ავტორი:

"ორ წელზე მეტია, საქართველოში არ ვყოფილვარ, სამწუხაროდ, ცხოვრებამ ისე მოიტანა, რომ შვილიშვილებისთვის "საგარეო ბებია“ ვარ" - ახალი წელი სამშობლოში დროებით დაბრუნებულ ქეთი მითაიშვილთან ერთად

"ორ წელზე მეტია, საქართველოში არ ვყოფილვარ, სამწუხაროდ, ცხოვრებამ ისე მოიტანა, რომ შვილიშვილებისთვის "საგარეო ბებია“ ვარ" - ახალი წელი სამშობლოში დროებით დაბრუნებულ ქეთი მითაიშვილთან ერთად

საოცარი ადამიანია, ყოველთვის ახერხებს, რომ მის გარშემო ბევრი ადამიანი გაახაროს, ყველას დადებითი მუხტი გადასდოს და თუნდაც თავის ბინაში საახალწლო დღესასწაული მოუწყოს, აი, ისეთი, რაც უკვე მერამდენე ახალი წელია, მის სახლში მხვდება და სანტა კლაუსის სოფელს მაგონებს. ეს რომ გააკეთო, განსაკუთრებით უნდა გიყვარდეს ყველა და ყველაფერი და, ალბათ, ბავშვივით უნდა გჯეროდეს ახალი წლის ჯადოსნურობის.

ამ სილამაზის შემოქმედი - წლევანდელი იუბილარის - საქართველოს ტელევიზიის პირველი არხის სახე და დიდი ხნის განმავლობაში მისი დიქტორი და გადაცემების წამყვანი ქეთი მითაიშვილია, რომელიც წლებია, ამერიკაში ცხოვრობს და შეძლებისდაგვარად, შიგადაშიგ ახერხებს საქართველოში ჩამოსვლას. ამჯერად, ცოტათი დაუგვიანდა, თუმცა, საახალწლო ტრადიცია არ დაარღვია და სწორედ ამ პერიოდში გვესტუმრა. მასთან შინ მისულს, კიდევ უფრო ლამაზი და ჯადოსნური საახალწლო დღესასწაული დამხვდა. გულწრფელად მიკვირს, როგორ ახერხებს ქეთი ამ თვალისმომჭრელი სილამაზის შექმნას.

ქეთი მითაიშვილი:

- ვახერხებ კი? ხანდახან ვფიქრობ, ეს ყველაფერი ბუტაფორიაა, რადგან, საბოლოო ჯამში, მაინც ასე გამოდის, ძირითადი ფასეულობა ხომ მაინც სხვაა, მაგრამ... ამასაც, ხომ თავისი დატვირთვა აქვს - სილამაზეა, ესთეტიკაა! გამოგიტყდები და, წელს იყო პირველი შემთხვევა, როდესაც მიძნელდებოდა ამის გაკეთება. ფიზიკურად ვერ ვიყავი კარგად და რომ დავიწყე ყველაფრის გამოლაგება, ვინანე, მაგრამ... უკვე გვიანი იყო. მერე ამას დავუპირისპირე, - ღმერთო, ჩემი შვილიშვილების გარდა, კიდევ რამდენი ბავშვი გაიხარებს ამის ნახვით-მეთქი. ბავშვები კი არა, დიდები ვხარობთ. თუნდაც შენ, რამდენ ფოტოსესიას აწყობ ხოლმე. რამდენ ახლობელს ვუთხარი, მოიყვანეთ ბავშვები და გადაუღეთ ფოტოები-მეთქი.

ბევრი რამ, რასაც ხედავ, ე.წ. გარესეილზე მაქვს შეძენილი - ოჯახები სახოვრებელს რომ იცვლიან ან ვიღაც გარდაიცვლება, ყველაფერს გაცილებით იაფად ჰყიდიან ხოლმე. მაგალითად, ეს პატარა, ლამაზი ნაძვის ხე კაპიკებში ვიყიდე, ასე, 70-80 წლის იქნება. მერე უცებ ცრემლი მომადგა, ჩავფიქრდი, ვთქვათ, მე ვიღაცის ოჯახიდან მერგო და ოკეანის გადაღმიდან ჩემს ოჯახში მოხვდა, ცას ხომ არ გამოვეკერები და, ჩემს შემდეგ, ნეტავ, ვისთან მოხვდება-მეთქი? რაღაც მომენტში გულიც ჩამეწურა... მაღალფარდოვან სიტყვებად ნუ ჩამითვლის ვინმე, მაგრამ... ეს ყველაფერი ღირებულია მაშინ, როდესაც იცი, რომ შენი ქვეყანაც დამშვიდებულია. თითქოს, ამისიც გერიდება, ადამიანებს შიათ, სწყურიათ და შენ კიდევ ასეთ რამეს აწყობ, მაგრამ... ბავშვებს, ჩემს შვილიშვილებს ამას ხომ ვერ ავუხსნი? ომის დროს თეატრალური წარმოდგენებიც კი არ გაუჩერებიათ, ადამიანებისთვის სტიმული რომ მიეცათ, ესთეტიკური სიამოვნებაც ხომ აუცილებელია, სულს სჭირდება!

- რაღაც მომენტში ეს, ხომ, ნიღაბიც არის?

- რასაკვირველია. ხანდახან ვხუმრობ ხოლმე: ეს ბუტაფორიები ჩემს ცხოვრებას ჰგავს, მთელი ჩემი ცხოვრებაც დეკორაციაა-მეთქი. შეიძლება, ეს რაღაცისგან თავდაცვაცაა, მაგრამ, იცი, რა? ხანდახან ჯობია, ადამიანმა ნიღაბი აიფარო და ეს დეკორაცია გქონდეს, ვიდრე სულ მოთქვამდე და გოდებდე. შენი ტკივილისა და სევდის გასაზიარებლად არსებობს უახლოესი მეგობრების წრე, სადაც ტკივილს იტყვი და დაიცლები. ჩემი სახალხო წუწუნით სხვა რატომ უნდა დავტანჯო? შეიძლება სხვასთან შედარებით რაღაცით უკეთ ვარ ან უკეთ ვჩანვარ, მაგრამ... ყველაფერი რაღაცის ხარჯზე ხდება. ყოველთვის ვცდილობ, ვიყო იმაზე უკეთესი ადამიანი, ვიდრე ვარ. რამდენად გამომდის, არ ვიცი, თუმცა რომ ვხედავ, ბევრს ვახარებ, ალბათ, ძალაც მემატება. ღმერთმა ქნას, რომ ფიზიკურად და სულიერად დიდხანს შევძლო ეს.

დაახლოებით, ორწელიწად-ნახევარია, რაც საქართველოში არ ვყოფილვარ - პანდემიას ჩემი ხანგრძლივი ავადმყოფობაც დაემთხვა და ამან დამაბრკოლა. საბედნიეროდ, ავადმყოფობამ ჩაიარა და ჩამოვედი კიდეც. ერთ თვეზე მეტია, აქ ვარ, თუმცა სამსახურის გამო მალე ისევ მიწევს ამერიკაში გამგზავრება.

- კარგია, რომ ტრადიციას არ უღალატე და მაინც საახალწლო პერიოდს დაამთხვიე ჩამოსვლა.

- როგორც შენ არ უღალატე ტრადიციას და საახალწლოდ მესტუმრე. ახლახან ჩვენი 5 წლის წინანდელი საახალწლო შეხვედრის ფოტოებს ვათვალიერებდი და ნოსტალგია მომეძალა. ზოგადად, ცოტათი სევდის მომგვრელიცაა ეს პერიოდი ყველასთვის და ყველაფრისთვის, ალბათ იმიტომ, რომ პანდემიამ ძალიან ბევრი ადამიანი დაგვაკარგვინა, თუნდაც - ჩემი კოლეგებიდან. სოციალურ ქსელების აქტიური მომხმარებელი არ ვარ და თემურ ჩხიკვაძის გარდაცვალება არც გამიგია. ჩემს აქ ყოფნას კი დაემთხვა ჩემი მალხაზ გელაშვილის გარდაცვალება. ისეთი ტკივილია ეს და იმდენად სევდის მომგვრელი, რომ თითქოს სიხარულისა და ხალისის შეგრძნება დავკარგეთ.

თითოეულ ადამიანს საკუთარი ნაჭუჭი გვაქვს - ზოგი ჩაკეტილი ვართ, ზოგი გახსნილი, ზოგიც - ზედმეტად გახსნილი, ზოგიც - აგრესიული... ეს უკანასკნელი განსაკუთრებით მძიმეა. ხანდახან ვფიქრობ, რა ბედნიერებაა, რომ იმ პერიოდში, როცა საქართველოში ვცხოვრობდი და ტელევიზიის დიქტორი ვიყავი, სოციალური ქსელები არ იყო. ალბათ, გულის შეტევა მექნებოდა, იმდენ აგრესიას, იმდენ ღვარძლს ბოღმას ვხედავ, რომ... ფაქტობრივად, ყველაფერი აგებული არის "ლაიქებსა“ და "დისლაიქებზე“. ამას რომ მივაქციე ყურადღება, ისე გავღიზიანდი, რომ... წარმოიდგინეთ, ადამიანი გარდაიცვლება და ვიღაც რომ დაწერს, ნათელი დაადგესო ან გაბედნიერდება ვიღაც და ულოცავენ, გამრავლებას უსურვებენ, ორივე შემთხვევაში გამოჩნდებიან ისეთები, ვინც იმდენ საშინელებას დაწერენ, გული გაგიჩერდება. თუნდაც ცუდს ფიქრობდე, ხომ შეიძლება, სულ არაფერი დაწერო?! ამიტომ მგვრის ამგვარი დამოკიდებულებები სევდას. ყოველთვის გამოუსწორებელ ოპტიმისტად მიმაჩნდა თავი და ახლა თითქოს ძალიან მიწიერი გავხდი, ალბათ, ჩემი შინაგანი მდგომარეობის ბრალიცაა.

ქეთი ცოტნესთან ერთად

- ამერიკიდან დანახული საქართველო როგორია შენთვის, მით უფრო, ამ ბოლოს ძალიან რომ გაგიხანგრძლივდა იქ ყოფნა?

- რა უნდა დავინახო, როდესაც იქაც და აქაც ერთი მთლიანობით ვცხოვრობ, რასაც უპირველესად, ჩემი მიწა-წყალი, ჩემი ოჯახი, ჩემი ხალხი და ჩემი სამეგობრო ჰქვია. ჩემთვის საქართველო ყველაფერთან და ყველასთან არის შესისხლხორცებული და ამიტომ დიდად არც არაფერი შეცვლილა. ყოფა-ცხოვრება შეიცვალა, მაგრამ ისიც ვთქვათ, რომ დადებითი და უარყოფითი ყოველთვის იყო და არის. შეიძლება ახლა ყველაფერი განსაკუთრებით გამძაფრებულია, ყველა ასპექტში, მაგრამ ჩემთვის იმიტომ არ შეცვლილა, რომ ჩემ გარშემო მყოფი ხალხი - თქვენ არ შეცვლილხართ. ყოველთვის ასე იყო და არის და ვიცი, რომ ყოველთვის იმ სითბოთი შევხვდებით ერთმანეთს, რაც გვქონდა. გასაგებია, რომ წლები გადის, ასაკი გვემატება, შეიძლება ჯანმრთელობას ძველებური აღარ გვაქვს, ვიღაცას მეტად გაუჭირდა, მაგრამ ჩვენი ურთიერთობები არ იცვლება. თორემ გარემო როგორ არ შეიცვალა. ადრე ვერც წარმოვიდგენდი, თბილისში სამათხოვროდ ხელგაწვდილ ბავშვებს თუ დავინახავდი... აბა, რა უნდა დავინახო იქიდან იმის გარდა, რომ გული მეწურება, მტკივა ამდენ დავიდარაბაში, არეულობაში, ერთმანეთის ლანძღვა-გინებაში, გაუტანლობაში... ცოტა მეტი ადამიანური სითბო და როგორც ერთ ლექსშია, ცოტა ნიჭი რომ მოგვცა ერთმანეთის გატანის...

- ახალი წელი ისედაც ჯადოსნურია... სატელევიზიო გადაცემა "ჯადოსნური ეკრანი“ გამახსენდა...

- ეს ის პერიოდია, როდესაც დილით გადაცემა ჩავწერე და საღამოს ვიმშობიარე - ტყუპი საბა და ცოტნე რომ დაიბადა.

- ვატყობ, შენ და შვილიშვილები ძალიან დამეგობრდით, ბავშვებიც ხშირად არიან შენთან. აშკარად ტკბილი ბებია ხარ, რადგან ბავშვებს ძალიან უხარიათ აქ ყოფნა და გატყობ, შენც კარგად გრძნობ მათთან თავს... ბავშვები სახელებსაც კი გარქმევენ... ალბათ, ყველაფერი იმ სამყაროდან მოდის, რასაც თავად უქმნი ამ პატარებს?

- სამწუხაროდ, ცხოვრებამ ისე მოიტანა, რომ მე მათთვის "საგარეო ბებია“ ვარ - დიდი ხნით და ხშირად ვერ ჩამოვდივარ. მატასი 5 წლის არის და მანამდე ორჯერ მყავდა ნანახი. და მაინც, ბებია-შვილიშვილების სამყარო მაინც სულ სხვაა - შენი შვილების პატარაობას ხედავ და უბრუნდები იმ ასაკს, შენი შვილების ანაფლეთს ხედავ და ეს ისეთი ემოციურია, რომ... მაგალითად, ცოტნეს ზუსტად მამასის - საბას მსგავსი ჯდომა და სიარული აქვს და ეს ჩემთვის ძალიან სასიამოვნო შეგრძნებაა. სამწუხაროა, რომ ეს ბავშვები ჩემი კალთის ქვეშ არ გაზრდილან, მაგრამ, ღვთის მადლით, ერთისთვის თუ წიწი ვარ, მეორესთვის, ციცინათელა და ეს ძალიან სასიამოვნოა. შენთვის კიდევ რა ვარ, ბები? (მატასის მიუბრუნდა).

მატასი და ცოტნე

მატასი ბებიას:

- ჭიამაიას ყვავილი, პუჭუნა, პუტკუნა, და წიწიკურა. მე ყველაფერი სახელი დაგარქვი.

ამ დროს მატასის ძმა, ქეთის ვაჟის, საბა მაჭავარიანის მეორე შვილი, მესამეკლასელი ცოტნეც შემოგვიერთდა:

- მე ქეთი ბებოს ორი სახელი დავარქვი - წიწი და ციცინათელა, და კიდევ - დროის შემაჩერებელი.

ქეთი:

- საოცარია, არ ვიცი, რატომ დამარქვეს ეს სახელები.

- ბავშვებო, შეგიძლიათ, ამიხსნათ, რატომ უნდა ერქვას ქეთი ბებოს ეს სახელები?

მატასი:

- მე ქეთი ბებო ძალიან მიყვარს, ჭკუას მასწავლის ხოლმე. იცი, სამოლეს აღარ ვამბობ და ვამბობ - სალომეს... და კიდევ, ასე ვამბობ: თუ შეიძლება წყალი დამისხით. ბებო, ნახე, "შეიძლებაც“ ვთქვი და "თ“-ც ვთქვი...

ქეთიმ მატასის მადლობა გადაუხადა და სახტად დამტოვა ამ პატარა, ლამაზი გოგოს პასუხმა, - დიდი გოგო გაიზარდეო. იქვე ცოტნემაც არ დაახანა: - იცი, მე კაი ადამიანები მომწონს და წიწი ბებო არის ძაან კაი ადამიანიო!

ქეთი:

- ვაიმე, გენაცვალეთ თქვენ, ორივეს. ამათაც თუ ჩაწერდი, ნამდვილად არ მეგონა. იცი, მატასიმ გამომიცხადა, მე მაჭავარიანი აღარ ვარ, მითაიშვილი გავხდი. შენ გოგო არ გყავს და მითაიშვილი არავინ არის, ამიტომ მე ვიქნები მითაიშვილი და ცოკუტა - ასე ეძახის თავის ძმას, ცოტნეს - იყოს მაჭავარიანიო (ქეთიმ ძალიან სცადა, ლაპარაკით თავისი ემოცია დაეფარა, მაგრამ აშკარად შევნიშნე, როგორ აუჩუყდა გული და აუცრემლდა თვალები. ვფიქრობ, მისი ახალი წელიც და საუკეთესო საახალწლო საჩუქარიც ბავშვების ეს გულწრფელი სიტყვები იყო - ი.ხ.)...

ამ ბავშვებს არაფერი აკლიათ, მეორე მხრიდან ბებიები არაფერს აკლებენ, მეც ვუკეთებ, რაც შემიძლია, მაგრამ მეც ხომ მინდოდა, მათთან ხშირი ურთიერთობით საკუთარი წვლილი შემეტანა მათ აღზრდაში... სამწუხაროდ, ამას ვერ ვახერხებ. მათ მომავალზე საუკეთესო ოცნებები მაქვს, მაგრამ რას გაითვალისწინებენ, რას - არა და როგორ აეწყობა მათი ცხოვრება, წინასწარ ვერავინ განვსაზღვრავთ, მაგრამ იმედია - ძალიან ბედიღბლიანად.

- ქეთი, გილოცავ ახალ 2022 წელს და ბედნიერ დღეებს გისურვებ, ისეთს, რასაც ნამდვილად იმსახურებ შენი სიკეთითა და ზღვა სიყვარულით. როგორ შეხვდი ახალ წელს და ახლა რომ იმ ჯადოსნურ ყუთში იჯდე, ტელეეკრანს რომ უწოდებდნენ ოდესღაც, როგორ მიულოცავ ახალ წელს შენს სამშობლოს - დღეს?

- ლამაზ სიზმრად რჩება ის ყველაფერი, რაც წარსულში იყო, თუნდაც ტელევიზიაში ყოფნის ლამაზი წლები. შეიძლება გასაკვირი იყოს, მაგრამ, მიუხედავად დიდი ოჯახისა, ამ ლამაზად მორთული სახლისა და მისი გარეგნული ეფექტებისა, ამდენმა დანაკარგმა, რაც პანდემიას მოჰყვა, ძალიან დიდი სევდა გააჩინა. ამიტომ წელს გადავწყვიტე, განსხვავებული ახალი წელი მქონოდა - დიდ ხმაურს გავერიდე და განმარტოებით, არაგვის პირას, 3 წლის წინ ჩემი უფროსი ვაჟის - გიორგისთვის შეძენილ პაწაწინა სახლში შევხვდი 2022-ს. მართალია, გიორგი, რომელიც ამერიკაში ცხოვრობს, მხოლოდ ვიდეოკადრებით იცნობს ამ სახლს, თუმცა უკვე ძალიან უყვარს და 2023-ში ერთად ვაპირებთ აქ ჩამოსვლას. გიორგის სახლი კი მეც ძალიან შემიყვარდა, იქაური სიმყუდროვე, იქაური მიწა, არაგვის ჩხრიალი ენერგიით მავსებს. ზოგადად, ჩემი შვილების სახით საკუთარი კვალი უკვე დავტოვე ამქვეყნად, მერე ისინი რას შექმნიან და რას დატოვებენ, არ ვიცი, მაგრამ ახლა, როდესაც აქ ვარ, ვცდილობ, იმ მიწას მივხედო, მივეფერო, იქაურობა გავალამაზო და ჩემეული კვალი დავტოვო.

რაც შეეხება მილოცვას, ყველაზე მეტად, მინდა, იმ ადამიანებს, რომლებსაც დღეს საერთოდ არ ეახალწლებათ, ვისაც ისე უჭირთ, რომ წამლის ფული არ აქვთ და ვიღაც ჰყავთ გადასარჩენი, ყოფის მოწესრიგება ვუსურვო, საქართველოში ყველა ოჯახს კი - ხორცის სიჯანმრთელე, სულიერი სიმშვიდე და მრავალჟამიერი არ მოჰკლებოდეს, დალოცვილი და ფეხბედნიერი ყოფილიყოს 2022 წელი ყველასთვის - იქ, სადაც იმედი არსებობს, ადამიანიც ცოცხლობს!

ავტორი: ირმა ხარშილაძე