"პაციენტებთან სოფელ-სოფელ ფეხით დავდივარ. პროფესიით ქირურგი აქ ყველაფრის ექიმი ვარ, ხალხმა "დოხტური“ შემარქვა" - მგლებს და ზვავს გადარჩენილი, ხევსური ექიმის ფათერაკიანი ცხოვრება

პროფესიით ექიმი და შსს-ს სასაზღვრო პოლიციის სამმართველოს წამყვანი სპეციალისტი მიხეილ ჭინჭარაული წლებია, მშობლიურ შატილში ერთადერთი ექიმია და რამდენიმე სოფელს უანგაროდ ემსახურება. ხეობის იმედს მუდმივად ექსტრემალურ სიტუაციებში უწევს მუშაობა. ამ გარემოში ის უფრო საკვირველია, ლექსები არ წეროო და უკვე ლექსების ორი კრებულის ავტორიცაა.

"ბარში ვიყავ და მუდმივად მთისკენ მიმიწევდა გული. მთის კაცი ვარ და ვაჟასი არ იყოს, "თუ მთის ნიავი არა მცემს, გული ქალებურ ტირისო“.. ბარში სუნთქვა მიჭირდა, წამოველ და დავრჩი. 74 წლის ვარ, ვიდრე ხალხის დახმარება შემიძლია, აქ ვიქნები და მათ გამოვადგები. ჰიპოკრატეს ფიცი მაქვს დადებული და ჩემიანს კი არა, მტერსაც არ ვეტყვი უარს მკურნალობაზე. ზოგადი ქირურგიაა ჩემი სპეციალობა, თუმცა გინეკოლოგიც ვყოფილვარ, თერაპევტიც და ტრავმატოლოგობაც შემითავსებია... სოფელ-სოფელ დავდივარ, მუცოში - ზამთარ-ზაფხულს ფეხით მიწევს კილომეტრების გავლა. ვინ მოთვლის, რამდენჯერ გადავურჩი სიკვდილს", - გვეუბნება ბატონი მიხეილი და მის საინტერესო ცხოვრებაზე გვიყვება.

• "ყველაფრის ექიმი“

- ექიმი ვარ და ყველას უნდა მოვემსახურო. პაციენტებთან სოფელ-სოფელ ფეხით დავდივარ. პროფესიით ქირურგი აქ უკვე ყველაფრის ექიმი ვარ, ხალხმა "დოხტური“ შემარქვა. არდოტში, არჭილოში, ხონისჭალაში, გიორგიწმინდაში, მუცოში ზამთარ-ზაფხულს ფეხით მიწევს კილომეტრების გავლა, ვინ მოთვლის, რამდენჯერ გადავურჩი სიკვდილს. ერთხელ ფეხმოტეხილი პაციენტი მიმყავდა საავადმყოფოში, ტურისტებს დავემგზავრეთ, გუდაურში მანქანა ხევში გადავარდა, სამი ოპერაცია დამჭირდა, ძლივს გადავრჩი. როცა ბარისახოში, საზღვრის დაცვაში ვმუშაობდი, ქალს ფილტვების ანთება ჰქონდა და მის შვილს მივყავდი მანქანით არაბულებთან. გზები მოყინული იყო, მანქანა დაცურდა და ავარიის შედეგად ნეკნები ჩამემტვრა. უამრავი ხიფათი შემმთხვევია, მაგრამ ღვთის მადლით, გადავრჩენილვარ.

განსაკუთრებით ზამთარში ჭირს ავადმყოფამდე მისვლა. ყველა მედიკამენტი თან დამაქვს, ჩანთით, თუ საჭიროა, ადგილზე გადასხმასაც ვაკეთებ, მოტეხილობის დროს თაბაშირსაც ვადებ, ნაკერებს - თავისთავად... ადგილზე თუ ვერაფერს გავხდი, მერე ვიძახებ ვერტმფრენს (ზაფხულში - სასწრაფო დახმარების ეკიპაჟს) და სადაც საჭიროა, იქ გადაგვყავს პაციენტი. სადაც მიმუშავია, ერთი თეთრი არავისთვის გამომირთმევია, სხვისა მეჯავრება, ღმერთმა დამიფაროს, წამლებსაც კი ჩემი ხელფასიდან ვყიდულობ. ყურადღებას არავინ გვაქცევს, ადრე მანქანაც უნდა გამოეყოთ, არც ეგაა, შარშან დენის პრობლემა ძლივს გამოასწორეს... სოფელში ექიმს ყველა პროფილის ცოდნა მართებს. იყო შემთხვევები, ქალებიც მიმშობიარებია. ოჯახის ექიმის კურსებიც გავიარე, ტრავმატოლოგისაც, ასე რომ, კვალიფიკაციას არ ვუჩივი.. ახლა თერაპევტიც ვარ, ქირურგიც, ტრავმატოლოგიც (ცხონებულ ოთარ ღუდუშაურთან გავიარე კურსი), გინეკოლოგიც და კარდეოლოგიც..

• "თუ მთის ნიავი არა მცემს, გული ქალებურ ტირისო“

- 5 წელი თბილისში, რკინიგზის საავადმყოფოში ვიმუშავე ქირურგად, შემდეგ იყო რუსთავის მეტალურგიული ქარხნის საავადმყოფო. მაინც მთისკენ მიმიწევდა გული, ბარში გაჩერება მიჭირდა.1999 წელს ჩემი ძმა, რომელიც შატილში გამგებელი და საგუშაგოს უფროსი იყო, ჩამოვიდა რუსთავში და მთხოვა, ჩეჩნეთიდან დაჭრილი ქისტები შემოჰყავთ, ხალხი იხოცება, ძალიან გვიჭირს და იქნებ წამოხვიდე, დამეხმაროო. მეც წამოველ და მას მერე აქ ვარ. მთის კაცი ვარ და ვაჟასი არ იყოს, "თუ მთის ნიავი არა მცემს, გული ქალებურ ტირისო“, ბარში სუნთქვა მიჭირდა... ახლაც მთხოვენ, წამოდი, დაბრუნდიო, მაგრამ არა! 74 წლის ვარ, ვიდრე ხალხის დახმარება შემიძლია, აქ ვიქნები და მათ გამოვადგები.

• ექიმი, მესაზღვრე, მაშველი...

- ექსტრემალურ სიტუაციებშიც აღმოვჩენილვარ და მაშველის ფუნქციაც შემისრულებია. იყო ასეთი შემთხვევა: მესაზღვრეებმა რაციით გადმოგვცეს, რომ მუცოს ხეობაში მდინარეში რუსი ტურისტების მანქანა გადავარდა და იყვნენ დაშავებულები. მაშინვე გავედი. საბედნიეროდ, მგზავრებმა მინებჩატეხილი ფანჯრებიდან გადმოძრომა და წყლიდან ამოსვლა შეძლეს. რვიდან 2 ადგილზე დაღუპულა, ხუთს კი სხეულის დაზიანებები ჰქონდა - ნეკნების, მხრის და სხვა მოტეხილობები. მათ სხვადასხვა სახის პროცედურები სჭირდებოდათ. დაშავებულები შატილში, ჩემს სახლში გადავიყვანეთ, სადაც ჭრილობები დავუმუშავე, სისხლდენა შევაჩერე, ნაკერებიც დავადე და თაბაშირიც, მერე სასწრაფო დახმარების ბრიგადა გამოვიძახეთ და ღამის 10-ის ნახევარზე მანქანებით უღელტეხილამდე ავიყვანეთ, საიდანაც სასწრაფომ ისინი საავადმყოფოში გადაიყვანა.

რუსები ექსკურსიაზე ყოფილან, მუცოს კოშკების ქვემოთ ვიწრო გზაა, იქ მოცურებულა მანქანა და შიგ მდინარეში - არღუნში ჩავარდნილა. მდინარეს შაროარღუნს, ანუ შარიან არღუნს ეძახიან. მართლაც შარიანი და საშიშია ეს მდინარე, ღრიალით მოედინება. მდინარემ მანქანა იქეთ მხარეს, ნაპირისკენ გადააგდო, თორემ შუაში რომ დარჩენილიყო, ვერცერთი ვერ გადარჩებოდა. არღუნი ძალიან ცოდვიანი მდინარეა, ბევრი ადამიანის სიცოცხლე იმსხვერპლა, მათ შორის გელა დაიაურის ოჯახი. ჩემი პირველი მეუღლეც მანდ დაიღუპა 2000 წელს - ყინულზე ფეხი დაუსრიალდა და წყალში ჩავარდა, ცხედარი მესამე დღეს ვიპოვეთ მდინარეში... ზოგადად, აქ გზები ვიწროა და მიხვეულ-მოხვეული, ამიტომაა საფრთხილო, ყველა მძღოლი ფრთხილობს, სწრაფად არავინ დადის, მაგრამ, სამწუხაროდ, მაინც ხშირად ხდება უბედური შემთხვევები.

• მგლებს და ზვავს გადარჩენილი

- რადგან ამბულატორიაში წყალგაყვანილობა არ არის, ხშირად პაციენტებს ჩემს სახლში ვაწვენ და ვმკურნალობ, ადგილზე მიწევს ყველაფრის გაკეთება. ზამთარში მეზობელ სოფელში მივდიოდი ავადმყოფის მოსანახულებლად, მუცოს ხეობის მიმართულებით 4 მგელი დამედევნა და ხეზე ასვლამ გადამარჩინა. კარგა ხანს მდარაჯობდნენ, ბოლოს წავიდნენ, თავი დამანებეს. იყო ასეთიც, ხევებში გასასვლელში წამოსულ ზვავს ერთ ნაბიჯზე რომ გადავურჩი. რა ვქნა, აქ ექიმი მარტო მე ვარ და ხალხს ჩემი იმედი აქვს, ხომ არ ვუღალატებ? აქაური კაცი ვარ თორემ, სხვა ვინ გაუძლებდა ამას? რასაც ვაკეთებ, ყველაფერი ვიცი და რაც არ ვიცი, იმას არც ვეხები, პაციენტის გართულება არასდროს მქონია, უმძიმესია თუა და ადგილზე ვერაფერს გავხდები, ვიძახებ დახმარებას - ზაფხულში სასწრაფოს, ზამთარში - ვერტმფრენს და გადაგვყავს პაციენტები.

• ტრაგიზმით სავსე 2000 წელი

- პირველი მეუღლე არხოტელი ქალი მყავდა - სანათა გაბური. ჩვენ კლასელები ვიყავით, სკოლაში შეგვიყვარდა ერთმანეთი და როცა დავამთავრეთ, მან პედაგოგიურზე ჩააბარა, მე - სამედიცინოზე. მალევე დავქორწინდით და სამი შვილი გვეყოლა - 2 ვაჟი და ერთი ქალიშვილი. 2000 წელი ჩემთვის უტრაგიკულესი იყო - ერთ წელში სამი უახლოესი ადამიანი დავკარგე - გარდამეცვალა დედა, ძმამ - ირაკლიმ თავი მოიკლა, ცოლი კი არღუნში დამეხრჩო. მას მერე გავხდი ჰიპერტონიკი, საშინელ მდგომარეობაში ვიყავი, ამდენს ატანა არ უნდოდა? წლების მერე მეორედ დავოჯახდი და ელისოსთან ორი ვაჟი მყავს - მანგია და კონსტანტინე. წელს მანგია აბიტურიენტია, სამხედრო აკადემიაში აბარებს და მალე გამოცდები ეწყება, ამბობს, პოლკოვნიკი უნდა გამოვიდეო. კონსტანტინე მე-11 კლასშია, ჯერ არ აურჩევია პროფესია.

• "რაღა სიზმარში მეცქირა და მემოგზაურა, ავდექ და წამოველ“

- ნადირობაც მიყვარდა, მაგრამ 10 წელია დავანებე თავი, საერთოდ არაფრის მოკვლა არ მინდა. აქ რომ ჰაერია და მთის წყაროები, ისეთი სადაა? სიზმარში სულ მთაში ვიყავი და რაღა სიზმარში მეცქირა და მემოგზაურა, ავდექ და წამოველ. ახლა სადღა წავიდე? ჩემთვის აქაურობა ყველაფერია, ერთი ისაა, ზამთარში გზა რომ იკეტება და მთებში ვემწყვდევით, ამას ვერ ვიტან. ზაფხულში არის რია-რია, იმდენი ხალხია, გულს უხარია. წელს ჯერ ხალხის ნაკლებობაა, ალბათ ჩამოვლენ. შატილში 12 კომლია, სოფლებიანად კი სულ 50-60-მდე იქნება. რეგიონის მიმართ ყურადღება და ხელშეწყობა თუ იქნება, ბევრს უნდა ხევსურეთს დაბრუნება, ბინებს აშენებენ შატილშიც, მუცოს ხეობისკენაც, ვნახოთ, როგორ წავა ცხოვრება და რა პირობები იქნება. 2-3 წლის წინ გზა კი გაკეთდა, მაგრამ ცუდი ამინდები რომ იყო, ქვა-ღორღი და ქვიშა ჩამოიტანა. ზაფხულის პირველი თვე ისე წავიდა, მაგარი წვიმები იყო... ჟინვალი მიყვარს - მთასთანაც ახლოა, ბართანაც, იქ წყალიც კარგია და ჰაერიც. გადასახლება მინდოდა ჟინვალში, მაგრამ აქ ზამთარში ექიმი სჭირდებათ და ვერ მივდივარ, ადამიანებს ვერ ვტოვებ, არ გამოდის...