რამ­დე­ნი­მე დღის წინ სა­რეკ­ლა­მო სტა­ტი­ის მო­სამ­ზა­დებ­ლად გა­მაგ­ზავ­ნეს ერთ-ერთ კლი­ნი­კა­ში. გან­ყო­ფი­ლე­ბის ხელ­მძღვა­ნე­ლი მე­სა­უბ­რე­ბო­და, კლი­ნი­კის მიღ­წე­ვებ­სა და შე­საძ­ლებ­ლო­ბებ­ზე. ნი­ღაბ­ში მხო­ლოდ თვა­ლე­ბი უჩან­და, რო­მე­ლიც დრო­დად­რო უწყლი­ან­დე­ბო­და, ხმა კი ებ­ზა­რე­ბო­და... დამ­შვი­დო­ბე­ბი­სას, მო­მი­ბო­დი­შა, პან­დე­მი­ის და­წყე­ბის პირ­ვე­ლი დღი­დან მო­ყო­ლე­ბუ­ლი დატ­ვირ­თულ რე­ჟიმ­ში ვმუ­შა­ობ და ვხვდე­ბი, რომ აღარ შე­მიძ­ლია, ფი­ზი­კურ დაღ­ლას რო­გორ­მე მო­ვე­რე­ვი, ფსი­ქო­ლო­გი­უ­რად ვე­ღარ ვუძ­ლე­ბო. ალ­ბათ, არ გა­გიკ­ვირ­დე­ბათ, თუ გე­ტყვით, რომ ჩვე­ნი სა­უბ­რის შემ­დეგ სტა­ტია, არ­ცთუ სა­რეკ­ლა­მო პა­თო­სის გა­მო­ვი­და და ხელ­მე­ო­რედ მო­მიხ­და იგი­ვე კლი­ნი­კა­ში წას­ვლა. მო­ვი­კი­თხე ჩემი რეს­პონ­დენ­ტი და შე­ვი­ტყვე, რომ გან­ცხა­დე­ბა და­უ­წე­რია და სამ­სა­ხუ­რი­დან წა­სუ­ლა...

ქვე­ყა­ნა­ში ეპი­დე­მი­ო­ლო­გი­უ­რი სუ­რა­თი კვლავ მძი­მეა, აც­რის მაჩ­ვე­ნე­ბე­ლი კვლავ და­ბა­ლი, ექი­მე­ბი გა­დაღ­ლი­ლი, რე­კო­მენ­და­ცი­ე­ბის დაც­ვა ისევ პრობ­ლე­მაა, გარ­დაც­ვლილ­თა რა­ო­დე­ნო­ბა კი კვლავ მა­ღა­ლი... გერ­მა­ნი­ის ელ­ჩის თქმი­სა არ იყოს, "შე­მაძ­რწუ­ნე­ბე­ლია, რო­დე­საც ყო­ველ­დღე ქარ­თვე­ლე­ბით სავ­სე ორი დიდი ავ­ტო­ბუ­სი სა­ი­ქი­ოს­კენ მი­ე­მარ­თე­ბა".

ალექ­სან­დრე გო­გი­ნა­ვა, ინ­ფექ­ცი­ო­ნის­ტი:

- პან­დე­მი­ის და­სა­წყი­სი­დან დღემ­დე მთე­ლი მსოფ­ლი­ოს მო­სახ­ლე­ო­ბის ცხოვ­რე­ბა შე­იც­ვა­ლა, მაგ­რამ გან­სა­კუთ­რე­ბით მძი­მედ აი­სა­ხე­ბა ეს ცვლი­ლე­ბე­ბი მედ­პერ­სო­ნალ­ზე. ძა­ლი­ან რთუ­ლია ამ და­ა­ვა­დე­ბას­თან ბრძო­ლა, თან რო­დე­საც აგ­რე­სი­უ­ლად გვი­ტევს და დღის გან­მავ­ლო­ბა­ში გვაქვს რამ­დე­ნი­მე ათა­სი ახა­ლი შემ­თხვე­ვა. ეს ნიშ­ნავს ბევრ მძი­მე პა­ცი­ენტს, გა­დავ­სე­ბულ სა­ა­ვად­მყო­ფო­ებს, მედ­პერ­სო­ნალს კო­ლო­სა­ლუ­რი შრო­მა და დიდი ადა­მი­ა­ნუ­რი რე­სურ­სის გა­ღე­ბა უწევს. არა მხო­ლოდ პრო­ფე­სი­ო­ნა­ლუ­რი უნარ-ჩვე­ვე­ბია აქ მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნი, არა­მედ მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნია ფსი­ქო­ლო­გი­უ­რი მდგრა­დო­ბაც, იმი­ტომ, რომ ვუ­ყუ­რებთ უამ­რავ ტრა­გე­დი­ას, სამ­წუ­ხა­როდ, ბრძო­ლის წა­გე­ბა­საც, იმი­ტომ, რომ, სა­უ­ბე­დუ­როდ, ჯერ არ არ­სე­ბობს ერ­თმნიშ­ვნე­ლოვ­ნად ეფექ­ტი­ა­ნი პრე­პა­რა­ტი, რო­მელ­საც მის­ცემ პა­ცინტს და გექ­ნე­ბა გა­რან­ტია, რომ თუნ­დაც 90%-ით გა­მო­ჯან­მრთელ­დე­ბა და კარ­გად გახ­დე­ბა. ამი­ტომ ძა­ლი­ან დიდი ძა­ლის­ხმე­ვის მი­უ­ხე­და­ვად, სამ­წუ­ხა­როდ, გვაქვს ძა­ლი­ან ცუდი შე­დე­გე­ბიც, რო­დე­საც ადა­მი­ა­ნე­ბი იღუ­პე­ბი­ან. ხშირ შემ­თხვე­ვა­ში, ეს ადა­მი­ა­ნე­ბი არი­ან ჩვე­ნი ახ­ლობ­ლე­ბი, ნაც­ნო­ბე­ბი, ოჯა­ხის წევ­რე­ბი, კო­ლე­გე­ბი, თა­ნა­მო­ქა­ლა­ქე­ნი...

პრაქ­ტი­კუ­ლად, 2 წლის გან­მავ­ლო­ბა­ში, მედ­პერ­სო­ნალს, რო­მე­ლიც ჩარ­თუ­ლია პან­დე­მი­ას­თან ბრძო­ლა­ში, არ აქვს პი­რა­დი ცხოვ­რე­ბა. იმი­ტომ რომ დიდ ნა­წილს ატა­რე­ბენ სა­ა­ვად­მყო­ფო­ებ­ში, ხოლო და­ნარ­ჩე­ნი დრო, რო­დე­საც არ არი­ან კლი­ნი­კა­ში, სჭირ­დე­ბა რე­ა­ბი­ლი­ტა­ცი­ას, ელე­მენ­ტა­რუ­ლად რომ გა­მო­ი­ძი­ნო, რათა ენერ­გია გქონ­დეს. აქე­დან გა­მომ­დი­ნა­რე, შე­იძ­ლე­ბა ით­ქვას, რომ სა­ო­მარ მდგო­მა­რე­ო­ბა­ში იმ­ყო­ფე­ბა მედ­პერ­სო­ნა­ლი და ეს გრძელ­დე­ბა უწყვე­ტად უკვე თით­ქმის 2 წლის გან­მავ­ლო­ბა­ში, გა­და­ვი­ღა­ლეთ...

თან სა­ქარ­თე­ლოს­ნა­ირ ქვე­ყა­ნა­ში, სა­დაც მწი­რია რე­სურ­სი, ტექ­ნი­კურ-მა­ტე­რი­ა­ლუ­რი ბაზა საკ­მა­ოდ ღა­რი­ბია, ძა­ლი­ან დიდი და­წო­ლა მო­დის ადა­მი­ა­ნურ რე­სურ­სზე - ექთ­ნებ­ზე, დამ­ხმა­რე­ებ­ზე, ექი­მებ­ზე, ეპი­დე­მი­ო­ლო­გებ­ზე და ა.შ. ათ­ჯერ გაზ­რდი­ლია მათი როლი პან­დე­მი­ას­თან ბრძო­ლა­ში. უთა­ნას­წო­რო პი­რო­ბებ­ში გვი­წევს ამ ვე­რაგ ვირუს­თან შერ­კი­ნე­ბა, რო­მე­ლიც, რო­გორც მსოფ­ლი­ომ აღი­ა­რა, ძა­ლი­ან რთუ­ლად სა­მარ­თა­ვია და ამა­ზე მე­ტყვე­ლებს სტა­ტის­ტი­კა, 5 მი­ლი­ონ­ზე მეტი ადა­მი­ა­ნია უკვე გარ­დაც­ვლი­ლი, თუმ­ცა არის რა­ღაც და­დე­ბი­თი დი­ნა­მი­კაც, იმ მხრივ, რომ არ­სე­ბობს ეფექ­ტი­ა­ნი ვაქ­ცი­ნა, რო­მე­ლიც, სა­ბედ­ნი­ე­როდ, ხელ­მის­წავ­დო­მია ჩვენს ქვე­ყა­ნა­შიც. იმის­თვის რომ მეტი სი­ცო­ცხლე გა­დარ­ჩეს, ასე­ვე შე­ვუმ­სუ­ბუ­ქოთ სა­მუ­შაო მედ­პერ­სო­ნალს, მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნია ჩვე­ნი მო­სახ­ლე­ო­ბის ამ პრო­ცეს­ში ჩარ­თვა. ამა­ზე მე­ტყვე­ლებს სტა­ტის­ტი­კა, იმ ქვეყ­ნებ­ში, სა­დაც მა­ღა­ლია ვაქ­ცი­ნა­ცი­ის მაჩ­ვე­ნე­ბე­ლი, და­ბა­ლია მო­სახ­ლო­ე­ბის სიკ­ვდი­ლი­ა­ნო­ბა, და­ბა­ლია მძი­მე პა­ცი­ენ­ტე­ბის რი­ცხვი, ხოლო იქ, სა­დაც ვაქ­ცი­ნა­ცია არ მიმ­დი­ნა­რე­ობს კარ­გი ტემ­პით, სამ­წუ­ხა­როდ, ჩვენ ასეთ ქვეყ­ნებ­ში გავ­დი­ვართ, მა­ღა­ლია სიკ­ვდი­ლი­ა­ნო­ბა და მძი­მე პა­ცი­ენ­ტე­ბის რა­ო­დე­ნო­ბა. ჩემი თხოვ­ნა იქ­ნე­ბა, რომ მო­სახ­ლე­ო­ბა ჩა­ერ­თოს ამ პრო­ცეს­ში აქ­ტი­უ­რად და ამით და­იც­ვას რო­გორც სა­კუ­თა­რი სი­ცო­ცხლე, ასე­ვე ახ­ლობ­ლე­ბის და შე­უმ­სუ­ბუ­ქოს მედ­პერ­სო­ნალს სა­მუ­შაო.

სა­ქარ­თვე­ლოს არ აქვს ისე­თი რე­სურ­სე­ბი, რო­გორც გერ­მა­ნი­ას, აშშ-ს და სხვა გან­ვი­თა­რე­ბულ ქვეყ­ნებს. ამი­ტომ მი­უ­ხე­და­ვად მედ­პერ­სო­ნა­ლის თან­გან­წირ­ვი­სა, და­უ­ღა­ლა­ვი ბრძო­ლი­სა, არ არ­სე­ბობს ამო­უ­წუ­რა­ვი რე­სურ­სი. არის რის­კე­ბი, რომ კლი­ნი­კუ­რი სექ­ტო­რის კო­ლაფ­სი მოხ­დეს, ანუ აღარ იყოს, პრაქ­ტი­კუ­ლად, ად­გი­ლე­ბი სა­ა­ვად­მყო­ფო­ში, მხო­ლოდ ად­გი­ლებ­ზეც არ არის ლა­პა­რა­კი, შე­იძ­ლე­ბა მო­ბი­ლი­ზე­ბა გა­უ­კეთ­დეს მეტ სა­წოლს, მაგ­რამ ადა­მი­ა­ნუ­რი რე­სურ­სი არ დაგ­რჩეს, ვინც ამ სწო­ლებ­ზე მო­თავ­სე­ბულ პა­ცი­ენ­ტებს მი­ხე­დავს.

იმის­თვის, რომ და­ვინ­დოთ ჩვე­ნი, ჩვე­ნი ახ­ლობ­ლე­ბის სი­ცო­ცხლე და ასე­ვე მედ­პერ­სო­ნა­ლი, მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნია, რომ ეპიდსი­ტუ­ა­ცია და­ვას­ტა­ბი­ლუ­როთ. ამის­თვის ყვე­ლა­ზე უფრო ეფექ­ტი­ა­ნი სა­შუ­ა­ლე­ბა არის ვაქ­ცი­ნა და ასე­ვე რე­კო­მენ­და­ცი­ე­ბის დაც­ვა. ამ ეტა­პის­თვის ქვე­ყა­ნა­ში პირ­ბა­დის ტა­რე­ბის მაჩ­ვე­ნე­ბე­ლი ძა­ლი­ან და­ბა­ლია, 29%-ს უტო­ლე­ბა...

- ნამ­დვი­ლად დიდი დატ­ვირ­თა მო­დის მედ­პერ­სო­ნალ­ზე. არი­ან ისე­თე­ბი, ვინც ვერ გა­უძ­ლო და უბ­რა­ლოდ, წა­ვი­და სამ­სა­ხუ­რი­დან?

- იცით რა, ასე­თი შემ­თხვე­ვე­ბი არ მახ­სენ­დე­ბა, თუმ­ცა, ვიცი ბევ­რი შემ­თხვე­ვა, როცა ვერ გა­უძ­ლეს, ფი­ზი­კუ­რად გა­და­ი­ღალ­ნენ და ჯან­მრთე­ლო­ბის სხვა­დას­ხვა პრობ­ლე­მა შე­ექ­მნათ, რის გა­მოც რა­ღაც პე­რი­ო­დის გან­მავ­ლო­ბა­ში ვე­ღარ გა­აგ­რძე­ლეს აქ­ტი­უ­რი მუ­შა­ო­ბა. მეც გარ­კვე­უ­ლი პრობ­ლე­მე­ბი შე­მიქ­ნა კო­რო­ნა­ვირუს­მა, გა­და­ვი­ტა­ნე ძა­ლი­ან მძი­მედ და მას შემ­დეგ ბევ­რად უფრო ნაკ­ლე­ბია ჩემი ქმე­დი­თუ­ნა­რი­ა­ნო­ბა, ასე­ვე სამ­წუ­ხა­როდ, კი­დევ უფრო მეტი პრობ­ლე­მა შე­მიქ­მნა იმ ტრა­გე­დი­ამ რაც გა­და­ვი­ტა­ნე, კო­ვი­დით ოჯა­ხის წევ­რი გარ­და­მეც­ვა­ლა. კო­ვიდ­თან მო­მუ­შა­ვე არა­ერთ ადა­მი­ანს თვი­თონ და­ე­მარ­თა ეს და­ა­ვა­დე­ბა, ზოგ­მა მძი­მედ გა­და­ი­ტა­ნა, სამ­წუ­ხა­როდ, იყო ტრა­გი­კუ­ლი შემ­თხვე­ვე­ბიც...

ზოგ­ჯერ ვერ წარ­მო­უდ­გე­ნი­ათ, რა ძა­ლის­ხმე­ვა უწევს ამ ადა­მი­ა­ნებს იმის­თვის, რომ სი­ცო­ცხლე იხ­სნან. კო­ვი­დის მძი­მე ფორ­მის მქო­ნე პა­ცი­ენ­ტის მარ­თვა არის ურ­თუ­ლე­სი რამ, რაც ამ ეტაპ­ზე შე­იძ­ლე­ბა მე­დი­ცი­ნა­ში შეხ­ვდეს ადა­მი­ანს. რო­დე­საც ეს არის ერ­თდრო­უ­ლად რამ­დე­ნი­მე ათა­სი შემ­თხვე­ვა და ზო­გი­ერთ რე­ა­ნი­მა­ცი­ა­ში 20-30 და 40 ასე­თი პა­ცი­ენ­ტი წევს, წარ­მოდ­გე­ნაც კი რთუ­ლია, თუ რას აკე­თე­ბენ ამ დროს ეს ადა­მი­ა­ნე­ბი ავად­მყოფ­თა სი­ცო­ცხლის გა­და­სარ­ჩე­ნად. ცოტა და­ნა­ნე­ბი­თაც მინ­და ვთქვა, რომ მო­სახ­ლე­ო­ბის ნა­წი­ლი ამას ირო­ნი­უ­ლად უყუ­რებს. ცუ­დია, რო­დე­საც შენ სულს და გულს დებ შენ საქ­მე­ში და არ გი­ფა­სე­ბენ, და­ფა­სე­ბა­ში არ ვგუ­ლის­ხმობ იმას, რომ ექი­მი გმი­რად შე­რა­ცხონ, მაგ­რამ ელე­მენ­ტა­რუ­ლად სი­ტყვი­ე­რი მხარ­და­ჭე­რა მა­ინც რომ გვქონ­დეს ან, უბ­რა­ლოდ, ცუდს მა­ინც ნუ იტყვი­ან ამ ადა­მი­ა­ნებ­ზე...

- რო­გორც ვიცი პან­დე­მი­ის პე­რი­ოდ­ში და­ო­ჯახ­დით...

- ხე­ლის მო­წე­რის მო­მენ­ტშიც პა­ცი­ენ­ტის ზა­რებს ვპა­სუ­ხობ­დი. ცოტა კო­მი­კუ­რი სი­ტუ­ა­ცი­აც კი შე­იქ­მნა, სა­უ­ბა­რი გა­მიგ­რძელ­და და მე­უღ­ლე და მეჯ­ვა­რე­ე­ბი მე­ლო­დე­ბოდ­ნენ, რო­დის და­ვას­რუ­ლე­ბი და მო­ვა­წერ­დი ხელს, მე კი ისე ჩა­ვერ­თე პა­ცი­ენ­ტის მდგო­მა­რე­ო­ბის გან­ხილ­ვა­ში, წუ­თი­ე­რად სად ვი­ყა­ვი ისიც კი გა­და­მა­ვი­წყდა.

- უკვე მამა ხართ...

- პირ­ვე­ლი შვი­ლია, ნე­ბის­მი­ერ მშო­ბელს სხვა­ნა­ი­რად წარ­მო­უდ­გე­ნია შვილ­თან ერ­თად ყოფ­ნა. ჩვე­ნი რე­ა­ლო­ბი­დან გა­მომ­დი­ნა­რე, იმა­ზე ბევ­რად ნაკ­ლებ დროს ვა­ტა­რებ შვილ­თან, ვიდ­რე მინ­და. სულ მე­ნატ­რე­ბა.

მა­რი­ნა ენ­დე­ლა­ძე, ინ­ფექ­ცი­ო­ნის­ტი:

- უკვე 2 წელი ხდე­ბა, რაც ვებ­რძვით კო­ვიდს. სამ­წუ­ხა­როდ, ჯერ­ჯე­რო­ბით არ გვი­ჩანს პირი, რომ ამ უმ­ძი­მე­სი რე­ჟი­მის­გან გავ­თა­ვი­სუფ­ლდე­ბით. ეს პე­რი­ო­დი იყო ეტა­პობ­რი­ვი. თა­ვი­დან იყო შიში, ინ­ტე­რე­სი, მონ­დო­მე­ბა და ღა­მე­ე­ბის თევა. ღა­მე­ე­ბის თევა ახ­ლაც გრძელ­დე­ბა, - შიში და ინ­ტე­რე­სიც... იყო გა­მო­ნა­თე­ბის პე­რი­ო­დე­ბი, როცა შე­და­რე­ბით შემ­ცირ­და ყო­ველ­დღი­ურ შემ­თხვე­ვა­თა რა­ო­დე­ნო­ბა, თუმ­ცა, ექი­მე­ბის რე­ჟი­მი მა­ში­ნაც არ შეც­ვლი­ლა.

ახლა ძა­ლი­ან მძი­მე პე­რი­ო­დი გვიდ­გას. ადრე თუ გან­ყო­ფი­ლე­ბა­ში 39 პა­ცი­ენ­ტი­დან 4-5 გვყავ­და მძი­მე, დელ­ტა ვირუ­სი ძა­ლი­ან მძი­მე გა­მოდ­გა, ახლა 39 პა­ცი­ენ­ტი­დან მეტი წილი მძი­მე, სა­ყუ­რა­დღე­ბო, სა­ში­ში და რთუ­ლი პა­ცი­ენ­ტე­ბი არი­ან. წარ­მო­უდ­გენ­ლად მძი­მე სტრე­სი აქვს ექიმს ყვე­ლა პა­ცი­ენ­ტთან და­კავ­ში­რე­ბით, მი­თუ­მე­ტეს, თუ ლე­ტა­ლო­ბით მთავ­რდე­ბა. რომ არა ბევ­რი გა­მო­ჯან­მრთე­ლე­ბუ­ლი და მად­ლი­ე­რი პა­ცი­ენ­ტი, ალ­ბათ ვე­რა­ფე­რით გა­ვუძ­ლებ­დით ასეთ სტრესს. თუმ­ცა ადა­მი­ა­ნე­ბის რე­სურსსაც აქვს სა­ზღვა­რი. უკვე მარ­თლა ძა­ლი­ან გა­დაღ­ლი­ლე­ბი ვართ - ფი­ზი­კუ­რა­დაც, გო­ნებ­რი­ვა­დაც და ემო­ცი­უ­რა­დაც.

- ამ ყო­ფა­ში რო­გო­რია თქვე­ნი ცხოვ­რე­ბის რე­ჟი­მი, პი­რა­დი ცხოვ­რე­ბის­თვის გრჩე­ბათ დრო?

- ეს 2 წე­ლია პი­რა­დად ჩემი ცხოვ­რე­ბის რე­ჟი­მი არის სახ­ლი და სა­ა­ვად­მყო­ფო, მათ შო­რის, ჩემი მდგო­მა­რე­ო­ბი­დან გა­მომ­დი­ნა­რე, აუ­ცი­ლებ­ლად გავ­დი­ვარ ხოლ­მე ჩემი შვი­ლის საფ­ლავ­ზე, ხში­რად ეს ღა­მი­თაც კი ხდე­ბა, გარ­კვე­უ­ლი ში­შის ქვეშ, მაგ­რამ ამის გა­რე­შე უფრო გა­მი­ჭირ­დე­ბო­და. სხვა პი­რა­დი ყვე­ლა­ფე­რი, მარ­ტო ჩემ­თვის კი არა, ახალ­გაზ­რდა კო­ლე­გე­ბის­თვი­საც და­ი­ხუ­რა. არ ვიცი, რა გვეშ­ვე­ლე­ბა, თუ არ მოხ­და ადა­მი­ა­ნე­ბის მას­შტა­ბუ­რი ვაქ­ცი­ნა­ცია. კი, ვაქ­ცი­ნი­რე­ბუ­ლე­ბიც იშ­ვი­ა­თად, მაგ­რამ ავად­დე­ბი­ან, თუმ­ცა შე­და­რე­ბა არ არის, ვერ წარ­მო­იდ­გენთ რომ გაშ­ლი ვაქ­ცი­ნი­რე­ბუ­ლის და არა­ვაქ­ცი­ნი­რე­ბუ­ლის ის­ტო­რი­ას, რამ­ხე­ლა სხვა­ო­ბაა თუ ანა­ლი­ზებ­ში, თუ ზო­გად მდგო­მა­რე­ო­ბა­ში და ა.შ. არა­ვაქ­ცი­ნი­რე­ბუ­ლე­ბის­თვის გან­სა­კუთ­რე­ბით, დელ­ტა შტა­მია მძი­მედ გა­და­სა­ტა­ნი... ამ წუ­თა­საც 35 წლის პა­ცი­ენ­ტის ის­ტო­რია მაქვს გაშ­ლი­ლი, რო­მე­ლიც ძა­ლი­ან მძი­მედ არის. მის­თვის ყვე­ლა­ფერს ვა­კე­თებთ მაქ­სი­მა­ლუ­რად. ასე ბევ­რია. ასა­კიც აღარ იცის ამ ვე­რაგ­მა ვირუს­მა.

მაკა ბუ­ლე­იშ­ვი­ლი, პულ­მო­ნო­ლო­გი თე­რა­პევ­ტი, კლი­ნი­კუ­რი ექ­სპერ­ტი:

- ყვე­ლა­ფე­რი და­ი­წყო 2020 წლის თე­ბერ­ვლი­დან, თა­ვი­დან არა­ფე­რი ვი­ცო­დით ამ ვირუს­ზე. ვეც­ნო­ბო­დით ჯან­დაც­ვის მსოფ­ლიო ორ­გა­ნი­ზა­ცი­ი­დან რე­კო­მენ­და­ცი­ებ­სა და მი­თი­თე­ბებს. ეს გა­ურ­კვე­ვე­ლი წარ­მო­შო­ბის ვირუ­სი გან­სა­კუთ­რე­ბით ვე­რა­გი აღ­მოჩ­ნდა, მი­თუ­მე­ტეს, რომ არ ვი­ცო­დით, მისი არც მოქ­მე­დე­ბა, არც ხა­სი­ა­თი, პროგ­ნო­ზის გა­კე­თე­ბა პრაქ­ტი­კუ­ლად შე­უძ­ლე­ბე­ლი იყო. დრო­თა გან­მავ­ლო­ბა­ში გა­მოც­დი­ლე­ბა დაგ­ვიგ­როვ­და, შე­იქ­მნა მკურ­ნა­ლო­ბის პრო­ტო­კო­ლი. და­ვი­ნა­ხეთ რომ გან­სა­კუ­რე­ბით ერ­ჩო­და ასა­კო­ვან და ქრო­ნი­კუ­ლი და­ა­ვა­დე­ბის მქო­ნე პა­ცი­ენ­ტებს, იყო გარ­თუ­ლე­ბე­ბი ფილ­ტვებ­ზე და ა.შ.

სა­ში­ნე­ლი გან­ცდა მე­უფ­ლე­ბო­და, დე­დას­თან ვერ მი­დი­ო­დი, შვილ­თან ვერ მი­დი­ოდი. იყო პე­რი­ო­დი, როცა სამ­თვე­ნა­ხევ­რის გან­მავ­ლო­ბა­ში შვი­ლი არ მყავ­და ნა­ნახი. სო­ცი­ა­ლუ­რი ქსე­ლი­დან, ტე­ლე­ფო­ნით, ყვე­ლა მხრი­დან მი­რე­კავ­დნენ და დახ­მა­რე­ბას მთხოვ­დნენ. სა­შინ­ლად დათ­რგუ­ნუ­ლი ვი­ყა­ვი...

- და­გი­კარ­გავთ ემო­ცი­უ­რი წო­ნას­წო­რო­ბა? ასეთ რე­ჟიმს უმ­რავ­ლე­სო­ბა ვერ გა­უმკლავ­დე­ბა...

- შარ­შან დე­კემ­ბრის პე­რი­ო­დი ხომ გახ­სოვთ, ხალ­ხი სას­წრა­ფო­ებ­ში რომ იჯდა, იქ ასუნ­თქებ­დნენ ჟანგბადს და ად­გი­ლის გა­თა­ვი­სუფ­ლე­ბას ისე ელოდ­ნენ კლი­ნი­კა­ში. მა­ხოვს, იმ დღეს, ბევ­რი და­ვა­ბი­ნა­ვე და ერთს ვერ და­ვეხ­მა­რე. შინ რომ მი­ვე­დი, და­მი­რე­კეს, - ჯერ ისევ ად­გი­ლის მო­ლო­დინ­ში ვარ­თო... სკამ­ზე ჩა­მოვ­ჯე­ქი და დე­და­ჩემს შევ­ტი­რე, მე ამას ვე­ღარ ვუძ­ლებ - მეთ­ქი. მერე უეც­რად გა­მახ­სენ­და, რომ ტი­რი­ლის დრო არ იყო, ადა­მი­ა­ნი ვარ და მი­ლი­ონ­ში ერთხელ, მეც შე­იძ­ლე­ბა სა­სო­წარ­კვე­თა­ში ჩავ­ვარ­დე. უცებ ავიყ­ვა­ნე თავი ხელ­ში, და­ვი­წყე გა­უ­თა­ვე­ბე­ლი რეკ­ვა და იმ დღის­თვის ის ბოლო პა­ცი­ენ­ტიც რომ და­ვა­ბი­ნა­ვე, ამო­ვი­სუნ­თქე, ნამ­ტი­რა­ლევ­მა, და­ქან­ცულ­მა სიმ­ღე­რა და­ვი­წყე, არ გავ­ტყდი.

ხში­რად გვე­უბ­ნე­ბი­ან, ამას რო­გორ უძ­ლებ­თო..? - მეტი რა გზა გვაქვს. ვუძ­ლებ იმი­ტომ, რომ მაქვს უფ­ლის წყა­ლო­ბის რწმე­ნა და ხვა­ლინ­დე­ლი დღის იმე­დი.

ურ­თუ­ლე­სი მდგო­მა­რე­ო­ბა გვაქვს. პროგ­ნო­ზი, რომ ამ ყო­ფას მალე თავს და­ვაღ­წევთ, უსა­ფუძ­ვლოა, იმ პე­რი­ოდ­ში, რო­დე­საც რე­კო­მენ­და­ცი­ებს აღარ იცა­ვენ და აც­რის ტემ­პიც და­ბა­ლია. ისე იქ­ცე­ვი­ან, თით­ქოს სა­ერ­თოდ არც აინ­ტე­რე­სებთ იმ 80 ადა­მი­ა­ნის ტკი­ვი­ლი, რომ­ლე­ბიც ყო­ვე­დღი­უ­რად გვე­ღუ­პე­ბა... ექი­მი არა­ვის ეცო­დე­ბა, მედ­პერ­სო­ნა­ლის რე­სურ­სზე არა­ვინ დარ­დობს, პი­რი­ქით, 24 სა­ა­თი გა­და­სუ­ლე­ბი არი­ან მათ ლან­ძღვა­ზე. ისე­თე­ბი გვლან­ძღა­ვენ, რომ­ლე­ბიც 1 სა­ა­თიც ვერ გაძ­ლე­ბენ იმ და­წე­სე­ბუ­ლე­ბა­ში, სა­დაც ჩვენ ყო­ველ­დღი­უ­რად ჩვე­ნი დრო­ის უდი­დეს ნა­წილს ვა­ტა­რებთ. ეს ძა­ლი­ან სამ­წუ­ხა­როა...

და­ვი­ღა­ლეთ, ძა­ლი­ან და­ვი­ღა­ლეთ, რო­დამ­დე გა­ვუძ­ლებთ, არ ვიცი, ხშირ შემ­თხვე­ვა­ში და­უ­ფა­სე­ბელ და გა­ლან­ძღულ ექი­მებს რაც არ უნდა გვე­ძა­ხონ, ჩვენ საქ­მეს მა­ინც შე­ვას­რუ­ლებთ...