17 წლის ბე­რის ცხოვ­რე­ბი­სა და ტრა­გი­კუ­ლი აღ­სას­რუ­ლის შე­სა­ხებ სა­ზო­გა­დო­ე­ბამ კარ­გად იცის... ის 3 წლის წინ გარ­და­იც­ვა­ლა და ან­ტონ მარ­ტყო­ფე­ლის სა­ხე­ლო­ბის სა­მო­ნას­ტრო კომ­პლექ­სის ეზო­შია დაკ­რძა­ლუ­ლი... 23 თე­ბერ­ვალს 20 წლის გახ­დე­ბო­და...

სი­ცო­ცხლის ბოლო პე­რი­ოდ­ში სა­ო­ცარ ტან­ჯვას გა­უძ­ლო. ის მშობ­ლე­ბის ერ­თა­დერ­თი შვი­ლი იყო (ოჯა­ხი სო­ხუ­მი­დან არის დევ­ნი­ლი), თუმ­ცა რო­გორც დღეს დე­და­მი­სი, მი­ლე­დი (თინა) ჩხვი­მი­ა­ნი ამ­ბობს, ის უფ­ლის შვი­ლი იყო და მის­თვის ეწა­მა...

სიკ­ვდი­ლის წინ დე­დას სა­ო­ცა­რი ან­დერ­ძი და­უ­ტო­ვა: ეზ­რუ­ნა ონ­კო­ლო­გი­უ­რი პრობ­ლე­მე­ბის მქო­ნე ბავ­შვებ­ზე. დე­დამ შვილს ან­დერ­ძი აუს­რუ­ლა, დღეს ის "ბერი ან­დრი­ას სა­ხე­ლო­ბის ფონდს" ხელ­მძღვა­ნე­ლობს, რო­მე­ლიც ონ­კო­და­ა­ვა­დე­ბე­ბის მქო­ნე პა­ტა­რებს პატ­რო­ნობს და დე­დურ მზრუნ­ვე­ლო­ბას უწევს.

გუ­შინ დე­დის დღე იყო და სწო­რედ ამი­ტომ, გვინ­და კი­დევ ერთხელ შე­გახ­ვედ­როთ ამ ქალ­ბა­ტონს. ბერი ან­დრი­ას შე­სა­ხებ სა­უ­ბა­რი კი­დევ ერთხელ ვთხო­ვეთ, რომ მათი სა­ო­ცა­რი დე­დაშ­ვი­ლო­ბის შე­სა­ხებ კი­დევ მოგ­ვე­თხრო მკი­თხვე­ლის­თვის.

- რო­გო­რი იყო ბერი ან­დრია ბავ­შვო­ბა­ში?

- ძა­ლი­ან მშვი­დი და საყ­ვა­რე­ლი ბავ­შვი იყო, ნი­ჭი­ე­რიც, კარ­გად წერ­და, მაგ­რამ ცოდ­ნა რომ გა­მო­ევ­ლი­ნა, ამის­თვის არას­დროს აქ­ტი­უ­რობ­და. ამის გამო ცო­ტას ვუბ­რაზ­დე­ბო­დი, ვურ­ჩევ­დი, გა­აქ­ტი­უ­რე­ბუ­ლი­ყო... სა­ო­ცა­რი მოს­მე­ნა იცო­და. მერე იმ სკო­ლა­ში გა­და­ვიყ­ვა­ნეთ, სა­დაც ქარ­თუ­ლი ენა და ლი­ტე­რა­ტუ­რა გაძ­ლი­ე­რე­ბუ­ლად ის­წავ­ლე­ბო­და. იქვე ას­წავ­ლიდ­ნენ სა­ხა­რე­ბა­საც. იქ მი­ღე­ბულ­მა გა­ნათ­ლე­ბამ მას­ზე დიდი გავ­ლე­ნა მო­ახ­დი­ნა... მისი ჩა­ნა­ხა­ტე­ბი, მო­თხრო­ბე­ბი ხე­ლი­დან ხელ­ში გა­და­დი­ო­და. ნუგ­ზა­რი (ყრმო­ბა­ში ასე ერ­ქვა) 12 წლის იყო, რომ მისი ნა­მუ­შევ­რე­ბის ბრო­შუ­რად გა­მო­ცე­მის სურ­ვი­ლი გა­მიჩ­ნდა და ჩა­ნა­ხა­ტე­ბი, რო­მე­ლე­ბიც გან­სა­კუთ­რე­ბუ­ლად მომ­წონ­და, დავ­ბეჭ­დეთ. იმ კრე­ბულს თუ ვინ­მეს ვა­ჩუ­ქებ­დი, ძა­ლი­ან რცხვე­ნო­და... და­დი­ო­და ცეკ­ვა­ზე, უყ­ვარ­და ცურ­ვა. გა­ლობ­და. დედა-შვი­ლი ქუ­თა­ის­ში, ტა­ძარ­ში დავ­დი­ო­დით, დე­კა­ნოზ ნი­კო­ლო­ზის მრევ­ლის წევ­რე­ბი ვი­ყა­ვით. უკ­რავ­და ხალ­ხურ საკ­რა­ვებ­ზე. ბო­ლოს გი­ტა­რა­ზე დაკ­ვრას სწავ­ლობ­და. კომ­პი­უ­ტერ­ში თა­ვი­სით აწყობ­და რა­ღაც კომ­პო­ზი­ცი­ებს. ფორ­ტე­პი­ა­ნოს კლა­სიც და­ას­რუ­ლა. სა­დაც იყო, ყვე­ლა­გან სი­კე­თე, სით­ბო და სიყ­ვა­რუ­ლი და­თე­სა...

- რო­გორც გა­ვი­გე, საკ­მა­ოდ პა­ტა­რას გას­ჩე­ნია სურ­ვი­ლი, მო­მა­ვალ­ში ბე­რად აღ­კვე­ცი­ლი­ყო. მა­ინც რამ მო­ახ­დი­ნა მას­ზე გავ­ლე­ნა, რომ ასე­თი სურ­ვი­ლი გასჩენო­და?

- მე­ექ­ვსე კლა­სელ­მა მი­ი­ღო ეს გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბა; მა­შინ სკო­ლო­დან ეკ­ლე­სია-მო­ნას­ტრებ­ში ბევ­რს და­დი­ოდ­ნენ... ერთხე­ლაც, ინ­გლი­სუ­რის მას­წავ­ლე­ბელ­მა, მა­რი­ნა გი­ორ­გო­ბი­ან­მა და­მი­ბა­რა და მი­თხრა, - იცით, რომ თქვენს შვილს ბე­რო­ბა უნდა? ამის მოს­მე­ნა ჩემ­თვის მო­უ­ლოდ­ნე­ლი იყო, მაგ­რამ მა­შინ ღვთის მად­ლით, ასე­თი სი­ტყვე­ბი წარ­მოვ­თქვი: დი­დე­ბა უფალს, თუ იმის ღირ­სი გავ­ხდე­ბი, ჩემი შვი­ლი უფ­ლის სამ­სა­ხურ­ში ჩად­გე­ბა, ბე­რად აღიკ­ვე­ცე­ბა, სა­სუ­ლი­ე­რო პირი გახ­დე­ბა-მეთ­ქი. ნუგ­ზა­რის ამ სურ­ვილ­ზე მა­მა­მისს ცოტა მწვა­ვე რე­აქ­ცია ჰქონ­და. - ერ­თა­დერ­თი შვი­ლი ბე­რად რა­ტომ უნდა აღიკ­ვე­ცო­სო?!

- მოგ­ვი­ა­ნე­ბით მამა ან­დრი­ას უკურ­ნე­ბე­ლი სენი შე­ე­ყა­რა. რო­დის და რო­გორ მოხ­და ეს?

- მე­ცხრე კლა­სი რომ და­ამ­თავ­რა, შე­ვა­ტყვე, რომ სწავ­ლას ცო­ტა­თი მო­უკ­ლო, რის­თვი­საც ვსაყ­ვე­დუ­რობ­დი. მე­უბ­ნე­ბო­და, - დედა, არ შე­მიძ­ლია, უე­ნერ­გი­ოდ ვარ, მალე ვიღ­ლე­ბიო. არა­და, რა ვი­ცო­დი, რომ თურ­მე უკურ­ნე­ბე­ლი სენი ჰქონ­და შეყ­რი­ლი. გა­სა­ო­ცა­რი კი არის, რომ ყო­ველ­წლი­უ­რად, პრო­ფი­ლაქ­ტი­კის მიზ­ნით, შე­მოდ­გო­მით და გა­ზა­ფხულ­ზე გა­მოკ­ვლე­ვებს ვუ­ტა­რებ­დი და აბ­სო­ლუ­ტუ­რად ჯან­მრთე­ლი იყო. არა­და, მე­ო­თხე სტა­დი­ის მე­ო­რე ნა­ხე­ვარ­ში კიბო ჰქო­ნია და ამას ვერც ერთი სპე­ცი­ა­ლის­ტი ამ­ჩნევ­და. რო­გორც ჩანს, ყვე­ლა­ფე­რი ღვთის ნება იყო, რო­გორც ჩანს, ის მძი­მე დღე­ე­ბი უნდა გა­ევ­ლო, რაც გა­ი­ა­რა...

სხვა­თა შო­რის, ჯერ კი­დევ იმ პე­რი­ო­დი­დან, თავს სუს­ტად რომ გრძნობ­და, თურ­მე იცო­და, რაც სჭირ­და, მაგ­რამ ამას იმის გამო ვერ ამ­ტკი­ცებ­და, რომ კვა­ლი­ფი­ცი­უ­რი სპე­ცი­ა­ლის­ტე­ბი მის ორ­გა­ნიზ­მში სა­გან­გა­შოს ვე­რა­ფერს ხე­დავ­დნენ. თურ­მე მუხ­ლებ­ში მე­ტას­ტა­ზე­ბი ჰქონ­და და ექი­მებ­მა რენტგე­ნის სუ­რა­თის მი­ხედ­ვით, შლა­ტე­რის და­ა­ვა­დე­ბა­აო, თქვეს. მის სი­სუს­ტეს ძი­რი­თა­დად გარ­და­ტე­ხის ასაკს აბ­რა­ლებ­დნენ. ტუბ­დის­პან­სერ­ში მხო­ლოდ მა­შინ და­ეჭ­ვდნენ, რო­დე­საც ფილ­ტვში 2 დიდი ინ­ფილტრა­ტი აღ­მო­უ­ჩი­ნეს, სა­ვა­რა­უ­დოდ, ტუ­ბერ­კუ­ლი­ო­მა­აო. არა­და, თვი­თონ ამ­ბობ­და, რომ ტუ­ბერ­კუ­ლი­ო­ზი არ სჭირ­და... შემ­დეგ ფილ­ტვზე ოპე­რა­ცია გა­უ­კეთ­და და და­დას­ტურ­და, რომ ტუ­ბერ­კუ­ლი­ო­ზი კი არა, კიბო ჰქონ­და. ონ­კო­ლო­გი­ურ­ში რომ გაგ­ვიშ­ვეს, მე­კი­თხე­ბო­და, რა მჭირ­სო? ვე­უბ­ნე­ბო­დი, - დედა, სიმ­სივ­ნე, ოღონდ, კე­თილ­თვი­სე­ბი­ა­ნი-მეთ­ქი. ქი­მი­ო­თე­რა­პია რომ და­უ­ნიშ­ნეს, - მკი­თხა, თუ კე­თილ­თვი­სე­ბი­ა­ნია, "ქი­მია" რა­ტომ და­მი­ნიშ­ნე­სო? მოკ­ლედ, ნელ-ნელა მივ­ყავ­დი იქამ­დე, რომ მეც შევ­გუ­ე­ბო­დი მის უმ­ძი­მეს და­ავ­დე­ბას, რად­გა­ნაც ხომ გი­თხა­რით, იცო­და, რომ კიბო ჰქონ­და. ერთხელ ჩემი ონ­კო­ლო­გი მე­გო­ბა­რი მის სა­ნა­ხა­ვად მო­ვი­და, რო­მელ­საც ჰკი­თხა: პა­ცი­ენ­ტებს, რო­დე­საც ავ­თვი­სე­ბი­ა­ნი სიმ­სივ­ნე უდ­გინ­დე­ბათ, თუ ეუბ­ნე­ბით ამის შე­სა­ხებ? ვერ ვე­უბ­ნე­ბიო, - მი­უ­გო მან. ამის უფ­ლე­ბა არ გაქვთ, უნდა უთხრათ, რად­გა­ნაც იმ ადა­მი­ან­მა უნდა იცო­დეს, რომ სუ­ლის სა­ცხო­ნე­ბე­ლი და­ა­ვა­დე­ბა სჭირს და ამ სოფ­ლი­დან გას­ვლის­თვის უნდა მო­ემ­ზა­დო­სო. თუ პა­ცი­ენ­ტებს ამას არ ეტყვით, მა­შინ მო­ძღვარს აღ­სა­რე­ბა­ში უთხა­რით, რომ ავად­მყო­ფებს ატყუ­ებთ და ეს ცოდ­ვა მო­ი­ნა­ნი­ე­თო. ჩემი მე­გო­ბა­რი ცუ­დად გახ­და, იტი­რა... იმის შემ­დეგ გა­დავ­წყვი­ტე, რომ მის­თვის არა­ფე­რი და­მე­მა­ლა...

მერე რო­დე­საც ჩვენ შო­რის უკვე არა­ფე­რი იყო და­მა­ლუ­ლი, შენ­დო­ბა მთხო­ვა იმის­თვის, რომ ასე გაგ­ტან­ჯე. ვინ იცის, რო­გორ ინერ­ვი­უ­ლე, რო­დე­საც ჩემი სე­ნის შე­სა­ხებ შე­ი­ტყვეო. ამას ძა­ლი­ან ჯავ­რობ­და. ყო­ვე­ლი მე­ო­რე-მე­სა­მე დღეს სხე­ულ­ზე ახალ წარ­მო­ნაქ­მნს რომ პო­უ­ლობ­და, ამ­ბობ­და, - თუ ღვთის წყა­ლო­ბა იქ­ნე­ბა, რო­გორც გაჩ­ნდა, ისე­ვე გაქ­რე­ბაო... მაგ­რამ ბო­ლოს ისიც იცო­და, რომ ეს არ მოხ­დე­ბო­და და ამ ქვეყ­ნი­დან მალე გა­ვი­დო­და. მამ­შვი­დებ­და: რას იზამ, დედა, ასეა, ამ ქვეყ­ნი­დან 17 წლის ასაკ­ში უნდა წა­ვი­დე. როცა ამის დრო მოვა, შენც გარ­და­იც­ვლე­ბი, მე კი იქ და­გე­ლო­დე­ბიო...

- ონ­კო­ლო­გი­ურ სა­ა­ვად­მყო­ფო­ში რამ­დენ ხანს იწვა?

- დიდი ბჭო­ბი­სა და ფიქ­რის შემ­დეგ, რო­დე­საც უკვე სა­ბო­ლო­ოდ დი­აგ­ნო­ზი და­უს­ვეს - კან­ქვე­შა ნე­ი­რო­ენ­დოკ­რი­ნუ­ლი კარ­ცი­ნო­მა მერ­კე­რის ტი­პის უჯე­რე­დე­ბის; და­ვინ­ტე­რეს­დით, ვი­კი­თხეთ - სად, რო­მელ ქვე­ყა­ნა­ში შე­იძ­ლე­ბო­და მისი სამ­კურ­ნა­ლოდ წაყ­ვა­ნა. ისიც გა­ვარ­კვი­ეთ, რომ ამ ტი­პის კიბო თურ­მე მხო­ლოდ ხან­დაზ­მულ მა­მა­კაცს შე­იძ­ლე­ბა, და­ე­მარ­თოს და ამის პრე­ცე­დენ­ტი მსოფ­ლი­ოს მას­შტა­ბით იშ­ვი­ა­თია. სა­ქარ­თვე­ლო­ში ეს სენი არა­თუ მო­ხუცს, მამა ან­დრი­ას გარ­და, არა­ვის ჰქო­ნია. ჩვენ­თან, ონ­კო­ლო­გი­ურ სა­ა­ვად­მყო­ფო­ში გვი­თხრეს, რომ ყვე­ლა­ფე­რი დაგ­ვი­ა­ნე­ბუ­ლი იყო. გერ­მა­ნი­ი­დან, ამე­რი­კი­დან, ის­რა­ე­ლი­დან იგი­ვე პა­სუ­ხე­ბი მოგ­ვწე­რეს... პირ­ვე­ლი ქი­მი­ოპ­რო­ცე­დუ­რის წინ, ქუ­თა­ი­სი­დან ჩვე­ნი მო­ძღვა­რი - მამა ნი­კო­ლო­ზი ჩა­მო­ვი­და. ნუგ­ზარ­მა მა­მა­ოს სთხო­ვა, მის­თვის სა­ხე­ლი გა­და­ერ­ქმია. ვი­ნა­ი­დან წმინ­და­ნე­ბი­დან გა­მორ­ჩე­უ­ლად წმინ­და ნი­კო­ლო­ზი უყ­ვარ­და, ისურ­ვა, ეს სა­ხე­ლი დარ­ქმე­ო­და. მა­მა­ომ სურ­ვი­ლი შე­უს­რუ­ლა და შემ­დგომ უკვე ნი­კო­ლო­ზად მო­ვიხ­სე­ნი­ებ­დით. ონ­კო­ლო­გი­ურ­ში 15 თვე ვი­წე­ქით. პირ­ვე­ლი "ქი­მი­ის" შემ­დეგ სა­ა­ვად­მყო­ფო­დან გა­მო­ვე­დით და სახ­ლში - ქუ­თა­ის­ში ჩა­ვე­დით. შუ­ა­ლე­დი 21 დღე ჰქონ­და და იმ ხნის გან­მავ­ლო­ბა­ში არა­ერ­თი ეკ­ლე­სია-მო­ნას­ტე­რი მო­ი­ლო­ცა. სა­ა­ვად­მყო­ფო­ში შემ­დე­გი ქი­მი­ო­თე­რა­პი­ის კურ­სის­თვის რომ მივ­ბრუნ­დით, იქი­დან ვე­ღარ გა­მო­ვე­დით. სი­ა­რუ­ლი აღარ შე­ეძ­ლო, რად­გა­ნაც თით­ქმის ყვე­ლა ორ­გა­ნო­ზე ჰქონ­და მე­ტას­ტა­ზე­ბი მო­დე­ბუ­ლი, მათ შო­რის - ძვლებ­ზეც. ექი­მე­ბის პროგ­ნო­ზი ასე­თი იყო, რომ ამ­ქვეყ­ნად მაქ­სი­მუმ, 2-3 თვე თუ გაძ­ლებ­და, მაგ­რამ მამა ან­დრი­ამ წე­ლი­წად-ნა­ხე­ვა­რი იცო­ცხლა და უმ­ძი­მეს სენს ებ­რძო­ლა... მისი მკურ­ნა­ლი ექი­მი, ონ­კო­ლო­გი მა­მუ­კა ჩუ­თ­ლაშ­ვი­ლი მის­თვის თავ­და­უ­ზო­გა­ვად ზრუ­ნავ­და. მამა ან­დრია ამ­ბობ­და, მე თუ ამ ქვეყ­ნად ვცო­ცხლობ, ღვთის ნე­ბით და მა­მუ­კა ექი­მის დახ­მა­რე­ბი­თო. ამი­ტომ, მთლი­ა­ნად მინ­დო­ბი­ლი იყო მას­ზე. მა­მუ­კა ბო­ლომ­დე მის გვერ­დით იდგა და ძა­ლი­ან მად­ლი­ე­რად ემ­სა­ხუ­რა. მამა ან­დრია ყო­ველ­დღე მად­ლობ­და უფალს იმ გან­საც­დე­ლის­თვის, რისი გა­და­ტა­ნაც უწევ­და...

ბო­ლოს ნელ-ნელა დამ­ძიმ­და. გა­უნ­ძრევ­ლად, სულ ზურ­გზე იწვა. ფე­ხებს ვერ ამოძ­რა­ვებ­და. ერთხელ ექიმ­მა უთხრა, რო­გორ უძ­ლებ ასეთ ტან­ჯვა­სო? გა­ე­ღი­მა... ყვე­ლა­ნა­ი­რი გან­საც­დე­ლი მორ­ჩი­ლად და მშვი­დად მი­ი­ღო. ამ­ბობ­და, რომ ამის ღირ­სი იყო და მუდ­მი­ვად მად­ლობ­და ამის­თვის უფალს. სა­ა­ვად­მყო­ფო­ში უმ­ძი­მეს­მა ავად­მყოფ­მა სკვნი­ლე­ბის ქსო­ვა ის­წავ­ლა. ყო­ვე­ლი დილა იმ სი­ხა­რუ­ლით თენ­დე­ბო­და, რომ სკვნი­ლი მო­ექ­სო­ვა...

- რო­დის და რო­გორ მოხ­და მისი ბე­რად აღ­კვე­ცა?

- იმ პე­რი­ოდ­ში ჩემ­მა მე­უღ­ლემ მი­თხრა, ბე­რად აღ­კვე­ცა ხომ უნ­დო­და ბავ­შვს და თუ შე­იძ­ლე­ბა, ვი­კი­თხოთ, იქ­ნებ აღ­კვე­ცო­ნო. მა­მის ის ნათ­ქვა­მი გა­და­ვე­ცი მამა ან­დრი­ას. გა­გიჟ­და სი­ხა­რუ­ლით და მად­ლო­ბა გა­და­უ­ხა­და უფალს. თურ­მე ღმერ­თს სულ იმას ევედ­რე­ბო­და, შე­მაძ­ლე­ბი­ნე, ბე­რო­ბის ღირ­სი გავ­ხდე და თუ შენი ნება იქ­ნე­ბა, ეს მა­ნიშ­ნეო. რაკი მა­მა­მის­მა მის ბე­რად აღ­კვე­ცა­ზე თან­ხმო­ბა თა­ვი­სით თქვა, მამა ან­დრი­ამ ეს უფ­ლის ნიშ­ნად მი­იჩ­ნია. ჩემი მე­უღ­ლე მარ­თლმა­დი­დე­ბე­ლი კი არის, მაგ­რამ იმ პე­რი­ოდ­ში აღმსა­რე­ბე­ლი და მა­ზი­ა­რე­ბე­ლი არ იყო. ასე­თი ადა­მი­ა­ნი რომ იტყვის ამას, რა თქმა უნდა, ეს უკვე ღვთის ნება იყო... სწო­რედ მა­შინ ჩვენ­თან იღუ­მე­ნი მამა შალ­ვა შენ­გე­ლია მო­ვი­და. ის ან­ტონ მარ­ტყო­ფე­ლის მო­ნას­ტრის ბე­რია, რო­მე­ლიც ჩვენ­თან კვი­რა­ში სამ-ოთხჯერ მო­დი­ო­და და მამა ან­დრი­ას აზი­ა­რებ­და. მამა ან­დრი­ამ მამა შალ­ვას უთხრა იმის შე­სა­ხებ, რომ მზად იყო მორ­ჩი­ლად აღ­კვე­ცი­ლი­ყო. მამა შალ­ვამ გა­ხე­და და მი­უ­გო, - ნი­კო­ლოზ, ამა­ზე მეტი მორ­ჩი­ლე­ბა რა გინ­და, წე­ლი­წა­დია წევ­ხარ და უმ­ძი­მეს ტან­ჯვას იტა­ნო. მოკ­ლედ, მას ის ერთი წელი და ერთი თვე მორ­ჩი­ლე­ბა­ში ჩა­ეთ­ვა­ლა და პატ­რი­არ­ქის კურ­თხე­ვით, მორ­ჩი­ლი ნი­კო­ლო­ზი ბე­რად აღიკ­ვე­ცა... მამა შალ­ვამ აღ­კვე­ცის დღეს მო­ნას­ტრი­დან შე­სა­მო­სე­ბი და ტრა­პე­ზის ხის ჯვა­რი მო­უ­ტა­ნა, რო­მე­ლიც ხელ­ში მუდ­მი­ვად ეჭი­რა ისე, რომ გარ­და­იც­ვა­ლა, ჯვა­რი ხე­ლი­დან არც გა­ვარ­დნია. მოკ­ლედ, აღ­კვე­ცის შემ­დეგ მამა ან­დრია ეწო­და. რო­დე­საც იმ ცე­რე­მო­ნი­ის შემ­დეგ ვე­ამ­ბო­რე, მი­ვუ­ლო­ცე კი­დეც: - დე, გი­ლო­ცავ-მეთ­ქი. - არა დედა, დღეს მე შენ­თვის მოვ­კვდი. დედა, აღარ მი­თხრაო. გა­მე­ცი­ნა და ღმერ­თს მად­ლო­ბა შევ­თხო­ვე ამის­თვის.

- რა მოხ­და მისი ბე­რად აღ­კვე­ცის შემ­დეგ?

- 4 თვე ბე­რუ­ლად იცხოვ­რა. სუ­ლი­ე­რად ძა­ლი­ან გა­ი­ზარ­და. გა­რეგ­ნუ­ლა­დაც შე­იც­ვა­ლა. აღ­კვე­ცის დღეს ანა­თებ­და, ისე­თი იყო. მამა შალ­ვამ ადა­მი­ა­ნე­ბის მო­სახ­სე­ნი­ებ­ლე­ბი და­უ­ტო­ვა. მათი მოხ­სე­ნი­ე­ბა დიდი მად­ლი­აო. მი­უ­ხე­და­ვად იმი­სა, რომ ძა­ლი­ან მძი­მედ იყო, მათი კი­თხვა არ მი­უ­ტო­ვე­ბია. ამ ადა­მი­ა­ნებს ჩემი იმე­დი აქვთ, რო­გორ ვუ­ღა­ლა­ტო? უფა­ლი შე­მაძ­ლე­ბი­ნებს და წა­ვი­კი­თხა­ვო. უმ­ძიმ­და, მაგ­რამ მა­ინც არ ეშ­ვე­ბო­და. მის სა­ნა­ხა­ვად მა­მე­ბი მო­დი­ოდ­ნენ და ესა­უბ­რე­ბოდ­ნენ; მო­დი­ოდ­ნენ ჩვე­უ­ლებ­რი­ვი ადა­მი­ა­ნე­ბი, მომ­ლოც­ვე­ლე­ბი. კურ­თხე­ვას სთხოვ­დნენ. ის ეუბ­ნე­ბო­და, ერთი პა­ტა­რა ციდ­ვი­ლი ბერი ვარ და კურ­თხე­ვის გა­ცე­მის უფ­ლე­ბა არ მაქ­ვსო. ვი­საც ძა­ლი­ან უჭირ­და და გან­საც­დელ­ში იყო, მათ მო­უს­მენ­და და გარ­კვე­ულ რჩე­ვას აძ­ლევ­და. თა­ვის მოქ­სო­ვილ სკვნი­ლებს მომ­ლო­ცე­ლებს ური­გებ­და. პატ­რი­არ­ქსაც გა­უგ­ზავ­ნა მარ­გა­ლი­ტე­ბით მოქ­სო­ვი­ლი სკვნი­ლი... მოკ­ლედ, სა­კუ­თა­რი საქ­ცი­ე­ლით მისი გარ­დაც­ვა­ლე­ბის­თვის მო­მამ­ზა­და და ის დროც დაგ­ვიდ­გა, იმა­ზე გვე­ლა­პა­რა­კა, სად უნდა დაგ­ვე­საფ­ლა­ვე­ბი­ნა. ეს კი ნამ­დვი­ლი სას­წა­უ­ლი იყო, რომ შვილს ამ თე­მა­ზე ვე­ლა­პა­რა­კე­ბო­დი... ბერი რომ იყო, ჩვე­უ­ლებ­რივ სა­საფ­ლა­ო­ზე მისი დაფვ­ლა არ შე­იძ­ლე­ბო­და. რაკი დევ­ნი­ლე­ბი ვართ და ქუ­თა­ის­ში ვცხოვ­რობ­დით, ჩემი ნა­თე­სა­ვე­ბი ამ­ბობ­დნენ, იქ­ნებ იმე­რე­თის რო­მე­ლი­მე მო­ნას­ტრის ტე­რი­ტო­რი­ა­ზე დავ­კრძა­ლო­თო. მე­უ­ფე ია­კობ­მა და მამა შალ­ვამ კი თქვეს, რომ ჩვე­ნი მო­ნას­ტრის ბერი ჩვე­ნი მო­ნას­ტრის ტე­რი­ტო­რა­ზე უნდა და­იფ­ლა­სო. იმ დროს მამა ან­დრი­ა­მაც ასე თქვა: ჩემი ხორ­ცი, სხე­უ­ლი მარ­ტყო­ფის მო­ნას­ტერს ეკუთ­ვნის, სული კი - უფალს. მაგ­რამ თუ თქვენ ასე და­გამ­ძი­მებთ, მა­შინ რო­გორც გნე­ბავთ, ისე იყო­სო... რო­დე­საც უკვე გა­ირ­კვა თუ სად უნდა დაკ­რძა­ლუ­ლი­ყო, მამა ან­დრი­ამ თქვა: რისი ღირ­სი გავ­ხდი მე, ცოდ­ვი­ლი ბერი, ან­ტონ მარ­ტყო­ფე­ლის გვერ­დით ვიქ­ნე­ბი და­საფ­ლა­ვე­ბუ­ლიო. ამას ისე­თი გა­ბად­რუ­ლი სა­ხით მე­უბ­ნე­ბო­და, გა­სა­ო­ცა­რი იყო. ვუს­მენ­დი, ვუ­ყუ­რებ­დი და არაფ­რის შემ­ში­ნე­ბია. მისი გარ­დაც­ვა­ლე­ბა, ხორ­ცი­ე­ლი სიკ­ვდი­ლი ვერ შე­ვიგ­რძე­ნი... 2011 წლის 28 ივ­ლისს გარ­და­იც­ვა­ლა... 28-ში ძა­ლი­ან რომ დამ­ძიმ­და, მი­თხრა, მე დღეს გარ­და­ვიც­ვლე­ბიო... მა­მუ­კა ექიმს, რომ­ლის იმე­დიც ყო­ველ­თვის ჰქონ­და, რომ უშ­ვე­ლი­და, იმ დღეს უთხრა, - აქ და­დე­ქი და არა­ფე­რი გა­მი­კე­თო­თო...

- რო­გორც გა­ვი­გე, ის ყვე­ლა­ზე ახალ­გაზ­რდა ბე­რია სა­ქარ­თვე­ლოს თა­ნა­მედ­რო­ვე ის­ტო­რი­ა­ში, რო­მე­ლიც 17 წლის ასაკ­ში აღეს­რუ­ლა...

- კი, ასეა. მამა ვა­რა­ხი­ელ­მა წა­უ­კი­თხა ამ სოფ­ლი­დან გას­ვლის ლოც­ვე­ბი... სულ ბო­ლოს გა­ი­ღო პა­ლა­ტის კარი და 7 მღვდელ-მო­ნა­ზო­ნი შე­მო­ვი­და. ასე ამ­ბო­ბენ, ბერს 7 ან­გე­ლო­ზი იცავ­სო. გა­დავ­ხე­დე ხა­ტებს და უფალს მად­ლო­ბა შევ­წი­რე. მივ­ხვდი, რომ უფალ­მა გა­მაძ­ლი­ე­რა და მამა ან­დრი­ას მად­ლმა და­მა­ნა­ხა ის, რა­საც ვერ ვხე­დავ­დი. მა­მე­ბის შემ­ხედ­ვა­რეს, სიმ­შვი­დე და­მე­უფ­ლა. მინ­დო­და, რომ იმ დღეს გარ­დაც­ვლი­ლი­ყო, თან, კვი­რი­კეს დღე­სას­წა­უ­ლი იყო და ეს დღე გან­სა­კუთ­რე­ბუ­ლად უყ­ვარ­და... ბე­რე­ბი გა­ვიდ­ნენ პა­ლა­ტი­დან და მა­მაო მალე გარ­და­იც­ვა­ლა...

- რო­გორც ვიცი, რო­გორც ბე­რის დე­დას, ან­დერ­ძი და­გი­ტო­ვათ...

- ზუს­ტად ისე­ვე მო­ვი­ქე­ცი, რო­გორც და­მი­ბა­რა. მი­თხრა, მე­ცხოვ­რა რო­გორც ბე­რის დე­დას ეკად­რე­ბო­და. ამას შევ­პირ­დი; ასე­ვე და­მი­ბა­რა, რომ ონ­კო­ლო­გი­ურ სა­ა­ვად­მყო­ფო­ში უმ­ძი­მე­სი სე­ნით და­ა­ვა­დე­ბუ­ლი ბავ­შვე­ბი არ მი­მე­ტო­ვე­ბი­ნა და მათ­თან, კვი­რა­ში ერთხელ მა­ინც მივ­სუ­ლი­ყა­ვი და რო­გორც შევ­ძლებ­დი, ისე დავ­ხმა­რე­ბო­დი...

თუ აქამ­დე ერთი შვი­ლი მყავ­და, ახლა ბევ­რი მყავს, რო­მელ­თაც ყუ­რა­დღე­ბას არ ვაკ­ლებ.…მათი ტკი­ვი­ლი­თა და პრობ­ლე­მე­ბით ვცხოვ­რობ...

არც გარ­დაც­ვა­ლე­ბის შემ­დგომ შე­წყვე­ტი­ლა ჩემ­სა და ბერ ან­დრი­ას შო­რის კავ­ში­რი. ძა­ლი­ან მაძ­ლი­ე­რებს. დამ­პირ­და, რომ სულ ჩემ გვერ­დით იქ­ნე­ბო­და... მად­ლო­ბა უფალს იმის­თვის, რომ მე ამას ვგრძნობ.

ლალი ფა­ცია

სპე­ცი­ა­ლუ­რად "ამ­ბე­ბი.გე"-სთვის