"როცა დავიბადე, ამ ამბავს დიდი სიხარული არ მოყოლია, მეორე გოგონა ვიყავი ჩემი მშობლებისთვის..." - მექა ხანგოშვილი წინაპრებსა და სახელის ისტორიას იხსენებს

ჩეჩნური დიასპორის წარმომადგენელი მექა ხანგოშვილი "ფეისბუქის" პირად გვერდზე საინტერესო ისტორიას ყვება მის წინაპრებსა და საკუთარი სახელის უჩვეულო ისტორიაზე. თურმე, ცნობილ უფლებადამცველს მრავალი სახელის გამოცვლა მოუწია, სანამ ბაბუის მიერ დარქმეულ ისტორიულ სახელს დაიბრუნებდა. თუ რატომ, ამას მექა ხანგოშვილის ვრცელი პოსტიდან შეიტყობთ:

"ჩემს დაბადებას შუშხუნები არ მოყოლია"...

როცა დავიბადე, ამ ამბავს დიდი სიხარული არ მოყოლია, მითუმეტეს რიგით მეორე გოგონა ვიყავი ჩემი მშობლებისთვის. დედაჩემს ისე რცხვენოდა თითქოს დიდი დანაშაული ჩაედინოს, მამა კი იმ დღეს გვიანობამდე ლოგინიდან არ ამდგარა.

ერთადერთი ვისაც დედაჩემი გაუმხნევებია, შენ არაფერზე იდარდო, ჩვენ დიშნელებს მამაცი და ძლიერი ქალები გვეზრდებაო, ცხონებული პაპაჩემი ყოფილა, თავად უძლიერესი და უვაჟკაცესი პიროვნება, სახელოვანი მამის, გებიშ-ჰაჯის ერთადერთი მემკვიდრე.

გებიშ-ჰაჯი იყო პირველი პანკისელი, ვინც იმ ძნელბედობის ჟამს (1880-იანი წლები) პანკისის ხეობიდან წავიდა წმინდა ქალაქ მექაში, მოილოცა მექა და მედინა, ჰაჯის წოდებით დაბრუნდა სამშობლოში, როცა ის ხეობაში (გასული იყო 6 თვე) გამოგლოვილიც იყო და საფლავის ქვაც დაუდგეს პირობითად.

მექადან დაბრუნებული გებიშ-ჰაჯი უკვე 78 წელს იყო მიღწეული, თუმცა ძალიან მხნედ გამოიყურებოდა, როგორც ძველი ხალხი იტყოდა, ორ ჭედილას ისე მოიგდებდა მხარზე და გაცურავდა მრისხანე ალაზანს, რომ თვალიც ძნელად ეწეოდა. ერთი სიტყვით, თავისი ასაკისთვის შეუფერებლად ჩაუქი, მამაცი და ლამაზი (მამაკაცზე ამ ეპითეტს არ ხმარობენ და მაინც) ყოფილა გებიშ-ჰაჯი.

მას პირველი ცოლისგან ორი ქალიშვილი ჰყავდა (იმ დროისთვის მის ქალიშვილებს შვილიშვილებიც ჰყავდათ), ხოლო მეორე ცოლისგან შვილი არ ჰყავდა. როგორც ამბობენ, იამეი ძალიან ლამაზი ქალიშვილი ყოფილა და სასტიკი წინააღმდეგი იყო ასაკოვან (50 წლის) გებიშაზე დაქორწინების, მაგრამ გებიშამ მოახერხა ქალის ძმა და დედა დაითანხმა და ქალზე ძალად იქორწინა, ფიქრობდა ქალი თანდათან შეიყვარებდა და რადგან ეს არ მოხდა, გებიშა იმდენად ღირსეული კაცი იყო, ქალზე ძალა არ უხმარია და ერთ წელიწადში დააბრუნა მამის სახლში.

ქისტებში კაცის უძეოდ გადაკარგვა დღემდე ტრაგედიად ითვლება, ამიტომაც უფროსმა ქალიშვილმა იფიქრა და გადაწყვიტა მამისთვის მესამე ცოლი წინაპართა სამშობლოდან მოეყვანა და ამ დავალებით წასულმა მისმა ქმარმა, თავისი სანათესაოდან, მითხოდან (მთიანი ჩეჩნეთი) 15 წლის ქალიშვილი ჩამოუყვანა ცოლად სიმამრს.

წლისთავზე გებიშ -ჰაჯის (მაშინ 80 წელს ყოფილა მიღწეული) ტყუპი ვაჟი შეეძინა, ბავშვებს მახამღეეზი და ღეეზმახამი დაარქვეს. 83 წლის ასაკში გებიშ-ჰაჯი მოულოდნელად გარდაიცვალა და მისი ქვრივი, დუისელმა უმაი მაჩალიკაშვილმა (ცნობილი ადვოკატის მარიამ კუბლაშვილის დიდი პაპა) მოიტაცა.

დაობლებული ვაჟები დედის ძმამ ოსმან ნავრუზოვმა მითხოში ჩაიყვანა და იქ გაზარდა. ბავშვები იზრდებოდნენ სოფ. ბამბუთში, რომელსაც რუსები 1995 წელს ორი კვირის განმავლობაში ბომბავდნენ და ერთ-ერთ აუღებელ ციხესიმაგრედ ითვლებოდა ზეიმპერიისთვის.12 წლის ასაკში მახამღეეზის ტყუპისცალი ღეეზმახამი ავადმყოფობით გარდაიცვალა, ხოლო მახამღეეზი 17 წლის ასაკში, როგორც კი გონში ჩავარდა, მოძებნა თავისი მამეულები და დაბრუნდა პანკისის ხეობაში.

შეუყვარდა ულამაზესი ძაბა ბაღაკაშვილი და დაქორწინდა კიდეც მასზე. რვა შვილი შეეძინათ, სამი ბავშვობაში გარდაიცვალა და ხუთი შვილი გაუზარდეს სამშობლოს. სახელებიც პაპამ დაგვარქვა მეც და ჩემს უფროს დასაც, მამამისის საპატივსაცემოდ - მექა და მედინა. თუმცა, იმ პერიოდში პასპორტებში მხოლოდ ქართულ სახელებს სწერდნენ და ამიტომ მე ნანა ჩამიწერეს, ჩემს უფროს დას მედინას ნაირა ჩაუწერეს, ხოლო უმცროს დას თუმიშას - ნონა.

სკოლას რომ ვამთავრებდით (90-იან წლებში), დედაჩემს იმდენად უყვარდა და პატივს სცემდა თავის მამამთილს, გადაწყვიტა მისი დარქმეული სახელები დაებრუნებინა ჩვენთვის. მართალია, სახლში ყველა მაქას და მადინას გვეძახდა, მაგრამ უმაღლეს სასწავლებელში საპასპორტო სახელებით რომ ჩავირიცხებოდით, გაგვიჭირდებოდა ნამდვილი სახელების შენარჩუნება. დედაჩემმა საკმაოდ კარგი ფული გადაიხადა ამ პრობლემის მოსაგვარებლად. ქრთამის ამღებმა ნაირა შეცვალა მედინათი, ხოლო ჩემი სახელი ნანადან მაკად გადააკეთა და მექას მაგივრად ისევ მაკა ჩამიწერა, ერთი სიტყვით ჩემი სახელი ბოლომდე ვერ გასწორდა, დავრჩი მაკად...

როცა უკვე სტუდენტი გავხდი (უნივერსიტეტის მეგობრებისთვის დღემდე მაკა ვარ) და ბაგების სტუდქალაქში დავიწყე ცხოვრება, ჩემს ახლო მეგობარს ნინო გაბურს შევჩივლე ჩემი ნამდვილი სახელი მაკა კი არა მექა არის მეთქი და ის დღე იყო და გაბურების წყალობით მთელი სტუდქალაქისთვის მექა გავხდი.

საბოლოოდ, დიდი წვალების შემდეგ, როცა 2010 წელს საქართველოში სახელებისა და გვარების შეცვლასთან დაკავშირებული ამინისტია გამოცხადდა, უკვე ოფიციალურადაც აღვიდგინე ჩემი ნამდვილი სახელი და 40 წლის ასაკში დავიბრუნე ძვირფასი პაპის მიერ დარქმეული წმინდა ქალაქის სახელი მექა.

მექა ჩეჩნურად როგორც მაქა ჟღერს, უფრო სწორედ მაქქ, ასე მეძახიან კიდეც ვაინახები. პატარაობაში დედა მოფერებით მაქალის მეძახდა, ერთი სიტყვით უნდა ჩამოვთვალო ყველა ის სახელი, რითაც დღემდე მოუმართავთ ჩემთვის: მექა, მაქა, მაქქ, მაქქა, მაქალი, მაქალე, მაქული, მექია, მექუნი, მექუნიტო, მექუნია, მაქუში, მაქუშკი, მაკა, მაკუნი, მაკრინე, მაკატერინე, ნანა, ნანიკო და მეტი აღარ მახსენდება.

ეს ყველაფერი, წუხანდელმა ამბავმა გამახსენა. რაღაცას ვეძებდი ჩემს ძველ ჩანაწერებში და სრულიად შემთხვევით ვნახე ქაღალდის ნაგლეჯი, რომელზეც ჩემდამი მოძღვნილი უავტორო ლექსი ეწერა, უავტორო ლექსები და წერილები ხშირად მხვდებოდა ჩემი სტუდენტობის დროს, ბაგების სტუდქალაქში ჩვენი სტუდენტური ოთახის კარებზე. საერთოდ არ მახსოვდა ეს ლექსი და მთელი ისტორიაც ამან გამახსენა და თქვენც გაგიზიარეთ:

"მექელ მაქალსვაი,

რა ქალს, აქ ცეცხლის ალს,

ცაზედ მასკლავს...

ვერაფერი შევასმინე, ვერც მექას და ვეღარც მაქალს,

სულით ლამაზს, გულით ქვა ქალს, მამკალით და მაინც კა ქალს.

p.s. მწერელტყვე ვარ, მისი ტყვე ვარ...

ქ. თბილისი, 1991 წელი"

ავტორი აშკარად ხევსურია, ვინაობა ნამდვილად არ ვიცი. თუმცა, ფაქტია მოგონებების ქარ-ცეცხლში გამხვია ამ ლექსმა...", - წერს მექა ხანგოშვილი.