როგორ შეიძლება დალაგდეს არეულობა ოპოზიციურ ფლანგზე - ვინ ვისთან შეიძლება გაერთიანდეს?

ოპოზიციურ ფლანგზე გაზაფხულისთვის ცვლილებებს გვპირდებიან - "ნაციონალური მოძრაობის“ ყოფილი თავმჯდომარე, ნიკა მელია უახლოეს დღეებში, არაუგვიანეს ერთი კვირისა, აპირებს ახალი პარტიის პრეზენტაციის გამართვას; "მთავარი ახრის“ დამფუძნებელ ნიკა გვარამიას მარტის დასაწყისში აქვს დაანონსებული საკუთარი პარტიის საზოგადოებისთვის წარდგენა, რომელსაც, სავარაუდოდ, "ახალი“ ერქმევა.

ნიკა მელია, ნიკა გვარამია, მამუკა ხაზარაძე, ზურა გირჩი ჯაფარიძე და ელენე ხოშტარია ჯერ კიდევ არ არიან ჩამოყალიბებულნი, ვისთან და რა ფორმატში ითანამშრომლებენ. "ნაციონალური მოძრაობისა“ და "სტრატეგია აღმაშენებელის“ "გამარჯვების კოალიცია“ ნებისმიერ პროდასავლურ ოპოზიციურ ძალასთან პარტნიორობისთვის მზადყოფნას გამოხატავს, თუმცა ამ პოლიტიკურ ჯგუფთან თანამშრომლობას თითქმის ყველა ერიდება.

"ნაციონალების“ გარდა, ყველა პროდასავლურ ოპოზიციურ პარტიასთან თანამშრომლობისთვის მზად არის ალეკო ელისაშვილის პარტია "მოქალაქეები“, თუმცა ჯერ ვერავისთან შეთანხმდა.

"ნუ გვეტენებითო“, - შემოუთვალა მთელ პოლიტიკურ სპექტრს ექსპრემიერ გიორგი გახარიას გუნდმა და 2024 წლის არჩევნებში მარტო ბრძოლა დააანონსა. ყველასგან დამოუკიდებლად აპირებს საარჩევნო მარათონში მონაწილეობას ანა დოლიძეც. შეიძლება ითქვას, რომ ოპოზიციურ ველზე დიდი ქაოსია.

ambebi.ge შეეცადა გაერკვია, რას ფიქრობენ არსებულ მოცემულობაზე, ცალკეული ოპოზიციონერი ლიდერები და როგორ აფასებს მათ წინასაარჩევნო სტრატეგიას, მრავალი არჩევნებისა და პოლიტიკური პროცესის მნახველი და მონაწილე, ანალიტიკოსი ვახტანგ ძაბირაძე.

• ბაჩო დოლიძე, ნიკა მელიას პარტნიორი, "ნაცმოძრაობის" ყოფილი წევრი:

- ერთ კვირაში, საბოლოოდ ჩამოვყალიბდებით, თუ რა კონფიგურაციით წარვსდგებით ამომრჩევლის წინაშე. ამ კონფიგურაციამ უნდა მოიტანოს საერთო შედეგი და არა კონკრეტული ჯგუფის ლოკალური შედეგი. საბოლოო გადაწყვეტილების მიღება მარტივად არ არის. არ გვინდა, რომ გაერთიანებამ ოპოზიციური ხმები დაგვაკარგინოს. ამ არჩევნებში თითოეული ხმა იქნება მნიშვნელოვანი.

- ამ ცოტა ხნის წინ ნიკა გვარამიამ თქვა, რომ თქვენს შორის ჯერ კიდევ იყო შეუთანხმებელი საკითხები...

- ისევ არის საკითხები, რასაც ჩვენ განსხვავებულად ვუყურებთ, თუმცა, არის საკითხები, რაშიც ვთანხმდებით. ერთი რამ ნამდვილად შემიძლია გითხრათ, ჩვენი პოლიტიკური ჯგუფი ყველანაირი გავლენისგან იქნება თავისუფალი. ერთ მხარესაც დიდი ფული დევს და მეორე მხარესაც, ჩვენ კი ვამბობთ, რომ საქმის კეთებისთვის დიდი ფული არ არის აუცილებელი.

- ალბათ, თქვენი ერთ-ერთი პარტნიორი "ლელო“ იქნება...

- არ ვიცი, რატომ, მაგრამ არაერთხელ გავრცელდა ვერსია, რომ ნიკა მელია "ლელოს“ შეუერთდებოდა. "ლელოსთან“ პარტნიორული ურთიერთობები გვაქვს და იმედია, ეს გაგრძელდება კიდეც, თუმცა ჩვენი ერთი ნომრით წარმოდგენა არც "ლელოს“ ინტერესებში შედის და არც ჩვენს გეგმებში. დასავლურ ოპოზიციურ ფლანგზე ძალიან ბევრ მოკავშირეს ვხედავთ - კონკრეტულ, სტრატეგიულ საკითხებთან დაკავშირებით, მაგრამ ერთიანი სიით არავისთან ერთად არ წარვსდგებით.

- ანალიტიკოსების ვერსიით, მელია და გვარამია ერთად თუ იქნებიან, 5%-იანი ბარიერის გადალახვის ბევრად მეტი შანსი ექნებათ...

- ერთი ან ორი ოპოზიციური პარტია, თუ ხვდება, რომ საარჩევნო ბარიერს ვერ გადალახავს, ნამდვილად უნდა იფიქროს გამსხვილებაზე... მომავალი გვიჩვენებს, ვინ როგორი იპოზიციონირებს, ვის რა შანსები ექნება. ვფიქრობ, პრაგმატული გადაწყვეტილების მიღება ბევრს მოუწევს.

- ხატია დეკანოიძე და რომან გოცირიძე თქვენს გუნდში იქნებიან?

- ხატიასთან ძალიან აქტიურად მიმდინარეობს სხვადასხვა საკითხების შეჯერება. დანარჩენი ალბათ თავად უნდა თქვას. ერთადერთი, რისი თქმაც დაზუსტებით შემიძლია ის არის, რომ რა გადაწყვეტილებაც არ უნდა მივიღოთ და როგორი კონფიგურაციებიც არ უნდა დალაგდეს, ის არ იქნება კარგი "ქართული ოცნებისთვის“.

• რომან გოცირიძე, პარლამენტარი:

- ქაოსი, რომელიც ახლა ოპოზიციურ ველზეა, იმით არის განპირობებული, რომ "ნაციონალური მოძრაობის“ დაშლის პროცესი ჯერ კიდევ არ არის დასრულებული. მოვლენები სწრაფად იცვლება, ორი თვის წინ იყო განცდა, რომ "ნაციონალებს“ გამოეყოფოდა საკმაოდ მძლავრი ჯგუფი, ნიკა მელიასა და მისი მომხრეების სახით, რომლებსაც საკმაოდ დიდი გავლენა აქვთ რეგიონებში და ასევე დიდი წარმომადგენლობა აქვთ საკრებულოებშიც. აღმოჩნდა, რომ პარტიის ფრაგმენტაცია გაგრძელდა, როგორც გარეთ, ასევე პარლამენტშიც, "ნაციონალებს" გამოეყო სამი ჯგუფი - ერთი ნიკა მაჭუტაძეს ხელმძღვანელობით, მეორე ნატო ჩხეიძის, მე და ხატია დეკანოიძემ შევქმენით პოლიტიკური ჯგუფი, რომელსაც "ევროოპტიმისტები“ დავარქვით. ვიდრე, "ნაციონალურ მოძრაობაში“ ტურბულენტური პროცესები არ დამთავრდება, მანამდე არავითარი აზრი არ აქვს რაიმე ტიპის კონფიგურაციებზე საუბარს.

- თქვენი ვერსიით, როდის დამთავრდება ეს ტურბულენტური პროცესი?

- პროცესი უკვე ფინიშისკენ მიდის. ე.ი. ოპოზიციურ ფლანგზე დღეს არის ერთი ბლოკი - "ნაციონალური მოძრაობა“ და ვაშაძე, რომელმაც შეიძლება რამდენიმე პატარა პარტია კიდევ შემოიერთოს, არის ასევე გახარიას პარტია, რომელიც არავისთან არ აპირებს გაერთიანებას, მხოლოდ შეიძლება ცალკეული პერსონებით გაძლიერდეს. არავისთან გაერთიანებას არ აპირებს არც "ლელო“, მაგრამ არავინ იცის, რა მოხდება ზაფხულში და როგორ შეიცვლება მათი გეგმები. პატარა პარტიები, რომლებიც ახლოს არ არიან, 5%-თან და ამბობენ, რომ არავის არ გაუერთიანდებიან, უნებურად წყალს ასხმენ "ქართული ოცნების“ წისქვილზე. არ ვამბობ, რომ ამას მიზანმიმართულად აკეთებენ, მაგრამ ცხადია, რომ პატარა პარტიებიდან, ვინც დამოუკიდებლად გავა არჩევნებზე, მმართველი გუნდის ლუკმა გახდება. 5%-ს მიახლოებულ პარტიებსაც საკმაოდ დიდი პასუხისმგებლობა ენიჭებათ. თუ ბარიერი ვერ გადალახეს, მათი ხმებიც "ოცნების“ ყულაბაში მოხვდება. ასე რომ, ყველას დიდი დაფიქრება მართებს. ვნახოთ, რა მოხდება... უახლოეს მომავალში ნიკა მელიას პარტიის დაფუძნებას ველოდებით. ამის შემდეგ უფრო მარტივი იქნება იმის ვარაუდი, თუ რა სურათი დალაგდება "ნაციონალური მოძრაობის“ დაშლის შემდეგ.

- თქვენ და ხატია დეკანოიძეც იქნებით, მელიას პარტიაში?

- ამ ეტაპზე არ შემიძლია ამ კითხვაზე პასუხის გაცემა.

• დავით კირკიტაძე, "ნაციონალური მოძრაობის" ერთ-ერთი ლიდერი:

- არ მინდა განვსაჯო, რომელიმე ოპოზიციური პარტიის ლიდერი, დარწმუნებული ვარ, ყველა თავისებურად შეეცდება, "ქართულ ოცნებას“ ხელისუფლებაში დარჩენის საშუალება არ მისცეს. ჩვენი ჩვენი სათქმელი ვთქვით - ძალა არის ერთობაში. კოალიცია გავაკეთეთ "სტრატეგია აღამაშენებლთან“ და სხვებისთვისაც ფართოდ გავაღეთ კარი.

- როგორ წარმოგიდგენიათ, რატომ არავის სურს თქვენს ფართოდ გაღებულ კარში შემოსვლა?

- არავის განსჯას ვაპირებ, ყველამ თავისი საქმე იცის. ჩვენ დღესაც მზად ვართ, დავჯდეთ ნებისმიერ პროდასავლურ პოლიტიკურ ძალასთან და ვისაუბროთ, არჩევნებამდე იქნება ეს თუ არჩევნების შემდეგ.

- ამ ეტაპზე ხომ არავისთან აწარმოებთ მოლაპარაკებას?

- ძალიან მალე ჩვენთან ერთად ბევრ საინტერესო ადამიანს ნახავთ.

• მიხეილ დაუშვილი, დეპუტატი პარტიიდან "საქართველოსთვის":

- ჩვენს პოლიტიკურ ჯგუფს არავითარ შემთხვევაში არ ექნება არანაირი კავშირი არც "ნაციონალურ მოძრაობათან“, არც - გვარამიასთან და არც - მელიასთან. ჩვენ შორის არის ღირებულებითი სხვაობები, როგორც წარსულთან, ასევე მომავალთან დაკავშირებით.

- "ლელოსთან“ ან სხვა ოპოზიციურ პარტიასთან თუ აპირებთ რაიმე ტიპის თანამშრომლობას?

- არცერთ პოლიტიკურ სუბიექტთან არ ვაპირებთ არანაირ გაერთიანებას. პარტია "საქართველოსთვის“ 2024 წლის არჩევნებზე დამოუკიდებლად გავა. ნებისმიერ სხვა ვერსიაზე ლაპარაკი, ვისგანაც არ უნდა მოდიოდეს, არის ტყუილი და "ოცნების“ პროპაგანდის ნაწილი.

- თქვენი აზრით, "ოცნებას“ აძლევს ხელს ოპოზიციური პარტიების გაერთიანება?

- "ოცნებამ“ კარგად იცის, ვის უჭირავს ხელში მისი დამარცხების გასაღები, ამიტომ ცდილობს, "ნაციონალების“ მოკავშირეებად მოგვნათლოს და ამ გზით დაგვაზიანოს. ჩვენი დაზიანება თანაბრად შედის როგორც კოლექტიური "ოცნების“, ასევე კოლექტიური "ნაცმოძრაობის“ ინტერესებში. ლევან ბეჟაშვილისა და ნიკა გვარამიას განცხადებები საეჭვოდ მოკლე დროში გარდაიქმნა პროდუქტად - "ოცნების“ პროპაგანდული მედიების ტყუილისთვის. ყველას, ვინც ამ ტყუილით და მავნე სპეკულაციებითაა დაკავებული, ვურჩევთ საკუთარ პარტიებს და პოლიტიკურ ცხოვრებას მიხედონ.

• ბადრი ჯაფარიძე, პარტია "ლელოს“ ერთ-ერთი ლიდერი:

- ჩვენი პარტიის რეიტინგი დღეს გაცილებით მაღალია, ვიდრე გასულ წლებში იყო და ამაზე მოწმობს ბოლო დროს ჩატარებული ყველა კვლევა. ჩვენი გაზრდილი რეიტინგის გამო გავხდით "ქართული ოცნების“ სამიზნე. თქვენც ხედავთ, როგორი თავდასხმები ხორციელდება მმართველი გუნდის ლიდერების მხრიდან, ჩვენი მისამართით. ჩვენი ამოცანა არის, გაცილებით მეტი ვიდრე 5%-იანი ბარიერი. ჩვენი მიზანია მივაღწიოთ იმას, რაც ამ ქვეყანას სჭირდება - ეს არის კოალიციური მმართველობა და რა თქმა უნდა, გვინდა, რომ ამ კოალიციურ მთავრობაში, პოლიტიკის განმსაზღვრელი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ძალა ვიყოთ.

- თუმცა, არიან ისეთი პარტიები, რომელთა შესახებ დაზუსტებით ვიცით, რომ ბარიერს ვერ გადალახავენ და შესაბამისად, მათი ხმები "ოცნების“ ყულაბაში მოხვდება. ეს ხომ საერთო ჯამში ოპოზიციას აზიანებს?

- "ქართული ოცნების“ მიზანიც ეს არის, რომ გაუნაწილებელი ხმებით ისარგებლოს. ამიტომ, კიდევ ერთხელ მოატყუეს ხალხი და აღარ შეასრულეს დაპირება, საარჩევნო ბარიერის დაწევასთან დაკავშირებით. თუმცა, გარწმუნებთ "ქართული ოცნების“ ოცნება არ ასრულდება, ეს პოლიტიკური ძალა გაუნაწილებელ ხმებს საკუთარ ყულაბაში ვერ წაიღებს.

- ამის თქმის საფუძველს რა გაძლევთ, მოლაპარაკებებს ხომ არ აწარმოებთ რომელიმე პარტიასთან, მაგალითად, ხომ არ ითანამშრომლებთ ნიკა მელიას მომავალ პარტიასთან?

- არანაირი მოლაპარაკება არ მიმდინარეობს არც სხვებთან და არც ნიკა მელიასთან, საარჩევნო კოალიციური ერთობის შესახებ. თუმცა, გვინდა, რომ მაქსიმალურად შევაჯროთ ერთმანეთთან პოზიციები, იმ უმნიშვნელოვანეს საკითხებთან დაკავშირებით, რაც საზოგადოებას აწუხებს. პარტიები მსჯელობენ, საუბრობენ... ეს ყველაფერი საჯარო ვერ იქნება, მოდით, ყველას მივცეთ საშუალება, აწარმოონ კონსულტაციები და იმდაგვარად მოემზადონ, რომ "ქართულმა ოცნებამ“ ვეღარ შეძლოს გაუნაწილებელი ხმების მიტაცება.

• ვახტანგ ძაბირაძე, ექსპერტი:

90-იანი წლებიდან ან ვმონაწილეობ არჩევნებში ან ვაკვირდები და შემიძლია ვთქვა, რომ ელექტორატის განწყობა ასეთი ნათელი და გასაგები, როგორც ახლაა, არასდროს ყოფილა. თითქოს ყველა ყველაფერს ხედავს, ყველამ ყველაფერი იცის, მაგრამ არ დაადგა საშველი ოპოზიციის ჩამოყალიბებას. 5% ბარიერს ყველა ვერ გადალახავს, ოპოზიციური ხმები გაიფანტება და წავა "ქართულ ოცნებასთან “. ამის მიუხედავად, ყველა ამბობს, რომ 2024 წლის არჩევნებზე დამოუკიდებლად გავა. ნიკა მელიას ფაქტორი ოპოზიციაში პრობლემას არ ქმნის. ის ძირითადად "ნაციონალურ მოძრაობას“ უყოფს ხმებს. ვის რამდენი შეხვდება ამ გაყოფილ ხმებში, იმაზეა დამოკიდებული, ვინ რამდენად სწორად შეაფასებს არსებულ სიტუაციას და ვის რამდენად ძლიერი ჯგუფი ეყოლება.

- თქვენი ვარაუდი როგორია, შეძლებს მელია 5%-იანი ბარიერის გადალახვას?

- ვფიქრობ, შეძლებს. უფრო მეტიც, თუ ხოშტარიასა და ჯაფარიძესთან საერთო ენას გამონახავს, ხაბეიშვილი-კეზერაშვილის გუნდს გაასწრებს კიდეც. ოპოზიციურ ველზე მთავარ პრობლემას ვხედავ შუაშისტურ ფრთაში, სადაც არიან: გახარია, "ლელო“, ელისაშვილის პარტია, ანა დოლიძე, იაგო ხვიჩიას "გირჩი“ და დამოუკიდებელი დეპუტატები. თუ ეს სუბიექტები გაერთიანდებიან, ძალიან ძლიერ ძალად ჩამოყალიბდებიან, რომლებიც არამარტო სრულად აითვისებენ შუაშისტურ ელექტორატს, არამედ ამომრჩეველს წამოიყვანენ "ქართული ოცნებიდან“ და ასე განსაჯეთ, "ნაციონალური მოძრაობის“ ლიბერალური ფრთიდანაც. ეს იქნება ისეთი ძალა, რომელიც არჩევნებში პირველ ადგილზე გავა. პირველ ადგილს დიდი მნიშვნელობა აქვს, იმიტომ, რომ კონსტიტუციით, პირველ რიგში მას ენიჭება მთავრობის დაკომპლექტების უპირატესობა. სამწუხაროდ, ამ ფრთაში გახარიამ უკვე გამოაცხადა, რომ არჩევნებში მარტო გავა. დარჩნენ: "ლელო“, ელისაშვილი, ხვიჩიას "გირჩი" და ანა დოლიძე. თუ "ლელო“ ამათ გააერთიანებს, გახარიას ბორტს მიღმა დატოვებს. ხოლო თუ გახარიაც ცალკე იქნება, "ლელოც“ და მხოლოდ წვრილი პარტიები გაერთიანდებიან, მაშინ სამივე სუბიექტის წარმატება დადგება კითხვის ნიშნის ქვეშ - დაძლევენ კი საერთოდ 5%-იან ბარიერს?..

გასათვალისწინებელია ისიც, რომ საქართველოში ძალიან ბევრი პატარა პარტიაა - ბურჯანაძის პარტია, "ლეიბორისტები“, "პატრიოტთა ალიანსი“ და ა.შ. ესენი 1%-საც ვერ აიღებენ. ბარიერს კი ვერ გადალახავენ, მაგრამ ხმებს წაიღებენ, რომელთა რაოდენობა საერთო ჯამში იმდენად დიდი იქნება, რომ უფრო დიდ, ზემოთხსენებულ მსხვილ ჯგუფებს პრობლემებს შეუქმნის, ბარიერის გადალახვის თვალსაზრისით, ასე რომ ყველაფერი ძალიან მარტივია!

- "ლელოსა“ და მელიას პარტიის გაერთიანებას რას პერსპექტივა აქვს?

- ძლიერი გაერთიანება იქნება, მაგრამ არ ექნება სინერგია. ასეთ შემთხვევაში "ლელო“ დიდი რაოდენობის ამომრჩეველს ვერ წაიყვანს, იმიტომ რომ მელია მაინც "ნაციონალებთან“ ასოცირდება, შუაშისტურ ელექტორატს კი ძირითადად "ქართული ოცნების“ ყოფილი ამომრჩეველი წარმოადგენს. ამ ხალხმა 2012 წელს "ოცნებას“ "ნაციონალების“ წინააღმდეგ დაუჭირა მხარი.

- სალომე ზურაბიშვილის როლი როგორ შეიძლება განისაზღვროს ამ არჩევნებზე?

- ზურაბიშვილის მხრიდან ყველაზე ძლიერ ნაბიჯად ჩაითვლებოდა "ლელოს“, გახარიას, ელისაშვილის, ანა დოლიძისა და ხვიჩიას "გირჩის“ გაერთიანების ხელშეწყობა. გასაგებია, რომ გახარიას ცალკე პოზიციონირება უნდა და არც ზურაბიშვილის ბოლოდროინდელი ინიციატივა გაიზიარა, თუმცა, გახარიას გარეშეც შეიძლება ამ ოთხი სუბიექტისგან ძლიერი პოლიტიკური ძალის ჩამოყალიბება, რომელიც ულაპარაკოდ ჩაძირავს გახარიას, 4%-ზე დაბლა დატოვებს. ამისთვის საჭიროა, პრეზიდენტის პოსტის დატოვება, მაგრამ როგორც ვატყობ, ის ამას არ აპირებს. უფრო სწორად, ან ვერ ახერხებს პარტიის ლიდერებს შორის შეთანხმების მიღწევას, ან საერთოდ არ ფიქრობს ამაზე. თუ ეს მართლა ასეა, საპრეზიდენტო ვადის ამოწურვისთანავე დაასრულებს პოლიტიკურ კარიერას (ყოველ შემთხვევაში საქართველოში). საფრანგეთში ან დასავლეთში რას იზამს, ეს არ ვიცი. თუ იმის იმედი აქვს, არჩევნებში გამარჯვების შემდეგ, ხელმეორედ გახდება პრეზიდენტი, პირდაპირ ვეტყვი, რომ ფუჭ ოცნებებშია. თუ 2024 წლის არჩევნებში დღევანდელი ოპოზიცია კოალიციას შეკრავს, პრეზიდენტის თანამდებობა ერთ-ერთი მთავარი სავაჭრო საგანი გახდება და ზურაბიშვილი იქ არავის არ დასჭირდება.