"საუკუნის ეპიდემიები" - ვირუსები, რომლებაც ბოლო წლებში მსოფლიოზე მძიმე კვალი დატოვეს
"საუკუნის ეპიდემიები" - ასე უწოდებენ მედიკოსები ვირუსებს, რომლებმაც ბოლო წლების განმავლობში მსოფლიოში მძიმე კვალი დატოვეს. ეს იყო ეპიდემიები, რომლებიც ერთი კონკრეტული ქვეყნიდან მსოფლიოს სხვადასხვა წერტილში გავრცელდა და უამრავი ადამიანი იმსხვერპლა.
2002 წელი - სარსი (SARS) - მძიმე რესპირატორული სინდრომი, ატიპური პრევმონია, რომელიც თავდაპირველად სამხრეთ კორეაში გავრცელდა და ჩინეთსა და ჰონ-კონგში ასეულობით, მთელ მსოფლიოში კი 8 ათასზე მეტი შემთხვევა დაფიქსირდა და 800 ადამიანის სიკვდილი გამოიწვია; მეცნიერები კორონიკავირუსს სიმტპომებით მას ამსგავსებენ.
2003 წელი, ფრინველის გრიპი - დაინფიცირების 861 შემთხვევა - 455 ფატალური შედეგი. ავადმყოფობა პირველად იტალიაში პერონჩიტომ 1880 წელს აღწერა (თუმცა, ეს ნიშნავს, რომ პირველად სწორედ იქ დაფიქსირდა). ვირუსი კი, ჩენტანიმ 1901 წელს. რუსეთში ფრინველის კლასიკური ჭირის ვირუსი დაადგინეს 1902 წელს და ცნობილია, რომ მისი გავრცელების ერთ-ერთი გზა გადამფრენი ფრინველებია.
2009 წელი - მსოფლიო შეაშფოთა H1N1 ტიპის ვირუსმა, რომელიც შემდეგ წლებში კაცობრიობამ "ღორის გრიპის" სახელით გაიცნო, რადგან მედიკოსთა ცნობით, ამ ვირუსით ძირითადად ღორები ავადდებოდნენ. მოგვიანებით, მან შეძლო ადამიანის დაავადება და ამ გზებით გავრცელდა. 2009 წელს აღნიშნული ვირუსი მექსიკაში, შემდეგ კი ამერიკაში დაფიქსირდა. იმავე წლის ივნისში, ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაცია პანდემიის მეექვსე ფაზის შესახებ გამოაცხადა, რაც ვირუსის მასობრივ გავრცელებას ნიშნავდა. ღორებში ეს ვირუსი პირველად 1918 წელს დაფიქსირდა, ადამიანიდან-ადამიანზე კი 1974 წელს გავრცელდა. 1958-2005 წლებში ადამინებში ამ ტიპის ვირუსის 37 შემთხვევა დაფისიქრდა და 6 ადამიანის სიცოცხლე შეიწირა.
2009 წლის მონაცემებით მსოფლიოში ამ ვირუსით სულ 94,500 ლაბორატორიულად დამტკიცებული შემთხვევა გამოავლინეს, მათგან 10 200 სასიკვდილო აღმოჩნდა... იგივე ვირუსმა მსოფლიოში რამდენიმე წლის წინაც იფეთქა და მას ვერც საქართველომ აუარა გვერდი - ბოლო წლებში გრიპის ვირუსის H1N1- ის ლაბორატორიულად დადასტურებული შემთხვევები გამოვლინდა, რამაც ადამიანების სიცოცხლე იმსხვერპლა.
2012 წელი, MERS - ახლო აღმოსავლეთის რესპირატორული დაავადება შემდეგი სიმპტომებით: სიცხე/ცხელება, ხველა და სუნთქვის ნაკლებობა მძიმე ფორმებში. აღნიშნული დაავადების შესახებ პირველად საუდის არაბეთში, 2012 წლის სექტემბერში გახდა ცნობილი. თუმცა თავად დაავადების (ინფიცირების) პირველი შემთხვევები 2012 წლის აპრილში, იორდანიაში დაფიქსირდა. სულ 2250 დაავადებულიდან 850 დაიღუპა. MERS-ის ყველა შემთხვევა ძირითადად არაბეთის ნახევარკუნძულისა და მიმდებარე ტერიტორიის ქვეყნებში გავრცელდა.
2014 წელი, ებოლა - 28 616 შემთხვევიდან 11 310 სიკვდილით დასრულდა. მან პირველად დასავლეთ აფრიკაში იფეთქა, სადაც პირველად 44 წლის მასწავლებელს, მაბალო ლოკელას გამოუვლინდა. დაავადება, ძირითადად დასავლეთ აფრიკის ქვეყნებში გავრცელდა, თუმცა რამდენიმე შემთხვევა მის ფარგლებს გარეთაც დაფიქსირდა.
2019 წელი - კორონავირუსი, რომელიც ჩინეთის პროვინცია ჰუბეიში მდებარე ქალაქ უხანში დაფიქსირდა და 30 იანვრის მონაცემებით, 7921 ინფიცირებული და 170 სიკვდილის შემთხვევა დაფიქსირდა.
ამერიკის ჯანდაცვის ეროვნულ ინსტიტუტში (NIH) მკვლევართა ჯგუფმა ვუჰანის ვირუსის ვაქცინაზე მუშაობა დაიწყო. ინსტიტუტის დირექტორის, ანტონი ფაუჩის თქმით, საცდელი ვაქცინის შესაქმნელად 3 თვე რეკორდული დროა. თუმცა, იქამდე მძიმე მდგომარეობა კორონავირუსის გავრცელების ეპიცენტრში, უხანშია, სადაც მოქალაქეების სიცოცხლის შესანარჩუნებლად ასობით ექიმი დღე-ღამე იბრძვის..
აღნიშნული ვირუსი, უკვე გასცდა ჩინეთის საზღვრებს და მსოფლიოს 20-ზე მეტ ქვეყანაში რუსეთში, ჩრდილოეთ ამერიკაში, ევროპაში, აზიასა და შუა აღმოსავლეთშიც დაფიქსირდა.
მსოფლიოს ჯანდაცვის ორგანიზაციის ცნობით, ყველა ზემთ ჩამოცვლილი ვირუსი სინამდვილეში დიდი ხნით ადრე არსებობდა. დროთა განმავლობაში კი, მუტაცია განიცადა. თუმცა, მისი შესწავლა გამოკვლევა, დაავადებულთა და გარდაცვლილთა შესახებ სტატიკისიკის წარმოება მას შემდეგ დაიწყო, რაც ვირუსებმა მასობრივი ხასიათი მიიღო. სპეციალისტებმა მათ "საუკუნის ეპიდემია უწოდეს".
"წუთი, რომელიც ეგონათ, რომ არასდროს დადგებოდა..." - დიდმა ბრიტანეთმა ევროკავშირი ოფიციალურად დატოვა
ვინ გახდება მსოფლიოს უმდიდრესი ადამიანის სიძე - ბილ გეითსის ქალიშვილი დაინიშნა
