ხუთ­შა­ბათს აშშ-სწარ­მო­მად­გე­ნელ­თა პა­ლა­ტამ კენ­ჭი უყა­რა უკ­რა­ი­ნის მხარ­და­სა­ჭე­რად 300 მი­ლი­ო­ნი დო­ლა­რის გა­მო­ყო­ფას და და­ამ­ტკი­ცა. რო­გორც გა­მო­ცე­მა Politico იუ­წყე­ბა, ეს თან­ხა გან­ცალ­კე­ვე­ბუ­ლია აშშ-ის თავ­დაც­ვის ბი­უ­ჯე­ტის პრო­ექ­ტი­დან და დახ­მა­რე­ბის გა­მო­ყო­ფა ცალ­კე გა­ნი­ხი­ლე­ბო­და. გარ­და ამი­სა, წარ­მო­მად­გე­ნელ­თა პა­ლა­ტამ მი­ი­ღო 826 მი­ლი­არ­დი დო­ლა­რის თავ­დაც­ვის ხარ­ჯე­ბის კა­ნონპ­რო­ექ­ტი. იმის მი­უ­ხე­და­ვად, რომ ორი­ვე პრო­ექ­ტი დამ­ტკიც­და, დე­მოკ­რა­ტე­ბი ში­შო­ბენ, რომ კა­ნონპ­რო­ექ­ტე­ბის ცალ-ცალ­კე გან­ხილ­ვას რუ­სუ­ლი პრო­პა­გან­და სა­თა­ვი­სოდ გა­მო­ი­ყე­ნებს.

“რუ­სებს კარ­გად ეხერ­ხე­ბათ პრო­პა­გან­და. წარ­მო­ა­ჩე­ნენ ისე, თით­ქოს ამე­რი­კა უარს ამ­ბობს უკ­რა­ი­ნის მი­მართ თა­ვის ვალ­დე­ბუ­ლე­ბე­ბის შეს­რუ­ლე­ბა­ზე,” - გა­ნა­ცხა­და დე­მოკ­რატ­მა ადამ სმიტ­მა, წარ­მო­მად­გე­ნელ­თა პა­ლა­ტის შე­ი­ა­რა­ღე­ბუ­ლი ძა­ლე­ბის კო­მი­ტე­ტის წევ­რმა. ერთი დღით ადრე ცნო­ბი­ლი გახ­და, რომ რეს­პუბ­ლი­კე­ლებ­მა აშშ-ს წარ­მო­მად­გე­ნელ­თა პა­ლა­ტა­ში გა­და­წყვი­ტეს ამო­ე­ღოთ 300 მი­ლი­ო­ნი დო­ლა­რის დახ­მა­რე­ბა უკ­რა­ი­ნის­თვის თავ­დაც­ვის ხარ­ჯე­ბის კა­ნონპ­რო­ექ­ტი­დან და ცალ-ცალ­კე მი­ე­ცათ ხმა. უკ­რა­ი­ნის დახ­მა­რე­ბა პო­ლი­ტი­კუ­რად სა­და­ვო გახ­და, რეს­პუბ­ლი­კე­ლებ­მა შე­ა­ფა­სეს მა­ნევ­რი უკ­რა­ი­ნის­თვის ცალ­კე კა­ნონ­მდებ­ლო­ბის შე­საქ­მნე­ლად.

"ჯერ კი­დევ არის შან­სი, რომ ამე­რი­კამ უკ­რა­ი­ნას­თან მი­მარ­თე­ბა­ში ავ­ღა­ნეთ­ზე სა­ბე­დის­წე­რო შეც­დო­მა არ და­უშ­ვას, რა­საც შე­დე­გად, დო­მი­ნოს პრინ­ცი­პით, ჯერ კი­დევ მოქ­მე­დი სა­ერ­თა­შო­რი­სო სა­მარ­თლის, ავად თუ კარ­გად ფუნ­ქცი­ო­ნი­რე­ბა­დი უსაფრ­თხო­ე­ბის სის­ტე­მის, მთე­ლი მსოფ­ლიო რუ­კის გა­და­წე­რა მოჰ­ყვე­ბა“, - და­წე­რა სო­ცი­ა­ლურ ქსელ­ში უსაფრ­თხო­ე­ბის ექ­სპერ­ტმა ხა­თუ­ნა ლა­გა­ზი­ძემ, რო­მე­ლიც ambebi.ge-სთან ვრცლად გან­მარ­ტავს, რა საფრ­თხე­ე­ბია მო­სა­ლოდ­ნე­ლი იმ შემ­თხვე­ვა­ში, თუ აშშ შე­წყვეტს უკ­რა­ი­ნის დახ­მა­რე­ბას.

"აშშ-ში მიმ­დი­ნა­რე­ობს 2024 წლის ბი­უ­ჯე­ტის გან­ხილ­ვა და ჯერ­ჯე­რო­ბით ვერ მო­ხერ­ხდა რეს­პუბ­ლი­კე­ლე­ბი­სა და დე­მოკ­რა­ტე­ბის შე­ჯე­რე­ბა ბი­უ­ჯეტ­ზე. გან­სა­კუთ­რე­ბით სა­კა­მა­თო გახ­და უკ­რა­ი­ნის­თვის ფი­ნან­სუ­რი დახ­მა­რე­ბის ნა­წი­ლი, რა­შიც გან­სა­კუთ­რე­ბით აქ­ტი­უ­რობ­და ტრამ­პის მომ­ხრე­თა ჯგუ­ფი, თუმ­ცა მათ შო­რის, ვინც უკ­რა­ი­ნის დახ­მა­რე­ბა კი­თხვის ნიშ­ნის ქვეშ და­ა­ყე­ნა, დე­მოკ­რა­ტე­ბიც აღ­მოჩ­ნდნენ. ამი­ტო­მაც ბი­უ­ჯე­ტის მი­ღე­ბის­თვის გან­სა­ზღვრუ­ლი ვა­დის ამო­წურ­ვამ­დე, დრო­ე­ბით 45-დღი­ან ბი­უ­ჯეტ­ზე შე­ჯერ­დნენ, რა დრო­საც უნდა მო­ხერ­ხდეს ბი­უ­ჯე­ტის სა­ბო­ლოო პა­რა­მეტ­რებ­ზე შე­თან­ხმე­ბა. პრე­ზი­დენ­ტმა ბა­ი­დენ­მაც გა­ა­კე­თა გან­ცხა­დე­ბა და თქვა, რომ ყვე­ლა­ფე­რი გა­კეთ­დე­ბა იმის­თვის, რათა სა­ბო­ლოო ბი­უ­ჯეტ­ში უკ­რა­ი­ნის დახ­მა­რე­ბის თან­ხე­ბი მოხ­ვდეს. გუ­შინ რეს­პუბ­ლი­კე­ლებ­მა და დე­მოკ­რა­ტებ­მა ერ­თად გა­და­ა­ყე­ნეს სპი­კე­რი კე­ვინ მა­კარ­ტი, რო­მე­ლიც რეს­პუბ­ლი­კელ­თა მხრი­დან უკ­რა­ი­ნის დახ­მა­რე­ბის მხარ­დამ­ჭე­რი იყო. მი­უ­ხე­და­ვად იმი­სა, რომ პრე­ზი­დენ­ტმა ბა­ი­დენ­მა თა­ვის გან­ცხა­დე­ბა­ში ხაზი გა­უს­ვა იმას, რომ მას იმე­დი ჰქონ­და, მა­კარ­ტი ყვე­ლა­ფერს გა­ა­კე­თებ­და იმის­თვის, რომ 45 დღის შემ­დეგ აშშ-ს ბი­უ­ჯეტ­ში უკ­რა­ი­ნის დახ­მა­რე­ბამ თა­ვი­სი ად­გი­ლი ჰპო­ვოს, რად­გან უკ­რა­ი­ნის მი­ტო­ვე­ბა წარ­მო­უდ­გე­ნე­ლია.

ახალ სპი­კერს ასარ­ჩე­ვად აუ­ცი­ლებ­ლად დას­ჭირ­დე­ბა დე­მოკ­რა­ტე­ბის ხმე­ბი.

ახ­ლა­ხან ორმა რეს­პუბ­ლი­კელ­მა კონ­გრეს­მენ­მა სპი­კე­რის კან­დი­და­ტად უკვე და­ა­სა­ხე­ლა დო­ნალდ ტრამ­პი, ვი­ნა­ი­დან ამე­რი­კის კა­ნონ­მდებ­ლო­ბით სპი­კე­რი შე­იძ­ლე­ბა იყოს არა­კონ­გრეს­მე­ნიც (მარ­თა­ლია, მას თით­ქმის არა­ნა­ი­რი შან­სი არ აქვს, მაგ­რამ მის წი­ნა­აღ­მდეგ აღ­ძრუ­ლი სის­ხლის სა­მარ­თლის საქ­მე­ე­ბი­სა და საპ­რე­ზი­დენ­ტო არ­ჩევ­ნე­ბის ფონ­ზე იმი­ჯუ­რად წა­ად­გე­ბა).

ავ­ღა­ნე­თის თე­მას­თან პა­რა­ლე­ლი იმი­ტომ გა­ვავ­ლე, რომ ავ­ღა­ნე­თი­დან აშშ-ს ფორ­სი­რე­ბუ­ლი გა­მოს­ვლა ამე­რი­კის იმი­ჯის­თვის და­მან­გრე­ვე­ლი იყო, ვი­ნა­ი­დან ბევ­რის­თვის, მათ შო­რის, ევ­რო­პე­ლი პარტნი­ო­რე­ბის­თვის ამე­რი­კის მო­უ­ლოდ­ნე­ლი გა­დაწვტი­ლე­ბით, მძი­მე დღე­ში აღ­მოჩ­ნდნენ არა მარ­ტო ავ­ღა­ნე­ლე­ბის ის ნა­წი­ლი, რო­მე­ლიც ად­გილ­ზე აშშ-ს ბა­ზებ­თან სხვა­დას­ხვა ფორ­მით თა­ნამ­შრომ­ლობ­და, არა­მედ ევ­რო­პე­ლი პარტნი­ო­რე­ბიც, რომ­ლებ­საც ნაჩ­ქა­რე­ვად, მო­უმ­ზა­დებ­ლად და უსაფრ­თხო­ე­ბის სე­რი­ო­ზუ­ლი რის­კე­ბის ქვეშ მო­უ­წი­ათ ავ­ღა­ნე­თის და­ტო­ვე­ბა. ეს აშშ-ს, რო­გორც სან­დო პარტნი­ო­რის იმი­ჯის­თვის ძა­ლი­ან სე­რი­ო­ზუ­ლი დარ­ტყმა იყო და როცა პუ­ტინ­მა 2022 წლის თე­ბერ­ვალ­ში უკ­რა­ი­ნის წი­ნა­აღ­მდეგ ომი და­ი­წყო, ერთ-ერთი, რა­საც მისი გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბა ეფუძ­ნე­ბო­და იყო ის, რომ ამ­დაგ­ვა­რი ამე­რი­კა უკ­რა­ი­ნის და­სა­ცა­ვად აქ­ტი­ურ ზო­მებს არ მი­ი­ღებ­და. და­სავ­ლუ­რი პრე­საც იმას წერ­და, რომ პუ­ტინს მი­აჩ­ნდა, რომ უკ­რა­ი­ნას და­სავ­ლე­თი გვერ­დში არ და­უდ­გე­ბო­და, ვი­ნა­ი­დან ავ­ღა­ნე­თი­დან ასე­თი გა­მოს­ვლა ამე­რი­კის სი­სუს­ტედ ჩათ­ვა­ლა.

მაგ­რამ ავ­ღა­ნეთ­ში ამე­რი­კის მოქ­მე­დე­ბე­ბი არა­ფე­რია იმას­თან შე­და­რე­ბით, რაც შე­იძ­ლე­ბა მოჰ­ყვეს უკ­რა­ი­ნის­თვის ფი­ნან­სუ­რი დახ­მა­რე­ბის შე­წყვე­ტას, ეს მარ­თლა გა­მო­იწ­ვევს მსოფ­ლიო რუ­კის გა­და­წე­რას - ჯერ ერთი, სა­ერ­თოდ ჩა­მო­იშ­ლე­ბა ამე­რი­კის, რო­გორც სან­დო პარტნი­ო­რის იმი­ჯი, ეს ძა­ლი­ან სე­რი­ო­ზულ ძვრებს გა­მო­იწ­ვევს მსოფ­ლი­ოს ყვე­ლა კონ­ტი­ნენტზე და ყვე­ლა ტი­პის ავ­ტო­რი­ტა­რულ რე­ჟიმს და­პყრო­ბი­თი ომე­ბის და­სა­წყე­ბად იმ­პულსს მის­ცემს, სა­ერ­თა­შო­რი­სო სა­მარ­თა­ლიც რე­ა­ლუ­რად შე­წყვეტს მოქ­მე­დე­ბას და უსაფრ­თხო­ე­ბის ყვე­ლა სა­ხის ბერ­კე­ტიც მო­იშ­ლე­ბა.

ამე­რი­კის პო­ლი­ტი­კუ­რი ელი­ტა, დარ­წმუ­ნე­ბუ­ლი ვარ, ამას ხვდე­ბა. თა­ნაც შარ­შან­დე­ლი ბი­უ­ჯე­ტის ფორ­მი­რე­ბის დრო­საც შე­იქ­მნა ამ­დაგ­ვა­რი კრი­ზი­სი და ამე­რი­კე­ლებს და­მა­ტე­ბი­თი 45-დღი­ა­ნი ვა­დით სარ­გებ­ლო­ბა სა­ბო­ლოო ბი­უ­ჯე­ტის მი­ღე­ბამ­დე ად­რეც მო­უ­წი­ათ, მაგ­რამ დაძ­ლი­ეს. წლე­ვან­დელ სა­ბი­უ­ჯე­ტო კრი­ზისს ამ­ძი­მებს ის, რომ სა­არ­ჩევ­ნო წე­ლია და მა­შინ, როცა აშშ-ში, მო­სახ­ლე­ო­ბის გა­მო­კი­თხვებ­ში მნიშ­ვნე­ლოვ­ნად არის შემ­ცი­რე­ბუ­ლი იმ ადა­მი­ან­თა რი­ცხვი, რო­მე­ლიც უკ­რა­ი­ნის ფი­ნან­სურ დახ­მა­რე­ბას ემ­ხრო­ბა, პო­ლი­ტი­კო­სე­ბი იძუ­ლე­ბულ­ნი არი­ან სა­კუთრ გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბებ­ში ამომ­რჩევ­ლის გან­წყო­ბე­ბი ასა­ხონ. შარ­შან და შარ­შან­წინ გა­ცი­ლე­ბით მა­ღა­ლი იყო აშშ-ს სა­ზო­გა­დო­ე­ბა­ში მათი რი­ცხვი, ვინც არა მარ­ტო უკ­რა­ი­ნის ფი­ნან­სურ დახ­მა­რე­ბას ემ­ხრო­ბო­და, არა­მედ იმა­საც კი უშ­ვებ­და, რომ აუ­ცილ­ბე­ლო­ბის შემ­თხვე­ვა­ში ამე­რი­კა სამ­ხედ­რო ძა­ლი­თაც დახ­მა­რე­ბო­და უკ­რა­ი­ნას. წელს ეს რი­ცხვი არ­სე­ბი­თად შემ­ცი­რე­ბუ­ლია, ამი­ტო­მაც რო­გორც რეს­პუბ­ლი­კე­ლებს, ისე - დე­მოკ­რა­ტებს სა­კუ­თა­რი ამომ­რჩევ­ლის გან­წყო­ბის გათ­ვა­ლის­წი­ნე­ბა უწევთ. ამი­ტო­მაც, ვფიქ­რობ, რომ ეს წი­ნა­სა­არ­ჩევ­ნო საჩ­ვე­ნე­ბე­ლი და­პი­რის­პი­რე­ბაა, ამომ­რჩევ­ლის­თვის გა­დახ­დი­ლი ხარ­კია და სა­ბო­ლო­ოო ბი­უ­ჯეტ­ში უკ­რა­ი­ნის ფი­ნან­სუ­რი დახ­მა­რე­ბის სო­ლი­დუ­რი პა­კე­ტი მა­ინც მოხ­ვდე­ბა. სხვაგ­ვა­რად, ეს მარ­თლაც არ­ნა­ხუ­ლი მას­შტა­ბის გე­ო­პო­ლი­ტი­კურ კა­ტას­ტრო­ფას გა­მო­იწ­ვევ­და, რაც ლო­გი­კუ­რად, ამე­რი­კამ არ უნდა და­უშ­ვას.

დო­მი­ნოს პრინ­ციპ­ში ვი­გუ­ლის­ხმე ის, რომ თუ აშშ შე­წყვეტს უკ­რა­ი­ნის ფი­ნან­სურ დახ­მა­რე­ბას, თა­ვის­თა­ვად, ამე­რი­კის კვალ­დაკ­ვალ, ევ­რო­პის ქვეყ­ნე­ბის უმ­რავ­ლე­სო­ბა­შიც უკ­რა­ი­ნის დახ­მა­რე­ბა არ­სე­ბი­თად შემ­ცირ­დე­ბა. ყვე­ლა ძა­ლი­ან კარ­გად ხვდე­ბა, რომ ახლა რუ­სე­თის­თვის დათ­მო­ბა ნიშ­ნავს მის­თვის მწვა­ნის ან­თე­ბას მო­მა­ვალ­ში უკვე ნა­ტოს წევ­რი სა­ხელ­მწი­ფო­ე­ბის წი­ნა­აღ­მდეგ პრო­ვო­კა­ცი­ე­ბი­სა და სამ­ხედ­რო აგ­რე­სი­ის გან­ხორ­ცი­ე­ლე­ბის მი­მარ­თუ­ლე­ბით. ასე­ვე, ეს იქ­ნე­ბა მწვა­ნე შუქი ჩი­ნე­თის­თვი­საც ტა­ი­ვა­ნის სა­კი­თხში - ახლა და­სავ­ლე­თი და აშშ თუ უკან და­ი­ხევს, ეს ნიშ­ნავს, რომ შე­სა­ბა­მი­სად, ჩი­ნეთ­საც გზა ხსნი­ლი აქვს ტა­ი­ვა­ნის მი­მარ­თუ­ლე­ბით.

სა­ბო­ლო­ოდ, ძა­ლი­ან ბევ­რი არ­გუ­მენ­ტია სა­ი­მი­სოდ, რომ ამე­რი­კამ გა­აგ­რძე­ლოს უკ­რა­ი­ნის დახ­მა­რე­ბა. არის კი­დევ ერთი თემა, რო­მე­ლიც ამე­რი­კე­ლებ­ში სე­რი­ო­ზულ შეშ­ფო­თე­ბას იწ­ვევს, ეს არის კო­რუფ­ცი­ის მას­შტა­ბე­ბი უკ­რა­ი­ნა­ში, რომ­ლის გა­მოც სე­რი­ო­ზუ­ლი უკ­მა­ყო­ფი­ლე­ბაა ამე­რი­კე­ლე­ბის, ასე­ვე ევ­რო­პე­ლე­ბის მხრი­დან. არის კა­ტე­გო­რი­უ­ლი მო­თხოვ­ნა, რომ მაქ­სი­მა­ლუ­რად გა­კონ­ტროლ­დეს და გა­ნე­იტ­რალ­დეს ის კო­რუფ­ცი­უ­ლი სქე­მე­ბი, რომ­ლე­ბიც მათ სე­რი­ო­ზულ კი­თხვის ნიშ­ნებს უჩენს - სად მი­ე­მარ­თე­ბა და­სავ­ლუ­რი ფი­ნან­სუ­რი, სამ­ხედ­რო და ამუ­ნი­ცი­ის დახ­მა­რე­ბის ნა­წი­ლი და ხომ არ ხდე­ბა კო­რუფ­ცი­უ­ლი გზე­ბით მისი და­ტა­ცე­ბა. ვიდ­რე უკ­რა­ი­ნა­ში ახა­ლი ფი­ნან­სუ­რი და სამ­ხედ­რო დახ­მა­რე­ბე­ბი წავა, ამე­რი­კე­ლე­ბი ითხო­ვენ სე­რი­ო­ზულ გა­რან­ტი­ებს, რომ ის და­ნიშ­ნუ­ლე­ბი­სა­მებრ მი­ე­მარ­თოს“.

რამ­დე­ნი­მე დღის წინ, უკ­რა­ი­ნისპრე­ზი­დენ­ტმა, ვო­ლო­დი­მირ ზე­ლენ­სკიმ გა­ნა­ცხა­და, რომ უკ­რა­ი­ნა შე­ერ­თე­ბულ შტა­ტებ­თან ერ­თად თა­ნა­მედ­რო­ვე ია­რა­ღის, მათ შო­რის სა­ჰა­ე­რო თავ­დაც­ვის სის­ტე­მე­ბის, წარ­მო­ე­ბას და­ი­წყებს. "ჩვენ ვემ­ზა­დე­ბით შე­ერ­თე­ბულ შტა­ტებ­თან ერ­თად ია­რა­ღის წარ­მო­ე­ბის­თვის ახა­ლი თავ­დაც­ვის ეკო­სის­ტე­მის შე­საქ­მნე­ლად, რათა ერ­თად კი­დევ უფრო გა­ვაძ­ლი­ე­როთ თა­ვი­სუფ­ლე­ბა და სი­ცო­ცხლის დაც­ვა. ამას ექ­ნე­ბა გლო­ბა­ლუ­რი და­დე­ბი­თი შე­დე­გე­ბი", - აღ­ნიშ­ნა უკ­რა­ი­ნის ლი­დერ­მა.

ამ ინი­ცი­ა­ტი­ვას ხა­თუ­ნა ლა­გა­ზი­ძე ნე­ბის­მი­ერ შემ­თხვე­ვა­ში იმე­დის­მომ­ცემს უწო­დებს.

"მეტ­საც გე­ტყვით - არა მარ­ტო აშშ-მ, საფ­რან­გეთ­მა და გერ­მა­ნი­ა­მაც გა­ნა­ცხა­დეს მზა­ო­ბა, რომ უკ­რა­ი­ნა­ში ერ­თობ­ლი­ვი სა­წარ­მო­ე­ბი გა­იხ­სნას რო­გორც თავ­დაც­ვი­თი ია­რა­ღის წარ­მო­ე­ბის, ასე­ვე მათი გა­რე­მონ­ტე­ბის მიზ­ნით. ფაქ­ტი ისაა, რომ უკ­რა­ი­ნას სჭირ­დე­ბა და უახ­ლო­ე­სი წლე­ბის გან­მავ­ლო­ბა­შიც დას­ჭირ­დე­ბა ეს შე­ი­ა­რა­ღე­ბა. და­სავ­ლე­თის­თვი­საც გა­ცი­ლე­ბით ნაკ­ლე­ბი ფი­ნან­სუ­რი ტვირ­თია, თუ უკ­რა­ი­ნა თვი­თონ და­ი­წყებს მის­თვის აუ­ცი­ლე­ბე­ლი შე­ი­ა­რა­ღე­ბის წარ­მო­ე­ბას. ნე­ბის­მი­ერ შემ­თხვე­ვა­ში, ეს იმე­დის­მომ­ცე­მი ნა­ბი­ჯია: იმ შემ­თხვე­ვა­ში, თუ უკ­რა­ი­ნა ომის დას­რუ­ლე­ბის შემ­დეგ ნა­ტოს წევ­რი გახ­დე­ბა, უკ­რა­ი­ნა­ში წარ­მო­ე­ბუ­ლი ია­რა­ღი ნა­ტოს სამ­ხედ­რო რე­სურსს წა­ად­გე­ბა და თუ უკ­რა­ი­ნის ნა­ტო­ში გა­წევ­რე­ბა დრო­ში გა­და­ვად­და, მას ექ­ნე­ბა იმგვა­რი შე­ი­ა­რა­ღე­ბა, რო­მე­ლიც რუ­სეთს და­ა­ფიქ­რებს შემ­დგო­მი აგ­რე­სია გა­ნა­ხორ­ცი­ე­ლოს, თუ - არა. გარ­და ამი­სა, უკ­რა­ი­ნი­ში­ვე სა­რე­მონ­ტო ქარ­ხნე­ბის აშე­ნე­ბა და ად­გილ­ზე და­ზი­ა­ნე­ბუ­ლი ია­რა­ღის და მძი­მე ტექ­ნი­კის შე­კე­თე­ბა გა­ცი­ლე­ბით იაფი უჯ­დე­ბა და­სავ­ლეთს, ვიდ­რე მათი ტრან­სპორ­ტი­რე­ბა თუნ­დაც პო­ლო­ნეთ­ში და იქ გა­რე­მონ­ტე­ბა“, - ამ­ბობს ხა­თუ­ნა ლა­გა­ზი­ძე.