"მესამე წელია ჩამოვდივართ და იგივე სევდიანი სურათი გვხვდება" - რას წერს ანა იმედაშვილი რომანოვების სასახლეში ყოფნის შემდეგ?

ანა იმედაშვილი, რომელიც მეორე შვილს ელოდება, ზაფხულის ცხელ დღეებს ბორჯომსა და ლიკანში ატარებს. კურორტის სილამაზემ და ბუნებამ "ინფლუენსერი" აღაფრთოვანა, თუმცა როგორც "ინსტაგრამზე" წერს, რომანოვების სასახლის მდგომარეობამ გული დასწყვიტა.

"გრძელდება ჯადოსნური დასვენება... ბავშვობიდან ზღაპრულ სამყაროსთან ასოცირდება ჩემთვის ბორჯომი, ლიკანი... და ამ ზღაპრის ნაწილი იყო მეოთხე სამმართველოც. ნიკოლოზ რომანოვის ბრძანებით 1892-1895 წწ. აშენებული სასახლე, მოგვიანებით სტალინის რეზიდენციად გადაიქცა. ყოველწლიურად მსოფლიოდან აუარებელი ტურისტი სტუმრობდა ამ სილამაზეს. ახლაც მახსოვს ბავშვობაში ნანახი უნიკალური ექსპონატები, რომლებიც სასახლეში ინახებოდა (ნაპოლეონის მიერ საჩუქრად გამოფზავნილი მაგიდა, ირანის შაჰის სავარძელი, ფაიფურის თუთიყუში)....

ჯერ კიდევ 2017 წელს მინდოდა პეტრესთვისაც მეჩვენებინა, მაგრამ ამაოდ. წელსაც იგივე... 2016 წლიდან სასახლე „საპარტნიორო ფონდს“ გადაეცა, შემდგომი განვითარებისთვის.... იგეგმებოდა რეაბილიტაცია, მაგრამ სამწუხაროდ უკვე მე-3-ე წელია ჩამოვდივართ და იგივე სევდიანი სურათი გვხვდება - დაზიანებული სასახლე, რომელთან ახლოსაც ვერ მივდივართ, რომ უკეთ დავათვალიეროთ.... იმედია ჩემი შვილიც შეძლებს იმ სილამაზეების და ისტორიური ნაწილის ნახვას ოდესმე, რომელმაც ჩემზე ბავშვობიდან წარუშლელი შთაბეჭდილება მოახდინა" - წერს იმედაშვილი.

რომანოვების სასახლე, რომელიც მეოთხე სამმართველოდ მოიხსენიება, მეცხრამეტე საუკუნის პერიოდს განეკუთვნება. გავრცელებული ცნობებით ამ ადგილას, უწინ პურის კალო ყოფილა. მიხეილ რომანოვის ვაჟს საზაფხულო რეზიდენციად ლიკანში აღნიშნული ტერიტორია მოსწონებია. სასახლე 1892-95 წლებში არქიტექტორმა ლეონტინ ბენუამ ააშენა.

რეზიდენცია შემდგომში ტურისტთა დასასვენებელ ადგილად იქცა. აქ პერიოდულად ისვენებდა იოსებ სტალინიც. სასახლეში დაცულია უნიკალური ექსპონატები, მათ შორისაა ნაპოლეონის მიერ რომანოვებისათვის ნაჩუქარი მაგიდა, ირანის შაჰის მიერ ნაჩუქარი სავარძელი, პირადად რუსეთის იმპერატორ პეტრე პირველის ხელით კაკლის ხის ფესვებისაგან დამზადებული ისტორიული მაგიდა. სასახლეში არსებული თითქმის ყველა ნივთი ანტიკვარულია. ცენტრალური შესასვლელის თაღში მოთავსებულია ფაიფურის თუთიყუში, რომელიც კარების გაღებისთანავე იწყებდა მოძრაობას, თითქოს ესალმებოდა შემომსვლელ სტუმარს. ეს დაკავშირებული იყო ჰაერის ჭავლთან.

საბილიარდო ოთახში კვლავ არსებობს რომანოვების დროინდელი ბილიარდი, ოთახში არსებულ რუსულ ღუმელზე იტალიური მწვანე კერემიკით გამოხატულია ცხოველები, რომლებიც ბინადრობენ ბორჯომის ხეობაში. ასევე დაცულია რომანოვის კაბინეტი, რომელშიც შემდგომში სტალინი მუშაობდა. ამ კაბინეტშია ორი ისტორიული ლურსმანი, რამდენადაც ორივე სტალინის მიერ არის დაჭედებული. ერთი საწერ მაგიდაზე ქუდისათვის და მეორე კედელზე კიტელის დასაკიდად. ეს კაბინეტი ბუხრით, განლაგებული ავეჯით და მოზაიკური ჭერით აღმოსავლურ სტილშია გადაწყვეტილი.სასახლის მეორე სართულზე არსებობს ე. წ. „პეპლებიანი“ საძინებელი.

ისტორია კი ასეთია: რომანოვს ჰყოლია კოლექციონერები, რომლებიც იჭერდნენ პეპლებს ბორჯომის ტერიტორიაზე. ერთ–ერთს მოსვლია აზრად ოთახი მოეხატა ამ პეპლების ანალოგიური დასურათებებით, რადგან ყველა მათგანი განსხვავდებოდა ერთმანეთისაგან.

ამავე ოთახში არის იმდროინდელი ორმხრივი სავარძელი, რომელსაც გაბუტული შეყვარებულების სავარძელი ჰქვია. ლიკანში რომანოვების სასახლის რეაბილიტაცია 2018 წელს უნდა დაწყებულიყო. პროექტი, საქართველოს კულტურულ მემკვიდრეობასთან თანამშრომლობითა და ჩართულობით შემუშავდა.

ავტორი: თეონა რამაზაშვილი