"ვფიქრობ, დღევანდელ განსაკუთრებულ დღეს, ცოტა ხნის წინ, ქ. აშკელონთან, არქეოლოგიური სამუშაოებისას, ისრაელელი არქეოლოგების მიერ აღმოჩენილი, მეხუთე საუკუნის, ეს უნიკალური, მაცხოვრის საფლავიდან ცეცხლის გადასატანი კანდელის ფოტოები გაგიზიაროთ. კანდელთან ერთად ნელსაცხებლის პატარა ბოთლიც იყო, რომლითაც მაცხოვრის საფლავზე გარდამოხსნის მსახურების ნელსაცხებელიც მიჰქონდათ" - ეს ისრაელში საქართველოს ყოფილი ელჩის - ლაშა ჟვანიას პოსტია სოციალურ ქსელში.
- დიახ, 2018 წელს აღმოაჩინეს... ამ აღმოჩენის უნიკალურობა ის არის, რომ კანდელს მაცხოვრის ეკლესიის ფორმა ჰქონდა. მანამდე ასეთი ფორმის არ იყო აღმოჩენილი და ამით არის განსაკუთრებული. სხვადასხვა ფორმის, მათ შორის თიხის კანდელები ძალიან ბევრი აღმოუჩენიათ. ქართული ეკლესია-მონასტრების ნანგრევებზე ასეთი გადასატანი კანდელი არ ყოფილა ნაპოვნი.
- ხომ არ გაირკვა, 2018 წელს აღმოჩენილი რომელი ქვეყნის იყო?
- წმინდა მიწის... მეცნიერების ვარაუდია, რომ ეს არის ის კანდელი, რომლითაც მორწმუნეებს თავიანთ ოჯახებში მაცხოვრის საფლავის წმინდა ცეცხლი.
- ამ კანდელით შეეძლოთ შორეულ ქვეყნებშიც წაეღოთ?
- ვერ გეტყვით... ისტორიული ჩანაწერების მიხედვით, სანამ საჰაერო კომუნიკაცია გაჩნდებოდა, მანამდე არ ფიქსირდება არსად წმინდა ცეცხლის გადატანა მთელ მსოფლიოში. იერუსალიმიდან რამალაში, სხვაგან გადატანის შესახებ კი არსებობს ცნობები.
- რომელ მუზეუმშია დღეს ეს კანდელი?
- კანდელი ისრაელის არქეოლოგიის და სიძველეთა დაცვის სამსახურის მუზეუმშია განთავსებული.