18
მაისიდღის ზოგადი ასტროლოგიური პროგნოზი
ჭარბი წონა და სიმსუქნე საზოგადოებრივი ჯანმრთელობის მნიშვნელოვან პრობლემას წარმოადგენს არა მხოლოდ საქართველოში, არამედ გლობალურად. არაჯანსაღი და არასრულფასოვანი კვება, ასევე დაბალი ფიზიკური აქტივობა, ჭარბი წონის გავრცელების ძირითადი მიზეზებია.
ოფიციალური სტატისტიკით, 1975 წლიდან სიმსუქნის გავრცელება გასამმაგდა და მსოფლიოს მასშტაბით ხუთმაგად გაიზარდა ბავშვებსა და მოზარდებში. სიმსუქნე ერთ-ერთი რისკის ფაქტორია ისეთი დაავადებების განვითარების, როგორებიცაა ტიპი 2 დიაბეტი, გულსისხლძარღვთა დაავადებები, ჰიპერტენზია, ინსულტი და სხვადასხვა სიმსივნეები. სიმსუქნის თავიდან აცილების მიზნით, აუცილებელია მოხდეს სიმსუქნისა და ჭარბწონიანობის ადრეული გამოვლენა და საჭიროების შემთხვევაში მისი მკურნალობა. მკურნალობა კი ხშირ შემთხვევაში ქირურგიულია.
ქირურგიული ოპერაციები აქტიურად კეთდება საქართველოშიც. ამჟამად კი ბარიატრიულ ქირურგიაზე „ნიუ ჰოსპიტალსში“ განსაკუთრებული პირობები მოქმედებს. შეთავაზება და ფასდაკლება, რომელიც მომხმარებელს მომსახურებას განახევრებულზე უფრო დაბალ ფასად სთავაზობს, სექტემბრის ბოლომდე გაგრძელდება. აქციით სარგებლობა კი შეუძლია ნებისმიერ მსურველს, რომელსაც ჭარბი წონა და მასთან დაკავშირებული ჯანმრთელობის რისკები აწუხებს. შეთავაზების ფარგლებში პაციენტები უფასო კონსულტაციას გაივლიან ბარიატრიულ ქირურგ გია მოსიაშვილთან, ასევე, მიიღებენ ფასდაკლებას ოპერაციასა და ოპერაციის შემდგომ მეთვალყურეობის სრულფასოვან მომსახურებაზე. პათოლოგიურ სიმსუქნესა და აღნიშნულ სერვისზე დეტალურად გია მოსიაშვილი გვესაუბრება.
რას ნიშნავს პათოლოგიური სიმსუქნე?
ადამიანი, ვისი სხეულის მასის ინდექსიც 40-ზე მეტია, არის მორბიდულად ანუ პათოლოგიურად მსუქანი. სხეულის მასის ინდექსის დასადგენად სხეულის მასა უნდა გავყოთ სიმაღლის კვადრატზე.
რა რისკები ახლავს მორბიდულ სიმსუქნეს და რამდენად საშიშია ის სიცოცხლისთვის?
მორბიდული სიმსუქნე ისეთი დაავადებების განვითარების წინაპირობაა, როგორიცაა შაქრიანი დიაბეტი ტიპი 2, ჰიპერტონული დაავადება, კარდიოვასკულური დაავადებები, ინსულტი, მსხვილი სახსრების ართრიტები, ძილის აპნოე და ა. შ. აგრეთვე, მორბიდულ მსუქან პაციენტებში მაღალია ონკოლოგიური დაავადებების განვითარების რისკიც.
საერთო ჯამში მორბიდული სიმსუქნე საკმაოდ საშიშია ჯანმრთელობისთვის და ის სიკვდილის რისკს მნიშვნელოვნად ზრდის.
მოგვიყევით მორბიდული სიმსუქნის მკურნალობის გზებზე... როდის არის საჭირო ბარიატრიული ქირურგია?
პაციენტები პათოლოგიურ სიმსუქნესთან ბრძოლას, რა თქმა უნდა, პირდაპირ ბარიატრიული ქირურგიით არ იწყებენ. ისინი, როგორც წესი, წლების განმავლობაში ებრძვიან სხეულის ზედმეტ წონას ყველა შესაძლო მეთოდით - დიეტა, ვარჯიში, მედიკამენტები. კვლევები გვიჩვენებს, რომ მორბიდულად მსუქან პაციენტებში ბარიატრიული ოპერაცია რჩება ყველაზე ეფექტურ მკურნალობის საშუალებად.
ბარიატრიული ქირურგია გვთავაზობს ორი ტიპის ოპერაციებს: რესტრიქციულს და რესტრიქციულ-მალაბსორბციულს. მარტივად რომ ვთქვათ, რესტრიქციული ოპერაციები გულისხმობს კუჭის ზომაში დაპატარავებას, ხოლო რესტრიქციულ-მალაბსორბციული ოპერაციები - როგორც კუჭის დაპატარავებას, ასევე წვრილი ნაწლავის დამოკლებას. პირველი ტიპის ბარიატრიული ოპერაციაა სლივ-გასტრექტომია, მეორე ტიპის კუჭის შუნტირების და მინი შუნტირების ოპერაციები.
შედეგის თვალსაზრისით რა განსხვავებაა ამ ოპერაციებს შორის? რის მიხედვით განისაზღვრება, რომელი ტიპის ქირურგიული ჩარევაა საჭირო?
სლივ-გასტრექტომია მსოფლიოში ყველაზე ხშირად გამოყენებადი ბარიატრიული ოპერაციაა. ბოლო მონაცემებით მისი წილი 60-65%-ია. ოპერაცია გულისხმობს კუჭის „გამობერილი“ ნაწილის მოკვეთას, რაც 8-10-ჯერ ამცირებს კუჭის მოცულობას. ამ ოპერაციის მთავარი უპირატესობა არის მისი ფიზიოლოგიურობა, შენარჩუნებულია ყველა სფინქტერი ანუ მომჭერი და მიღებული საკვები ბუნებრივი გზით გადაადგილდება საჭმლის მომნელებელი სისტემაში. პაციენტებს რეაბილიტაციის შემდეგ არ უწევთ დამატებითი მედიკამენტების ხანგრძლივი მიღება.
კუჭის შუნტირების დროს კუჭიდან ხდება მცირე ზომის ტაკვის შექმნა, რომელსაც მიეკერება დამოკლებული წვრილი ნაწლავი. ეს ნიშნავს, რომ შუნტირების ოპერაციების დროს მიღებული საკვები გაივლის ახლად შექმნილ გზას. დამოკლებული ნაწლავის გამო ზოგჯერ საჭიროა ვიტამინებისა და მიკროელემენტების დამატებით მიღება. ეს ყველაფერი ფიზიოლოგიურობის თვალსაზრისით სლივ-გასტრექტომიასთან შედარებით შუნტირების ოპერაციების უარყოფითი მხარეა, თუმცა აღსანიშნავი ისიცაა, რომ შუნტირების ოპერაციების შემდეგ სხეულის მასის კლება უფრო მეტია.
ოპერაციის ტიპის განსაზღვრა ინდივიდუალურად პაციენტის მონაცემების მიხედვით ხდება.
რამდენად ეფექტურია ბარიატრიული ქირურგია?
ბარიატრიული ოპერაციის მიზანია შეამციროს პაციენტის წონა, რაც ნამდვილად მიიღწევა. ოპერაციის შემდეგ იცვლება პაციენტის კვებითი ჩვევები. ბარიატრიული ოპერაციების შემდეგ პაციენტები ჭამენ მცირე ულუფებით და ვეღარ იღებენ ზედმეტ კალორიებს. დადასტურებულია, რომ ის ულუფები, რასაც პაციენტები ოპერაციის შემდეგ იღებენ, დღიური კალორიების საკმარის დოზას შეიცავენ. ყოველივე ამის ფონზე 6 თვიდან ორ წლამდე პერიოდში პაციენტები იკლებენ სხეულის ზედმეტი მასის 60-90%.
R
ბავშვობიდან ჯანსაღ კვებას გაუკეთეთ პოპულარიზაცია და აღარ დაგჭირდებათ ეგ ოპერაციები.