გა­მო­ით­ქვა შეშ­ფო­თე­ბა, რომ მიგ­რა­ცი­ის პრო­ცე­სე­ბის გა­აქ­ტი­უ­რე­ბა ზრდის ქვე­ყა­ნა­ში აივ/შიდსის ეპიდსი­ტუ­ა­ცი­ის გა­უ­ა­რე­სე­ბის რის­კებს, რაც სა­ფუძ­ველს მოკ­ლე­ბუ­ლი არ არის - როცა აივ-ზე მა­ღა­ლი რის­კის ქვეყ­ნე­ბი­დან მიგ­რა­ცია გაზ­რდი­ლია, კარ­გი იქ­ნე­ბა, თუ შე­სა­ბა­მი­სი სა­ხელ­მწი­ფო სტრუქ­ტუ­რე­ბი გა­მო­ნა­ხა­ვენ სა­მარ­თლებ­რივ ფორ­მას, რათა ზო­გი­ერ­თი ტი­პის მიგ­რან­ტე­ბის­თვის სა­ჭი­რო იყოს აივ სტა­ტუ­სის და­მა­დას­ტუ­რე­ბე­ლი დო­კუ­მენ­ტის წარ­მოდ­გე­ნა ან აივ-ზე გა­მოკ­ვლე­ვის შე­თა­ვა­ზე­ბა,- ამის შე­სა­ხებ ინ­ფექ­ცი­უ­რი სა­ა­ვად­მყო­ფოს დი­რექ­ტო­რის თენ­გიზ ცერ­ცვა­ძის გან­ცხა­დე­ბა­შია აღ­ნიშ­ნუ­ლი, რო­მე­ლიც მის „ფე­ის­ბუქ“ გვერ­დზე გავ­რცელ­და.

რო­გორც ცერ­ცვა­ძე აცხა­დებს, მიგ­რან­ტებ­თან მიმ­დი­ნა­რე­ობს მუდ­მი­ვი მუ­შა­ო­ბა, რათა ყვე­ლა აივ ინ­ფი­ცი­რე­ბუ­ლი მიგ­რან­ტი დრო­უ­ლად იყოს ჩარ­თუ­ლი მკურ­ნა­ლო­ბის და მოვ­ლის სერ­ვი­სებ­ში.

მი­სი­ვე თქმით, ბოლო 20 თვის გან­მავ­ლო­ბა­ში მკურ­ნა­ლო­ბის სერ­ვი­სე­ბი მი­ე­წო­და უცხო­ე­თის 226 მო­ქა­ლა­ქეს, მათ შო­რის რუ­სე­თის 96 და უკ­რა­ი­ნის 81 მო­ქა­ლა­ქეს.

„ბოლო პე­რი­ოდ­ში სო­ცი­ა­ლურ ქსე­ლებ­ში გა­მო­ით­ქმე­ბა შეშ­ფო­თე­ბა, რომ მიგ­რა­ცი­ის პრო­ცე­სე­ბის გა­აქ­ტი­უ­რე­ბა, გან­სა­კუთ­რე­ბით რუ­სე­თი­დან და უკ­რა­ი­ნი­დან, ზრდის ქვე­ყა­ნა­ში აივ/შიდსის ეპიდსი­ტუ­ა­ცი­ის გა­უ­ა­რე­სე­ბის რის­კებს, რაც სა­ფუძ­ველს მოკ­ლე­ბუ­ლი არ არის, თუ გა­ვით­ვა­ლის­წი­ნებთ ამ ქვეყ­ნებ­ში აივ/შიდსის მა­ღალ პრე­ვა­ლენ­ტო­ბას და გან­სა­კუთ­რე­ბით ახა­ლი შემ­თხვე­ვე­ბის ზრდას.

ამას­თან და­კავ­ში­რე­ბით ჩვენ ა.წ. 11 აგ­ვის­ტოს სო­ცი­ა­ლურ ქსელ­ში გა­მო­ვაქ­ვეყ­ნეთ პოს­ტი, სა­დაც მო­სახ­ლე­ო­ბას მი­ვა­წო­დეთ ინ­ფორ­მა­ცია, რომ სა­ქარ­თვე­ლო­ში რუსი და უკ­რა­ი­ნე­ლი მო­ქა­ლა­ქე­ე­ბის მიგ­რა­ცი­ის და­წყე­ბი­დან­ვე შიდსის სამ­სა­ხურ­მა გა­აძ­ლი­ე­რა აივ ინ­ფექ­ცი­ა­ზე ეპიდ­ზე­დამ­ხედ­ვე­ლო­ბა (მათ შო­რის მიგ­რან­ტებ­ზე). აგ­რეთ­ვე გა­ზარ­და აივ/შიდსის პრე­ვენ­ცი­ის, მკურ­ნა­ლო­ბის და მოვ­ლის სერ­ვი­სე­ბის მი­წო­დე­ბა (მათ შო­რის მიგ­რან­ტე­ბის­თვის). მი­ვუ­თი­თეთ შე­სა­ბა­მი­სი ფაქ­ტე­ბიც და რი­ცხვე­ბიც.

სა­კი­თხის აქ­ტუ­ა­ლო­ბი­დან და სენ­სი­ტი­უ­რო­ბი­დან გა­მომ­დი­ნა­რე გვინ­და კი­დევ ერთხელ მი­ვა­წო­დოთ მო­სახ­ლე­ო­ბას გა­ნახ­ლე­ბუ­ლი ინ­ფორ­მა­ცია.

უპირ­ვე­ლეს ყოვ­ლი­სა მინ­და აღ­ვნიშ­ნო, რომ სა­ქარ­თვე­ლო­ში სა­დღე­ი­სოდ მცხოვ­რებ აივ ინ­ფი­ცი­რე­ბულ­თა სა­ვა­რა­უ­დო რა­ო­დე­ნო­ბა 8500-ია და არა 10 ათას­ზე მეტი, რო­გორც ამას ზო­გი­ერ­თი ექ­სპერ­ტი აცხა­დებს. ეს რი­ცხვი (10 170) მათ, სა­ვა­რა­უ­დოდ, აი­ღეს შიდსის ცენ­ტრის მო­რი­გი პრეს რე­ლი­ზი­დან (რო­მელ­საც რე­გუ­ლა­რუ­ლად ვაქ­ვეყ­ნებთ) და იგი ასა­ხავს არა დღე­ის­თვის სა­ქარ­თვე­ლო­ში მცხოვ­რებ აივ ინ­ფი­ცი­რე­ბუ­ლე­ბის რა­ო­დე­ნო­ბას, არა­მედ სა­ქარ­თვე­ლო­ში აივ/შიდსის ეპი­დე­მი­ის და­წყე­ბი­დან (1989 წ) დღემ­დე შიდსის ცენ­ტრში ოფი­ცი­ა­ლუ­რად რე­გის­ტრი­რე­ბუ­ლი აივ/შიდსით ავად­მყო­ფე­ბის რა­ო­დე­ნო­ბას, რო­მელ­თა რი­ცხვში შე­დი­ან გარ­დაც­ვლი­ლე­ბი და ქვეყ­ნი­დან წა­სუ­ლე­ბიც.

რაც შე­ე­ხე­ბა 2023 წლის პირ­ვე­ლი 6 თვის (იან­ვა­რი-ივ­ნი­სი) პე­რი­ოდ­ში შარ­შან­დელ ანა­ლო­გი­ურ პე­რი­ოდ­თან შე­და­რე­ბით აივ/შიდსის ახ­ლად გა­მოვ­ლე­ნი­ლი შემ­თხვე­ვე­ბის 6%-ით ზრდას, ჩვენ ანა­ლი­ზის სა­ფუძ­ველ­ზე ვუ­თი­თებ­დით, რომ ეს და­კავ­ში­რე­ბუ­ლი იყო არა იმ­დე­ნად მიგ­რა­ცი­ის პრო­ცე­სე­ბის გაძ­ლი­ე­რე­ბას­თან, რამ­დე­ნა­დაც COVID-19-ის პან­დე­მი­ის დას­რუ­ლე­ბას­თან, რე­გუ­ლა­ცი­ე­ბის მოხ­სნას­თან და ტეს­ტი­რე­ბის რა­ო­დე­ნო­ბის ზრდას­თან. ამის სა­სარ­გებ­ლოდ მე­ტყვე­ლებს ის ფაქ­ტიც, რომ 2023 წლის პირ­ვე­ლი 8 თვის (იან­ვა­რი-აგ­ვის­ტო) გან­მავ­ლო­ბა­ში გა­მოვ­ლე­ნი­ლი აივ/შიდსით ავად­მყო­ფე­ბის რა­ო­დე­ნო­ბა (393) პრაქ­ტი­კუ­ლად არ გან­სხვავ­დე­ბა 2022 წლის ანა­ლო­გი­უ­რი პე­რი­ოდ­ში გა­მოვ­ლე­ნი­ლი აივ/შიდსით ავად­მყო­ფე­ბის რა­ო­დე­ნო­ბის­გან (394).

ჩვენ მუდ­მი­ვად ვმუ­შა­ობთ მიგ­რან­ტებ­თან, რათა ყვე­ლა აივ ინ­ფი­ცი­რე­ბუ­ლი მიგ­რან­ტი დრო­უ­ლად იყოს ჩარ­თუ­ლი მკურ­ნა­ლო­ბის და მოვ­ლის სერ­ვი­სებ­ში და შე­დე­გიც გვაქვს. ბოლო 20 თვის გან­მავ­ლო­ბა­ში მკურ­ნა­ლო­ბის სერ­ვი­სე­ბი მი­ე­წო­და უცხო­ე­თის 226 მო­ქა­ლა­ქეს, მათ შო­რის რუ­სე­თის 96 და უკ­რა­ი­ნის 81 მო­ქა­ლა­ქეს. ამას­თან ამ პა­ცი­ენ­ტებს გლო­ბა­ლურ ფონდთან შე­თან­ხმე­ბით ან­ტი­რეტ­რო­ვირუ­სუ­ლი მე­დი­კა­მენ­ტე­ბი მი­ე­წო­დე­ბათ აბ­სო­ლუ­ტუ­რად უფა­სოდ.

აივ/შიდსის ახა­ლი შემ­თხვე­ვე­ბის პრე­ვენ­ცი­ი­სათ­ვის უდი­დე­სი მნიშ­ვნე­ლო­ბა აქვს ე.წ. პრე­ექ­სპო­ზი­ცი­უ­რი პრე­ვენ­ცი­ის (PREP) პროგ­რა­მის წარ­მა­ტე­ბულ გან­ხორ­ცი­ე­ლე­ბას, რო­მე­ლიც გუ­ლის­ხმობს, რომ მა­ღა­ლი რის­კის ქცე­ვე­ბის მქო­ნე ჯან­მრთე­ლი (არა აივ ინ­ფი­ცი­რე­ბუ­ლი) პი­რე­ბი, მათი სურ­ვი­ლის შემ­თხვე­ვა­ში უფა­სოდ იღე­ბენ ან­ტი­რეტ­რო­ვირუ­სულ მე­დი­კა­მენ­ტებს, რაც აივ ინ­ფი­ცი­რე­ბულ­თან კონ­ტაქ­ტის შემ­თხვე­ვა­შიც კი მათ სა­ი­მე­დოდ იცავს აივ და­ინ­ფი­ცი­რე­ბის­გან. სა­ქარ­თვე­ლო ერ­თა­დერ­თია აღ­მო­სავ­ლეთ ევ­რო­პის ქვეყ­ნებს შო­რის, რო­მელ­მაც 2017 წლი­დან და­ი­წყო და დღემ­დე წარ­მა­ტე­ბით ახორ­ცი­ე­ლებს ამ პროგ­რა­მას. დღემ­დე ამ პროგ­რა­მით ისარ­გებ­ლა სულ 1532 მა­ღა­ლი რის­კის ქცე­ვე­ბის მქო­ნე ჯან­მრთელ­მა (არა აივ ინ­ფი­ცი­რე­ბულ­მა) პირ­მა და არ­ცერ­თი მათ­გა­ნი აივ-ით არ და­ინ­ფი­ცი­რე­ბუ­ლა. აღ­სა­ნიშ­ნა­ვია, რომ 2022-2023 წლებ­ში შიდსის ცენ­ტრი PREP-ის ფარ­გლებ­ში მო­ემ­სა­ხუ­რა უცხო­ე­თის 300-ზე მეტ მო­ქა­ლა­ქეს, მათ შო­რის რუ­სე­თის და უკ­რა­ი­ნის 289 მო­ქა­ლა­ქეს.

რაც შე­ე­ხე­ბა მიგ­რან­ტე­ბის­თვის აივ ინ­ფექ­ცი­ა­ზე კვლე­ვის აქ­ტი­ურ შე­თა­ვა­ზე­ბას, ეს სენ­სი­ტი­უ­რი სა­კი­თხია და მსოფ­ლი­ოს უმე­ტე­სი ქვეყ­ნე­ბის, მათ შო­რის ჩვე­ნი კა­ნონ­მდებ­ლო­ბა არ ით­ვა­ლის­წი­ნებს სა­ზღვარ­ზე შე­მომ­სვლელ­თა სა­ვალ­დე­ბუ­ლო ტეს­ტი­რე­ბას ან მათ მიერ აივ სტა­ტუ­სის შე­სა­ხებ დო­კუ­მენ­ტის წარ­მოდ­გე­ნის ვალ­დე­ბუ­ლე­ბას, რად­გან ით­ვლე­ბა, რომ ეს იქ­ნე­ბო­და მიგ­რან­ტე­ბის ძი­რე­უ­ლი უფ­ლე­ბე­ბის დარ­ღვე­ვა. ევ­რო­პის მხო­ლოდ 15 ქვე­ყა­ნა აძ­ლევს მიგ­რან­ტებს რე­კო­მენ­და­ცი­ას (მხო­ლოდ რე­კო­მენ­და­ცი­ას) აივ ინ­ფექ­ცი­ა­ზე ტეს­ტი­რე­ბა­ზე და მათ­გან მხო­ლოდ 3 ქვე­ყა­ნა სთა­ვა­ზობს მიგ­რან­ტებს აივ-ზე ნე­ბა­ყოფ­ლო­ბით ტეს­ტი­რე­ბას. ამა­ვე დროს რიგი ქვეყ­ნე­ბი (ისი­ნი უმ­ცი­რე­სო­ბა­ში არი­ან), მაგ.: სა­უ­დის არა­ბე­თი, არაბ­თა გა­ერ­თი­ა­ნე­ბუ­ლი სა­ე­მი­რო­ე­ბი, რუ­სე­თი, სინ­გა­პუ­რი, მა­ლა­ი­ზია და სხვ. ითხო­ვენ თავ­შე­საფ­რის მა­ძი­ებ­ლე­ბი­სათ­ვის, მო­ქა­ლა­ქე­ო­ბის და ბი­ნად­რო­ბის მთხოვ­ნელ­თათ­ვის, ხან­გრძლი­ვი დრო­ით (3 თვე­ზე მეტი) დამ­რჩენ­თათ­ვის აივ ნე­გა­ტი­უ­რი სტა­ტუ­სის და­მა­დას­ტუ­რე­ბელ სერ­ტი­ფი­კატს.

გარ­კვე­ულ უხერ­ხუ­ლო­ბას­თა­ნაა და­კავ­ში­რე­ბუ­ლი აგ­რეთ­ვე იზო­ლი­რე­ბუ­ლად რუსი მიგ­რან­ტე­ბის აივ/შიდსზე გა­მოკ­ვლე­ვა. მი­თუ­მე­ტეს, რომ სა­ქარ­თვე­ლო­ში შე­მო­დი­ან მიგ­რან­ტე­ბი, მათ შო­რის სტუ­დენ­ტე­ბი, ისე­თი ქვეყ­ნე­ბი­და­ნაც, სა­დაც აივ/შიდსის პრე­ვა­ლენ­ტო­ბა და ახა­ლი შემ­თხვე­ვე­ბის რა­ო­დე­ნო­ბა კი­დევ უფრო მე­ტია, ვიდ­რე რუ­სეთ­ში.

მიგ­ვაჩ­ნია, რომ დღე­ვან­დე­ლი სი­ტუ­ა­ცი­ის სპე­ცი­ფი­კუ­რო­ბის გათ­ვა­ლის­წი­ნე­ბით, როცა აივ-ზე მა­ღა­ლი რის­კის ქვეყ­ნე­ბი­დან მიგ­რა­ცია გაზ­რდი­ლია, კარ­გი იქ­ნე­ბა, თუ შე­სა­ბა­მი­სი სა­ხელ­მწი­ფო სტრუქ­ტუ­რე­ბი გა­მო­ნა­ხა­ვენ სა­მარ­თლებ­რივ ფორ­მას, რათა ზო­გი­ერ­თი ტი­პის მიგ­რან­ტე­ბის­თვის (მო­ქა­ლა­ქე­ო­ბის ან ბი­ნად­რო­ბის მო­თხოვ­ნა, თავ­შე­საფ­რის მა­ძი­ებ­ლე­ბი, ხან­გრძლი­ვი დრო­ით, მათ შო­რის სას­წავ­ლებ­ლად ჩა­მო­სუ­ლე­ბი და სხვ.) სა­ჭი­რო იყოს აივ სტა­ტუ­სის და­მა­დას­ტუ­რე­ბე­ლი დო­კუ­მენ­ტის წარ­მოდ­გე­ნა ან აივ-ზე გა­მოკ­ვლე­ვის შე­თა­ვა­ზე­ბა. ამას­თან აივ და­დე­ბი­თი სტა­ტუ­სი არ იქ­ნე­ბა დაბ­რკო­ლე­ბა ქვე­ყა­ნა­ში შე­მო­სას­ვლე­ლად, უბ­რა­ლოდ მათ შევ­თა­ვა­ზებთ პრე­ვენ­ცი­ულ და სამ­კურ­ნა­ლო პროგ­რა­მებ­ში ჩარ­თვას.

მთლი­ა­ნო­ბა­ში სა­ქარ­თვე­ლოს მო­სახ­ლე­ო­ბის აივ ინ­ფექ­ცი­ა­ზე უსაფრ­თხო­ე­ბა სა­ი­მე­დო­დაა და­ცუ­ლი. მაგ­რამ, ვი­ნა­ი­დან გაზ­რდი­ლი მიგ­რა­ცი­ის პი­რო­ბებ­ში მა­ინც არ­სე­ბობს აივ ინ­ფექ­ცი­ის გავ­რცე­ლე­ბის მა­ტე­ბის რის­კე­ბი, ჩვენ მო­ვუ­წო­დებთ მო­სახ­ლე­ო­ბას, გან­სა­კუთ­რე­ბით ახალ­გაზ­რდო­ბას, რომ ზედ­მი­წევ­ნით და­იც­ვან აივ უსაფრ­თხო­ე­ბის წე­სე­ბი და რე­კო­მენ­და­ცი­ე­ბი, კერ­ძოდ: თავი აა­რი­დონ შემ­თხვე­ვით და­უც­ველ სქე­სობ­რივ კონ­ტაქ­ტებს, არ და­უშ­ვან არას­ტე­რი­ლუ­რი სა­მე­დი­ცი­ნო ინ­სტრუ­მენ­ტე­ბის გა­მო­ყე­ნე­ბა და სა­ეჭ­ვო კონ­ტაქ­ტის ან კლი­ნი­კუ­რი გა­მოვ­ლი­ნე­ბის მცი­რე­დი ეჭ­ვის შემ­თხვე­ვა­შიც კი მი­მარ­თონ ტეს­ტი­რე­ბი­სა და კონ­სულ­ტი­რე­ბი­სათ­ვის შე­სა­ბა­მის სა­მე­დი­ცი­ნო და­წე­სე­ბუ­ლე­ბებს ან ამ სფე­რო­ში მო­მუ­შა­ვე არა­სამ­თავ­რო­ბო ორ­გა­ნი­ზა­ცი­ებს.

მო­სახ­ლე­ო­ბას მინ­და შე­ვახ­სე­ნო, რომ სა­ქარ­თვე­ლოს შიდსის სამ­სა­ხუ­რის და არა­სამ­თავ­რო­ბო და სა­თე­მო ორ­გა­ნი­ზა­ცი­ე­ბის ერ­თობ­ლი­ვი ძა­ლის­ხმე­ვით ჩვენ­მა ქვე­ყა­ნამ ბევ­რი სხვა ქვეყ­ნის­გან გან­სხვა­ვე­ბით თა­ვი­დან აი­ცი­ლა აივ/შიდსის ფარ­თო­მას­შტა­ბი­ა­ნი ეპი­დე­მია, მის­გან გა­მომ­დი­ნა­რე უდი­დე­სი ადა­მი­ა­ნუ­რი მსხვერ­პლით და სე­რი­ო­ზუ­ლი ეკო­ნო­მი­კუ­რი ზა­რა­ლით და რომ სა­ქარ­თვე­ლოს დეკ­ლა­რი­რე­ბუ­ლი აქვს აივ/შიდსის ეპი­დე­მი­ის დას­რუ­ლე­ბა 2030 წლის­თვის, რაც ნიშ­ნავს აივ ინ­ფექ­ცი­ის ახა­ლი შემ­თხვე­ვე­ბის ნუ­ლამ­დე დაყ­ვა­ნას და ჩვენ ყვე­ლა­ფე­რი უნდა გა­ვა­კე­თოთ, რომ მიგ­რა­ცი­ის პრო­ცე­სე­ბის გაძ­ლი­ე­რე­ბამ კი­თხვის ნიშ­ნის ქვეშ არ და­ა­ყე­ნოს ამ საშ­ვი­ლიშ­ვი­ლო შე­დე­გის მიღ­წე­ვა.

და კი­დევ ერთი. სა­ერ­თო საქ­მის­თვის კარ­გი იქ­ნე­ბა, თუ კერ­ძო კლი­ნი­კე­ბი და არა­სამ­თავ­რო­ბო და სა­თე­მო ორ­გა­ნი­ზა­ცი­ე­ბი სი­ტყვი­დან საქ­მე­ზე გა­დავ­ლენ და სა­ხელ­მწი­ფო სტრუქ­ტუ­რებ­თან ერ­თად ხელს შე­უ­წყო­ბენ აივ/შიდსის პრე­ვენ­ცი­ულ ღო­ნის­ძი­ე­ბებს, მათ შო­რის მიგ­რან­ტებ­თან, კერ­ძოდ: გაზ­რდი­ან აივ/შიდსზე სკრი­ნინგს, შე­ი­მუ­შა­ვე­ბენ და გა­ავ­რცე­ლე­ბენ (მათ შო­რის მიგ­რან­ტებ­ში) ვი­ზუ­ა­ლურ, აუ­დიო და ბეჭ­დურ მა­სა­ლას აივ/შიდსის პრე­ვენ­ცი­ის სა­კი­თხებ­ზე და იმუ­შა­ვე­ბენ მიგ­რა­ცი­ას­თან და­კავ­ში­რე­ბუ­ლი რის­კე­ბის ცნო­ბი­ე­რე­ბის ამაღ­ლე­ბა­ზე“,- აცხა­დებს თენ­გიზ ცერ­ცვა­ძე.