"ჩემს მეუღლეს ბებია და ბაბუა ეზოში დაუხვრიტეს... სოხუმში სახლი და აგარაკი დატოვა" - რა პირობა მისცა დათო ევგენიძემ მეუღლეს და როგორია მოგონებები აფხაზეთზე?
"გთხოვთ, ჩვენს რუკას გულით თვალი გადავავლოთ - აქ რას ხედავთ - აფხაზეთს და სამაჩაბლოს", "წმინდა ნინოს ვაზის ჯვარით გვფარავს ღმერთი, დაბრუნდება სამაჩაბლო აფხაზეთი", "რაც დრო გადის, შეგრძნება მაქვს, მკვეთრზე მკვეთრი - დაბრუნდება სამაჩაბლო აფხაზეთი", "ათასობით ტკივილიდან, გულთან მიმაქვს მხოლოდ ერთი - დაბრუნდება სამაჩაბლო აფხაზეთი" - ეს მუსიკოს დავით ევგენიძის სტატუსებია.
5 თვეა, "ფეისბუქის" პირად გვერდზე სამაჩაბლო-აფხაზეთის თემაზე ასეთ ოპტიმისტურ სტრიქონებს ყოველდღე წერს. რას ემსახურება მისი ეს გარითმული ფრაზები, რა დამოკიდებულება აქვს მუსიკოსს ამ თემის მიმართ, რა აძლევს ასეთი ოპტიმიზმის საფუძველს და რას დაჰპირდა მეუღლეს, ამაზე დათო ევგენიძე გულახდილად გვესაუბრა.
თუმცა მანამდე მნიშვნელოვანია, რომ მან 4 დღის წინ კორონავირუსი დაამარცხა და საუბარიც სწორედ პანდემიის თემით დავიწყეთ.
- მსოფლიო ამხელა გამოწვევის წინაშეა - კორონავირუსს ებრძვის. რა უნდა ქნას მუსიკამ და მუსიკოსმა - შემოქმედებითი პაუზაა ამ დროს საჭირო, თუ როგორი უნდა იყოს მისი სათქმელი?
- მუსიკა არის ერთგვარი თერაპია და არ არსებობს დრო, როდესაც ის აქტუალური არ არის... ადამიანისთვის არის სამი უმთავრესი კონტაქტი - კონტაქტი უფალთან, კონტაქტი ბუნებასთან და კონტაქტი ადამიანთან... პანდემიამდე ადამიანებს შორის ურთიერთობა ვირტუალური სამყაროს ჩანაცვლებით ხდებოდა (ვირტუალურმა სამყარომ სამწუხაროდ, სამივე ჩაანაცვლა). ცხოვრება მობილურ ტელეფონებში გადავიდა. პანდემიამ ეს კიდევ გაამძაფრა, ადამიანებს შორის კონტაქტი გართულდა, ამიტომ მგონია, რომ ამ პერიოდის პლუსიც ის არის, - დაგვანახა, რომ ადამიანურ ურთიერთობაზე დიდი რამ არ არსებობს. ასე რომ, კარგი გაკვეთილი ყველაფრისგან უნდა აიღო.
- თქვენს მუსიკაში აისახა ეს გლობალური პრობლემა?
- რა თქმა უნდა, როგორ შეიძლება სამყაროსეული მოვლენა არ შეეხოს მუსიკას?!
- თვალ-ყურს ვადევნებ თქვენს "ფეისბუქ" სტატუსებს, ყოველდღიურად წერთ სტრიქონებს, რომელშიც მუდმივად არის ფრაზა - "დაბრუნდება აფხაზეთი-სამაჩაბლო"...
- ქვეყანაში ნომერ პირველ ადგილას უნდა იდგეს საქართველოს ერთიანობის აღდგენა, დაკარგული ტერიტორიების დაბრუნება. სანამ ის თაობები ცოცხლები ვართ, ვინც იქ ნამყოფი ვართ და ის სიმძაფრე, სიყვარული, იმ ადგილების მონატრება გვაქვს, ტერიტორია ამ დროს უნდა დაბრუნდეს. ჩვენი შვილები, ვინც იქ ნამყოფი არ არის, არ აქვთ ეს სიმძაფრე, მიუხედავად იმისა, რომ იციან, ჩვენც ვუყვებით, მაინც ძნელია, ამის ისევე განცდა, როგორც ჩვენ შეგვიძლია. როდესაც წლების წინ, საბჭოთა კავშირის დროს, აფხაზეთში ჩავდიოდით ე.წ. „სოჩაში,“ რომელიც ერთ დროს საქართველო იყო, ჩვენც არ გვქონდა ისეთი სიმძაფრე და ტკივილი, რადგანაც ქართულ სოჭში არ ვიყავით ნამყოფი. არ მინდა, რომ იგივე მოხდეს. ამიტომ ამ პოლიტიკური დაპირისპირებით, აქცენტების გადალაგებით, მთავარი ქვეყნის საკითხი - ქვეყნის ტერიტორიული მთლიანობის აღდგენა - მივიწყებულია, რაც ჩემთვის უმნიშვნელოვანესია.
- თქვენი სტატუსის ოპტიმიზმს შეიცავს, ის მტკიცებითი ფორმით არის მუდმივად მოწოდებული, რომ დაკარგული ტერიტორიები აუცილებლად დაბრუნდება...
- გჯეროდეს და აგისრულდება!
- როდის?
- რაც მეტი ადამიანი ჩაერთვება ამ საქმეში, მნიშვნელობა არ აქვს, რა ფორმით, რაც უფრო საერთო სატკივარი გახდება ეს, მით მალე დაბრუნდება!
- თქვენს მეხსიერებაში როგორ არის აღბეჭდილი აფხაზეთი და იქ გატარებული პერიოდი... როგორ ცოცხლდება ის ეპიზოდებად?
- ჩემს მეხსიერებაში აფხაზეთი არის სამოთხე, რომელსაც ჩემი ქვეყანა, საქართველო მჩუქნიდა და შემეძლო, სამოთხეში ვყოფილიყავი... ბიჭვინთა, ლიძავა, გაგრა, სოხუმი, გულრიფში - ყველგან დავდიოდი და ყველგან სამოთხე იყო...
- მძაფრი ემოციები ხშირად სიზმარში სტუმრობს ადამიანს - სიზმარში თუ ყოფილხართ აფხაზეთში?
- კონკრეტული სიზმრის რა გითხრათ? სიზმარი ისეთია, შეიძლება, გახსოვდეს და შეიძლება - არა. მთავარია, რომ ჩემს ქვეცნობიერში და ცნობიერში სულ ცოცხლობს და არასდროს მავიწყდება. ჯერ ერთი, აფხაზეთისთვის ბრძოლას ჩემი ბევრი მეგობრის სიცოცხლე შეეწირა. როცა ბევრი ადამიანია დაღუპული, არ შეიძლება, ეს დაივიწყო. არ შეიძლება ისე მოხდეს, რომ ამდენი ადამიანის ძალისხმევა, თავგანწირვა ფუჭი აღმოჩნდეს...
- ბოლო დღეებში აფხაზეთიდან იძულებით გადაადგილებულ პირთა ცხოვრებაში დრამატული სიტუაციები განვითარდა. ემოციურად რას განიცდით, როდესაც ამბები ასეთ დრამატულ ფორმას იძენს?
- მცირერიცხოვანი ხალხი ვართ, არ ვართ ასობით და ათობით მილიონი. ამიტომ თითოეული ადამიანის მდგომარეობა მტკივნეულად აღიქმება... ასევე მტკივა მილიონი აქედან წასული ემიგრანტის ბედი. არ გვაქვს იმის ფუფუნება, რომ ქვეყნიდან ამდენი ადამიანი წავიდეს. ისინი ჩანაცვლდებიან უცხოელებით და შემოსული ხალხით, ეს არ იქნება ქვეყნის ჯარით ექსპანსია, მაგრამ იქნება ბიზნესით და თანხით. ჩვენ თვითონ უნდა მივხედოთ ჩვენს მიწას. უფლის ნებით და ღვთისმშობლის შეწევნით, მისი ხვედრი ქვეყანა ვართ, ეს უნდა შევძლოთ. ისეთი მიწაა, სადაც ყველა ქართველმა ბედნიერად უნდა იცხოვროს. უპირველესად ეს ყველა ქართველის მოვალეობაა და არა მხოლოდ პოლიტიკოსების.
- უცხოეთში ცხოვრება, ემიგრაცია ახსენეთ... იმ რანგის მუსიკოსი, ხელოვანი ხართ, რომ მსოფლიოს ნებისმიერ წერტილში შეძლებდით კიდევ მეტი წარმატების მიღწევას, მაგრამ აქ ხართ...
- მე გავაუქმე ხელშეკრულებები, ყველაფერი, რაც მქონდა საფრანგეთში, ამერიკაში, რუსეთში. თუკი რამე პრიზი არსებობს, ყველაფერი აღებული მაქვს... 8 აგვისტოს მერე საქართველოში ჩამოვედი, ჩემთვის ჩემი ქვეყანა დედასავითაა, როგორც მას ვერავინ შეგიცვლის, ასევე სამშობლოს.
- რუსეთი გასაგებია, ევროპასა და ამერიკაზე რატომ თქვით უარი?
- მგონია, რომ დღეს ჩემს ქვეყანას უფრო ვჭირდები, ვიდრე ვთქვათ, ჩემს კარიერას სჭირდება ჩემი იქ ყოფნა. კარიერა არის წარმავალი რამ. უცხოეთში ცხოვრება სხვა რამ არის.
- როგორც ვიცი, თქვენი მეუღლე აფხაზეთიდანაა...
- სოხუმიდან არის... როდესაც ცოლად მომყავდა, დავპირდი, რომ აფხაზეთში დავაბრუნებ... მან იქ ბევრი რამ დატოვა, სახლი, აგარაკი, საოცარი მოგონებები, ბებია და ბაბუა ეზოში დაუხვრიტეს, რომლებიც იქ დაიკრძალნენ. დღეს მისი კლასელები, ვინც იქ ცხოვრობენ, ეკონტაქტებიან, მაგრამ იქ ჩასვლა მოგეხსენებათ, ურთულესი რამ არის... მეც მაქვს კონტაქტები ჩემი ბავშვობის მეგობრებთან, რომლებიც აფხაზები არიან. ერთად ვსწავლობდით მოსკოვში, ისინი უნივერსიტეტში, მე - კონსერვატორიაში. ეს „ხიდები“ სულ უნდა გადაიგოს, ხელის ჩაქნევა დამღუპველია!
- თქვენს სტატუსებს რა გამოხმაურება აქვს მეგობრებში და თუნდაც უცნობებში?
- მეხუთე თვეა, რაც დავიწყე და დღე არ გადის, რომ ამ თემაზე სტატუსი არ დავწერო. თავიდან რომანტიკული შეგრძნებები იყო, ახლა ვატყობ, მე რომ გამომრჩეს, სხვები მახსენებენ. აუცილებლობად გადაიქცა... ამ თემაზე ლექსიც ხშირად მეწერება, პოეზია ხომ იმის სარკეა, რაც შიგნით გაქვს...
- ე.ი. აფხაზეთი და სამაჩაბლო დაბრუნდება და მეუღლეს დააბრუნებთ აფხაზეთში?
- აუცილებლად. როდესაც კაცი თავის საყვარელ ქალს სიტყვას აძლევს, ის უნდა შეასრულოს. სამაჩაბლო და აფხაზეთი დაკარგული ტერიტორიაა, ორივე საქართველოა. სამაჩაბლო ქართლია, შუაგულია საქართველოსი. ორივე მიყვარს, ეს არის ქართლის მიწა. გორის გზაზე რომ მიდიხარ, მავთულხლართები ცხვირწინ გაქვს და როგორ შეიძლება ამას გულგრილად შეხედო?! დიდი ტკივილია... მინდა, ჩემს ქვეყანას ვუსურვო, რომ საქართველოში პოლიტიკოსები აღარ იყვნენ ვარსკვლავები, საქმე აკეთონ და ვარსკვლავები ისევ შემოქმედი ადამიანები იყვნენ. დაპირისპირება დასრულდეს. ყველანი ვემსახუროთ საქართველოს!
- ისე, პოლიტიკოსად ვერასდროს, ვერც ერთ ეტაპზე ვერ წარმოგიდგენთ...
- ჩემი პოლიტიკაა ჩემი ქვეყნის სიყვარული... პოლიტიკოსები მნიშვნელოვან ხალხია, რომლებიც ქმნიან საქართველოს ისტორიას. ღმერთმა გვიმრავლოს ქვეყნის მოყვარული პოლიტიკოსები. მგონია, ყოველი შემოქმედი ადამიანი პოლიტიკის ნაწილია, ვინც თავის ქვეყნის სიყვარულით დადის თავის ქვეყანაში.