"დაბადების დღე რომ დამთხვეოდა, ალბათ ღარიბაშვილი ბაფთას გაუკეთებდა სააკაშვილს და ისე მიართმევდა ივანიშვილს" - რა სცენარებით შეიძლება განვითარდეს პროცესები სააკაშვილთან დაკავშირებით?

საქართველოს მესამე პრეზიდენტის, მიხეილ სააკაშვილის დაპატიმრებას როგორც საზოგადოებაში, ასევე, პოლიტიკურ სპექტრშიც არაერთგვაროვანი გამოხმაურება მოჰყვა. ოპოზიციური პარტიები მას პოლიტპატიმრად მიიჩნევენ, მის დაკავებას კი "ერის სირცხვილად“. ხელისუფლება ექსპრზიდენტის გათავისუფლებას, ექსტრადიციას და შეწყალებასაც ნონსენსად მიიჩნევს და მყარად დგას იმ პოზიციაზე, რომ სააკაშვილმა სასჯელი ბოლომდე უნდა მოიხადოს. ერთ-ერთ სატელევიზიო ინტერვიუში პრემიერმა ღარიბაშვილმა ისიც თქვა, - სააკაშვილი თუ ჭკვიანად არ მოიქცევა, მუხლებსაც დავუმატებთო... მსგავს რიტორიკას დიდ შეცდომად მიიჩნევენ ექსპერტები, რომელთა აზრით, ჩვენ ვისმენთ არა სამართლებრივ, არამედ პოლიტიკურ განცხადებებს და რომ პირველმა პირებმა სააკაშვილის დაკავება თავად აქციეს არა სამართლებრივ, არამედ პოლიტიკურ აქტად. ექსპერტები თანხმდებიან იმაზე, რომ საქართველოში პოლიტიკური პროცესების განვითარება არჩევნების მეორე ტურის შედეგებზეა დამოკიდებული. ზოგიერთი მათგანი დესტაბილიზაციასა და მოვლენების ეკალაციასაც არ გამორიცხავს.

როგორც ექსპერტი უსაფრთხოების საკითხებში დავით კუხალაშვილი გვეუბნება, სახელმწიფო მოვლენათა განვითარების ყველა სცენარისათვის უნდა იყოს მზად. მათ შორის, როგორც მცირედი, ისე მასშტაბური პროტესტით წახალისებული, მუდმივობით და სისტემურობით გამორჩეული დესტაბილიზაციისთვის.

"ღია წყაროებში არსებული მონაცემების თანახმად, სააკაშვილზე რამდენიმე სს საქმეა აღძრული და ზოგ მათგანზე განაჩენიც დამდგარია. ასე რომ, რეალურად, მას თუ ჩამოსვლა უნდოდა, შეეძლო ეს ლეგალური გზით ჩამოსულიყო. მაშინ, როცა სახეზე გვაქვს მისი არალეგალური ჩამოსვლა, რაც არჩევნებს ემთხვევა, ვფიქრობ, შესაძლოა, ის ასრულებდეს იმ ქვეყნის ან ქვეყნების პოლიტიკური დაზვერვის ამოცანებს, რომელთა ხელშეწყობითაც საქართველოს ექსპრეზიდენტი მოქმედებს. მათი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი მიზანი შეიძლება იყოს დესტაბილიზაციის ინსპირირება საქართველოში. იმ ქვეყნებზე მივანიშნებ, ვინც ყოფილი ხელისუფლების პირობებში ყველაზე დიდი სარგებელი მიიღო 2003-2012 წლების განმავლობაში განხორციელებული ისეთი სახის აქციებით, როგორიცაა: ენერგეტიკული ბერკეტების, თუ რესურსების მნიშვნელოვანი კონტროლი, 2008 წლის საომარი მოქმედებები, უცხო სახელმწიფოთა მოქალაქეებზე მოქალაქეობის უმოტივაციო მინიჭება და ა.შ. მოვლენათა განვითარებას რაც ეხება, სააკაშვილის ჩამოსვლამ თავისი როლი უკვე ითამაშა.

ერთ-ერთი შედეგი ის გახლავთ, რომ მის მმართველობას დაქვემდებარებულმა პარტიამ საკმაოდ მაღალი და არაპროგნოზირებადი რეიტინგი მიიღო (იმ მოვლენების გათვალისწინებით, რაც მის მმართველობას უკავშირდება, "ნაციონალებს" დღეს ასეთი რეიტინგი არ უნდა ჰქონოდა). ამასთანავე, მაღალი ალბათობით, ქმედება ანტისახელისუფლებო განწყობების ინსპირირებისათვის, საზოგადოებაში გარკვეული შიშის დასანერგადაცაა განხორციელებული - ვსაუბრობ, საზოგადოების იმ ნაწილზე, რომელიც სახელმწიფოებრივად აზროვნებს და ფიქრობს, რომ ქვეყანაში შენარჩუნებულ უნდა იქნას სტაბილური ვითარება და ნებისმიერი ხელისუფლება უნდა იცვლებოდეს კონსტიტუციური ჩარჩოების შესაბამისად და არა - ძალადობის გზით.

ამ ყველაფრიდან გამომდინარე, შეგვიძლია შედეგების პროგნოზირებაც - მეორე ტურის დასრულების შემდგომ, შედეგების გამოცხადებისთანავე, არსებობს მაღალი ალბათობა, რომ დაიწყება მასშტაბური საპროტესტო აქციები, რომელშიც, სავარაუდოდ, ყველა სხვა მოთხოვნასთან ერთად, სააკაშვილის გათავისუფლებაც იქნება წამოყენებული.

პოლიტიკური პარტიების განცხადებებს თუ დავუკვირდებით, ისინი სააკაშვილს პოლიტპატიმრად აცხადებენ და მათი ეს განცხადებები მიმართულია ხელისუფლების დისკრედიტაციისაკენ, საერთაშორისო მხარდაჭერის უზრუნველყოფისაკენ. სამწუხაროა ისიც, რომ საერთაშორისო ასპარეზზეც გარკვეული ლობისტები ახორციელებენ და კიდევ უფრო დიდი მასშტაბით განახორციელებენ ამ დეზინფორმაციის მხარდაჭერას. ეს პროცესები, რაც ბოლო დროს მიდის საქართველოში, კიდევ ერთხელ მიანიშნებს იმაზე,რომ საქართველო გახლავთ იმ უცხო ქვეყნების დაინტერესების მნიშვნელოვანი ობიექტი სახელმწიფო, რომლებიც დაინტერესებულნი არიან საქართველოს პოლიტიკური, ეკონომიკური, სამხედრო და სამეცნიერო ტექნიკური ბერკეტების ხელში ჩაგდებით. აქ არა მარტო რუსეთზეა საუბარი (მეზობელი და სხვა უცხო სახელმწიფოებიც არ იტყვიან უარს ჩვენი ქვეყნის ინტერესების საზიანოდ, რისი მაგალითებიც გვაქვს ისტორიაში).

სახელმწიფო მოვლენათა განვითარების ყველა სცენარისათვის უნდა იყოს მზად. მათ შორის, როგორც მცირედი, ისე მასშტაბური პროტესტით წახალისებული, მუდმივობით და სისტემურობით გამორჩეული დესტაბილიზაციისთვის.

ჯერჯერობით, საკმაოდ თავშეკავებული ჩანს უკრაინის საელჩო, საქართველოსთვის დამაზიანებელ განცხადებებს არ აკეთებს და, მაღალი ალბათობით, პროცესი დაიწყება და ბოლომდე იქნება მიყვანილი. თუ დადასტურდა ის დანაშაულები, ვფიქრობ, მას მოუწევს სასჯელის მოხდა. თუმცა,რეალურად, მისი აქ ყოფნა არის დესტაბილიზაციის მაინსპირირებელი გარემოება იმ კუთხით, რომ საქართველოსადმი მტრულად განწყობილი სახელმწიფოები ამ მომენტს აქტიურად გამოიყენებენ.

შესაძლოა, ამ ქმედებებით საქართველოში დესტაბილიზაციით დაინტერესებულ სახელმწიფოებს სამიზნე ჯგუფებად გამოყენებული ჰყავდეთ, როგორც საქართველოს შსს, ისე სპეცსამსახურები და სხვა ძალოვანი უწყებები, რათა გამოიწვიონ მათი გადაღლა. მაშინ, როდესაც ამ სამიზნე ჯგუფების გადაღლა მიღწეულია, უფრო გამარტივებული ხდება მათი სადაზვერვო მიზნებისა და ამოცანების გადაწყვეტა. არა მარტო სააკაშვილთან მიმართებაში, დარწმუნებული ვარ, სახელმწიფოს სპეცსამსახურებსა და პოლიციურ უწყებებს გააჩნიათ მნიშვნელოვანი მონაცემები დესტრუქციული ძალების მიზნებისა და ამოცანების შესახებ. ამიტომ გასააქტიურებელია ოპერატიული კონტროლი და შესაბამისად, სს დევნის განხორციელება იმ პირებზე, რომლებიც საქართველოს ინტერესების საზიანოდ მოქმედებენ.

ასეთი ქმედებები თუ არ განხორციელდა, ვფიქრობ, უცხო ქვეყნის სადაზვერვო სამსახურები თავიანთ მიზანს მიაღწევენ. ვწუხვარ, ამას რომ ვამბობ, მაგრამ ამ ათი წლის განმავლობაში გარკვეული მოქმედებები დაგვიანებულია.

ნუ დაგვავიწყდება, რომ ჩვენი ორი ოკუპირებული ტერიტორია გამოყენებულია სადაზვერვო ბუფერულ ზონებად, სადაც განთავსებულია რუსეთის ფედერაციის შეიარაღებული ძალები. არც ის უნდა დაგვავიწყდეს, რომ არსებობს რელიგიური და ეთნიკური ნიშნით კონფლიქტების ინსპირირების საშიშროებაც და თუ ყურადრებით არ ვიქნებით, საკმაოდ მძიმე ვითარება გველის. ამ პერიოდში აუცილებელია ოპერატიული კონტროლი გაძლიერდეს და განსაკუთრებული დაცულობით გამორჩეული გახდეს სახელმწიფოს სასაზღვრო ზონა“.

გიორგი გობრონიძე, პოლიტოლოგი:

"ქვეყანაში იმდენად არაპროგნოზირებადი პოლიტიკური გარემო გვაქვს, ყველაფერი შეიძლება მოხდეს. ერთი რამ ცხადია - მიუხედავად იმისა, რომ სააკაშვილი ცალკეულ ბრალდებებში შესაძლოა დამნაშავე იყოს, ის პოლიტიკური განცხადებები, რაც პრემიერ - მინისტრის მხრიდან კეთდება, ცალსახად, მას პოლიტპატიმრად აქცევს (იგულისხმება - თუ ჭკვიანად არ იქნა, მუხლებს დავუმატებთო). ეს არაა სერიოზული და სამართლებრივი სახელმწიფოს მეთაურის განცხადება. აქედან გამომდინარე, რთულია იმის პროგნოზირება, რა სცენარს შეიძლება ველოდეთ ამ ყველაფრისგან.

არც იმის გამორიცხვა შეიძლება, რომ უკრაინამ მოითხოვოს სააკაშვილის, როგორც საკუთარი მოქალაქის ექსტრადირება და მერე უკვე პრეზიდენტმა ზელენსკიმ შეიწყალოს ის. ისიც შესაძლოა, რომ იყოს ძლიერი საერთაშორისო ზეწოლა და მოუხდეთ გადაწყვეტილებების გადახედვა, რაღაც პოლიტიკური მიზანშეწონილობიდან გამომდინარე წავიდნენ დათმობებზე, თუნდაც იმ პირობით, რომ სააკაშვილი საქართველოში ვეღარ დაბრუნდეს. შეიძლება იმაზეც წავიდნენ, რომ სააკაშვილმა მთლიანად მოიხადოს სასჯელი. ეს ყველაფერი დამოკიდებულია მეორე ტურის შედეგებზე.

ფაქტია, რომ მეორე ტურის ბოლომდე არაფერი შეიცვლება. ბევრი გვინახავს კატეგორიული რიტორიკა (მაგ. როგორიც ზურაბიშვილის იყო - არასოდეს შევიწყალებო, რომ განაცხადა), არანაკლები კატეგორიულობით ამტკიცებდნენ იმასაც, სააკაშვილი არ არის საქართველოშიო. ამგვარი რიტორიკა კიდევ ცალკე პრობლემაა ქართული პოლიტიკის, ვინაიდან ამით საკუთარ თავს ჩიხში აქცევენ ხოლმე. მათ ავიწყდებათ, რომ პოლიტიკური ლიდერი, პირველ რიგში, უნდა იყოს მოქნილი და სხვადასხვა სცენარებისთვის დაიტოვოს გზა. არც შევარდნაძე იყო ციდან ჩამოფრენილი ანგელოზი, მაგრამ სახელმწიფომ მიიღო გადაწყვეტილება, რომ ეს ადამიანი არ დაეკავებინათ. საქმე იმაშია, რომ ვინც არ უნდა იყოს, ყოფილია თუ მოქმედი, ნებისმიერი ადამიანი პასუხს უნდა აგებდეს კანონის წინაშე. მაშინ, როცა ქვეყანაში სასამართლო ხელისუფლების მიმართ გვაქვს სერიოზული კითხვები, როცა მისი დამოუკიდებლობის ხარისხი ვერ უძლებს ვერანაირ კრიტიკას, როცა ჩვენ ვისმენთ არა სამართლებრივ, არამედ პოლიტიკურ განცხადებებს, ამ დროს სააკაშვილის დაკავების აქტი აქციეს არა სამართლებრივ, არამედ პოლიტიკურ აქტად.

გავიხსენოთ თუნდაც ღარიბაშვილის პირველივე განცხადება - გილოცავთ ბიძინაობასო და ვიცით, ვისაც მიულოცა (ჩოლოყაშვილს ვერ მიულოცავდა), რაც დაახლოებით ასეთი რიტორიკა იყო - ბიძინაობის აღსანიშნავად საჩუქარი მოგართვით, ბატონო ბიძინა, ნახეთ, ვინ დაგიჭირეთო. გამოვიდა, რომ მისი განცხადებით ის პარტიის დამფუძნებელს ულოცავს მისი წმინდანის დღეს და მიჰგვარა კიდეც ძღვენი, მძევალი, საჩუქარი. დაბადების დღე რომ დამთხვეოდა, ალბათ ბაფთას გაუკეთებდა სააკაშვილს თავზე და ისე მიართმევდა ღარიბაშვილი ივანიშვილს. პრემიერი ხალხთან უნდა იყოს ანგარიშვალდებული. სადმე, ერთი სიტყვით მაინც, ხალხი ახსენა, მაგალითად ის, რომ აი, დაგპირდით სამართლის აღსრულებას და დაკავებულია ადამიანი, რომელმაც კანონდარღვევა ჩაიდინა? არა, გამოჩნდა ისე, რომ მათ მთავრობისთვის მიუღებელი ფიგურა დააპატიმრეს, რაც არასწორი და პოლიტიკურად უმწიფარი განცხადებაა

მათ განცხადებებს რომ შეხედავენ, ძნელია ვიღაცამ თქვას, რომ სამართლიან სასამართლოზე, პროცედურული ნორმების დაცვაზე, ან კანონის აღსრულებაზეა ლაპარაკი. ცალსახად იკვეთება ის მომენტი, რომ მოქმედი პრემიერი შიდა აუდიტორიის წინაშე ცდილობს ძალის დემონსტრირებას, რაც არასწორია. არ შეიძლება ასეთი წინდაუხედავი და სივრცესა და დროში აცდენილი განცხადებების გაკეთება - "ჯობია, ჭკვიანად მოიქცეს, თორემ მუხლებს დავუმატებ“, - ეს რა ლაპარაკია? მუხლებს უმატებს მთავრობა? აბა, სად არის პროკურატურა, გამოძიება, სასამართლო და სხვა? ეს იყო სახიფათო განცხადება და ამის ფონზე ძნელია დაარწმუნო იგივე საერთაშორისო პარტნიორები, რომ ეს საქმე პოლიტიკურ ანგარიშსწორებასთან არაფერ შუაშია. ვინც მე მიცნობს, მათ იციან, რომ მესამე პრეზიდენტი საერთოდ არ მეხატებოდა გულზე, მაგრამ აქ კითხვა დგება სხვანაირად - რისთვის აგებს პასუხს ეს ადამიანი ? - იმისთვის, რომ მმართველი ძალისთვის იყო მიუღებელი, თუ იმისთვის, რომ მან კანონის წინაშე დანაშაული ჩაიდინა? ეს უნდა გაიმიჯნოს, ჭკვიანად მოქცევაზეა და ხელისუფლებისთვის პრობლემების შექმნა-არშექმნაზეა დამოკიდებული, ბევრ წელს გაატარებს თუ ცოტას ციხეში?

ხელისუფლებას ხელში აქვს ყველა ბერკეტი იმისთვის, რომ არც ესკალაცია მოხდეს, არც დესტაბილიზაცია და არც პოლარიზაციის ხარისხი გაღრმავდეს. მათ ხელეწიფებათ მიიღონ ის გადაწყვეტილებები, რომლებიც ქვეყანას კრიზისს აარიდებს. მაგრამ არ ჩანს, რომ ასეთი ხედვა აქვთ და პრობლემა იმაშია, პირიქით, კრიზისს აღრმავებენ. ყველა პუნქტში, რაც ქვეყანას უნდა ანვითარებდეს, კატასტროფა და უკუსვლა გვაქვს. ამაზე კონცენტრაციას ვერ აკეთებს პოლიტიკური კლასი იმიტომ, რომ ის დაკავებულია ძალაუფლების უხეში მეთოდებით შენარჩუნებით.