სამხრეთ ატლანტის ოკეანეში, ფოლკლენდის კუნძულებზე ათიათასობით წლის განმავლობაში ხეს არ უხარია. ეს ტერიტორია მხოლოდ ბუჩქებისა და დაბალი მცენარეების სამფლობელოა.
სწორედ ამიტომ მიიპყრო მკვლევართა ყურადღება მიწის ქვეშ, თითქმის 6 მეტრის სიღრმეზე ნანახმა ნამარხებმა.
გაერთიანებული სამეფოს საუთჰემპტონის უნივერსიტეტის ფიზიკური გეოგრაფიის ლექტორი, დოქტორი ზოი თომასი, 2020 წელს კუნძულზე საველე სამუშაოს ასრულებდა, როდესაც მეგობრისგან შეტყობინება მიიღო, რომ ტორფის ფენაში დიდი ზომის ძველი ხის ტოტები აღმოაჩინეს.
”ჩვენ ვიფიქრეთ, რომ ეს მართლაც უცნაური იყო, რადგან ყველამ ვიცოდით, რომ ფოლკლენდში ხეები არ იზრდება”, - აცხადებს cnn -თან კვლევის წამყვანი ავტორი.
თომასმა და კოლეგებმა ნიადაგიდან "ხის დიდი ნაჭრებიც“ ამოიღეს. აღსანიშნავია, რომ ნაშთები იმდენად ხელუხლებლად იყო შემონახული, რომ აშკარად ხის ნარჩენებს ჰგავდა.
"ხის ნამარხების არსებობა იმაზე მეტყველებს, რომ კუნძულზე ოდესღაც ტროპიკული ტყე არსებობდა. იქ იყო კუნძულების ამჟამინდელი გარემოსგან მკვეთრად განსხვავებული ეკოსისტემა“, - აცხადებს მკვლევარი ჟურნალთან Antarctic Science.
თუმცა, დამალული ტყის ისტორია იმაზე შორს მიდის, ვიდრე ვინმე იფიქრებდა.
ხის ნარჩენები ძალიან ძველია რადიოკარბონული დათარიღებისთვის, რამაც შეიძლება ორგანული ნივთიერებების ასაკი განსაზღვროს.
მეცნიერთა საერთაშორისო ჯგუფმა პასუხებისთვის ტორფში ნაპოვნი მიკროსკოპული მტვერი და სპორები გააანალიზა. მათი თქმით, გაქვავებული მტვერი მიუთითებს გეოლოგიური დროის კონკრეტულ მონაკვეთზე, ამიტომ მისი საშუალებით შეიძლება დადგინდეს ნამარხი ადგილის ასაკი.
აღმოჩენილ ხის ტოტს აკრავს 250-ზე მეტი სპირალურად განლაგებული ფოთოლი. მკვლევარებმა ხის ნარჩენები და ტორფის ფენების ნიმუშები ავსტრალიის ახალი სამხრეთ უელსის უნივერსიტეტში, ლაბორატორიული ტესტირებისთვის გადაიტანეს. ისინი ელექტრონული მიკროსკოპით ხის და მისი უჯრედების დეტალებს შეისწავლიან.
კვლევის ავტორებმა ასევე შეძლეს დაედგინათ, თუ რა სახეობის ხეები იზრდებოდნენ კუნძულებზე. ნიმუშები ეკუთვნოდა ტროპიკულ ტყეს, ისეთივეს, როგორიც არის თანამედროვე პატაგონიაში. ეს იმაზე მეტყველებს, რომ ფოლკლენდის კუნძულების კლიმატი მილიონობით წლის წინ უფრო ნოტიო და თბილი უნდა ყოფილიყო, ვიდრე დღეს არის.