ექი­მი, პრო­ფე­სო­რი გი­ორ­გი ფხა­კა­ძე გან­სა­კუთ­რე­ბით პო­პუ­ლა­რუ­ლი პან­დე­მი­ის დროს გახ­და. მან თა­ვი­სი ხში­რი და ემო­ცი­უ­რი სა­ტე­ლე­ვი­ზიო თუ "ფე­ის­ბუქჩარ­თვე­ბით" გან­სა­კუთ­რე­ბუ­ლად და­ა­მახ­სოვ­რა თავი ქარ­თველ სა­ზო­გა­დო­ე­ბას, რო­მელ­მაც გი­ორ­გი ფხა­კა­ძე, რო­გორც გა­ე­როს გე­ნე­რა­ლუ­რი მდივ­ნის მრჩე­ვე­ლი ისე გა­იც­ნო, თუმ­ცა, რო­გორც ირ­კვე­ვა, მას ბევრ მნიშ­ვნე­ლო­ვან პო­ზი­ცი­ა­ზე უმუ­შა­ვია და დღემ­დე მე­ტად სა­ინ­ტე­რე­სო ცხოვ­რე­ბაც გა­უვ­ლია, რა­ზეც AMBEBI.GE-ის უამ­ბო:

- დე­დით უკ­რა­ი­ნე­ლი, მა­მით ქარ­თვე­ლი ვარ. ბავ­შვო­ბი­დან ლვოვ­სა და ქუ­თა­ის­ში ვსწავ­ლობ­დი და არა­ერ­თი სკო­ლა გა­მო­ვიც­ვა­ლე. ამას გარ­და, მუ­სი­კა­ლურ სკო­ლებ­ში ვსწავ­ლობ­დი, ჭი­და­ო­ბა­ზე დავ­დი­ო­დი. პა­ტა­რა ვი­ყა­ვი, რო­დე­საც უკ­რა­ი­ნა­ში დე­დას ბა­ლეტ­ზე დავ­ყავ­დი, ქუ­თა­ის­ში ქარ­თულ ცეკ­ვებს ვცეკ­ვავ­დი, ჭად­რა­კით ვი­ყა­ვი გა­ტა­ცე­ბუ­ლი. ბავ­შვო­ბა ძა­ლი­ან დატ­ვირ­თუ­ლი მქონ­და, სა­თა­მა­შოდ დრო არ მრჩე­ბო­და. ლვო­ვი და ქუ­თა­ი­სი ჩემი მშობ­ლი­უ­რი ქა­ლა­ქე­ბია. ხუთი წლის ასაკ­ში მარ­ტომ ვი­მოგ­ზა­უ­რე სა­ქარ­თვე­ლო­დან უკ­რა­ი­ნა­ში. ჩამ­სვეს თვითმფრი­ნავ­ში, ვი­ღაც კაცს მი­მა­ბა­რეს და მე მი­ვას­წავ­ლე იმ კაცს, რო­გორ მი­ვეყ­ვა­ნე სახ­ლამ­დე. ძა­ლი­ან და­მო­უ­კი­დე­ბე­ლი ვი­ყა­ვი. ხუთი წლის ასა­კი­დან ბა­ზარ­ში მარ­ტო დავ­დი­ო­დი. დე­და­ჩე­მი ფულს მომ­ცემ­და და მე ვყი­დუ­ლობ­დი. და­მი­ნა­ხავ­დნენ, - რა საყ­ვა­რე­ლი ბავ­შვი­აო და ისე მიკ­ლებ­დნენ ფა­სებს... ჰოდა, მეც გემ­რი­ე­ლად ვვაჭ­რობ­დი. ბავ­შვო­ბი­დან ვის­წავ­ლე ვაჭ­რო­ბა, ხა­რის­ხის ცნო­ბა. ყვე­ლა ყველს ვსინ­ჯავ­დი, ვიდ­რე კარგ ყველს არ შე­ვარ­ჩევ­დი. თან ვი­მახ­სოვ­რებ­დი, ვის­თან რო­გო­რი იყო, მერე იმას ტვინს ვუ­ბურ­ღავ­დი, ვიდ­რე ფასს მაქ­სი­მა­ლუ­რად არ და­ვაკ­ლე­ბი­ნებ­დი. როცა სა­ჭი­როა, ნიუ-იორკში, მა­ნ­ჰე­ტენ­ზეც ვვაჭ­რობ... მე­უბ­ნე­ბი­ან, გი­ორ­გი რას შვრე­ბიო? ვპა­სუ­ხობ, - მა­ცა­დეთ! ქუ­თა­ი­სის მწვა­ნე ბა­ზა­რი და ნიუ-იორ­კის მა­ნ­ჰე­ტე­ნის ბა­ზა­რი ერთი და იგი­ვეა, იქაც ფა­სებს ვაკ­ლე­ბი­ნებ - მეთ­ქი...

- თქვენს პრო­ფე­სი­ულ არ­ჩე­ვან­ზე და ზო­გა­დად, ჩა­მო­ყა­ლი­ბე­ბა­ზე ვინ იქო­ნია გავ­ლე­ნა?

- სა­მე­დი­ცი­ნო­ზე ჩა­ბა­რე­ბის ამ­ბა­ვი მე ვინ მკი­თხა, დე­და­ჩემს უნ­დო­და თეთ­რი ხა­ლა­თი მცმო­და. მამა ეუბ­ნე­ბო­და მზა­რე­უ­ლებ­საც კი აქვთ თეთ­რი ხა­ლა­თიო, მარ­თა­ლი იყო, სჯობ­და, მზა­რე­უ­ლი გა­მოვ­სუ­ლი­ყა­ვი. დედა ძა­ლი­ან გან­სხვა­ვე­ბუ­ლი ქალ­ბა­ტო­ნი იყო, ისე გამ­ზარ­და, ჩემ­ზე ხელი არას­დროს აუ­წე­ვია, მაგ­რამ ისე­თი მწა­რე ენა ჰქონ­და, სჯობ­და კარ­გად ვე­ცე­მე. როცა სწავ­ლა არ მინ­დო­და, მე­ტყო­და, - რად გინ­და სწავ­ლა, აგერ ცო­ცხი და იმუ­შა­ვე დამ­ლა­გებ­ლა­დო. მეც ვტი­რო­დი, არ მინ­და "დვორ­ნი­კო­ბა - მეთ­ქი". სა­მე­დი­ცი­ნო­ზე სწავ­ლა არ მინ­დო­და, რად­გან სის­ხლის ძა­ლი­ან მე­ში­ნო­და. ერთხელ დე­დამ მა­ი­ძუ­ლა, ქა­თა­მი და­მეკ­ლა... ამ ქა­თამს ყელი ცო­ტა­თი წა­ვა­ჭე­რი, მაგ­რამ ვერ მოვ­კა­ლი, წა­მოხ­ტა ეს სის­ხლი­ა­ნი მა­მა­ლი და გა­მო­მე­კი­და, სამი წრე და­ვარ­ტყი სახ­ლს ყვი­რი­ლით, მა­მა­ლი სის­ხლის­გან იც­ლე­ბა, მაგ­რამ გამ­წა­რე­ბუ­ლი მომ­დევს, მე დავ­რბი­ვარ.

სა­ბო­ლოო ჯამ­ში, მა­ინც ჩა­ვა­ბა­რე სა­მე­დი­ცი­ნო­ზე. სახ­ლში ყვე­ლა სი­გა­რეტს ეწე­ო­და. დედა სულ მე­უბ­ნე­ბო­და, - სჯობს შინ მო­წიო სი­გა­რე­ტი, მე სა­უ­კე­თე­სო ხა­რის­ხის მაქ­ვსო... ალ­ბათ რომ არ მიკ­რძა­ლავ­დნენ, ამი­ტო­მაც არას­დროს არ გამ­ჩე­ნია მო­წე­ვის ინ­ტე­რე­სი. ყვე­ლა­ზე მა­გა­რი ის იყო, რომ პირ­ვე­ლად დე­დამ მომ­ცა პრე­ზერ­ვა­ტი­ვი...

იმ დროს, სექ­სუ­ა­ლუ­რი თვალ­საზ­რი­სით, მე ვი­ყა­ვი ყვე­ლა­ზე გა­ნათ­ლე­ბუ­ლი ბავ­შვი, ერ­თა­დერ­თი ვი­ყა­ვი სკო­ლა­ში, რო­მელ­მაც იცო­და ბავ­შვი სა­ი­დან ჩნდე­ბა, რად­გან დე­და­ჩემ­მა მომ­ცა წა­სა­კი­თხად გი­ნე­კო­ლო­გი­ის წიგ­ნი, რო­მელ­შიც ყვე­ლა­ფე­რი დე­ტა­ლუ­რად იყო აღ­წე­რი­ლი. წა­ვი­კი­თხე, გა­ვი­გე და გა­და­ვე­დი შემ­დეგ ეტაპ­ზე. სექ­სუ­ა­ლუ­რი გა­ნათ­ლე­ბა მი­ვი­ღე დე­დის­გან.

- რო­გო­რი იყო თქვე­ნი პირ­ვე­ლი ნა­ბი­ჯე­ბი წარ­მა­ტე­ბის­კენ?

- ჩემი ოც­ნე­ბა იყო, სა­ღო­რი­ის სა­ა­ვად­მყო­ფო­ში ქი­რურ­გად მე­მუ­შა­ვა. თბი­ლის­ში ვსწავ­ლობ­დი, მაგ­რამ შა­ბათ-კვი­რას ჩავ­დი­ო­დი ქუ­თა­ის­ში, იმი­ტომ რომ დე­დას­თან ყოფ­ნა ძა­ლი­ან მიყ­ვარ­და. ქუ­თა­ის­ში შემ­თხვე­ვით, ერთ-ერთ არა­სამ­თავ­რო­ბო ორ­გა­ნი­ზა­ცი­ა­ში და­ვი­წყე მუ­შა­ო­ბა და იქე­დან წა­მო­ვი­და სხვა­დას­ხვა არა­სამ­თავ­რო­ბო­ე­ბი ჩემს ცხოვ­რე­ბა­ში. უნი­ვერ­სი­ტე­ტი რომ და­ვამ­თავ­რე, 20 წლის ასაკ­ში, უკვე "ენ­ჯე­ოშ­ნი­კი“ და გავ­ლე­ნი­ა­ნი ადა­მი­ა­ნი ვი­ყა­ვი. ეხუმ­რე­ბით, გი­ორ­გი ფხა­კა­ძის ორ­გა­ნი­ზე­ბით, ამე­რი­კის ელჩი ჩა­მო­ვი­და ქუ­თა­ის­ში. წარ­მო­იდ­გი­ნეთ, 1999 წელს ეს რამ­ხე­ლა ამ­ბა­ვი იქ­ნე­ბო­და. რომ დავ­რჩე­ნი­ლი­ყა­ვი სა­ქარ­თვე­ლო­ში, ალ­ბათ მთავ­რო­ბა­ში ამოვ­ყოფ­დი თავს.

- არ გდო­მე­ბი­ათ სა­ქარ­თვე­ლოს მთავ­რო­ბა­ში მოს­ვლა?

- იყო ლა­პა­რა­კი, რომ 21 წლის ბიჭი იმე­რე­თის იმ­ჟა­მინ­დე­ლი გუ­ბერ­ნა­ტო­რის თე­მურ შა­ში­აშ­ვი­ლის თა­ნა­შემ­წე ვყო­ფი­ლი­ყა­ვი. ჩემი რე­კო­მენ­და­ცი­ით, ამე­რი­კის სა­ელ­ჩო ხალ­ხს ვი­ზას აძ­ლევ­და, წარ­მო­გიდ­გე­ნი­ათ, რამ­ხე­ლა ნდო­ბა მქონ­და... ზრდის მაქ­სი­მუმს მი­ვაღ­წიე და მივ­ხვდი, რომ ასე გაგ­რძე­ლე­ბა არ შე­იძ­ლე­ბო­და. ქუ­თა­ის­ში ვი­ყა­ვი ერ­თა­დერ­თი, თბი­ლის­ში ვიქ­ნე­ბო­დი ერთ-ერთი. გა­დავ­წყვი­ტე, სა­ზღვარ­გა­რეთ წავ­სუ­ლი­ყა­ვი და წა­ვე­დი ნე­პალ­ში, სა­დაც ჩემი მე­გობ­რე­ბი იყ­ვნენ. ფუ­ლიც მქონ­და, ვი­ფიქ­რე, წა­ვალ, და­ვის­ვე­ნებ, თან მა­გის­ტრა­ტუ­რა­ზე ჩა­ბა­რე­ბას ვფიქ­რობ­დი. ნე­პა­ლი იმ დროს ძა­ლი­ან ღა­რი­ბი და იაფი ქვე­ყა­ნა იყო, სა­ქარ­თვე­ლო­ზე ია­ფიც კი. იქა­ურ უნი­ვერ­სი­ტეტ­ში სა­ზო­გა­დო­ებ­რივ ჯან­დაც­ვა­ში ჰქონ­დათ კარ­გი პროგ­რა­მა, გა­დავ­წყვი­ტე წავ­სუ­ლი­ყა­ვი. მაგ დროს ჟე­ნე­ვა­ში ვი­ყა­ვი, და­ვუ­რე­კე დე­დას და ვე­უბ­ნე­ბი: - დედა, მე კატ­მან­დუ­ში მივ­დი­ვარ ერთი წლით. უცებ სი­ჩუ­მე ჩა­მო­ვარ­და, ვე­ლო­დე­ბი, ვა­ი­მე ახლა რას მე­ტყვის, ალ­ბათ გა­და­ი­რე­ვა, ატე­ხავს წი­ვილ-კი­ვილს და ამ დროს მე­უბ­ნე­ბა, - ხომ იცი, იქე­დან კა­მა­სუტ­რა წა­მო­ი­ღე და აქე­დან ბევ­რი პრე­ზერ­ვა­ტი­ვი წა­ი­ყო­ლე... - ეს იყო დე­და­ჩე­მის რე­აქ­ცია.

ყვე­ლა ჩემი მე­გო­ბა­რი მი­დი­ო­და ამე­რი­კა­ში, ევ­რო­პა­ში და მე წა­ვე­დი ნე­პალ­ში. ეს იყო ჩემს ცხოვ­რე­ბა­ში ერთ-ერთი ყვე­ლა­ზე სწო­რი გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბა. ორი წელი ვი­ცხოვ­რე ნე­პალ­ში, დავ­წე­რე ჩემი პირ­ვე­ლი წიგ­ნი, რო­მე­ლიც იქვე და­ი­ბეჭ­და, სხვა­თა შო­რის, ეს წიგ­ნი გა­ე­როს შრო­მი­თი ორ­გა­ნი­ზა­ცი­ის კა­ტა­ლოგ­შია შე­ტა­ნი­ლი. ჩემი ყვე­ლა კურ­სე­ლი, ათი ადა­მი­ა­ნი იყო ჯან­დაც­ვის სა­მი­ნის­ტროს რე­კო­მენ­და­ცი­ით და მე ვი­ყა­ვი ის, ვინც ჩე­მით ჩა­ვა­ბა­რე. ამის შემ­დეგ ავ­დე­ქი და ნე­პა­ლი­დან ინ­დო­ეთ­ში წა­ვე­დი მა­ტა­რებ­ლით. უზარ­მა­ზა­რია ინ­დო­ე­თი, მა­ტა­რე­ბე­ლი სამი დღე გა­უ­ჩე­რებ­ლად მი­დი­ო­და, თავი ამოვ­ყა­ვი სამ­ხრეთ ინ­დო­ეთ­ში, მა­შინ სო­ცი­ო­ლო­გი­ა­ზე მინ­დო­და ჩა­მე­ბა­რე­ბი­ნა, სა­დოქ­ტო­რო და­ვი­ცა­ვი სა­მე­დი­ცი­ნო ან­თრო­პო­ლო­გი­ა­ში, იშ­ვი­ა­თი სპე­ცი­ა­ლო­ბაა, სა­ქარ­თვე­ლო­ში არც მე­გუ­ლე­ბა არა­ვინ, ვი­საც ეს ჰქო­ნო­და დამ­თავ­რე­ბუ­ლი. ინ­დო­ეთ­ში 4 წელი ვი­ცხოვ­რე, ჩემი მე­ო­რე სამ­შობ­ლოა, ინ­დო­ეთ­ში უფრო კომ­ფორ­ტუ­ლად ვგრძნობ თავს, ვიდ­რე თბი­ლის­ში. ნე­პალ­ში ვმუ­შა­ობ­დი, რო­გორც ექი­მი, ასე­ვე ინ­დო­ეთ­ში, ყვე­ლა­ზე ძვი­რა­დღი­რე­ბულ სა­ა­ვად­მყო­ფო­ში ვმუ­შა­ობ­დი, სას­წრა­ფოს ექი­მიც ვი­ყა­ვი. უამ­რა­ვი კვლე­ვა და კურ­სი მაქვს გავ­ლი­ლი იქ. ყო­ველ შა­ბათ-კვი­რას ჩემი ნე­ბით ვმუ­შა­ობ­დი ღა­ტაკ­თა უბან­ში, სა­ა­ვად­მყო­ფო მაძ­ლევ­და უფა­სო წამ­ლებს, მეც ვყი­დუ­ლობ­დი პრე­პა­რა­ტებს და ყო­ველ შა­ბათ-კვი­რას ვხდე­ბო­დი "თეთ­რი ექი­მი“, რო­მე­ლიც ერთ დღეს ვი­ყა­ვი ძა­ლი­ან ღა­რიბ უბან­ში, სა­დაც ზოგ­ჯერ დღე­ში 80 ადა­მი­ა­ნი მო­დი­ო­და ჯან­მრთე­ლო­ბის პრობ­ლე­მე­ბით... და მე­ო­რე დღეს არა­სამ­თავ­რო­ბო ორ­გა­ნი­ზა­ცი­ის ეგი­დით მო­ხა­ლი­სედ მივ­დი­ო­დი სექსმუ­შა­კებ­თან, ესე­ნი იყ­ვნენ ქა­ლე­ბი, კა­ცე­ბი და ტრანსგენ­დერე­ბი. უფა­სო კონ­სულ­ტა­ცი­ებს და მცი­რე მა­ნი­პუ­ლა­ცი­ებს ვუ­ტა­რებ­დი.

- სო­მა­ლი­ში რო­გორ მოხ­ვდით?

- ბო­ლომ­დე და­ცუ­ლი არ მქონ­და ინ­დო­ეთ­ში სა­დოქ­ტო­რო, რო­დე­საც მე­ო­რე სა­დოქ­ტო­რო­ზე ჩა­ვა­ბა­რე ბუ­ქა­რეს­ტში, რად­გან სტუ­დენ­ტი ვი­ყა­ვი, ექი­მად მუ­შა­ო­ბა არ შე­მეძ­ლო, ვერ ვის­ვე­ნებ­დი უმუ­შევ­რად, გა­ვაგ­ზავ­ნე "სი­ვე­ბი" და "იუ­ნი­სეფ­მა" გა­მაგ­ზავ­ნა სო­მა­ლი­ში, გლო­ბა­ლუ­რი ფონ­დის მო­ნი­ტო­რინგზე. ეს პო­ზი­ცია ისე­თი სა­ში­ში იყო, სო­მა­ლი­ში კა­ციშ­ვილს არ უნ­დო­და წას­ვლა, სა­მა­გი­ე­როდ მა­ღა­ლი ხელ­ფა­სი იყო, რად­გან სა­ში­ში ზონა გახ­ლდათ. ვი­ცო­დი, რომ სო­მა­ლი­ში ომია, მაგ­რამ დე­ტა­ლუ­რად რა ხდე­ბო­და, არ ვი­ცო­დი. ეს გი­ჟუ­რი გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბა მი­ვი­ღე, ჩა­ვე­დი და ყვე­ლა­ზე დიდი ხელ­ფა­სი მე მქონ­და. ვი­ყა­ვი პირ­ვე­ლი თეთ­რი ადა­მი­ა­ნი, რო­მე­ლიც ჩა­ვი­და სო­მა­ლი­ში მას შემ­დეგ, რაც იქ ამე­რი­კე­ლე­ბი და­ხო­ცეს.

- სო­მა­ლი­ში თუ აღ­მო­ჩე­ნილ­ხართ სა­ხი­ფა­თო მდგო­მა­რე­ო­ბა­ში?

- სა­შიშ­რო­ე­ბა ძა­ლი­ან ბევ­რი იყო. მა­შინ გიჟი ვი­ყა­ვი, ში­შის გრძნო­ბაც არ მქონ­და. იქ ყვე­ლა­ნი არი­ან მე­კობ­რე­ე­ბი. ძა­ლი­ან სა­რის­კო საქ­მე­ებს ვა­კე­თებ­დი, შუბ­ლზე ია­რაღ­მი­დე­ბულ­მა სიკ­ვდილს თვა­ლებ­ში ჩავ­ხე­დე. მე­კობ­რე­ებ­თან ვცხოვ­რობ­დი და იქ ვა­ლა­გებ­დი ჯან­დაც­ვას. იმ პა­ტა­რა ქა­ლაქ­ში ყვე­ლა ერ­თმა­ნეთს კლავ­და, დიდი ხოც­ვა და­ი­წყო. ვრე­კავ, თვითმფრი­ნა­ვი მჭირ­დე­ბა და გა­მო­მი­ყა­ვით - მეთ­ქი. თვითმფრი­ნა­ვი ორ დღე­ში მო­ვაო. ორ დღე­ში ჩემს ძვლებ­საც ვე­ღარ ნა­ხავთ-მეთ­ქი, წი­თელ ჯვარს ვეხ­ვე­წე, - არაო. ნარ­კო­ბა­რონს ვე­სა­უბ­რე, ეთი­ო­პი­ი­დან გე­მით ნარ­კო­ტი­კი ჩა­მოჰ­ქონ­დათ, იმა­ნაც კარ­გი ბიჭი ხარ, მაგ­რამ შენ ვერ გა­და­გიყ­ვან, ნარ­კო­ტიკს - კი, ბა­ტო­ნოო. ვფიქ­რობ­დი, გე­მით გა­და­მე­ცუ­რა, რომ იე­მენ­ში გა­დავ­სუ­ლი­ყა­ვი. და­ვი­ქი­რა­ვე გემი და მერე მი­თხრეს, - არ ქნა, თო­რემ შუა ზღვა­ში გა­და­გაგ­დე­ბე­ნო. მან­ქა­ნით რომ წავ­სუ­ლი­ყა­ვი, გზა ყველ­გან და­ნაღ­მუ­ლი იყო. იქ რა­ღაც ისე­თი მოხ­და, რა­საც ვერ გე­ტყვით, მოკ­ლედ, გა­დავ­რჩი.

- ალ­ბათ სო­მა­ლი­ში დიდ­ხანს არ დარ­ჩე­ნილ­ხართ...

- მე ვარ ყო­ფილ საბ­ჭო­თა კავ­ში­რის ქვეყ­ნებ­ში მე­ტა­დო­ნის პროგ­რა­მის ერთ-ერთი დამ­ფუძ­ნე­ბე­ლი. ამის შემ­დეგ ვი­ყა­ვი გა­ე­როს ლტოლ­ვილ­თა უმაღ­ლე­სი კო­მი­სა­რი­ა­ტის სპე­ცი­ა­ლუ­რი წარ­მო­მად­გე­ნე­ლი რუ­სეთ­სა და სომ­ხეთ­ში, სომ­ხეთ­ში ისე­თი ძლი­ე­რი რე­ფორ­მე­ბი გა­ვა­კე­თე, სომ­ხებს ახ­ლაც ვახ­სო­ვარ. რუ­სეთ­ში არ შე­მიშ­ვეს. ამის შემ­დეგ ჯან­მო - ში ვმუ­შა­ობ­დი, ჟე­ნე­ვა­ში, რამ­დე­ნი­მე წელი. ბევ­რი სა­ინ­ტე­რე­სო რამ გა­ვა­კე­თე. მერე ბირ­მა­ში გა­მოჩ­ნდა სა­ინ­ტე­რე­სო პო­ზი­ცია, იქ ვი­ყა­ვი შიდსის და არა­ლე­გა­ლუ­რი წამ­ლე­ბის ექ­სპერ­ტი...

ვმუ­შა­ობ­დი სომ­ხეთ­ში, მერე თბი­ლის­ში, მერე ისევ დავ­ბრუნ­დი ინ­დო­ეთ­ში. ინ­დო­ეთ­ში ვინც მუ­შა­ობს სა­ჯა­რო სექ­ტორ­ში, ყვე­ლა გა­დის ჩემს მიერ შე­მუ­შა­ვე­ბულ კურ­სებს. რამ­დე­ნი­მე წელი ინ­დო­ე­თის ჯან­დაც­ვის მი­ნის­ტრის მრჩე­ვე­ლი ვი­ყა­ვი. ერთ-ერთ ჩემს ჩა­მოს­ვლა­ზე სა­ქარ­თვე­ლო­ში, ჩემ­მა მე­გო­ბარ­მა შე­მომ­თა­ვა­ზა "ჩემი ოჯა­ხის კლი­ნი­კა­ში“, ახ­ლან­დელ "ევექსში“ მრჩევ­ლად მუ­შა­ო­ბა და სა­ბო­ლოო ჯამ­ში აღ­მოვ­ჩნდი "ალ­დაგ­ში“. პა­რა­ლე­ლუ­რად ვი­ყა­ვი ინ­დო­ე­თის მი­ნის­ტრის მრჩე­ვე­ლი და თბი­ლის­შიც ჩა­მოვ­დი­ო­დი თვე­ში ერთი-ორ­ჯერ... გი­ორ­გი ფხა­კა­ძეს ერაყ­ში, მო­სუ­ლის აღე­ბის დროს, არა­ერ­თი სა­ვე­ლე ჰოს­პი­ტა­ლი აქვს გა­კე­თე­ბუ­ლი. მო­ბი­ლუ­რი ბრი­გა­დე­ბიც მო­მიმ­ზა­დე­ბია. ის­ლა­მის­ტე­ბი რომ ბომ­ბავ­დნენ, მო­სულ­თან ახ­ლოს ვი­ყა­ვი, მახ­სოვს, შე­ვა­მოწ­მე ერთი სა­მე­დი­ცი­ნო პოს­ტი, ცოტა ხანს უნდა გავ­ჩე­რე­ბუ­ლი­ყა­ვი, მაგ­რამ რა­ტომ­ღაც ვიჩ­ქა­რე და მე­ო­რე პოს­ტის შე­სა­მოწ­მებ­ლად წა­ვე­დი და წა­მო­ვე­დი თუ არა, ის პოს­ტი აფეთ­ქდა და ყვე­ლა გარ­და­იც­ვა­ლა... მე გა­დავ­რჩი.

- ამა­სო­ბა­ში თბი­ლის­ში ერთ-ერთი ყვე­ლა­ზე გა­მორ­ჩე­უ­ლი სახ­ლი აა­შე­ნეთ, რო­გო­რი ის­ტო­რია აქვს თქვენს სახ­ლს?

ამ სახ­ლს მრა­ვალ­სა­უ­კუ­ნო­ვა­ნი ის­ტო­რია აქვს, რო­მე­ლიც პი­რო­ბი­თად სამ - შუ­ა­სა­უ­კუ­ნებ­რივ, საბ­ჭო­თა და თა­ნა­მედ­რო­ვე პე­რი­ო­დე­ბად შეგ­ვიძ­ლია დავ­ყოთ. ისე­ვე, რო­გორც ყვე­ლა ფე­ო­და­ლუ­რი ქა­ლა­ქი, თბი­ლი­სიც გა­ლავ­ნით იყო შე­მო­სა­ზღვრუ­ლი. უც­ნა­უ­რია, რომ თბი­ლის­ში ეს იყო ერ­თა­დერ­თი გა­ლავ­ნი­ა­ნი სახ­ლი, ე.წ. ციხე-სახ­ლი, რო­მე­ლიც, სა­ვა­რა­უ­დოდ, X სა­უ­კუ­ნე­ში იყო აგე­ბუ­ლი. XIII სა­უ­კუ­ნე­ში მონ­ღო­ლე­ბის შე­მო­სე­ვი­სას ციხე-სახ­ლი ნან­გრე­ვე­ბად იქცა. XVI სა­უ­კუ­ნის მი­წუ­რულს ეს შე­ნო­ბა სო­მე­ხი სოვ­დაგ­რის, მე­ლიქ ბე­ბუ­თო­ვის სა­კუთ­რე­ბა გახ­და. XVIII სა­უ­კუ­ნის და­სა­წყის­ში ერთ-ერ­თმა ბე­ბუ­თოვ­მა სახ­ლი თა­ვის დას გა­დას­ცა, რო­მელ­მაც, თა­ვის მხრივ, იქა­უ­რო­ბა დე­და­თა მო­ნას­ტრად გა­და­ა­კე­თა.

1795 წელს, კრწა­ნი­სის ომის დროს, აღა-მაჰ­მად-ხან­მა მთე­ლი თბი­ლი­სი გა­დაწ­ვა და და­ან­გრია. სა­ბედ­ნი­ე­როდ, სახ­ლი გა­დარ­ჩა და სხვა­დას­ხვა ის­ტო­რი­უ­ლი წყა­როს მი­ხედ­ვით ირ­კვე­ვა, რომ შაჰი თბი­ლის­ში ყოფ­ნის დროს სწო­რედ ბე­ბუ­თო­ვის რე­ზი­დენ­ცი­ა­ში ცხოვ­რობ­და. გად­მო­ცე­მის მი­ხედ­ვით, თბი­ლი­სის აღ­დგე­ნამ­დე აქ უცხოვ­რია და აქვე გარ­დაც­ვლი­ლა სა­ქარ­თვე­ლოს უკა­ნას­კნე­ლი მო­ნარ­ქი - გი­ორ­გი XII. სა­ქარ­თვე­ლოს გა­საბ­ჭო­ე­ბის შემ­დეგ ეს ის­ტო­რი­უ­ლი შე­ნო­ბა, ოდეს­ღაც მშვე­ნი­ე­რი ციხე-სახ­ლი მრა­ვალ­ბი­ნი­ა­ნი "კო­მუ­ნალ­კა“ გახ­და. 1998 წელს, სრუ­ლი­ად შემ­თხვე­ვით, ამ შე­ნო­ბა­ში შე­ვი­ძი­ნე მცი­რე ფარ­თი. 90-იანი წლე­ბის სი­დუ­ხ­ჭი­რის გამო ძველ ქა­ლაქ­ში აღა­რა­ვის უნ­დო­და ცხოვ­რე­ბა, მე­ზობ­ლე­ბი სი­ხა­რუ­ლით ყიდ­დნენ თა­ვი­ანთ ბი­ნებს და მეც ეტა­პობ­რი­ვად შე­ვი­ძი­ნე 23 ოჯა­ხის კუთ­ვნი­ლი სა­ცხოვ­რე­ბე­ლი ფარ­თი.

გავ­ყი­დე ჩემი ულა­მა­ზე­სი სამ­სარ­თუ­ლი­ა­ნი სახ­ლი წე­რეთ­ლის 17-ში, ქუ­თა­ის­ში და ამ ფუ­ლით შევ­ძე­ლი ბოლო მე­ზობ­ლის ერთი ოთა­ხის ყიდ­ვაც თბი­ლის­ში. მერე რე­მონ­ტი წლე­ბის გან­მავ­ლო­ბა­ში ვა­კე­თე. რაც ფული მი­შო­ვია, ყვე­ლა­ფე­რი ამ სახ­ლის კედ­ლებ­ში ჩავ­დე. სახ­ლი ნა­ხევ­რად დან­გრე­უ­ლი იყო, ამის აღ­დგე­ნა მოხ­და 20 წლის რთუ­ლი მუ­შა­ო­ბით. ახლა ეს სახ­ლი ჩემ­თვის სა­ქარ­თვე­ლო­ში ულა­მა­ზე­სი და ყვე­ლა­ზე სა­ინ­ტე­რე­სო სახ­ლია. ამ სახ­ლის სა­ძირ­კვე­ლი მე-18 სა­უ­კუ­ნი­საა. საფ­რან­გეთ­ში, ძვე­ლი, ნა­პო­ლე­ო­ნის დრო­ინ­დე­ლი სახ­ლი მაქვს.

- რო­გორ გახ­დით გა­ე­როს გე­ნე­რა­ლუ­რი მდივ­ნის მრჩე­ვე­ლი?

- ამა­სო­ბა­ში პა­რა­ლე­ლუ­რად, არა­ერ­თი დიდი ორ­გა­ნი­ზა­ცია მთა­ვა­ზობ­და მრჩევ­ლო­ბას. ყვე­ლა­ზე სა­ინ­ტე­რე­სო იყო, როცა ნიუ-იორ­კი­დან, გა­ე­როს გე­ნე­რა­ლუ­რი სამ­დივ­ნო­დან და­მი­რე­კეს და მკი­თხეს - თქვენ ხართ გი­ორ­გი ფხა­კა­ძე? - დიახ, მე ვარ - მეთ­ქი. თქვენ გა­ე­როს გე­ნე­რა­ლურ­მა მდი­ვან­მა დაგ­ნიშ­ნათ თა­ვის მრჩევ­ლა­დო. მე­უბ­ნე­ბა, - სა­ბუ­თებს მი­ი­ღებთ, მო­ა­წე­რეთ ხელი, პრეს­რე­ლი­ზი უნდა დავ­დოთ ორ სა­ათ­ში და მარ­თლაც ორ სა­ათ­ში და­ი­დო პრეს­რე­ლი­ზი. ძა­ლი­ან და­ვი­ღა­ლე, 4 დიდი და მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნი ბორ­დის წევ­რი ვარ, პლუს ლექ­ცი­ე­ბი. გა­დავ­წყვი­ტე, რომ არ მინ­და ცხრი­დან ექ­ვსამ­დე სამ­სა­ხუ­რი. საფ­რან­გეთ­ში სახ­ლი ვი­ყი­დე და 42 წლის ასაკ­ში პენ­სი­ა­ში გა­ვე­დი.

- თქვენს პი­რად ცხოვ­რე­ბა­ზე რას გვე­ტყვით, და­ო­ჯა­ხე­ბუ­ლი ხართ?

- ნე­ბის­მი­ერ ურ­თი­ერ­თო­ბას სჭირ­დე­ბა დრო. ცოლი არ მყო­ლია, მაგ­რამ ბევ­რი სა­სიყ­ვა­რუ­ლო ურ­თი­ერ­თო­ბა, ბევ­რი ცრემ­ლი და კრა­ხი კი იყო ჩემს ცხოვ­რე­ბა­ში. ჩემს ყვე­ლა კლა­სელს ქუ­თა­ის­ში ოჯა­ხი და­ენგრა. მე ოფი­ცი­ა­ლუ­რად მა­ინც არა­ვინ მო­მიყ­ვა­ნია, ასე გა­შო­რე­ბა უფრო იო­ლია, იმა­თი შემ­ყუ­რე არ მინ­და ცოლი. ვფიქ­რობ, სა­ხელ­მწი­ფო არ უნდა ჩა­ე­რი­ოს და არ უნდა იცო­დეს, ვინ წევს ჩემს ლო­გინ­ში. ჩემი ხა­სი­ა­თი­დან გა­მომ­დი­ნა­რე, დღეს რო­გორ ვარ და ხვალ რა იქ­ნე­ბა, არა­ვინ არ იცის. ლვოვ­ში ერთი გოგო მომ­წონ­და და დედა სულ მე­უბ­ნე­ბო­და, - ცო­ლად ქარ­თვე­ლი გოგო უნდა მო­იყ­ვა­ნოო. ვნა­ხოთ, იქ­ნებ, ოდეს­მე მარ­თლაც ქარ­თვე­ლი ქალი მო­ვიყ­ვა­ნო ცო­ლად.

ავ­ტო­რი: ხა­თუ­ნა კორ­თხონ­ჯია