ნია ხა­ჭა­პუ­რი­ძეს სო­ცი­ა­ლურ ქსელ­ში ყვე­ლა ის ქალი იც­ნობს, რომ­ლე­ბიც "ფე­ის­ბუ­ქის" სხვა­დას­ხვა ჯგუ­ფებ­ში ჯან­მრთე­ლო­ბის პრობ­ლე­მებ­ზე წე­რენ და კი­თხვებს სვა­მენ. მისი პა­სუ­ხე­ბი ყო­ველ­თვის კომ­პე­ტენ­ტუ­რი და ამომ­წუ­რა­ვია, ალ­ბათ ამის გა­მოც, ბევ­რს ის ექი­მი ჰგო­ნია, კონ­სულ­ტა­ცი­ა­ზე მის­ვლა სურთ, თუმ­ცა რე­ა­ლუ­რად, ნია ხა­ჭა­პუ­რი­ძე შვე­დეთ­ში ცხოვ­რობს და კი­ბოს უჯრე­დებს იკ­ვლევს.

სა­მე­დი­ცი­ნო უნი­ვერ­სი­ტე­ტის დამ­თავ­რე­ბის შემ­დეგ ჯერ გერ­მა­ნი­ა­ში, გერ­მა­ნი­ის კი­ბოს კვლე­ვის ცენ­ტრში მუ­შა­ობ­და, შემ­დეგ კი შვე­დეთ­ში გა­ემ­გზავ­რა, სა­დაც ლა­ბო­რა­ტო­რი­ა­ში მუ­შა­ობს.

ნია ხა­ჭა­პუ­რი­ძეს AMBEBI.GE შვე­დეთ­ში და­უ­კავ­შირ­და - მისი რჩე­ვე­ბი ყვე­ლა იმ ადა­მი­ანს გა­მო­ად­გე­ბა, ვინც კი­ბოს შე­სა­ხებ მი­თე­ბის ტყვე­ო­ბა­შია:

- პი­რად შე­ტყო­ბი­ნე­ბებ­ში ხში­რად მწე­რენ ან რჩე­ვას მე­კი­თხე­ბი­ან, კონ­სულ­ტა­ცი­ა­ზე ჩა­წე­რა უნ­დათ და სად მო­ვი­დეო, კი­თხუ­ლო­ბენ. მერე მი­წევს ახ­სნა, რომ ექი­მი არ ვარ.

ასევე დაგაინტერესებთ

12:40 / 13-09-2019

"პროფესორს ვუთხარი: თუ საჭიროა კიდურებიც მომკვეთეთ, ჩემს შვილებს დედა სჭირდებათ-მეთქი" - 33 წლის ქალის საოცარი ისტორია, რომელმაც მე-3 სტადიის სიმსივნე დაამარცხა

16:47 / 04-12-2019

საპირფარეშოში ტელეფონით შედიხართ და "ფეისბუქს" სქროლავთ? - კვლევის თანახმად, ფსიქოლოგიური პრობლემები გაქვთ

სა­მე­დი­ცი­ნო უნი­ვერ­სი­ტე­ტი და­ვამ­თავ­რე, მაგ­რამ ექი­მი რომ გერ­ქვას, შემ­დეგ რე­ზი­დენ­ტუ­რა უნდა გა­ი­ა­რო და ლი­ცენ­ზია აიღო. მე დამ­თავ­რე­ბის შემ­დეგ მა­გის­ტრა­ტუ­რა­ზე გა­ვაგ­რძე­ლე სწავ­ლა, შე­სა­ბა­მი­სად ექიმს ვერ ვუ­წო­დებ სა­კუ­თარ თავს. ვსწავ­ლობ შვე­დეთ­ში, უფ­სა­ლას უნი­ვერ­სი­ტეტ­ში და ვსწავ­ლობ სა­მეც­ნი­ე­რო კვლე­ვას, მო­ლე­კუ­ლურ ონ­კო­ლო­გი­ას - ანუ სიმ­სივ­ნე­ე­ბის გა­მომ­წვევ მი­ზე­ზებს და მკურ­ნა­ლო­ბის გზებს მო­ლე­კუ­ლე­ბის დო­ნე­ზე ვიკ­ვლევთ.

- რა­ტომ აირ­ჩი­ეთ ეს მი­მარ­თუ­ლე­ბა და რო­გორ მოხ­ვდით შვე­დეთ­ში?

- 4 წლის ასა­კი­დან ვი­ცო­დი, რომ ექი­მი გა­მო­ვი­დო­დი. სხვა პრო­ფე­სი­ა­ზე არას­დროს მი­ფიქ­რია. სა­მე­დი­ცი­ნოს დამ­თავ­რე­ბის შემ­დეგ მივ­ხვდი, რომ რა­ღაც ახა­ლი მინ­დო­და მე­დი­ცი­ნას­თან, ონ­კო­ლო­გი­ას­თან და­კავ­ში­რე­ბუ­ლი. "გუ­გლ­ში" ვი­პო­ვე პროგ­რა­მა, რო­მელ­ზეც ახლა ვსწავ­ლობ - ტრანსლა­ცი­უ­რი სა­მე­დი­ცი­ნო კვლე­ვის სა­ერ­თა­შო­რი­სო სა­მა­გის­ტრო პროგ­რა­მა. ორ­წლი­ა­ნია, ორ სხვა­დას­ხვა ქვე­ყა­ნა­ში და ორ სხვა­დას­ხვა უნი­ვერ­სი­ტეტ­ში უნდა ის­წავ­ლო.

ერთი წელი გერ­მა­ნი­ა­ში, ჰა­ი­დელ­ბერ­გის უნი­ვერ­სი­ტეტ­ში და მე­ო­რე - შვე­დეთ­ში, უფ­სა­ლა­ში. სა­იტ­ზე ეს წა­ვი­კი­თხე თუ არა, ეგ­რე­ვე მივ­ხვდი, რომ ზუს­ტად ეს მინ­დო­და - მეც­ნი­ე­რე­ბა­ში ცხვი­რის შე­ყო­ფა, სხვა­დას­ხვა ქვეყ­ნებ­ში ცხოვ­რე­ბა და ბევ­რი მოგ­ზა­უ­რო­ბა. გავ­გზავ­ნე სა­ბუ­თე­ბი, გა­ვი­ა­რე ინ­ტერ­ვიუ, მი­მი­ღეს და წა­მო­ვე­დი.

მოკ­ლედ, ამ წუ­თას უფ­სა­ლა­ში ვარ, ლა­ბო­რა­ტო­რი­ა­ში ვზი­ვარ და ვა­ა­ნა­ლი­ზებ, ტვი­ნის სიმ­სივ­ნის უჯრე­დებს სხვა­დას­ხვა წამ­ლე­ბით რომ ვმკურ­ნა­ლობთ, რა გავ­ლე­ნას ახ­დენს ეს მათ გე­ნებ­ზე და რა ცვლი­ლე­ბებს იწ­ვევს უჯრე­დებ­ში.

- სიმ­სივ­ნე 21-ე სა­უ­კუ­ნის ყვე­ლა­ზე ვე­რა­გი და­ა­ვა­დე­ბაა, არ­სე­ბობს მო­საზ­რე­ბა რომ მის­გან გან­კურ­ნე­ბა შე­უძ­ლე­ბე­ლია ერ­თე­უ­ლი შემ­თხვე­ვე­ბის გარ­და...

- ვმუ­შა­ობთ მა­გა­ზე, მე რა, უამ­რა­ვი ძა­ლი­ან ჭკვი­ა­ნი და ძა­ლი­ან მა­გა­რი მეც­ნი­ე­რი მუ­შა­ობს. ზოგ სიმ­სივ­ნეს ძა­ლი­ან კარ­გად ვუმკლავ­დე­ბით და შე­იძ­ლე­ბა ით­ქვას, ვკურ­ნავთ კი­დეც. ბავ­შვთა ლე­ი­კე­მი­ებს მა­გა­ლი­თად, ასე­ვე მკერ­დის კი­ბოს - გან­სა­კუთ­რე­ბით თუ დრო­უ­ლად და­ის­ვა დი­აგ­ნო­ზი.

ზოგ სიმ­სივ­ნე­ზე შე­და­რე­ბით ცუდი მდგო­მა­რე­ო­ბაა. მაგ­რამ ახლა მეც­ნი­ე­რე­ბა­ში ყვე­ლა­ზე დიდი ფული და ყუ­რა­დღე­ბა სიმ­სივ­ნის კვლე­ვა­ში იდე­ბა და ოდეს­მე აუ­ცი­ლებ­ლად მი­ვალთ იქამ­დე, რომ ან სრუ­ლი­ად განვკურ­ნოთ პა­ცი­ენ­ტე­ბი და ან უბ­რა­ლოდ ქრო­ნი­კულ, კონ­ტრო­ლი­რე­ბად და­ა­ვა­დე­ბად ვაქ­ცი­ოთ - ექიმ­თან რომ მიხ­ვალთ და გა­და­ა­კონ­ტრო­ლებთ ხოლ­მე, ისე­თად.

- ყო­ველ­დღი­უ­რად უამ­რავ ინ­ფორ­მა­ცი­ას ვკი­თხუ­ლობთ სიმ­სივ­ნის პრე­ვენ­ცი­ა­ზე, რა უნდა გა­ვა­კე­თოთ, რომ თავი და­ვიც­ვათ?

- სიმ­სივ­ნე ზუს­ტად რო­გორ ვი­თარ­დე­ბა და სა­ი­დან იწყე­ბა, ეგ ბო­ლომ­დე დად­გე­ნი­ლი არ არის და უამ­რა­ვი მეც­ნი­ე­რი ზუს­ტად მა­გის გა­სა­გე­ბად მუ­შა­ობს. მაგ­რამ არის რა­ღაც სა­კი­თხე­ბი, რაც ზუს­ტად ვი­ცით. მო­წე­ვა რომ კი­ბოს იწ­ვევს (და არა­მარ­ტო ფილ­ტვის) - ზუს­ტად ვი­ცით, დად­გე­ნი­ლია, მაგ­რამ მა­ინც ვე­წე­ვით.

და­ბინ­ძუ­რე­ბუ­ლი ჰა­ე­რი რომ იწ­ვევს - ზუს­ტად ვი­ცით, ამ დროს კი თბი­ლის­ში ჰა­ე­რია უკვე თა­ვად ონ­კო­ლო­გი­უ­რი. თან დავ­დი­ვართ, ვსუნ­თქავთ და პრო­ტეს­ტი არ გვიჩ­ნდე­ბა, თან არ გვინ­და, რომ დაგ­ვე­მარ­თოს და ვკი­თხუ­ლობთ, რა ანა­ლი­ზი და კვლე­ვა ჩა­ვი­ტა­რო, რომ ყვე­ლა სიმ­სივ­ნე ერ­თად გა­მო­ი­რი­ცხო­სო. ასე­თი კვლე­ვა არ არ­სე­ბობს და იმა­ზეც შე­თან­ხმდა მეც­ნი­ე­რე­ბა, რომ ნე­ბის­მი­ე­რი და­ა­ვა­დე­ბის მკურ­ნა­ლო­ბას თა­ვი­დან აცი­ლე­ბა სჯობს.

შე­სა­ბა­მი­სად, ჰა­ე­რის და გა­რე­მოს სი­სუფ­თა­ვის­თვის რომ ვიბ­რძო­დეთ ყვე­ლა ერ­თად მონ­დო­მე­ბით, ჩვენც, ჩვენს შვი­ლებ­საც და შვი­ლიშ­ვი­ლებ­საც ბევ­რად უფრო ნაკ­ლე­ბად დაგ­ვე­მუქ­რე­ბო­და სიმ­სივ­ნე

არ­სე­ბობს სპე­ცი­ა­ლუ­რი კვლე­ვე­ბი, რომ­ლე­ბიც ტარ­დე­ბა ყვე­ლა­ზე გავ­რცე­ლე­ბუ­ლი სიმ­სივ­ნე­ე­ბის დრო­უ­ლად აღ­მო­სა­ჩე­ნად და ად­რე­ულ სტა­დი­ა­ზე­ვე მო­სა­შო­რებ­ლად. ეს კვლე­ვე­ბი, შე­სა­ბა­მის ასაკ­ში, უფა­სოა ადა­მი­ა­ნე­ბის­თვის, რად­გან ყვე­ლამ შეძ­ლოს მათი ჩა­ტა­რე­ბა, მა­ტე­რი­ა­ლუ­რი მდგო­მა­რე­ო­ბის მი­უ­ხე­და­ვად.

ასეთ პრო­ფი­ლაქ­ტი­კურ კვლე­ვებს ეწო­დე­ბა სკრი­ნინ­გუ­ლი კვლე­ვე­ბი და სა­ქარ­თვე­ლო­ში გვაქვს რამ­დე­ნი­მე. გან­ვი­თა­რე­ბულ ქვეყ­ნებ­ში ეს კვლე­ვე­ბი უტარ­დე­ბა ყვე­ლა ადა­მი­ანს, სრუ­ლი­ად ჯან­მრთელ­საც კი, პრო­ფი­ლაქ­ტი­კის მიზ­ნით.

ქა­ლებ­ში ძუ­ძუს კი­ბოს სკრი­ნინ­გი უფა­სოა 40 წლის შემ­დეგ; საშ­ვი­ლოს­ნოს ყე­ლის კი­ბოს სკრი­ნინ­გი უფა­სოა 25 წლის შემ­დეგ; პროს­ტა­ტის კი­ბოს სკრი­ნინ­გი უფა­სოა 50 წლის შემ­დეგ მა­მა­კა­ცებ­ში; მსხვი­ლი ნაწ­ლა­ვის კი­ბოს სკრი­ნინ­გი უფა­სოა 50 წლის შემ­დეგ - ეს ყვე­ლა­ზე გავ­რცე­ლე­ბუ­ლი სიმ­სივ­ნე­ე­ბია და ამ კვლე­ვე­ბის ჩა­ტა­რე­ბით მათი პრო­ფი­ლაქ­ტი­კა თუ შევ­ძე­ლით, შეგ­ვიძ­ლია ჩავ­თვა­ლოთ, რომ ბევ­რად ნაკ­ლე­ბი გვექ­ნე­ბა სიმ­სივ­ნის რის­კი.

- ბავ­შვებ­ში რა შე­იძ­ლე­ბა იწ­ვევ­დეს სიმ­სივ­ნეს, ისი­ნი ხომ ჯან­მრთე­ლი ცხოვ­რე­ბის წე­სით ცხოვ­რო­ბენ?

- ბავ­შვთა სიმ­სივ­ნე­ე­ბი სწო­რედ ის შემ­თხვე­ვაა, როცა ზუს­ტად თქმა არ შეგ­ვიძ­ლია, რა იწ­ვევს. შე­სა­ბა­მი­სად, რამე კონ­კრე­ტუ­ლი ნა­ბი­ჯე­ბი და პრე­ვენ­ცი­უ­ლი ზო­მე­ბიც არ გვაქვს.

ჯან­მრთე­ლი ცხოვ­რე­ბის წესი, ჯან­საღ გა­რე­მო­ში ცხოვ­რე­ბა, ფი­ზი­კუ­რი აქ­ტი­ვო­ბა, მზი­სა და თამ­ბა­ქოს კვამ­ლის (და ნე­ბის­მი­ე­რი გა­მო­ნა­ბოლ­ქვის) მო­რი­დე­ბა არის ის, რაც შეგ­ვიძ­ლია გა­ვა­კე­თოთ ბავ­შვე­ბის და­სა­ცა­ვად. თით­ქოს ძა­ლი­ან მარ­ტი­ვი და სტან­დარ­ტუ­ლი სიაა, მაგ­რამ ალ­ბათ ძა­ლი­ან ცოტა ბავ­შვი ცხოვ­რობს ასეთ ჯან­საღ გა­რე­მო­ში სა­ქარ­თვე­ლო­ში, გან­ვი­თა­რე­ბუ­ლი ქვეყ­ნე­ბის­გან გან­სხვა­ვე­ბით.

- ხში­რად გაგ­ვი­გია პრო­დუქ­ტებ­ზე, რომ­ლე­ბიც ახ­დენს კი­ბოს პრე­ვენ­ცი­ას. მა­გა­ლი­თად, კურ­კუ­მა, რო­მე­ლიც უნდა მო­ვა­ყა­როთ თით­ქოს ყვე­ლა საკ­ვებს, გა­ყი­ნუ­ლი ლი­მო­ნი...

- მე პი­რა­დად, ასე­თი "უნი­ვერ­სა­ლუ­რი პრო­დუქ­ტე­ბის" არ მჯე­რა, ყვე­ლა სიმ­სივ­ნის პრე­ვენ­ცი­ას რომ ახ­დე­ნენ. ჩემ­თვის სიმ­სივ­ნის პრე­ვენ­ცი­ის რე­ა­ლუ­რი გზა არის ის, რაც მეც­ნი­ე­რუ­ლა­დაა დად­გე­ნი­ლი: ჯან­სა­ღი ცხოვ­რე­ბის წესი!

მას­ში შე­დის ჯან­სა­ღი კვე­ბა - მეტი ხილი და ბოსტნე­უ­ლი, ნაკ­ლე­ბი შემ­წვა­რი და შე­ბო­ლი­ლი პრო­დუქ­ტი, ნაკ­ლე­ბი შა­ქა­რი და ე.წ. ჯანქ ფუდი, ამა­ში ასე­ვე შე­დის მეტი ფი­ზი­კუ­რი აქ­ტი­ვო­ბა, ოღონდ სპორტდარ­ბაზ­ში სი­ა­რუ­ლი არ იგუ­ლის­ხმე­ბა მა­ინ­ცდა­მი­ანც. დღე­ში მი­ნი­მუმ 30 წუთი სწრა­ფი ნა­ბი­ჯით სი­ა­რუ­ლი უკვე კარ­გია; და ამა­ში შე­დის - ნაკ­ლე­ბი სტრე­სი და მეტი "ბედ­ნი­ე­რე­ბა".

სიმ­სივ­ნის პრე­ვენ­ცი­ის ყვე­ლა­ზე ძლი­ე­რი ია­რა­ღი არის თქვე­ნი სა­კუ­თა­რი იმუ­ნი­ტე­ტი, იმუ­ნუ­რი სის­ტე­მა, რო­მე­ლიც ყო­ველ­დღე პო­უ­ლობს გა­დაგ­ვა­რე­ბულ უჯრე­დებს და მა­ნამ ანად­გუ­რებს, სა­ნამ გამ­რავ­ლე­ბას მო­ას­წრე­ბენ. ძლი­ე­რი იმუ­ნი­ტე­ტი კი ჯან­სა­ღი კვე­ბის, ფი­ზი­კუ­რი აქ­ტი­ვო­ბის და ნაკ­ლე­ბი სტრე­სის შე­დე­გია

ყვე­ლა­ზე მარ­ტი­ვი რჩე­ვე­ბია და ამ დროს ყვე­ლა­ზე რთუ­ლი შე­სას­რუ­ლე­ბე­ლი. ალ­ბათ ამი­ტო­მაა, ადა­მი­ა­ნებს მოს­წონთ იმის და­ჯე­რე­ბა, რომ რო­მე­ლი­მე კონ­კრე­ტუ­ლი პრო­დუქ­ტის მი­ღე­ბა აა­ცი­ლებთ სიმ­სივ­ნეს.

მეტი ხილი, მეტი ბოსტნე­უ­ლი და მეტი მოძ­რა­ო­ბა, ზე­მოთ ჩა­მოთ­ვლი­ლი სკრი­ნინ­გუ­ლი კვლე­ვე­ბის ჩა­ტა­რე­ბა, ნაკ­ლე­ბი მზე­ზე დაწ­ვა და რუჯი, არა­ნა­ი­რი სო­ლა­რი­უ­მი და არა­ნა­ი­რი მო­წე­ვა - ესაა მთა­ვა­რი.

- თუ შე­გიძ­ლი­ათ უფრო ვრცლად გვე­სა­უბ­როთ ქი­მი­ო­თე­რა­პი­ა­ზე, რო­მელ­ზეც აზრი ხში­რად იყო­ფა, თით­ქოს აჩ­ქა­რებს პრო­ცესს...

- ქი­მი­ო­თე­რა­პი­ას, რა თქმა უნდა, ბევ­რი ნაკ­ლი აქვს. არა­ვინ ამ­ბობს, რომ ად­ვი­ლი გა­და­სა­ტა­ნია ან ორ­გა­ნიზ­მის­თვის ან პა­ცი­ენ­ტის­თვის. სწო­რედ ამი­ტომ გრძელ­დე­ბა ასე აქ­ტი­უ­რად სიმ­სივ­ნის კვლე­ვა, რომ მკურ­ნა­ლო­ბის ახა­ლი მე­თო­დე­ბი შე­იქ­მნას, პირ­და­პირ სიმ­სივ­ნეს რომ ამო­ი­ღე­ბენ მი­ზან­ში და და­ნარ­ჩენ ორ­გა­ნიზმს ნაკ­ლე­ბად და­ა­ზი­ა­ნე­ბენ.

ძნე­ლი გა­და­სა­ტა­ნია, მაგ­რამ უამ­რა­ვი ადა­მი­ა­ნი არ­სე­ბობს ამ ქვეყ­ნად, ვინც სიმ­სივ­ნე სწო­რედ ამ გზით და­ა­მარ­ცხა და ახლა სრულ­ყო­ფი­ლი ცხოვ­რე­ბა აქვს. სა­ოც­რად გამ­ძლე და უგე­ნი­ა­ლუ­რე­სი მე­ქა­ნიზ­მია ადა­მი­ა­ნის ორ­გა­ნიზ­მი და ამას ფსი­ქო­ლო­გი­უ­რი გან­წყო­ბაც თუ და­ე­მა­ტა და რწმე­ნა, რომ ყვე­ლა­ფე­რი კარ­გად იქ­ნე­ბა, ძა­ლი­ან ბევ­რი წარ­მო­უდ­გე­ნე­ლი რა­მის დაძ­ლე­ვაა შე­საძ­ლე­ბე­ლი.

ოდეს­მე და იმე­დია საკ­მა­ოდ მალე, აუ­ცი­ლებ­ლად გვექ­ნე­ბა უფრო ძლი­ე­რი და უფრო ნაკ­ლე­ბი გვერ­დი­თი ეფექ­ტე­ბის მქო­ნე თე­რა­პი­ე­ბი, მაგ­რამ ფსი­ქო­ლო­გი­უ­რი გან­წყო­ბა მა­ინც ისევ უმ­ნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნე­სი იქ­ნე­ბა. პლა­ცე­ბოს ეფექ­ტი ხომ ყვე­ლას გაგ­ვი­გია? როცა ადა­მი­ანს სჯე­რა, რომ წა­მა­ლი იმუ­შა­ვებს და მარ­თლაც მუ­შა­ობს, სულ რომ პლა­ცე­ბო ანუ აბი გლუ­კო­ზა იყოს. ეს იმ­დე­ნად ძლი­ე­რი ეფექ­ტია, ყვე­ლა სა­მეც­ნი­ე­რო კვლე­ვა მისი გათ­ვა­ლის­წი­ნე­ბით ტარ­დე­ბა.

შე­სა­ბა­მი­სად, უნდა გწამ­დეთ თქვე­ნი თა­ვის, თქვე­ნი ორ­გა­ნიზ­მის, წამ­ლის, ექი­მის და იმის, რომ ყვე­ლა­ფე­რი იქ­ნე­ბა კარ­გად და გა­მო­ჯან­მრთე­ლე­ბის ალ­ბა­თო­ბაც ბევ­რად გა­იზ­რდე­ბა

- და ბო­ლოს რამ­დე­ნი­მე "ოქ­როს რჩე­ვა" მკი­თხველს, რო­მე­ლიც გან­სა­კუთ­რე­ბუ­ლად ელო­დე­ბა ამ თე­მა­ზე კომ­პე­ტენ­ტურ აზრს...

- ოქ­როს რჩე­ვა ალ­ბათ ისევ ის იქ­ნე­ბა, რაც ზე­მოთ ვთქვი. თუ მარ­თლა გაქვთ მიზ­ნად ჯან­მრთე­ლო­ბა, მოკ­ლე, შე­მოვ­ლი­თი და მარ­ტი­ვი ხრი­კე­ბის ძებ­ნას ნუ და­ი­წყებთ. ხილ­სა და ბოსტნე­ულს არ ვჭამ, ფი­ზი­კუ­რად არ ვმოძ­რა­ობ, მაგ­რამ სა­მა­გი­ე­როდ სო­დას ვსვამ დი­ლა­ო­ბით და ეგ და­მი­ცავს ყვე­ლაფ­რის­გან - ეგრე არ ხდე­ბა. ბუ­ნე­ბას და თქვენს ორ­გა­ნიზმს ჭკუ­ა­ში ვერ აჯო­ბებთ. ჯან­საღ ცხოვ­რე­ბის წესს ეშ­მა­კუ­რი და იოლი ხერ­ხე­ბით ვერ ჩა­ა­ნაც­ვლებთ.

შე­სა­ბა­მი­სად, ახ­რა­მუ­ნეთ მეტი ხილ-ბოსტნე­უ­ლი, შე­ზღუ­დეთ შემ­წვა­რი, შე­ბო­ლი­ლი, და­მა­რი­ლე­ბუ­ლი და ტკბი­ლი საკ­ვე­ბი, ია­რეთ დღე­ში სულ მცი­რე 30 წუთი, მო­ე­რი­დეთ გა­მოს­ხი­ვე­ბას (მათ შო­რის მზის), მო­წე­ვას, შე­ი­ნარ­ჩუ­ნეთ ჯან­სა­ღი წონა და ღვიძ­ლი-თირკმლის ჯან­მრთე­ლო­ბის გარ­და, სა­კუ­თარ ფსი­ქო­ლო­გი­ურ კე­თილ­დღე­ო­ბა­ზე, ბედ­ნი­ე­რე­ბა­ზეც იზ­რუ­ნეთ (ტვი­ნიც ხომ მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნი ორ­გა­ნოა?!).

ყუ­რა­დღე­ბა მი­აქ­ცი­ეთ ჯან­მრთე­ლო­ბას, ოღონდ ამა­ში მარ­ტო და­ნიშ­ნუ­ლი წამ­ლე­ბის სმა არ იგუ­ლის­ხმე­ბა - ანუ მა­ნამ­დე მი­დით ექიმ­თან და და­ინ­ტე­რეს­დით, ასა­კობ­რი­ვად რო­მე­ლი და­ა­ვა­დე­ბე­ბის პრო­ფი­ლაქ­ტი­კუ­რი კვლე­ვე­ბი გი­წევთ, ვიდ­რე რამე გა­მოვ­ლინ­დე­ბო­დეს და სამ­კურ­ნა­ლო გახ­დე­ბო­დეს. ასეა გან­ვი­თა­რე­ბულ ქვეყ­ნებ­ში და არც იქ ეხა­ლი­სე­ბა არა­ვის, მაგ­რამ სა­ჭი­როა ხან­გრძლი­ვი და ნორ­მა­ლუ­რი ხა­რის­ხის ცხოვ­რე­ბის­თვის.

თქვე­ნი ორ­გა­ნიზ­მი ფაქ­ტობ­რი­ვად თქვე­ნი ავ­ტო­მო­ბი­ლია, რო­მე­ლიც ერთხელ კი ჩა­გა­ბა­რეს ახა­ლი და აწყო­ბი­ლი, მაგ­რამ ათწლე­უ­ლე­ბის მან­ძილ­ზე ბუ­ნებ­რი­ვად ცვდე­ბა, ფუჭ­დე­ბა ნა­წი­ლე­ბი და თქვენ თუ არა, სხვა არა­ვინ მი­ხე­დავს თქვენ ნაც­ვლად...