"ზრდასრულ ადამიანებთან ერთად ფორთხვით მოძრაობენ მოზარდები... ამას ეკლესიასთან საერთო არაფერი აქვს" - პეტრე კოლხი ლომისობიდან გავრცელებულ ვიდეოსა და მსხვერპლშეწირვის ტრადიციაზე
დღეს მართლმადიდებლური ეკლესია ლომისობას აღნიშნავს. ლომისობა მოძრავი დღესასწაულია. აღდგომიდან მე-7 კვირას არაგვისა და ქსნის ხეობაში აღინიშნება. მისი სახელობის სალოცავებიდან ერთი ქსნისა და არაგვის წყალგამყოფ ქედზეა, ხოლო მეორე – სოფელ მლეთაში. ამ დღეს მლეთაში მლოცველები იკრიბებიან. ლეგენდის მიხედვით, ლომისა გზოვანის წმიდა გიორგია, რომელსაც ხორასნიდან 7 ათასი ტყვე დაუხსნია და ხარის რქებზე დაბრძანებული დამკვიდრებულა მლეთის მთაზე. მას ევედრებოდნენ შვილიერებას, თვალის სინათლეს, მიწისა და საქონლის ნაყოფიერებას...
- ლომისობის დღესასწაული წინაქრისტიანულ პერიოდს მიეკუთვნება და ამიტომაც მიმდინარეობს წარმართული დღესასწაულის ელემენტებით. ამ დღეს ერთი ყველაზე მძიმე რიტუალი აღესრულება - სისხლიანი მსხვერპლშეწირვა, როცა მთიულები ლომისას ცხვარ-ძროხას სწირავენ.
სოციალურ ქსელში ვრცელდება ლომისობის დღესასწაულზე გადაღებული ვიდეო, რომელმაც საზოგადოების ნაწილის აღშფოთებაც კი გამოიწვია. კადრებში ჩანს, რომ რამდენიმე ახალგაზრდა, ასევე მცირეწლოვანი ბავშვები მიწაზე წვებიან, მათ კი დოლ-გარმონის მუსიკის ფონზე ზემოდან ჯვრიანი და ხატიანი ადამიანები უვლიან.
ვიდეოს გავრცელების შემდეგ მამა პეტრე კოლხს დავუკავშირდით. სასულიერო პირმა ჩვენთან საუბარში აღნიშნა, რომ ვიდეოს ნახვა ბოლომდე ვერ შეძლო, რადგან ბოლო დროს ლომისობის დღესასწაული სასაკლაოდ აქციეს და მას არაფერი აქვს საერთო მართმადიდებლობასთან.
მამა პეტრე:
- პირველ რიგში, ლომისობის დღესასწაულს მივულოცავ მთელ საქართველოს. შემაშფოთებელია ჩემთვის ეს ფაქტი, მსგავსი ტიპის ვიდეო, რომელიც საეკლესიო რიტუალთან არის დაკავშირებული, ცხოვრებაში პირველად ვნახე. აქამდე არ მინახავს, არც გავრცელებულა და ჩემი კომენტარი ამ ვიდეოს არ ეხება. ეს ვიდეო არის შედეგი იმ დეგრადირებული და დამახინჯებული სულიერი მდგომარეობის, რაც ხდება ჩვენს ქვეყანაში.
ლომისობის დღესასწაულს ამ ბოლო დროს, თითქოს არც გააჩნია კავშირი მართლმადიდებლობასთან. სასაკლაოდ აქციეს მთის ტრადიციები და ღირებულებები. ლომისის წმინდა გიორგის ტაძართან სისხლის მდინარეები დგას. ვერ გავიგეთ, რომ ღმერთს არაფერში არ სჭირდება და ის არასოდეს დააგემოვნებს მოხარშული ცხვრის ხორცს. ტყუილად ნუ ვაბრალებთ ღმერთს, რომ მას ვწირავთ მსხვერპლს. ღმერთმა საკუთარი თავი კაცობრიობისთვის თვითონ გაწირა, ამაზე უფრო დიდი მსხვერპლი არ არსებობს.
- ვიდეო თუ ნახეთ მამაო, რომელიც სოციალურ ქსელში ვრცელდება?
- 2023 წელსაც ვერაფრით გამოვაღწიეთ ძველი აღთქმიდან, სიბნელიდან და ფსკერიდან, ვერ გადავინაცვლეთ ახალ აღთქმაში. ის რაც ხდება ლომისობის გარშემო, ეს არის ერის უდიდესი ტრაგედია, დეგრადირება, ჩემთვის რაც ყველაზე მტკივნეულია, გამოგიტყდებით და ამ ვიდეოს ბოლომდე არ ვუყურე პროტესტის ნიშნად, არც მინდა ბოლომდე ვნახო. აქ ზრდასრულ ადამიანებთან ერთად, ფორთხვით მოძრაობენ მოზარდები. ამ ბავშვების სულიერ მდგომარეობას, ჩანასახშივე ამახინჯებენ. უკვე ასწავლიან, რომ ეს მახინჯი წარმონაქმნი, რომელსაც მართლმადიდებლობასთან საერთო არაფერი გააჩნია, თითქოს რელიგიის ნაწილია. ყველამ ერთად უნდა ვთქვათ, ვიყვიროთ, რომ ეს არ არის რელიგია. ეს არის დამახინჯებული სახალხო ტრადიცია, რიტუალი, რომელსაც საეკლესიო გამოცდილებასთან არაფერი აქვს საერთო.
ჩვენ რომ არასწორი სულიერი ცხოვრებით ვცხოვრობთ, ყოველდღე ერთმანეთს არ ვინდობთ, დანას ვუყრით, სიცოცხლეს ვუსწრაფებთ. თითქოს მორწმუნეები ვართ და რელიგიას ისე ვირგებთ, როგორც გვაწყობს. კიდევ უფრო დიდი განსაცდელები რომ არ დაგვატყდეს თავს, გონს მოვეგოთ. არა იმიტომ, რომ ღმერთს ადამიანები განწირული ჰყავს და სჯის, არამედ ჩვენი არასწორი ცხოვრებით, რელიგიის არასწორი მიდგომებით, თავად ვისჯით საკუთარ თავს. ვიღაცამ ეს აუცილებლად უნდა თქვას, მაგრამ ვინ იტყვის ამას, როდესაც ძალიან ბევრი ადამიანი ლომისობის დღესასწაულზე ხელებს ითბობს, მთელი წლის მანძილზე შეიძლება აგროვებდეს კიდეც იქ შემოსულ თანხას და ცხვარსაც. ეს არ არის სულიერება, ეს არის ფსიქიკურად აშლილი მდგომარეობა.
მე იმას კი არ ვამბობ, რომ ლომისობა არ აღვნიშნოთ, არამედ აღვნიშნოთ ეკლესიურად, წირვით, ლოცვით, აღსარებით, სინანულითა და ზიარებით. არ არის აუცილებელი, რომ სისხლის მდინარეები დავაყენოთ, მუცელი ამოვიყოროთ და მერე ერთმანეთს ქვები დავუშინოთ. ამაზე ყველა მედია უნდა წერდეს, აქედან იწყება ადამიანის სულიერი დაცემა. რელიგიური დამახინჯებული ფონის შედეგი არის ადამიანის დაცემა.
- მსხვერპლშეწირვა რამდენად დასაშვებად მიგაჩნიათ, თუნდაც სხვა დღესასწაულებზე?
- ქრისტე ამბობს, წყალობა მნებავს და არა მსხვერპლი. მე ნუ დამიჯერებენ, სახარება გადაშალონ, ოღონდ თხა და გიგოსავით უკუღმა ნუ წაიკითხავენ. ღმერთი გვეუბნება, გული წმინდა დაბადე ჩემსა და ღმერთო და სული წრფელი განმიახლე გვამსა ჩემსა. ამაზე დიდი მსხვერპლშეწირვა არ არსებობს, როდესაც ღმერთს წირავ გული წმინდა და სული წრფელს. ნუ დავამახინჯეთ რელიგია, ძველ აღთქმაშიც არ ვართ, მგონი ქვის ხანაში ვართ. პალეოლითის ეპოქას განიცდის ქართული ერის სულიერი მდგომარეობა. არ მომერიდება რომ ვთქვა, რომ ამაში ლომის წილი ეკლესიას მიუძღვის, ძველ აღთქმაში ჩარჩენილ სასულიერო პირებს, რომლებიც ადამიანებს მარიონეტებად აქცევენ. ვინც უფრო დიდი წონის ცხვარს შესწირავს ლომისის წმინდა გიორგის, თითქოს ის უფრო დიდი მორწმუნეა.
- ხშირად გაბრალებენ, რომ თქვენ თანამედროვე შეხედულებები გაქვთ.
- ჩემი შეხედულებები თავიდან ბოლომდე მართმადიდებლურია, ახალაღთქმისეული, ქრისტეს მოძღვრებაზე დაფუძნებული. დიახ, ჩემი შეხედულებები ყოველთვის თანამედროვე იქნება, რადგან ქრისტე ყველაზე თანამედროვეა. ქრისტემ მისი შობით, მისი ჯვარცმით, კარი მიუხურა ძველ აღთქმას და ახალ აღთქმაში გადმოგვასახლა. ვისაც უნდა ამ სიბნელეში ყოფნა და ტალახში ამოგანგლულმა იფორთხოს და ამას რელიგია უწოდოს, დარჩეს ფსკერზე, მაგრამ მომავალ თაობას ნუ დავამახინჯებთ, მათი სული ფაქიზია. საერთოდ არ მადარდებს რა წარმოდგენა აქვთ ჩემზე, იმიტომ რომ ეს ადამიანები არაფერს წარმოადგენენ. ჩემი შვილების თაობას, ვისთანაც ხმა მიმიწვდება ყოველდღიური მოძღვრებით, სწავლებით, ყველას ეცოდინება, რომ ლომისობის დღესასწაული მასკარადს დაამსგავსეს ადამიანებმა.
ჩვენ თითს ვიშვერთ ამერიკისა და ევროპისკენ, თითქოს გაგვრყვნეს მათ. ამაზე დიდი გარყვნილება რა შეიძლება იყოს, დამახინჯებულ რელიგიას რომ ქრისტეს მივაწერთ და ქრისტიანობას ვუწოდებთ. სანამ მართლა ჩვენზე ღვთის რისხვა მოიწევა, დავფიქრდეთ, საერთოდ ხომ არ ავცდით ქრისტეს გზას, რასაც ჩვენ მართმადიდებლობას ვუწოდებთ, ცოტა წარმართობა ხომ არ არის.