"გაიგონებს თუ არა ამერიკა გამოსაფხიზლებელ ზარს?" - ამ სათაურით აქვეყნებს გამოცემა The Washington Post-ი აშშ-ის ყოფილი სახელმწიფო მდივნის, კონდოლიზა რაისის სტატიას უკრაინაში შექმნილი ვითარების შესახებ. კონდოლიზა რაისი, თავის წერილში 2004 წელს იხსენებს, როდესაც ვლადიმერ პუტინმა ვიქტორ იანუკოვიჩი გააცნო.
"გაიცანით, ეს ვიქტორ იანუკოვიჩია, უკრაინის საპრეზიდენტო არჩევნებში იყრის კენჭს", - 2004 წელს, მე და ვლადიმერ პუტინი მის საპრეზიდენტო აგარაკზე, პუტინის კაბინეტში ვიყავით, როდესაც მოულოდნელად მეორე ოთახიდან იანუკოვიჩი გამოჩნდა. "ჩემი კაცია, უკრაინა ჩვენია და არ უნდა დაგავიწყდეთ", - მითხრა პუტინმა", - იხსენებს კონდოლიზა რაისი.
როგორც აშშ-ის ყოფილი სახელმწიფო მდივანი წერს, უკრაინის პრობლემა გარკვეული დროის განმავლობაში მწიფდებოდა დასავლეთსა და რუსეთს შორის. მისივე თქმით, უკრაინის ნარინჯისფერი რევოლუციიდან მოყოლებული, აშშ და ევროპა ცდილობდნენ, დაერწმუნებინათ რუსეთი, რომ ეს უზარმაზარი ქვეყანა უნდა ყოფილიყო დამოუკიდებელი სახელმწიფო, რომელიც თავად გადაწყვეტდა საკუთარი ქვეყნის კურსს და არა - ზესახელმწიფოებს შორის ერთი პაიკი.
"მაგრამ პუტინი ამას ამ კუთხით არასოდეს განიხილავდა. მისთვის კიევის დასავლეთისკენ სვლა იმპერიის ყოფილი ტერიტორიების ერთგულებისთვის "ნულოვანი ჯამის" თამაშში რუსეთის შეურაცხყოფაა. ყირიმში შეჭრა და მისი შესაძლო ანექსია, გამოგონილი შფოთვა მის რუსულენოვან მოსახლეობაზე, პუტინის პასუხია ჩვენთვის", - წერს კონდოლიზა რაისი.
ამასთან, სტატიის ავტორის განცხადებით, დაუყოვნებელმა შეშფოთებამ რუსეთს უნდა აჩვენოს, რომ მისი შემდგომი ნაბიჯები დაუშვებელი იქნება და რომ უკრაინის ტერიტორიული მთლიანობა ხელშეუხებელია. მისივე თქმით, რუსეთის დიპლომატიური იზოლაცია, აქტივების გაყინვა და ვიზების გაუქმება - შესაბამისი გადაწყვეტილებაა.
როგორც კონდოლიზა რაისი წერს, გრძელვადიანი ამოცანა პუტინის განცხადებაზე ევროპის პოსტ-ცივი ომის მომავლის შესახებ განცხადებაზე პასუხის გაცემაა.
"პუტინის თქმით, უკრაინა არასოდეს იქნება თავისუფალი საკუთარი არჩევანის გაკეთებაში. ეს იყო გზავნილი, რომელიც აღმოსავლეთ ევროპისა და ბალტიის ქვეყნებისკენ იყო მიმართული. პუტინის თქმით, რუსეთს განსაკუთრებული ინტერესები აქვს, რომელსაც ნებისმიერ ფასად მიაღწევს. პუტინისთვის ცივი ომი "ტრაგიკულად" დასრულდა. ის დროს უკან დააბრუნებს სამხედრო დაშინების გზით, ეკონომიკური ბერკეტებით, რამდენადაც ამის საშუალებას დასავლეთის უმოქმედობა მისცემს", - წერს კონდოლიზა რაისი.
ამასთან, როგორც აშშ-ის ყოფილი სახელმწიფო მდივანი წერს, 2008 წელს, რუსეთის საქართველოში შეჭრის შემდეგ, აშშ-მა საკუთარი ხომალდები გააგზავნა შავ ზღვაში, საქართველოს შეიარაღებული ძალები ერაყიდან თავიანთ ბაზებზე დააბრუნა და ჰუმანიტარული დახმარება გააგზავნა საქართველოში.
"რუსეთი უარყოფდა მის საბოლოო მიზანს - დაემხო დემოკრატიულად არჩეული მთავრობა, რაც რუსეთის საგარეო საქმეთა მინისტრმა ჩემთან აღიარა", - წერს კონდოლიზა რაისი.
ამასთან, როგორც სტატიის ავტორი აღნიშნავს, მიუხედავად რუსეთის მიერ კვლავაც ოკუპირებული აფხაზეთისა და ე.წ. სამხრეთ ოსეთისა, რუსეთის წინააღმდეგ დიპლომატიური იზოლაცია შემცირდა, ობამას ადმინისტრაციის მიერ ურთიერთობების "გადატვირთვამ" ჩეხეთსა და პოლონეთში რაკეტსაწინააღმდეგო თავდაცვითი სისტემების განთავსების გეგმების გადახედვა გამოიწვია.
"მაგრამ ამჯერად სხვაგვარად უნდა მოხდეს. პუტინი ხანგრძლივი ნადავლისთვის თამაშობს და მოხერხებულად იყენებს ყველა შესაძლებლობას. უნდა გამოვიყენოთ თუ არა ჩვენ სტრატეგიული მოთმინება მის შესაჩერებლად? მოსკოვი არ არის დაცული ზეწოლისგან. ახლა არც 1968 წელია და არც რუსეთის საბჭოთა კავშირი. რუსებს უცხოური ინვესტიციები სჭირდებათ, ოლიგაქრებს კი მოსწონთ პარიზსა და ლონდონში მოგზაურობა, საზღვარგარეთ მათ ანგარიშებზე უამრავი არალეგალური გზით ნაშოვნი ფული ინახება, ვერც სინდიკატი, რომელიც რუსეთს მართავს, ვერ დაუშვებს ნავთობზე ფასების დაწევას და ვერც კრემლის ბიუჯეტი. მალე ჩრდილოეთ ამერიკის ნავთობისა და გაზის სუბსიდიები რუსეთის ნავთობის მოცულობას გადაფარავს. Keystone XL-ის მილსადენისა და ბუნებრივი გაზის ექსპორტისთვის უფლებების მიცემა იმის სიგნალი იქნება, რომ ჩვენ სწორედ ამას ვაპირებთ. ევროპამ კი საბოლოოდ უნდა მოახდინოს მისი ენერგომომარაგების დივერსიფიკაცია და გამოიყენოს გაზსადენები, რომელიც რუსეთზე არ გაივლის", - წერს კონდოლიზა რაისი.
ამასთან, სტატიის ავტორი აღნიშნავს, რომ ყველაზე მნიშვნელოვანია, აშშ-მა საკუთარი რეპუტაცია აღადგინოს საერთაშორისო თანამეგობრობაში, რომელიც აშშ-ის ოპონენტებისთვის ზედმეტად გაწვდილი მეგობრობის ხელით იყო შერყეული, ზოგჯერ მეგობრებისვე ხარჯზე.
"ჩვენ არ უნდა დავმარცხდეთ, როგორც ეს ერაყში მოხდა და უკან არ უნდა მოვიტოვოთ ნარჩენები. 10 ათას შეიარაღებულ სამხედროზე ნაკლების დატოვება, მიუთითებს, რომ ჩვენ არ ვართ სერიოზულად განწყობილი, დავეხმაროთ ქვეყანაში სიტუაციის დასტაბილიზებას", - წერს კონდოლიზა რაისი.
მისივე თქმით, გლობალური მოვლენები არ უნდა აისახოს აშშ-ის ძლიერ საგარეო პოლიტიკაში. ამასთან, კონდოლიზა რაისი აღნიშნავს, რომ უკრაინაში განვითარებული მოვლენები გამოსაფხიზლებელი ზარი უნდა იყოს.
"უკრაინაში განვითარებული მოვლენები გამოსაფხიზლებელი ზარი უნდა იყოს იმათთვის, ვისაც სჯერა, რომ აშშ-ი უნდა გაექცეს პასუხისმგებლობას. თუ ამას ყურადღება არ მიქცევა, მსოფლიოს გარშემო დიქტატორებსა და ექსტრემისტებს კიდევ უფრო მეტი გამბედაობა მიეცემათ. ჩვენ კი ძვირად დაგვიჯდება ეს, რადგან ჩვენი ინტერესები და ფასეულობები მათ კვალზე გაითელება", - წერს კონდოლიზა რაისი.