­ტებ­მა არაფ­რით არ მო­ი­თხო­ვონ ტეს­ტი­რე­ბა, თვი­თი­ზო­ლა­ცია საკ­მა­რი­სია. სიმპტო­მე­ბის შემ­თხვე­ვა­შიც, უნდა მო­ვა­ხერ­ხოთ ისე­თი სტრუქ­ტუ­რის შექ­მნა, რომ პა­ცი­ენ­ტმა მის­ვლის გა­რე­შე იცო­დეს, რა ქნას - პირ­ველ რიგ­ში, მის­ვლამ­დე და­უ­კავ­შირ­დეს ექიმს, არ გა­ზარ­დოს თა­ვი­სი და სხვე­ბის და­ინ­ფი­ცი­რე­ბის საფრ­თხე. შე­სა­ბა­მი­სად, ტეს­ტი­რე­ბის გა­ფარ­თო­ე­ბის სა­ჭი­რო­ე­ბა ალ­ბათ დად­გე­ბა, თუმ­ცა ეს მო­სა­ლოდ­ნე­ლია და ამა­ში არა­ფე­რი სა­პა­ნი­კო და სა­გან­გა­შო არ არის.

- შე­ფა­სე­ბუ­ლია, რომ ვირუ­სის სა­წი­ნა­აღ­მდე­გო ვაქ­ცი­ნას და­ახ­ლო­ე­ბით, 1 წე­ლი­წა­დი და რამ­დე­ნი­მე თვე დას­ჭირ­დე­ბა. რო­გორ გა­ნი­სა­ზღვრე­ბა ეს დრო და რა­ტომ სჭირ­დე­ბა ამ­ხე­ლა პე­რი­ო­დი?

- ვაქ­ცი­ნის დამ­ზა­დე­ბა თა­ნა­მედ­რო­ვე ტექ­ნო­ლო­გი­ე­ბით პრობ­ლე­მას არ წარ­მო­ად­გენს, მით უმე­ტეს, თუ გა­შიფ­რუ­ლი გაქვს ვირუ­სის გე­ნე­ტი­კუ­რი მა­სა­ლა, ეს რამ­დე­ნი­მე კვი­რის ამ­ბა­ვია. მაგ­რამ შემ­დეგ უნდა გა­ი­ა­როს მზა­დე­ბა, პა­ტა­რა ზო­მის ცხო­ვე­ლებ­ში, შემ­დეგ დიდი ზო­მის ცხო­ვე­ლებ­ში, რად­გან ვლინ­დე­ბა არა მხო­ლოდ ის, თუ რამ­დე­ნად გი­ცავს ვაქ­ცი­ნა, არა­მედ ისიც, თუ რა გვერ­დი­თი და და­მა­ზი­ა­ნე­ბე­ლი ეფექ­ტე­ბი აქვს. მხო­ლოდ ამის შემ­დეგ იწყე­ბა ადა­მი­ა­ნებ­ში კვლე­ვა, მერე კი ფარ­თო მა­სებ­ზე ვრცელ­დე­ბა.

ამი­ტომ არ ვე­ლით, რომ ვაქ­ცი­ნა უახ­ლო­ეს პე­რი­ოდ­ში წა­მოგ­ვე­წე­ვა. თუმ­ცა, ის სა­სი­ცო­ცხლოდ მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნი გახ­დე­ბა, თუ კო­რო­ნა­ვირუ­სი სე­ზო­ნუ­რო­ბას აჩ­ვე­ნებს და გა­ი­სად ისევ შე­მობ­რუნ­დე­ბა - იმე­დია, ასე არ მოხ­დე­ბა. პრე­პა­რა­ტებს რაც შე­ე­ხე­ბა, ისი­ნი ვაქ­ცი­ნას და­ას­წრებს, თუმ­ცა ჯერ კვლე­ვის სა­გა­ნია, რამ­დე­ნად მუ­შა­ობს თი­თო­ე­უ­ლი პრე­პა­რა­ტი და რო­მელს რა შემ­თხვე­ვა­ში გა­მო­ვი­ყე­ნებთ.

- არ­სე­ბობს ჯერ და­უ­დას­ტუ­რე­ბე­ლი მო­საზ­რე­ბა, რომ ზა­ფხუ­ლის მოს­ვლას­თან ერ­თად კო­რო­ნა­ვირუ­სი გაქ­რე­ბა. თუ ასე არ მოხ­დე­ბა, არის თუ არა შე­საძ­ლე­ბე­ლი, ის ამინ­დთან ერ­თად, უბ­რა­ლოდ, ტრანსფორ­მირ­დეს და ლე­ტა­ლუ­რო­ბა და­კარ­გოს?

- იმი­ტომ ვერ გპა­სუ­ხობთ და ვერ გამ­შვი­დებთ ვე­რა­ვინ, რომ უბ­რა­ლოდ, ეს არა­ვინ იცის. ამი­ტო­მაც ჰქვია ახა­ლი, რომ მისი ქცე­ვა ჯერ ბო­ლომ­დე არ ვი­ცით. დათ­ბო­ბას­თან ერ­თად რა მო­უ­ვა ვირუსს, ამის გათ­ვლა რთუ­ლია, მაგ­რამ უხე­ში პროგ­ნო­ზის გა­კე­თე­ბა შე­იძ­ლე­ბა.

თბილ ქვეყ­ნებ­ში ვირუ­სის გა­და­ცე­მა მოხ­და - აფ­რი­კა­ში, ალ­ჟირ­ში, სამ­ხრეთ ამე­რი­კა­ში, იქ შემ­თხვე­ვე­ბის რა­ო­დე­ნო­ბა ვერც კი მოვა ახ­ლოს ეკ­ვა­ტო­რის ზე­მოთ მყოფ ქვეყ­ნებ­ში და­ინ­ფი­ცი­რე­ბულ­თა რა­ო­დე­ნო­ბას­თან. მე­ო­რე მხრივ, გა­სათ­ვა­ლის­წი­ნე­ბე­ლია, რომ ამ ქვეყ­ნებ­ში ტეს­ტი­რე­ბის რე­სურ­სე­ბი ლი­მი­ტი­რე­ბუ­ლია.

ჩემი პროგ­ნო­ზით, დათ­ბო­ბა ეპი­დე­მი­ის და­მარ­ცხე­ბა­ში აუ­ცი­ლებ­ლად იქ­ნე­ბა ფაქ­ტო­რი, მაგ­რამ არა - გან­მსა­ზღვრე­ლი ფაქ­ტო­რი. ზა­ფხულ­ში ტემ­პე­რა­ტუ­რის გარ­და, იც­ვლე­ბა სო­ცი­ა­ლუ­რი ქცე­ვაც - მე­ტად ვა­ნი­ა­ვებთ ოთა­ხებს, უფრო ხში­რად გავ­დი­ვართ ღია სივ­რცე­ში. დათ­ბო­ბა და ადა­მი­ა­ნე­ბის ერ­თმა­ნე­თის­გან დის­ტან­ცი­რე­ბის სა­შუ­ა­ლე­ბა გვაძ­ლევს იმის თქმის სა­შუ­ა­ლე­ბას, რომ ეპი­დე­მია ალ­ბათ, შე­სუს­ტდე­ბა.

- სა­ხელ­მწი­ფო­ე­ბი კო­რო­ნა­ვირუს­თან ბრძო­ლის სხვა­დას­ხვა მე­თოდს მი­მარ­თა­ვენ. თქვე­ნი აზ­რით, რა არის მთა­ვა­რი, რისი გა­კე­თე­ბაც შე­უძ­ლია სხვა­დას­ხვა ქვე­ყა­ნას, რომ ვირუ­სის წი­ნა­აღ­მდეგ ბრძო­ლა ქმე­დი­თი იყოს?

- შევ­დი­ვართ იმ ფა­ზა­ში, რომ ვირუ­სი გავ­რცე­ლე­ბუ­ლია და მისი კი­დევ უფრო მე­ტად გავ­რცე­ლე­ბაც პრაქ­ტი­კუ­ლად გარ­და­უ­ვა­ლია, მო­ი­მა­ტებს მძი­მე, კრი­ტი­კუ­ლი შემ­თხვე­ვე­ბის რა­ო­დე­ნო­ბაც. ამ ეტაპ­ზე მთა­ვა­რი აქ­ცენ­ტი უნდა იყოს იმა­ზე, თუ რა კეთ­დე­ბა ქვეყ­ნის შიგ­ნით. სამ კომ­პო­ნენტს გა­მოვ­ყოფ­დი:

პირ­ვე­ლია - ტეს­ტი­რე­ბე­ბის რა­ო­დე­ნო­ბა, უნდა შე­იქ­მნას უნი­ფი­ცი­რე­ბუ­ლი სტრუქ­ტუ­რა, რომ­ლის მი­ხედ­ვი­თაც გა­დავ­წყვეტთ, ვინ შე­მოწ­მდე­ბა კო­რო­ნა­ვირუს­ზე, რათა მოხ­დეს დრო­უ­ლი იზო­ლა­ცია და ექი­მე­ბის მზად­ყოფ­ნის­თვი­საც ვი­ცო­დეთ, რო­მე­ლია შე­და­რე­ბით მსუ­ბუ­ქი შემ­თხვე­ვა, სა­შუ­ა­ლო სიმ­ძი­მის თუ - შე­და­რე­ბით მძი­მე.

მე­ო­რე კომ­პო­ნენ­ტი - ინფრას­ტრუქ­ტუ­რის მო­წყო­ბაა, რაც უკვე ხდე­ბა.

მე­სა­მე - ტრე­ნინ­გია, რაც ასე­ვე, რო­გორც ვიცი, სა­ქარ­თვე­ლო­ში უკვე ხდე­ბა - ბევ­რი ახალ­გაზ­რდა რე­ზი­დენ­ტი ჩა­ერ­თვე­ბა ამა­ში, ექი­მე­ბი, რე­ა­ნი­მა­ტო­ლო­გე­ბი. ისი­ნი ძა­ლი­ან კარ­გად უნდა და­ვატ­რე­ნინ­გოთ, რომ იცოდ­ნენ არა მხო­ლოდ მარ­თვა, რაც უკვე ფან­ტას­ტი­კუ­რად გა­მოს­დით, არა­მედ თა­ვის დაც­ვაც, რომ მო­ა­ხერ­ხონ, აღ­ჭურ­ვი­ლო­ბით პა­ცი­ენ­ტის ნახ­ვის მერე, ვირუ­სი შემ­დეგ პა­ცი­ენტს არ გა­და­უ­ტა­ნონ, არ გახ­დნენ გა­მავ­რცე­ლებ­ლე­ბი და თა­ვა­დაც არ და­ინ­ფი­ცირ­დნენ.