ჟურ­ნალ "გზის" ამ ნომ­რის გა­მოს­ვლის­თვის უკ­რა­ი­ნი­სა და და­ნარ­ჩე­ნი მსოფ­ლი­ოს­თვის უმ­ნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნე­სი, - ბა­რაკ ობა­მა­სა და უკ­რა­ი­ნის პრე­მი­ერ-მი­ნის­ტრის, არ­სენ ია­ცე­ნი­უ­კის 12 მარ­ტის შეხ­ვედ­რა დას­რუ­ლე­ბუ­ლი იქ­ნე­ბა. მარ­თა­ლია, მის შე­დე­გებ­ზე ვე­რა­ფერს ვი­ტყვით, მაგ­რამ უკ­რა­ი­ნა­ში მიმ­დი­ნა­რე უახ­ლეს მოვ­ლე­ნებ­სა და სა­მო­მავ­ლო პროგ­ნოზ-პერ­სპექ­ტი­ვა­ზე მსჯე­ლო­ბა მა­ინც შე­საძ­ლე­ბე­ლია. ამი­ტო­მაც და­ვუ­კავ­შირ­დით კი­ევ­ში მცხოვ­რებ ქარ­თველ პო­ეტს, მთარ­გმნელ­სა და დიპ­ლო­მატს, ბა­ტონ რაულ ჩი­ლა­ჩა­ვას და იქა­უ­რი მოვ­ლე­ნე­ბის შე­ფა­სე­ბა ვთხო­ვეთ.

- რო­გორც უკ­რა­ი­ნუ­ლი სა­ინ­ფორ­მა­ციო სა­შუ­ა­ლე­ბე­ბი ამ­ბო­ბენ, ყი­რი­მი რუსი ჯა­რის­კა­ცე­ბი­თაა სავ­სე, თუმ­ცა ოფი­ცი­ა­ლუ­რი რუ­სე­თი ჯა­რის იქ ყოფ­ნას არ აღი­ა­რებს. ყვე­ლამ იცის, რომ ყი­რიმ­ში რუ­სე­თის სპეც­და­ნიშ­ნუ­ლე­ბის რაზ­მე­ბია თავ­მოყ­რი­ლი, რომ­ლებ­საც შე­სა­ბა­მი­სი უნი­ფორ­მი­სა და აღ­ჭურ­ვი­ლო­ბის გამო "მწვა­ნე კა­ცუ­ნებს" ეძა­ხი­ან. ასე­ვე არი­ან და­ღეს­ტნი­დან ჩა­მოყ­ვა­ნი­ლი ჯა­რის­კა­ცე­ბიც, რომ არა­ფე­რი ვთქვათ, ად­გი­ლობ­რივ რუს მო­ხა­ლი­სე­ებ­ზე. მათი სა­ერ­თო რა­ო­დე­ნო­ბა სხვა­დას­ხვა მო­ნა­ცე­მით 16-18 ათასს აღ­წევს. ეს ჯა­რის­კა­ცე­ბი ალ­ყა­ში აქ­ცე­ვენ უკ­რა­ი­ნის სამ­ხედ­რო ფორ­მი­რე­ბებს და უყე­ნე­ბენ ულ­ტი­მა­ტუმს, - ჩა­ა­ბა­რონ ია­რა­ღი და რუ­სე­ბის მხა­რეს გა­და­ვიდ­ნენ. მო­გეხ­სე­ნე­ბათ, 16 მარ­ტის­თვის ყი­რი­მის ავ­ტო­ნო­მი­ურ რეს­პუბ­ლი­კა­ში რუ­სეთ­თან შე­ერ­თე­ბის სა­კი­თხზე და­ნიშ­ნუ­ლია რე­ფე­რენ­დუ­მი, რო­მელ­საც არა­ნა­ი­რი იუ­რი­დი­უ­ლი სა­ფუძ­ვე­ლი არ გა­აჩ­ნია.

- გერ­მა­ნი­ის კან­ცლერ­მა, ან­გე­ლა მერ­კელ­მაც ხომ გა­ნა­ცხა­და, რომ ეს რე­ფე­რენ­დუ­მი უკ­რა­ი­ნის კონ­სტი­ტუ­ცი­ას არ­ღვევს და სა­ერ­თა­შო­რი­სო სა­მარ­თალს ეწი­ნა­აღ­მდე­გე­ბა?

- მარ­ტო ან­გე­ლა მერ­კე­ლი კი არა, ნე­ბის­მი­ე­რი და­სავ­ლე­ლი პო­ლი­ტი­კო­სი, პო­ლი­ტო­ლო­გი და ჭკუ­ა­თამ­ყო­ფე­ლი იმა­ვეს ამ­ბობს, რად­გან უკ­რა­ი­ნის კონ­სტი­ტუ­ცია არ ით­ვა­ლის­წი­ნებს რე­ფე­რენ­დუ­მის ჩა­ტა­რე­ბას მის ცალ­კე­ულ მხა­რე­ში. ნე­ბის­მი­ე­რი რე­ფე­რენ­დუ­მი ამ ქვეყ­ნის მთე­ლი მო­სახ­ლე­ო­ბის მო­ნა­წი­ლე­ო­ბით უნდა ჩა­ტარ­დეს. მე­ო­რეც, ყი­რი­მის ავ­ტო­ნო­მი­უ­რი რეს­პუბ­ლი­კის უმაღ­ლეს საბ­ჭოს ამის უფ­ლე­ბა­მო­სი­ლე­ბა არ გა­აჩ­ნია. თა­ნაც, საბ­ჭომ უკვე რე­ფე­რენ­დუ­მამ­დე გა­მო­ა­ცხა­და, რომ კი­ე­ვი უერ­თდე­ბა რუ­სეთს. ასე რომ, ხმე­ბი უკვე წი­ნას­წა­რაა დათ­ვლი­ლი, კენ­ჭისყრა კი მხო­ლოდ და მხო­ლოდ ფორ­მა­ლო­ბაა.

- რუსი პო­ლი­ტი­კო­სე­ბის ნა­წი­ლი იმა­საც აცხა­დებს, რომ არც უკ­რა­ი­ნაა სა­ხელ­მწი­ფო და აღარც უკ­რა­ი­ნე­ლი ერი არ­სე­ბობს?

- სამ­წუ­ხა­როდ, რუ­სეთ­ში ბევ­რი ფიქ­რობს ასე. თვი­თონ ვლა­დი­მირ პუ­ტი­ნი უკ­რა­ი­ნას ვერ­შემ­დგარ სა­ხელ­მწი­ფოდ მი­იჩ­ნევს და იზი­ა­რებს შო­ვი­ნის­ტურ წრე­ებ­ში გავ­რცე­ლე­ბულ მო­საზ­რე­ბას, რომ უკ­რა­ი­ნა სამ­ხრეთ რუ­სე­თის ნა­წი­ლია, უკ­რა­ი­ნუ­ლი ენა - სამ­ხრეთ რუ­სუ­ლი დი­ა­ლექ­ტი, უკ­რა­ი­ნე­ლი ერი კი სა­ერ­თოდ არ არ­სე­ბობს, რად­გან "სამ­ხრეთ რუ­სეთ­ში" მცხოვ­რე­ბი ხალ­ხი მხო­ლოდ რუ­სე­ბის სამ­ხრე­თუ­ლი გან­შტო­ე­ბაა.

- ადას­ტუ­რებთ რუ­სე­თის სა­გა­რეო უწყე­ბის გან­ცხა­დე­ბას, რომ რუ­სე­თის ფე­დე­რა­ცი­ის მო­ქა­ლა­ქე­ებს უკ­რა­ი­ნის ტე­რი­ტო­რი­ა­ზე არ უშ­ვე­ბენ?

- მას შემ­დეგ, რაც რუ­სეთ­მა ყი­რი­მის ნა­ხე­ვარ­კუნ­ძულ­ზე სპე­ცო­პე­რა­ცია და­ი­წყო, უკ­რა­ი­ნა სა­კუ­თა­რი სა­ზღვრე­ბის გა­მაგ­რე­ბას შე­უდ­გა და სა­სა­ზღვრო კონ­ტრო­ლიც გა­ამ­კაც­რა. ცხა­დია, რუ­სე­თის ფე­დე­რა­ცი­ის მო­ქა­ლა­ქე­ებს უშ­ვე­ბენ, მაგ­რამ შე­მოწ­მე­ბის შემ­დეგ. ამას წი­ნათ გავ­რცელ­და ინ­ფორ­მა­ცია, რომ ლუ­განსკის, დო­ნეც­კი­სა და ხარ­კო­ვის ოლ­ქებ­ში უკ­რა­ი­ნა-რუ­სე­თის სა­ზღვრი­დან 1500-მდე შე­ი­ა­რა­ღე­ბუ­ლი ადა­მი­ა­ნი გა­აბ­რუ­ნეს უკან, რად­გან ამ ტე­რი­ტო­რი­ებ­ზე ან­ტი­უკ­რა­ი­ნუ­ლი გა­მოს­ვლე­ბის პრო­ვო­ცი­რე­ბას სწო­რედ რუ­სე­თი­დან შე­მოგ­ზავ­ნი­ლი მო­ქა­ლა­ქე­ე­ბი ახ­დე­ნენ. ამა­ვე დროს, ყი­რი­მის თვით­გა­მო­ცხა­დე­ბუ­ლი ხე­ლი­სუფ­ლე­ბის ბრძა­ნე­ბით, ნე­ბის­მი­ერ მგზავრს, თუნ­დაც დე­პუ­ტატს ან დიპ­ლო­მატს, სიმ­ფე­რო­პო­ლის სად­გურ­ზე სა­გულ­და­გუ­ლოდ ჩხრე­კენ.

- მო­სახ­ლე­ო­ბა­ში რა გან­წყო­ბაა? თუ იგ­რძნო­ბა უკ­რა­ი­ნულ და რუ­სუ­ლე­ნო­ვა­ნი მო­ქა­ლა­ქე­ე­ბის და­პი­რის­პი­რე­ბის საფრ­თხე?

- რუ­სებ­სა და უკ­რა­ი­ნე­ლებს შო­რის და­პი­რის­პი­რე­ბის საფრ­თხე არას­დროს არ­სე­ბობ­და. ყვე­ლა­ფე­რი გა­რე­და­ნაა ინ­სპი­რი­რე­ბუ­ლი. ამ ურ­თუ­ლეს პე­რი­ოდ­ში თვით და­სავ­ლეთ უკ­რა­ი­ნაც კი, რო­მელ­საც ბან­დერე­ლო­ბა­სა და ნა­ცი­ო­ნა­ლიზმს აბ­რა­ლე­ბენ, რუ­სუ­ლად ალა­პა­რაკ­და: ჩვე­ნო დებო და ძმე­ბო, არა­ვის ვმტრობთ, არა­ვის­თან ვო­მობთ, ჩვენ­თან ჩა­მო­დი­თო. მო­წო­დე­ბა ბევ­რმა გუ­ლით აღიქ­ვა და და­ძა­ბულ ვი­თა­რე­ბას გა­რი­დე­ბუ­ლი ხალ­ხი ყი­რი­მი­დან ლვოვ­ში ჩა­დის. სწო­რედ იმ და­სავ­ლეთ უკ­რა­ი­ნას აფა­რებს თავს, რომ­ლი­თაც რუ­სე­თი და კრემ­ლი მთელ მსოფ­ლი­ოს აში­ნებს. არა­და, სი­ნამ­დვი­ლე­ში სტე­ფან ბან­დერა ეროვ­ნუ­ლი და­მო­უ­კი­დებ­ლო­ბის­თვის მებ­რძო­ლი კაცი იყო და და­სავ­ლეთ უკ­რა­ი­ნის ეროვ­ნულ გმი­რად იქცა. თუმ­ცა აღ­მო­სავ­ლეთ უკ­რა­ი­ნა მას არ ცნობს.

- ახ­ლა­ხან კი­ე­ვი­დან ჩემი ახ­ლო­ბე­ლი უკ­რა­ი­ნე­ლე­ბის დიდი ჯგუ­ფი ჩა­მო­ვი­და, ომის სა­შიშ­რო­ე­ბის გამო ძა­ლი­ან შე­ში­ნე­ბუ­ლე­ბი არი­ან. მო­სა­ლოდ­ნე­ლია, რომ მათ ბევ­რმა მიჰ­ბა­ძოს და თავ­შე­საფ­რად ჩვენს ქვე­ყა­ნას ჩა­მო­ა­კი­თხოს, ანუ ამან მა­სობ­რი­ვი სახე მი­ი­ღოს. ასე­თი სა­ხი­ფა­თოა კი­ევ­ში ცხოვ­რე­ბა?

- სამ­წუ­ხა­როდ, ყი­რიმ­ში მოვ­ლე­ნე­ბი თუ ისე გან­ვი­თარ­და, რო­გორც ვვა­რა­უ­დობთ, არც სა­ქარ­თვე­ლო იქ­ნე­ბა და­ცუ­ლი. სხვა­თა შო­რის, აქ ახა­ლი ანეკ­დო­ტი გავ­რცელ­და: ჰიტ­ლე­რი ეუბ­ნე­ბა გე­რინგს: კაცო, სა­ო­ცა­რი რამ და­მე­სიზ­მრა - უკ­რა­ი­ნას რუ­სე­თი უნდა და­ეს­ხას თავს და ჩვენ უნდა და­ვიც­ვა­თო (იცი­ნის). ახლა კი ვი­ცი­ნი, მაგ­რამ სი­ნამ­დვი­ლე­ში სუ­ლაც არაა ეს ამ­ბა­ვი სა­სა­ცი­ლო - კი­ე­ვის ოლქს ჩერ­ნი­გო­ვის ოლქი ესა­ზღვრე­ბა, ანუ კი­ე­ვი­დან 200 კი­ლო­მეტრში, უკ­რა­ი­ნა-რუ­სე­თის სა­ზღვარ­ზე რუ­სე­ბის მთე­ლი სა­ტან­კო დი­ვი­ზია დგას. რუ­სე­თის ქმე­დე­ბე­ბი კი საკ­მა­ოდ არაპ­როგ­ნო­ზი­რე­ბა­დია, პუ­ტი­ნი იმ­პულ­სუ­რად მოქ­მე­დებს, ამი­ტომ კი­ე­ვი­სა და უკ­რა­ი­ნის მო­სახ­ლე­ო­ბის შიში სავ­სე­ბით რე­ა­ლუ­რია. ამას წი­ნათ რუ­სე­თის პრე­ზი­დენ­ტის ყო­ფი­ლი ეკო­ნო­მი­კუ­რი მრჩევ­ლის, ან­დრეი ილა­რი­ო­ნო­ვის პროგ­ნო­ზი მო­ვის­მი­ნეთ: რუ­სე­თი უეჭ­ვე­ლად და­არ­ტყამს უკ­რა­ი­ნა­სო. შე­იძ­ლე­ბა მის­თვის არც დაგ­ვე­ჯე­რე­ბი­ნა, მაგ­რამ უკა­ნას­კნე­ლი რამ­დე­ნი­მე თვის გან­მავ­ლო­ბა­ში ილა­რი­ო­ნო­ვის ყვე­ლა გაფრ­თხი­ლე­ბა და პროგ­ნო­ზი ახდა, რაც გვა­ფიქ­რე­ბი­ნებს, რომ მას ძალ­ზე სარ­წმუ­ნო სა­ინ­ფორ­მა­ციო წყა­რო აქვს. გა­მო­რი­ცხუ­ლი არაა, ყი­რიმ­თან ერ­თად რუ­სეთ­მა უკ­რა­ი­ნა-რუ­სე­თის სა­ზღვრის თა­ნამ­დე­ვი ე.წ რუ­სუ­ლე­ნო­ვა­ნი წი­თე­ლი ხა­ზის ანექ­სი­აც მო­ახ­დი­ნოს. ხომ ამ­ბო­ბენ, 2008 წლის აგ­ვის­ტო­ში რუ­სე­თის პრო­ვო­კა­ცი­ებს წა­მო­გე­ბუ­ლი იმ­ჟა­მინ­დე­ლი მთა­ვარ­სარ­დლის, მი­ხე­ილ სა­ა­კაშ­ვი­ლის ბრძა­ნე­ბით, სა­ქარ­თვე­ლომ პირ­ველ­მა და­არ­ტყა რუ­სეთ­სო (თით­ქოს რუსი ისე არ და­არ­ტყამ­და სა­ქარ­თვე­ლოს). უკ­რა­ი­ნა ით­ვა­ლის­წი­ნებს სა­ქარ­თვე­ლოს ამ გა­მოც­დი­ლე­ბას - უკ­რა­ი­ნის ჯარი მაქ­სი­მა­ლუ­რი თავ­შე­კა­ვე­ბით ხვდე­ბა რუ­სე­თის პრო­ვო­კა­ცი­ას. თუმ­ცა, რუ­სე­თი მა­ინც თა­ვი­სას გა­ნაგ­რძობს, რად­გან ყი­რი­მის დაბ­რუ­ნე­ბა წი­ნას­წარ და­გეგ­მა. მას, ალ­ბათ, დნესტრის­პი­რე­თი მოჰ­ყვე­ბა. აფხა­ზე­თი და ე.წ. სამ­ხრეთ ოსე­თი ხომ ისე­დაც უკვე მა­თია და თუ და­სავ­ლეთ­მა, რო­გორც იტყვი­ან, ეს ყვე­ლა­ფე­რი "ჭამა", გა­მო­რი­ცხუ­ლი არაა, ახა­ლი კავ­ში­რის მოწ­მე­ნი გავ­ხდეთ და შე­სა­ბა­მი­სად, ჩვენ­თვის კარ­გად ნაც­ნობ ჯო­ჯო­ხეთ­ში აღ­მოვ­ჩნდეთ.

- უკ­რა­ი­ნა­ში ექ­სპერ­ტე­ბად სა­ქარ­თვე­ლოს ექ­სპრე­ზი­დენ­ტი მი­ხე­ილ სა­ა­კაშ­ვი­ლი, ასე­ვე, პარ­ლა­მენ­ტა­რი გია ბა­რა­მი­ძე და "ნა­ცი­ო­ნა­ლუ­რი მოძ­რა­ო­ბის" სხვა წარ­მო­მად­გენ­ლე­ბიც მოგ­ვევ­ლი­ნენ. ასე ენ­დო­ბა და ით­ვა­ლის­წი­ნებს მათ რჩე­ვებს უკ­რა­ი­ნის ახა­ლი ხე­ლი­სუფ­ლე­ბა?

- ვერ გე­ტყვით, რა როლს ას­რუ­ლე­ბენ ისი­ნი აქ, რად­გან პი­რა­დად არც ერთს შევ­ხვედ­რი­ვარ. ისე კი, ამ სა­კი­თხზე უკ­რა­ი­ნა­ში ურ­თი­ერ­თსა­წი­ნა­აღ­მდე­გო შე­ხე­დუ­ლე­ბე­ბი აქვთ - ზოგი ფიქ­რობს, რომ სა­ა­კაშ­ვი­ლის რუ­სეთ­თან ბრძო­ლის გა­მოც­დი­ლე­ბა გა­მო­სა­ყე­ნე­ბე­ლია, ბევ­რი კი მი­იჩ­ნევს, რომ ეს სა­ა­კაშ­ვი­ლი­სა და მისი მე­გობ­რე­ბის საქ­მე არ არის.

- წი­ნას­წარ მა­ინც მინ­და გკი­თხოთ: რას ელით ია­ცე­ნი­უკ-ობა­მას შეხ­ვედ­რის­გან?

- რა თქმა უნდა, სა­ერ­თა­შო­რი­სო სან­ქცი­ებს დიდი მნიშ­ვნე­ლო­ბა აქვს, ოღონდ სა­კი­თხა­ვია, რა მას­შტა­ბის იქ­ნე­ბა ეს სან­ქცი­ე­ბი. აშ­კა­რაა, ევ­რო­კავ­ში­რის უმ­თავ­რე­სი, წამ­ყვა­ნი ქვეყ­ნე­ბი - გერ­მა­ნია და საფ­რან­გე­თი მძი­მე ეკო­ნო­მი­კურ ბლო­კა­და­ში მო­საქ­ცე­ვად მზად არ არი­ან. და­ახ­ლო­ე­ბით, რუ­სე­თის 5 ათა­სამ­დე მათი კომ­პა­ნია რუ­სე­თის ფე­დე­რა­ცი­ა­ში საქ­მი­ა­ნობს და სა­კუ­თა­რი პრო­დუქ­ცი­ის 1/3-ს იქვე ასა­ღებს. მე­ო­რეც, ისი­ნი ბუ­ნებ­რივ აირს მხო­ლოდ რუ­სე­თი­დან იღე­ბენ. ასე­ვე, რუ­სეთ­მა საფ­რან­გეთს რამ­დე­ნი­მე მი­ლი­არ­დად ღი­რე­ბუ­ლი რამ­დე­ნი­მე ავი­ა­მზი­დი "მის­ტრა­ლი" შე­უკ­ვე­თა და ცხა­დია, პა­რიზ­ში ამ შეკ­ვე­თის და­კარ­გვა არ სურთ. ასე რომ, აქაც მერ­კან­ტი­ლიზ­მი იმარ­ჯვებს. ამ თვალ­საზ­რი­სით, ამე­რი­კის შე­ერ­თე­ბუ­ლი შტა­ტე­ბი გა­ცი­ლე­ბით და­მო­უ­კი­დე­ბე­ლია. ცნო­ბი­ლია, რომ რუსი ოლი­გარ­ქე­ბის (ალ­ბათ მათ შო­რის - პუ­ტი­ნი­საც), და­ახ­ლო­ე­ბით 500 მი­ლი­არ­დი დო­ლა­რი ამე­რი­კის შე­ერ­თე­ბუ­ლი შტა­ტე­ბის ბან­კებ­შია და­ბან­დე­ბუ­ლი. სა­კუ­თა­რი კონ­სტი­ტუ­ცი­ის შე­სა­ბა­მი­სად, სა­სა­მარ­თლოს გვერ­დის ავ­ლით, ამე­რი­კას შე­უძ­ლია დაბ­ლო­კოს, გა­ყი­ნოს პუ­ტი­ნის ან­გა­რი­შე­ბი. მე­ო­რეც, მას შე­უძ­ლია, ამ უკა­ნას­კნელს გა­უმ­კაც­როს, კონ­კრე­ტულ შემ­თხვე­ვებ­ში კი სა­ერ­თოდ მო­უხ­სნას სა­ვი­ზო რე­ჟი­მი. არა­და, "გოს­დუ­მის" მთელ აპა­რატს თა­ვი­სი სა­სახ­ლე­ე­ბი ამე­რი­კა­სა და ევ­რო­პა­ში აქვს. ამე­რი­კამ შე­იძ­ლე­ბა მარ­თლაც გა­მო­ი­ყე­ნოს ეს სან­ქცი­ე­ბი, რად­გან რა­საც დღეს რუ­სე­თი აკე­თებს, მე­სა­მე მსოფ­ლიო ომს უხ­სნის გზას და მსოფ­ლიო წეს­რიგს არ­ღვევს. რო­გორც ცნო­ბი­ლია, 1994 წლის ბუ­და­პეშ­ტის მე­მო­რან­დუ­მით უკ­რა­ი­ნამ თა­ვი­სი ატო­მუ­რი ია­რა­ღი (უკ­რა­ი­ნა ამე­რი­კი­სა და რუ­სე­თის შემ­დეგ მსოფ­ლი­ო­ში ბირ­თვუ­ლი ია­რა­ღის მქო­ნე მე­სა­მე სა­ხელ­მწი­ფო იყო) უსაფრ­თხო­ე­ბის დაც­ვის გა­რან­ტი­ის ფა­სად დათ­მო, გა­რან­ტი კი რუ­სე­თი, აშშ და ინ­გლი­სი იყ­ვნენ. სამ­წუ­ხა­როდ, მე­მო­რან­დუმს იუ­რი­დი­უ­ლი ძალა არ აქვს და მხო­ლოდ, ასე ვთქვათ, ჯენტლმე­ნუ­რი შე­თან­ხმე­ბაა, მაგ­რამ... ამ შე­თან­ხმე­ბის დარ­ღვე­ვის შემ­დეგ ატო­მუ­რი პო­ტენ­ცი­ა­ლის მქო­ნე სხვა ქვეყ­ნე­ბი (მა­გა­ლი­თად, ირა­ნი და ჩრდი­ლო­ეთ კო­რეა), რო­მელ­თაც ბირ­თვუ­ლი ია­რა­ღის გა­მოშ­ვე­ბას აშშ და მსოფ­ლი­ოს თა­ნა­მე­გობ­რო­ბა უკ­რძა­ლა­ვენ ისე­თი­ვე გა­რან­ტი­ით, თით­ქოს ჩვენ და­გი­ცავ­თო, ხე­და­ვენ, რომ სი­ნამ­დვი­ლე­ში არა­ნა­ი­რი მსოფ­ლიო გა­რან­ტია არ არ­სე­ბობს. ეს კი ნიშ­ნავს, რომ ატო­მუ­რი ია­რა­ღის დამ­ზა­დე­ბა უკონ­ტრო­ლოდ და­ი­წყე­ბა და მსოფ­ლი­ოც კა­ტას­ტრო­ფის წი­ნა­შე დად­გე­ბა. სხვა­თა შო­რის, ნუ და­ვი­ვი­წყებთ, რომ უკ­რა­ი­ნას კვლა­ვაც აქვს ატო­მუ­რი ბომ­ბის შექ­მნის სა­შუ­ა­ლე­ბა. ამი­ტომ ვფიქ­რობ, ამე­რი­კა მოვ­ლე­ნე­ბის ასეთ გან­ვი­თა­რე­ბას არ და­უშ­ვებს. ჩემი აზ­რით, აშშ-ს კი­დევ ერთი ძა­ლი­ან მა­გა­რი ბერ­კე­ტი აქვს: მარ­თა­ლია, დიდი ძა­ლის­ხმე­ვით, მაგ­რამ მას შე­უძ­ლია, მსოფ­ლიო ბა­ზარ­ზე ნავ­თო­ბი­სა და სა­ერ­თოდ, ენერ­გო­რე­სურ­სე­ბის ფასი საკ­მა­ოდ დას­წი­ოს, რაც დიდ დარ­ტყმას მი­ა­ყე­ნებს რუ­სე­თის ეკო­ნო­მი­კას. ასე რომ, ამე­რი­კა­ზე ბევ­რი რა­მაა და­მო­კი­დე­ბუ­ლი... რუ­სე­თი კი თა­ვი­სი მიმ­დი­ნა­რე ნა­ბი­ჯე­ბით ჯერ და­სავ­ლეთს აკ­ვირ­დე­ბა, სა­დამ­დე გა­უშ­ვებს და...

- ანუ ტეს­ტი­ვით აგ­დებს ამ "ნა­ბი­ჯებს"?

- ზუს­ტად! ფაქ­ტობ­რი­ვად, მსოფ­ლი­ოს ხე­ლა­ხა­ლი გა­და­ნა­წი­ლე­ბა მიმ­დი­ნა­რე­ობს და ამ პრო­ცეს­ში უკ­რა­ი­ნა მხო­ლოდ სა­ბა­ბია, ხოლო ყი­რი­მი ცენ­ტრია, სა­ი­და­ნაც რუ­სეთს სა­კუ­თა­რი ამ­ბი­ცი­ის ათ­ვლა შე­უძ­ლია. თუ ეს გა­უ­ვა, მერე აღ­მო­სავ­ლეთ და სამ­ხრეთ უკ­რა­ი­ნა­ზე ზე­წო­ლა­საც და­ი­წყებს და გა­მო­რი­ცხუ­ლი არაა, მთე­ლი უკ­რა­ი­ნის ანექ­სი­ა­ზეც იფიქ­როს.

- თუ ამე­რი­კამ თვა­ლი და­ხუ­ჭა და 16 მარტს ჩა­ტარ­და რე­ფე­რენ­დუ­მი, რომ­ლის შე­დე­გიც უკვე ცხად­ზე უცხა­დე­სია, უკ­რა­ი­ნა შე­ე­გუ­ე­ბა ამ ამ­ბავს? ან ომის და­წყე­ბის შემ­თხვე­ვა­ში რა შან­სი აქვს?

- უკ­რა­ი­ნამ უკვე სამ­ხედ­რო წვრთნე­ბი და­ი­წყო. ცხა­დია, და­სავ­ლეთ სა­ზღვარ­ზე მას არა­ფე­რი ემუქ­რე­ბა, ამი­ტომ იქ დის­ლო­ცი­რე­ბუ­ლი ჯა­რე­ბის ნა­წი­ლი აღ­მო­სავ­ლეთ­ში გა­და­ის­რო­ლა. მაგ­რამ თუ რუ­სე­თი მთე­ლი ძა­ლით მო­აწ­ვა, უკ­რა­ი­ნა მას ვერ გა­უმკლავ­დე­ბა. თუმ­ცა... ეს ომი სა­ვა­რა­უ­დოდ, გა­და­იზ­რდე­ბა დიდ და სას­ტიკ პარ­ტი­ზა­ნულ ომში, რისი უზარ­მა­ზა­რი გა­მოც­დი­ლე­ბაც უკ­რა­ი­ნე­ლებს ნამ­დვი­ლად აქვთ. ამას და­უ­მა­ტეთ შე­მარ­თე­ბა და პატ­რი­ო­ტიზ­მი, რო­მე­ლიც უკვე პიკს აღ­წევს. დიდი სა­მა­მუ­ლო ომის დრო­საც სწო­რედ უკ­რა­ი­ნულ­მა პარ­ტი­ზა­ნულ­მა მოძ­რა­ო­ბამ არ ითა­მა­შა უდი­დე­სი როლი?! ამ­ჯე­რად ბა­რი­კა­დებ­ზე იმ თავ­და­დე­ბუ­ლი უკ­რა­ი­ნე­ლე­ბის შვი­ლიშ­ვი­ლე­ბი იდ­გნენ და ისი­ნი გა­დამ­თი­ელს არა­ვის არა­ფერს შე­არ­ჩე­ნენ. გარ­და ამი­სა, რუ­სეთ­ში რამ­დე­ნი­მე მი­ლი­ო­ნი უკ­რა­ი­ნე­ლი ცხოვ­რობს და დიდ­მა ნა­წილ­მა უკვე იგ­რძნო სის­ხლის ყი­ვი­ლი. არ უნდა დაგ­ვა­ვი­წყდეს ყი­რი­მე­ლი თათ­რე­ბიც, რომ­ლე­ბიც ამ რე­ფე­რენ­დუმს არ ცნო­ბენ... მოკ­ლედ, თუ საქ­მე შე­ი­ა­რა­ღე­ბულ და­პი­რის­პი­რე­ბამ­დე მი­ვი­და, ბევ­რი სის­ხლი და­იღ­ვრე­ბა და ეს სა­ში­ნე­ლე­ბა იქ­ნე­ბა. არც იმას გა­მოვ­რი­ცხავ, თუ სხვა გზა აღარ დარ­ჩე­ბა, შე­ი­ა­რა­ღე­ბულ და­პი­რის­პი­რე­ბა­ში რა­ღაც­ნა­ი­რად ნა­ტოც ჩა­ე­რი­ოს... ამ ამ­ბე­ბის რუ­სე­თის სა­სარ­გებ­ლოდ დას­რუ­ლე­ბა, ვფიქ­რობ, სა­ქარ­თვე­ლოს ევ­რო­პულ პერ­სპექ­ტი­ვას, ნა­ტოს­კენ თუ ევ­რო­კავ­ში­რის­კენ ჩვენს წინსვლას ჩაშ­ლის.

სამ­წუ­ხა­როდ, სა­ი­მე­დოს ვე­რა­ფერს გე­უბ­ნე­ბით, თუმ­ცა... პა­ტა­რა იმედს მა­ინც ვი­ტო­ვებ - პუ­ტინ­მა ჯერ­ჯე­რო­ბით მა­ინც არ აღი­ა­რა, რომ ყი­რიმ­ში მდგო­მი ჯარი მი­სია, რი­თიც თით­ქოს უკან და­ხე­ვის შანსს იტო­ვებს, თუ არა და... შე­ი­ა­რა­ღე­ბუ­ლი კონ­ფლიქ­ტი გარ­და­უ­ვა­ლია.

ირმა ხარ­ში­ლა­ძე

ჟურ­ნა­ლი "გზა"

(გა­მო­დის ხუთ­შა­ბა­თო­ბით)