"საოცარი სტრესის ფონზე დავიწყე ჩემი წარმომავლობის ძიება, ნათესავები ამბობდნენ, რომ ოჯახი შევარცხვინე, თუმცა ეს ყველაფერი ამად ღირდა" - როგორ გახდა თამუნა მუსერიძე უამრავი ოჯახის იმედი და რით მოხიბლა BBC?

10:17 / 16-12-2023

2023 წელს "ფეისბუქის" პოპულარული ჯგუფის "ვეძებ" დამფუძნებლის, ჟურნალისტის თამუნა მუსერიძის საქმიანობით BBC დაინტერესდა და თამუნას დახმარებით, საქართველოში დოკუმენტური ფილმი გადაიღო. ფილმის პრემიერა იანვრის პირველ ნახევარშია დაგეგმილი... ამასთან, თამუნა მუსერიძე მიმდინარე წელს BBC-ის 100 ყველაზე გავლენიანი ქალის სიაში მოხვდა.

- ყველაფერი შარშან დეკემბერში დაიწყო, როდესაც BBC-ის წარმომადგენელი დამიკავშირდა, გადამღებ ჯგუფს საქართველოში გაშვილებასთან დაკავშირებით სიუჟეტის გაკეთება უნდოდა. მათ ტყუპი გოგოს ისტორია უნახავთ, რის შემდეგ მომმართეს. თუმცა თავადაც მოძიებული ჰქონდათ და სხვადასხვა სახის კვლევა ჩატარებული, საქართველოში ამ კუთხით წლების წინ რაც ხდებოდა. გადაწყვეტილი იყო, დიდი დოკუმენტური ფილმის გადაღება. ეს ნამუშევარი მაქსიმუმ 3 კვირაში გამოვა, რომლის გადაღება დაახლოებით 10 თვე მიმდინარეობდა... ძალიან ბევრი ვიმუშავეთ, წესით, კარგი უნდა გამოვიდეს.

- 2023 წელს BBC-ის 100 ყველაზე გავლენიანი ქალის სიაში მოხვდი. გილოცავ.

- მადლობა, ოღონდ, ამ გავლენიან ქალში ის კი არ იგულისხმება, რომ ვიღაცაზე მაქვს გავლენა, ნიშნავს იმას, რომ გარკვეულ მოვლენაზე მოვახდინე გავლენა. ეს მოვლენა არა მარტო იმ ადამიანის ქვეყანაში გახდა ინტერესის ობიექტი, არამედ ქვეყნის ფარგლებს გარეთ.

- სასიხარულო ისიც არის, რომ ამ 100-გავლენიან ქალს შორის ქართველი აქამდე არ ყოფილა...

- ისე მოხდა, რომ საქართველოდან პირველი ვარ. რა თქმა უნდა, ამას ვერასდროს ვიფიქრებდი. მით უმეტეს, როცა საოცარი სტრესის ფონზე დავიწყე ჩემი წარმომავლობის ძიება. როცა ნათესავებისა და ახლობლებისთვის, იმ ხალხისთვის, ვინც მაკრიტიკებდა, მიუღებელი იყო ჩემი საქციელი. ამბობდნენ, რომ სამარცხვინო ნაბიჯი გადავდგი, ოჯახი შევარცხვინე და ა.შ. თუმცა ალბათ, ეს ყველაფერი ღირდა.

- თქვენმა სოციალურმა ჯგუფმა, შენმა აქტივობამ ბევრ ადამიანს დიდი სიხარული მიანიჭა - ადამიანებს ერთმანეთი აპოვნინა...

- ეს ჯგუფი უკვე იმხელაა, ვიღაც რომ შემოდის და დაწერს, ამა და ამ პიროვნებას ვეძებო, ვიღაც მიუწერს, ჩემი ახლობელიაო და უკვე ჩვენი ჩარევის გარეშე ერთმანეთს თავადვე უკავშირდებიან. მოვახერხეთ და საძიებო სისტემა ავტომატური გავხადეთ, რაც საქართველოში პირველი საძიებო სისტემაა... დაახლოებით 800 ოჯახია, რომელთაც ერთმანეთი მოძებნეს... თუმცა აქ არ ითვლება ის ხალხი, ვინც ტესტებით იპოვა. იგულისხმება ისინი, ვინც ინფორმაცია ერთმანეთის შესახებ ჩვენგან დამოუკიდებლად მოიპოვა.

- თავად რას გრძნობ ასეთ დროს?

- ალბათ, სიამაყეს. ჩემი გოგოებით ვამაყობ, რომლებმაც ჩემსავით ყველაფერი გვერდზე გადადეს... მარტოს გამიჭირდებოდა.

- ამდენი რამ შეძელი და ეს საქმე რისთვისაც დაიწყე, იმას ჯერ ვერ მიაგენი...

- ცხოვრებაში ყველაფერი, ვფიქრობ, კანონზომიერია. რაღაცის გამო რაღაც უნდა დათმო. ისე გამოვიდა, რომ ვერ მივიღე ის, რაც მინდოდა, მაგრამ მივიღე ის, რასაც ვერ წარმოვიდგენდი.

- გაქვს იმედი, რომ ოდესმე მიიღებ იმას, რაც გინდოდა და გინდა?

- არ ვიცი, აქამდე ძალიან შემართულად ვიყავი, დიდი იმედი მქონდა და მეგონა, აქამდე მის ყურამდე მიღწეული არ იყო, მაგრამ ახლა, როცა მთელმა საქართველომ კი არა, მთელმა მსოფლიომ გაიგო ჩემი კვლევა-ძიების შესახებ, იმედი ნელ-ნელა იშრიტება.

- მახსოვს, მეუღლემ გითხრა, "როდესაც ამ იმედს დაკარგავ", მაშინ იპოვიო...

- ძალით დავკარგო იმედი? ამბავი არ ნელდება, უბრალოდ, იმედი მეწურება.

- როგორია, როცა ოჯახისთვის ნაშვილები ხარ. განსხვავებული გრძნობაა?

- აქ ერთმანეთს ორი ემოცია ეჯახება - ერთი მადლიერების ჩემი მშობლების მიმართ, რომლებმაც აღმზარდეს და ყველაფერი ჩადეს ჩემს გაზრდაში, განათლებაში და მეორე ემოცია, ტკივილი, წყენა იმ მშობლების მიმართ, რომლებმაც ეს არ გააკეთეს. კი მეუბნებიან, რა იცი, რა მოხდა და ნუ ხარ ნაწყენიო. ნაწყენი ვარ იმიტომ, რომ მათ ჩემთვის არ იბრძოლეს... არავინ იცის, მაშინ რა დრო იყო და რის გავლა მოუწიათ. მაგრამ ჩემი თავიდან გამომდინარე, რომ ვუყურებ, ბიოლოგიური დედის მოსაძებნად რამდენი რამ გავაკეთე, უბრალოდ, ვერ ვიჯერებ, რომ ეს ყველაფრი მე შევძელი. მან კი არაფერი, ეს ჩემთვის ძალიან საწყენია.

- ხომ შეიძლება ის გარდაცვლილი იყოს?

- ალბათ ასეცაა, მაგრამ ვიღაც ახლობელი, ნათესავი, ცოცხალი როგორ არ არის?

- ე.ი. ვიღაც რაღაცას მალავს..

- სავარაუდოდ.

**ერთ-ერთი უცხოური მედიის გადამღები ჯგუფი თამუნა მუსერიძესთნ**

- ვინც გაგზარდა, მათთვის როგორი შვილი იყავი?

- ალბათ არ ვიყავი ისეთი შვილი, როგორებიც ისინი ჩვენთვის იყვნენ. მათ სიცოცხლეში რომ მცოდნოდა, აყვანილი ვიყავი, ამაგს ასმაგად გადავიხდიდი, მაგრამ ვერცერთი შვილი ვერ იხდის მშობლის ამაგს. ვერცერთი ვერ გამოხატავს სიყვარულს და პატივისცემას ისე, როგორც ამას მშობლები იმსახურებენ. ხელის გულზე ერბოკვერცხს შვილები დედისგან განსხვავებით ვერ აკეთებენ. ამიტომ, დანაშაულის გრძნობა მაქვს, რომ მცოდნოდა, ამხელა რაღაც გააკეთეს ჩემთვის, 1000-მაგად დავაფასებდი. თუმცა ეს იმას არ ნიშნავს, რომ არ ვაფასებდი.

- რას ეტყოდი შენს გარდაცვლილ მშობლებს და მას, ვინც, ნებისმიერი მიზეზით, შენზე უარი თქვა?

- მადლობას, მაგრამ მათ, ვინც დამთმო, ვეტყოდი, რომ დედაჩემს ასე ფარ-ხმლის დაყრა არ ეკადრებოდა. არ აქვს მნიშვნელობა, რა მიზეზით მოხდა ჩემი გაშვილება, ჩემი თავი მოპარეს, ვიღაცის დაძალებით გამაშვილეს, თუ სხვა. მათგან განსხვავებით, მე მებრძოლი ადამიანი აღმოვჩნდი.

- შენი უფროსი შვილი სანდრო, ალბათ, ამ საქმეში ნაწილობრივ ჩახედულია. რას გეუბნება?

- კიდევ ვერ იპოვე? მოდი სახლში... სანდრო დიდად არ განიცდის ამ ფაქტს, რადგან მისთვის დედაჩემი ყველაფერი იყო. ძალიან უყვარდა. პატარები ვერ აღიქვამენ ამ ყველაფერს და სანდროც ამ ამბავს სიმძაფრით ვერ აღიქვამს... ჩემთვის მთავარია, ვიღაც, სადღაც, მსოფლიოს ნებისმიერ წერტილში მცხოვრები ქართველი როცა იგებს, რომ აყვანილია, ან მას შვილი აკლია, პირველი, ვისაც უკავშირდება, მე ვარ. გარდა ამისა, გუშინწინ გადაცემა გავიდა, ამერიკაში მოპარულმა ბიჭმა დედა როგორ იპოვა. გენეტიკური ტესტი კი გაიკეთა და შორეული ნათესავი იპოვა, მაგრამ მან უთხრა, საქართველოში არის ჯგუფი „ვეძებ,“ დაუკავშირდი და დაგეხმარებიანო. ეს ჩემთვის უდიდესი რამაა.

- მოკლედ გახდი ადამიანებისთვის იმედი, დასაყრდენი, დამხმარე....

- ეს მეც არ მეგონა... ამ ყველაფრიდან რა დასკვნაც შემიძლია გამოვიტანო, ისაა, რომ კომუნისტური წყობის დროს დედები სრულ სიბნელეში, მორჩილებაში ცხოვრობდნენ. დედებს ეუბნებოდნენ, რომ ბავშვი მოუკვდათ, რომ შვილის ნახვის უფლება არ ჰქონდათ და ამას მარტივად ემორჩილებოდნენ... ეს თავისთავად იმას ნიშნავს, რომ მაშინ სისტემა ხალხის წინააღმდეგ იყო მოწყობილი და არა ხალხისთვის. ეს დედები რეალურად დღეს გამოფხიზლდნენ და ბრძოლა იმისთვის უწევთ, რისთვისაც 30-35 წლის წინ ვერ იბრძოლეს, რაც ძალიან ცუდია. შეიძლება შვილი ყველამ იპოვოს, მაგრამ იმ წლებს ხომ ვერავინ და ვერაფერი აანაზღაურებს, რაც მათ შვილების გარეშე გაატარეს.

- რას ელოდები 2024 წლისგან?

- აღნიშნული ფილმის პრემიერას. მგონია, რომ მეორე „აფეთქება“ ჩემთან დაკავშირებით აქედან დაიწყება. იმიტომ, რომ უკვე მაქვს სხვადასხვა სახის შემოთავაზება, სხვადასხვა ქვეყნიდან. ჯერჯერობით არ ვთანხმდები, რადგან BBC-ის მთავარი მოთხოვნაა, ჯერ ფილმი გავიდეს და ამა თუ იმ საკითხზე შემდგომ მოხდეს სხვებთან დაკავშირება. შემოთავაზება სხვადასხვა ქვეყნის ტელევიზიებიდანაა. ვნახოთ, ამ ყველაფერს მას მერე განვიხილავ, რაც ფილმი გავა და რაღაცებს ხმამაღლაც ვიტყვი. მთავარი, რასაც ვისურვებ, არის იმას მივაღწიოთ, რასავ ვითხოვთ, ანუ კანონის შეცვლას. ყველა ადამიანს აქვს სააქტო ჩანაწერი. სააქტო ჩანაწერი არის ფურცელი, რომელიც დგებოდა და დგება დაბადების მოწმობის გაცემამდე. ყველას აქვს თავისი სააქტო ჩანაწერი, მაგრამ მისი ნახვის უფლება არავის აქვს, მათ შორის, თითოეულ ჩვენგანს, - არავის, საქართველოს არცერთ მოქალაქეს. ამის ახსნა ისაა, მე რომ გაშვილებული ვარ, მე რომ ჩემს სააქტო ჩანაწერზე წვდომა არ მაქვს, არც შენ უნდა გქონდეს. მიმდინარე სააქტო ჩანაწერის ამონაწერს კი მოგცემენ, მას შემდეგ, რაც ახალი დაბადების მოწმობა დარეგისტრირდება. ჩვენთვის მთავარია, რომ ყველა გაშვილებულ ბავშვს ჰქონდეს უფლება, საკუთარ თავზე ინფორმაცია მიიღოს.

- ბიოლოგიურ მშობელზე?

- არ ვითხოვთ იმას, გვითხრან, ვინ არიან ჩვენი მშობელი, ვითხოვთ, გვითხრან, როდის? სად დავიბადეთ და რა გვარები ვართ. იქნებ ამას რაღაცნაირად მივაღწიოთ.

წაიკითხეთ ასევე:

ტეგები თემაზე:

თამუნა მუსერიძე