2017 წელს მთელ მსოფლიოში 262 ჟურნალისტი დააპატიმრეს

ჟურნალისტთა დაცვის კომიტეტის (CPJ) ინფორმაციით, დაპატიმრებული ჟურნალისტების რაოდენობამ რეკორდულ მაჩვენებელს მიაღწია. მიუხედავად იმისა, რომ ლამის მსოფლიოს ყველა ქვეყანაში, ცენტრალურ აზიას თუ არ ჩავთვლით, ინტენსიურად ტარდება საპროტესტო აქციები ჟურნალისტების დაპატიმრების წინააღმდეგ, ეს მათი პროფესიული მოვალეობის შესრულებისას შეზღუდვებს არ ითვალისწინებს.

ჟურნალისტთა დაცვის კომიტეტის ინფორმაციით, 2017 წელს, მთელი მსოფლიოს მასშტაბით, სულ 262  ჟურნალისტი დააპატიმრეს. არადა, აქამდე ითვლებოდა, რომ რეკორდი 2016 წელი იყო, - შარშან მთელ მსოფლიოში, ჟურნალისტური საქმიანობისთვის 259 ჟურნალისტი დააპატიმრეს.

"რადიო თავისუფლება" ავრცელებს CPJ-ის მიერ 13 დეკემბერს გამოქვეყნებულ ანგარიშს, რომლის თანახმადაც, ჟურნალისტების დაპატიმრების მხრივ, მეორე წელია, თურქეთი, ჩინეთი და ეგვიპტე ლიდერობენ, თუმცა, ამ მხრივ საკმაოდ მძიმე ვითარებაა მეზობელ აზერბაიჯანსა და რუსეთში.

ამ ქვეყნებში, პროფესიული საქმიანობის გამო, პატიმრობა სულ 134 ჟურნალისტს მიუსაჯეს, - მათგან 73 შემთხვევა თურქეთში დაფიქსირდა. ორგანიზაციის მონაცემებით, 2017 წელს აზერბაიჯანში დააპატიმრეს 10 ჟურნალისტი, რუსეთსა და ირანში 5-5, უზბეკეთში 4, ყაზახეთსა და პაკისტანში 2-2 და თითო-თითო უკრაინაში, თურქმენეთსა და ყირგიზეთში.

ორგანიზაციის ჩამონათვალში არ წერია ტაჯიკეთი, თუმცა, "ჰუმან რაიტს ვოჩის" ინფორმაციით, ამ მხრივ, იქაც უმძიმესი მდგომარეობაა. რამდენიმე დღის წინ, 5 დეკემბერს, ბიშკეკში დააკავეს ცნობილი, დამოუკიდებელი ჟურნალისტი და ადგილობრივი მანსანკანის გუნდის კაპიტანი, 39 წლის ჰაირულო მირსაიდოვი, რომელსაც ბრალად ნაციონალური, რასობრივი, ადგილობრივი და სხვა რელიგიებს შორის დაპისპირების გაღვივება ედება.

საერთაშორისო ორგანიზაციის შეფასებით, ტაჯიკეთში, ბოლო წლებში, ადამიანის უფლებათა მხრივ ვითარება ყოველდღიურად მძიმდება, რაც სარკისებურად აირეკლება ჟურნალისტების მუშაობაზეც... ბოლო მონაცემებით, ტაჯიკეთის ციხეებში  150 პოლიტიკური აქტივისტი იმყოფება. მათი ოჯახის წევრები და ადვოკატები კი, მუდმივი წნეხის ქვეშ არიან, - ადგილობრივი ხელისუფლება და მაღალჩინოსნები მათ გაუპატიურებით, მოქალაქეობის წართმევით, გადასახლებით, საცხოვრებელი ფართისა და სამსახურის დაკარგვით ემუქრებიან.

რუსული მედიის ინფორმაციით, იქ ადგილობრივ ჟურნალისტებს, თუკი ისინი სახელმწიფოს სატელიტ გამოცემებს არ წარმოადგენენ, ფაქტობრივად სიცოცხლის რისკის ფასად უწევთ მუშაობა, - "თუ სხვაგან აპატიმრებენ ჟურნლასტებს, ჩვენთან პირდაპირ ხოცავენ მათ, - უვარდებიან საკუთარ სახლებში, რედაქციებში, ან პირდაპირ ქუჩაში ესვრიან...", - წერენ რუსი ჟურნალისტები.

CPJ -ს ანგარიშის თანახმად, მსოფლიოს მასშტაბით დაპატიმრებული ჟურნალისტების უმეტესობას, ბრალად ედება ანტისახელმწიფოებრივი ქმედებები საკმაოდ ფართო და ბუნდოვანი ანტიტერორისტული კანონების საფუძველზე.

35 ჟურნალისტი ბრალის წარდგენის გარეშე დააპატამრეს და დღემდე სასჯელს იხდის. CPJ-ის აცხადებს, რომ დაპატიმრებული ჟურნალისტების რეკორდული რაოდენობა საერთაშორისო თანამეგობრობის უუნარობაზე მიანიშნებს, - მათ არ შესწევთ უნარი პრესის თავისუფლების სფეროში შექმნილი გლობალური კრიზისი მოაგვარონ. ორგანიზაცია კრიტიკულად აფასებს ამერიკას, რომელმაც როგორც მსოფლიო თავისუფალი მედიის ფლაგმანმა, ზეწოლა არ მოახდინა თურქეთის და ჩინეთის ლიდერების ავტორიტარულ ქმედებებზე.

ლალი პაპასკირი

AMBEBI.GE