2014 წლის მარ­ტში გორ­ში, კა­რა­ლე­თის დევ­ნილ­თა და­სახ­ლე­ბა­ში უბე­დურ შემ­თხვე­ვას ზაზა რაზ­მა­ძის სი­ცო­ცხლე ემსხვერ­პლა. იგი ერედ­ვი­დან დევ­ნი­ლია. 16 თე­ბერ­ვალს სა­ცხოვ­რე­ბე­ლი კო­ტე­ჯის წინ ჯი­ხუ­რის დად­გმას აპი­რებ­და. ამწე ელექტრო­სა­დენს შე­ე­ხო, ამ დროს მას­ზე მიბ­მუ­ლი იყო რკი­ნის კონ­სტრუქ­ცია, რა­ზეც ზა­ზას ეკი­და ხელი და სამ­წუ­ხა­როდ, ად­გილ­ზე­ვე გარ­და­იც­ვა­ლა. შე­გახ­სე­ნებთ, იგი 2008 წლის აგ­ვის­ტოს ომის დროს გარ­დაც­ვლი­ლი ზვი­ად რაზ­მა­ძის ძმაა. გო­რის და­ბომბვი­სას, ზვი­ად­თან ერ­თად მისი 9 თვის ფეხ­მძი­მე მე­უღ­ლეც და­ი­ღუ­პა. სას­წა­უ­ლებ­რი­ვად გა­და­ურ­ჩა სიკ­ვდილს მათი 7 წლის შვი­ლი - დიტო. მა­შინ მთე­ლი მსოფ­ლიო მო­ი­ა­რა ძმე­ბი რაზ­მა­ძე­ე­ბის სუ­ლის­შემ­ძვრელ­მა ფო­ტო­სუ­რათ­მა და სა­ბო­ლო­ოდ, რო­გორც ყვე­ლა­ზე ტრა­გი­კულ­მა ფო­ტომ, სა­ერ­თა­შო­რი­სო პრი­ზიც აიღო.

ცოტა ხან­ში ობ­ლად დარ­ჩე­ნი­ლი პა­ტა­რა დი­ტოც გა­იც­ნო სა­ზო­გა­დო­ე­ბამ იმ ფო­ტო­სუ­რა­თის წყა­ლო­ბით, სა­დაც ის მომ­ღე­რალ პა­ა­ტა ბურ­ჭუ­ლა­ძეს­თან ერ­თად არის აღ­ბეჭ­დი­ლი.

ახლა ოჯახს ახა­ლი ტრა­გე­დია და­ა­ტყდა თავს. უმ­ძი­მეს მდგო­მა­რე­ო­ბა­შია ახალ­გაზ­რდა ბი­ჭე­ბის დედა, ქალ­ბა­ტო­ნი ლი­ზი­კო რაზ­მა­ძე. მას გორ­ში ჩა­ვა­კი­თხეთ. კო­ტე­ჯში მას­თან ერ­თად ზა­ზას მე­უღ­ლე, ნანა დვა­ლიშ­ვი­ლი და მათი 3 წლის ულა­მა­ზე­სი გო­გო­ნა, ბე­ბი­ის მო­სა­ხე­ლე ლი­ზი­კო დაგ­ვხვდნენ.

ქალ­ბა­ტონ ლი­ზი­კოს სა­კუ­თა­რი ოჯა­ხის ტრა­გე­დი­ა­ზე ლა­პა­რა­კი გა­უ­ჭირ­და. "მო­დი­ან ჟურ­ნა­ლის­ტე­ბი, იწე­რე­ბა სტა­ტი­ე­ბი, მაგ­რამ ამით არა­ფე­რი იც­ვლე­ბა. რას მიშ­ვე­ლის სტა­ტია? ერ­თა­დერ­თი მარ­ჩე­ნა­ლი შვი­ლიც ასე ტრა­გი­კუ­ლად მო­მიკ­ვდა, ობ­ლად დამ­რჩა მისი პა­ტა­რაც. თქვენ ის მი­თხა­რით, - ვინ და­ეხ­მა­რე­ბა ჩემს ობ­ლებს? არც ჩემი რძა­ლი მუ­შა­ობს. მთელ­მა მსოფ­ლი­ომ გა­ი­გო აგ­ვის­ტოს ომის დროს ჩემი ტრა­გე­დია, ახლა ახა­ლი უბე­დუ­რე­ბა დაგ­ვა­ტყდა თავს... ზაზა ბევ­რს წვა­ლობ­და, რომ ლუკ­მა გვე­ჭა­მა. ჩემი ცოდ­ვით სავ­სე რკი­ნის ვა­გონ­მა სულ დამ­ღუ­პა. ჰოდა, რა გა­მო­სა­ჩე­ნი მე ვარ?" - შე­მომ­ტი­რა შვი­ლე­ბის სიკ­ვდი­ლით გა­ნად­გუ­რე­ბულ­მა დე­დამ. რო­გორ­ღაც, მა­ინც მო­ვა­ხერ­ხე ინ­ტერ­ვი­უ­ზე მისი და­ყო­ლი­ე­ბა. ცრემ­ლებს ვერ იკა­ვებ­და, ისე ჰყვე­ბო­და თა­ვი­სი ოჯა­ხის ტრა­გე­დი­ა­ზე. ვუს­მენ­დი ამ ქალ­ბა­ტო­ნის სუ­ლის­შემ­ძვრელ ამ­ბავს და რძალ-დე­დამ­თილ­თან ერ­თად, თა­ვა­დაც ვტი­რო­დი.

ასევე დაგაინტერესებთ

19:19 / 20-01-2019

აგვისტოს ომის ცნობილი ფოტოგმირის 22 წლის შვილი დაიკარგა - დავით რაზმაძეს რამდენიმე დღეა ეძებენ

ლი­ზი­კო რაზ­მა­ძე:

- ზა­ზაც აღარ მყავს. კო­ტე­ჯის წინ ჯი­ხუ­რის დად­გმას აპი­რებ­და. ერთი ჯი­ხუ­რი დგას, მე­ო­რეც თა­ვი­სი ხე­ლით აა­წყო და თქვა, - აქა­უ­რო­ბას ლა­მა­ზად მო­ვა­წყობ და ვი­ვაჭ­რე­ბო. აბა, სხვა რა გვექ­ნა, შვი­ლო, სამ­სა­ხუ­რი ვერ­სად იშო­ვა. ბოლო დროს ხორცს ყიდ­და, რათა პუ­რის ფული ეშო­ვა. მეც ვი­დე­ქი ძველ ბა­ზარ­ში, მაგ­რამ იქა­უ­რო­ბა და­ან­გრი­ეს და ულუკ­მა­პუ­როდ დაგვტო­ვეს. ახალ ბა­ზარ­ში ხალ­ხი აღარ შე­მო­დი­ო­და. გა­და­სა­ხადს - 6 ლარ­საც ვე­ღარ ვიხ­დი­დი და იქ რის­თვის­ღა ვმდგა­რი­ყა­ვი? მაგ­რამ მერე ზა­ზამ თა­ვი­სი ხე­ლით მო­მი­წყო იქა­უ­რო­ბა, და­მი­რე­კა და მი­თხრა: დედი, გადი და იმუ­შა­ვეო. იმ დი­ლით 9 სა­ათ­ზე მი­ვე­დი ბა­ზარ­ში, რო­მე­ლიც ზა­ზას სახ­ლთან ახ­ლო­საა, 10 სა­ათ­ზე კი ეს უბე­დუ­რე­ბა მოხ­და. გა­მო­ვი­ქე­ცი, ვყვი­რო­დი: რა ხდე­ბა, ჩემი ზაზა სად არის-მეთ­ქი? ხმას არა­ვინ მცემ­და... სუყ­ვე­ლას მარ­ჩე­ნა­ლი შვი­ლი აღარ მყავს! მის და­საც არ ჰყავს ქმა­რი, 2 შვილს ზრდის და ზაზა მა­თაც ეხ­მა­რე­ბო­და. მე ჩემს ქა­ლიშ­ვილ­თან ერ­თად, ნა­ქი­რა­ვებ­ში ვცხოვ­რობ­დი.

- ერედ­ვი­დან დევ­ნი­ლე­ბი ხართ...

- ასეა. იქი­დან 1993 წელს წა­მო­ვე­დი. მე­უღ­ლეს გა­ცი­ლე­ბუ­ლი ვი­ყა­ვი და სამი შვი­ლი სა­ცო­და­ვად გავ­ზარ­დე. პირ­ვე­ლად ერედ­ვი­დან მე და ჩემი უმ­ცრო­სი ვაჟი, ზვი­ა­დი წა­მო­ვე­დით. 9 წელი ქი­რით ვი­ცხოვ­რეთ. მერე სო­ფელ ვერ­ხვებ­ში, სა­დაც აგ­ვის­ტოს ომის დროს უბე­დუ­რე­ბა მოხ­და, ბინა ვი­ყი­დეთ. ზაზა და ზვი­ა­დი ერ­თად "პრო­ფი­ლაქ­ტი­კა­ში" მუ­შა­ობ­დნენ... 4 აგ­ვის­ტოს თბი­ლის­ში გა­მიშ­ვა ზვი­ად­მა: დედა, ამ­დენს შრო­მობ, ცოტა ხნით წადი და შე­ნე­ბი მო­ი­ნა­ხუ­ლეო. ჩემი დის სა­ნა­ხა­ვად წა­ვე­დი, თან შვი­ლიშ­ვი­ლე­ბი მიმ­ყავ­და. 5 ძმა გარ­დაც­ვლი­ლი მყავს და ჩემი ერ­თა­დერ­თი დედ­მა­მიშ­ვი­ლი მო­ვი­ნა­ხუ­ლე. იმ დროს გორ­ში არა­ნა­ი­რი სა­შიშ­რო­ე­ბა არ იგ­რძნო­ბო­და. მერე ზა­ზამ და­მი­რე­კა, - არე­უ­ლო­ბაა, აქეთ არ წა­მოხ­ვი­დე. მე ვა­გონ­ში და­ვი­ძი­ნებ, ზვი­ა­დი და მისი ცოლ-შვი­ლი კი სი­დედრთან, სო­ფელ ხელ­თუ­ბან­ში წა­ვიდ­ნე­ნო. 8 აგ­ვის­ტოს ზვი­ად­მაც და­მი­რე­კა, სი­დედრთან დავ­რჩე­ბი­თო. ღა­მის 12 სა­ა­თი ხდე­ბო­და, რომ ვე­ლა­პა­რა­კე. მორ­წმუ­ნე ბიჭი იყო და ცო­ლიც ეკ­ლე­სი­უ­რი ჰყავ­და; პა­ტა­რა დიტო კი სტი­ქა­რო­სა­ნი გახ­ლდათ. ზაზა ყო­ველ­დღე შვიდგზის ლოც­ვებს კი­თხუ­ლობ­და. ლოც­ვას რომ იწყებ­და, ტე­ლე­ფონს თი­შავ­და. 12 სა­ათ­ზე და­ვუ­რე­კე, მაგ­რამ მო­ბი­ლუ­რი გა­თი­შუ­ლი ჰქონ­და. ვი­ფიქ­რე, - ალ­ბათ ლო­ცუ­ლობს-მეთ­ქი. მერე ტე­ლე­ვი­ზორ­ში და­ვი­ნა­ხე, ჩემი სახ­ლი იწ­ვო­და. არ მინ­დო­და, და­მე­ჯე­რე­ბი­ნა და სა­კუ­თარ თავს ვარ­წმუ­ნებ­დი: არა, ეს ჩემი სახ­ლი არ არის-მეთ­ქი. ისიც კი გა­მო­ა­ცხა­დეს, ამ ბი­ნა­ში ფეხ­მძი­მე გოგო და­ი­ღუ­პაო. ჩემი რძა­ლი მაკა 9 თვის ფეხ­მძი­მე იყო, მაგ­რამ არ მი­ფიქ­რია, რომ ის იქ­ნე­ბო­და. დარ­წმუ­ნე­ბუ­ლი ვი­ყა­ვი, რომ ისი­ნი მა­კას მშობ­ლებ­თან იყ­ვნენ. ჩვენს კორ­პუს­ში იმ დროს 4 ფეხ­მძი­მე ცხოვ­რობ­და და ვტი­რო­დი, - ნე­ტავ, რო­მე­ლია-მეთ­ქი? თურ­მე, ზა­ზამ იქ რომ გა­მო­ი­ა­რა, და­ი­ნა­ხა, სახ­ლი იწ­ვო­და, მაგ­რამ სახ­ლში არა­ვინ ეგუ­ლე­ბო­და და ძმის ძებ­ნა არ და­უ­წყია. ხელ­თუ­ბან­ში ასუ­ლა, იქ კი უთ­ქვამთ, - გორ­ში წა­ვიდ­ნე­ნო. თურ­მე, ყვე­ლას და­ე­რია, - რა­ტომ გა­უშ­ვი­თო? გამ­წა­რე­ბუ­ლი უკან გაბ­რუ­ნე­ბუ­ლა და აგიზ­გი­ზე­ბულ ცე­ცხლში შე­ვარ­დნი­ლა, ოჯა­ხის წევ­რებს ეძებ­და. ჭრე­ლი მა­ი­სუ­რით იცნო და­ღუ­პუ­ლი ძმა და ლა­მის გა­გიჟ­და. ეს კად­რე­ბი მა­შინ მთელ­მა მსოფ­ლი­ომ ნახა. მაკა თურ­მე, ჯერ კი­დევ ცო­ცხა­ლი იყო. სა­ა­ვად­მყო­ფო­ში წა­იყ­ვა­ნეს, მაგ­რამ მხო­ლოდ 4 სა­ა­თი იცო­ცხლა. სიკ­ვდი­ლის წინ უთ­ქვამს: სად არის ზვი­ა­დი? დი­ტოს, დი­ტოს მი­მი­ხე­დე­თო.

- ბავ­შვი გა­დარ­ჩა, არა?

- 7 წლის იყო დიტო, როცა სიკ­ვდილს სას­წა­უ­ლებ­რი­ვად გა­და­ურ­ჩა. პა­ტა­რა ბიჭი მომ­ხდარს დიდი კა­ცი­ვით ჰყვე­ბო­და: სახ­ლში ვი­ყა­ვით, მა­მამ იბა­ნა­ვაო. მერე მე­ზობ­ლის გოგო შე­მო­სუ­ლა, - დრო­ზე წა­ვი­დეთ აქე­და­ნო. ზვი­ადს მის­თვის უთ­ქვამს: და­ი­ცა­დე, ახლა ლოც­ვა უნდა წა­ვი­კი­თხო. ნუ გე­ში­ნია, არა­ფე­რი მოხ­დე­ბა, პა­ნი­კა­ში ნუ ხარ. იმ­დე­ნი ხატი და ნა­კურ­თხი ჯვა­რი მაქვს სახ­ლში, ამ კორ­პუსს არა­ფე­რი და­ე­მარ­თე­ბაო. 10 სა­ა­თი ხდე­ბო­და, როცა მე­ზობ­ლის გოგო სახ­ლი­დან გა­მო­ვი­და. კორ­პუსს რომ გას­ცდა, აფეთ­ქე­ბის ხმა გა­ი­გო­ნა. მა­შინ­ვე უყ­ვი­რია: ვა­ი­მე, მაკა, ზვი­ად და დიტო, რა­ტომ არ წა­მოხ­ვე­დი­თო? დიტო ამ­ბობს, - ფან­ჯა­რა ღია იყო და იქი­დან სახ­ლში წვე­ტე­ბი­ა­ნი, ცე­ცხლმო­დე­ბუ­ლი რა­ღა­ცე­ბი შე­მოც­ვივ­და, სახ­ლი იწ­ვო­და. მა­მამ იფიქ­რა, კარს გა­ვა­ღე­ბო, მაგ­რამ ბომბმა კარი ჩა­კე­ტაო. თურ­მე გამ­წა­რე­ბუ­ლე­ბი დარ­ბოდ­ნენ ოთახ­ში. "მამა მე და დე­დას გულ­ში გვიკ­რავ­და და გვე­უბ­ნე­ბო­და, ნუ გე­ში­ნი­ა­თო", - იხ­სე­ნებს დიტო. მერე თურ­მე, ბავ­შვი ზურ­გზე მო­ის­ვა და გა­ზის მი­ლით ჩა­ა­ცუ­რა ძირს. დი­ტოს ზურ­გი სულ და­ცხრი­ლუ­ლი ჰქონ­და, უამ­რა­ვი და­ზი­ა­ნე­ბა ჰქონ­და მკლავ­ზეც; მხო­ლოდ სახე და წინა მხა­რე ჰქონ­და გა­დარ­ჩე­ნი­ლი. იმა­საც ამ­ბობ­და, - სახ­ლში რა­ღაც რომ შე­მო­ვარ­და, უცებ ზე­ვით ამაგ­დო და თავი კა­რის ჩარ­ჩოს მი­ვარ­ტყიო. ამი­ტო­მაც ჰქონ­და თავი გაჭ­რი­ლი. შვი­ლი გა­რეთ რომ გა­იყ­ვა­ნა, ზვი­ადს მის­თვის უთ­ქვამს: შვი­ლო, აქ, ჩვენს ავ­ტო­ფა­რეხ­თან გა­ჩერ­დი. ნუ გე­ში­ნია, მე დე­დას ჩა­მო­ვიყ­ვა­ნო და ისევ ზე­ვით, ცე­ცხლმო­კი­დე­ბულ სახ­ლში შებ­რუ­ნე­ბუ­ლა. კარი ვერ გა­უ­ღია. ამა­სო­ბა­ში, თურ­მე მა­კას მუ­ცელ­ში მოხ­ვდა ნამ­სხვრე­ვი და იქი­დან რომ გა­მო­იყ­ვა­ნა, ნაწ­ლა­ვი გა­მოყ­რი­ლი ჰქონ­და გო­გოს. ბავ­შვი ამ­ბობ­და, - და­ვი­ნა­ხე, დე­დას ჩი­ჩი­ე­ბი (ნაწ­ლავს გუ­ლის­ხმობს) უჩან­და, მა­მამ ზურ­გით ჩა­მო­ათ­რი­აო. ამის მერე ზვი­ადს ცოლ-შვი­ლის სა­ა­ვად­მყო­ფო­ში წაყ­ვა­ნა უნ­დო­და. ავ­ტო­ფა­რე­ხის კარი გა­ა­ღო. თურ­მე, ავ­ტო­მო­ბილ­ში ჯდე­ბო­და, როცა ბომ­ბი ზედ მან­ქა­ნა­ზე და­ვარ­და. აფეთ­ქე­ბამ შორს მო­ის­რო­ლა ბავ­შვი, ნამ­სხვრე­ვე­ბი კი ზვი­ადსაც მოხ­ვდა და იქვე გარ­და­იც­ვა­ლა. დიტო ამ­ბობს, მერე არა­ფე­რი მახ­სოვ­სო. თურ­მე, გა­შა­ვე­ბუ­ლი ბავ­შვი ძირს ეგდო. ვი­ღაც კაცი შვილს ეძებ­და და დიტო იპო­ვა. მერე სას­წრა­ფოდ თბი­ლის­ში, იაშ­ვი­ლის კლი­ნი­კა­ში წა­იყ­ვა­ნა. დღე­საც არ ვიცი იმ ღვთის­ნი­ე­რი კა­ცის ვი­ნა­ო­ბა, რომ მად­ლო­ბა მა­ინც გა­და­ვუ­ხა­დო შვი­ლიშ­ვი­ლის გა­დარ­ჩე­ნის­თვის. დი­ტოს რამ­დე­ნი­მე ოპე­რა­ცია გა­უ­კეთ­და. თურ­მე, ისე­თი სა­ში­ნე­ლი ტკი­ვი­ლი ჰქონ­და, რომ სულ ბღა­ო­და. უამ­რა­ვი ნამ­სხვრე­ვი ამო­უ­ღეს სხე­უ­ლი­დან.

- როცა ზა­ზამ ძმა იპო­ვა, ის უკვე გარ­დაც­ვლი­ლი იყო?

- დიახ, ის უკვე აღარ სუნ­თქავ­და. რაც შე­ე­ხე­ბა მა­კას, ის უკვე გა­დაყ­ვა­ნი­ლი იყო სა­ა­ვად­მყო­ფო­ში. მუც­ლი­დან მკვდა­რი ბავ­შვი ამო­უყ­ვა­ნეს. ჩვენ ბი­ჭის და­ბა­დე­ბას ვე­ლო­დე­ბო­დით, მე­ცხრე თვე­ში იყო ჩემი რძა­ლი... ზვი­ადს ნამ­სხვრე­ვი პირ­და­პირ ფერ­დში ჰქონ­და ჩარ­ჭო­ბი­ლი. ზა­ზამ თა­ვი­სი ხე­ლით ამო­ა­ცა­ლა და ინა­ხავ­და. ზვი­ადს ტან­საც­მე­ლი სულ დაფ­ლე­თი­ლი ჰქო­ნია. ზა­ზამ მი­თხრა, - ჩემი გა­ვი­ხა­დე და მას ჩა­ვაც­ვიო. ამი­ტომ არის ზაზა იმ ცნო­ბილ კად­რებ­ში წელს ზე­ვით შიშ­ვე­ლი. არა­და, მა­შინ თურ­მე ეგო­ნათ, რომ გიჟი იყო. თურ­მე, გამ­წა­რე­ბულ­მა გარ­დაც­ვლი­ლი ძმა ზურ­გზე მო­ი­კი­და და გა­მო­იყ­ვა­ნა... ამ ტრა­გე­დი­ის შემ­დეგ ჩემი შვი­ლი სა­კუ­თარ თავ­ში ჩა­ი­კე­ტა, არა­ვის გვე­კონ­ტაქ­ტე­ბო­და. სულ რკი­ნის ვა­გონ­ში იყო ანუ იქ, სა­დაც ძმას­თან ერ­თად მუ­შა­ობ­და. მხო­ლოდ იმა­ზე ფიქ­რობ­და, რომ ობ­ლად დარ­ჩე­ნი­ლი ძმის­შვი­ლის­თვის თავ­შე­სა­ფა­რი მი­ე­ცათ. დიდი მად­ლო­ბა მინ­და გა­და­ვუ­ხა­დო ღვთის­ნი­ერ ადა­მი­ანს - პა­ა­ტა ბურ­ჭუ­ლა­ძეს, რომ­ლის წყა­ლო­ბი­თაც ამ ტრა­გე­დი­ი­დან 6 თვის შემ­დეგ ჩემს შვი­ლიშ­ვილს გორ­ში ბინა უყი­დეს.

- ომის დროს ალ­ბათ, შვი­ლი­სა და რძლის დაკ­რძალ­ვაც გა­გი­ჭირ­დათ...

- ეს ცალ­კე უბე­დუ­რე­ბა იყო. მათი ცხედ­რე­ბი ჩემი რძლის სო­ფელ­ში, ხელ­თუ­ბან­ში წა­ას­ვე­ნეს. მა­შინ ისე­თი ამ­ბა­ვი იყო, კუ­ბო­საც ვერ ვშო­უ­ლობ­დით და და­ხო­ცი­ლებს "ბრე­ზენ­ტში" გახ­ვე­უ­ლებს კრძა­ლავ­დნენ. ზაზა ამ­ბობ­და, - ჩემს ძმას და რძალს ასე ვერ დავ­კრძა­ლა­ვო და კუ­ბო­ე­ბი "მო­ი­ტა­ცა". სა­სახ­ლე­ე­ბის სა­ყიდ­ლად ტაქ­სით წა­ვი­და. როცა მან­ქა­ნა­ზე და­ა­წყო, მა­შინ გა­ი­გეს, რომ კუ­ბო­ე­ბი ზა­ზას კი არა, სხვებს ჰქონ­დათ შეკ­ვე­თი­ლი. ჰოდა, არ ატან­დნენ. გამ­წა­რე­ბულს ფული იქვე და­უყ­რია და გა­მოქ­ცე­უ­ლა, სა­სახ­ლე­ე­ბი არ დათ­მო. იმა­ვე დღეს დავ­კრძა­ლეთ ორი­ვე, და­ტი­რე­ბის სა­შუ­ა­ლე­ბაც არ გვქონ­და. მა­შინ ჩემი რძა­ლი - მაკა 28 წლის იყო, ზვი­ა­დი - 33-ის... ომს და სიკ­ვდილს კი გა­და­ურ­ჩა, მაგ­რამ ზაზა სახ­ლში არ შე­მო­დი­ო­და, ვე­ღარ აზ­როვ­ნებ­და. ერ­თა­დერ­თი, რის­თვი­საც დარ­ბო­და, ის იყო, რომ ობ­ლის­თვის დახ­მა­რე­ბა გა­ე­წია...

- "პრო­ფი­ლაქ­ტი­კის" ვა­გონ­ში რამ­დენ ხანს იცხოვ­რა?

- თით­ქმის ერთი წელი იქ იყო და იქვე გა­ა­კე­თა "ზვი­ოს წყა­რო". ამ ტრა­გე­დი­ის შემ­დეგ დას­ტი­რო­და მან­ქა­ნის ნა­წი­ლებს და რა­საც ხელს მოჰ­კი­დებ­და, თავ­ში ირტყამ­და; ამ­ბობ­და, - ეს ზვი­ოს ეჭი­რა, ახლა მე რო­გორ მოვ­კი­დო ხე­ლიო და მთე­ლი ხმით მოთ­ქვამ­და. თა­ვის მოკ­ვლა­საც აპი­რებ­და. ამ­ბობ­და: გიჟი ვარ, თავს ჩა­მო­ვიხ­რჩობ, უპატ­რო­ნოდ უნდა მოვ­კვდეო. იძუ­ლე­ბუ­ლი გავ­ხდი, დახ­მა­რე­ბა ახ­ლობ­ლებს ვთხო­ვე და იქი­დან ძლივს გა­მო­ვიყ­ვა­ნეთ.

- ეტყო­ბა, გან­სა­კუთ­რე­ბუ­ლი ძმო­ბა ჰქონ­დათ.

- ზაზა ზვი­ად­ზე ორი წლით უფ­რო­სი იყო და ერთი და ჰყავ­დათ. ჩემს შვი­ლებს მარ­თლაც, სა­ო­ცა­რი და-ძმო­ბა ჰქონ­დათ. ერგნეთ­ში სახ­ლი სიმ­წრით ავა­შე­ნეთ, მა­ნამ­დე კი "პა­ლატ­კა­ში" ვცხოვ­რობ­დით. მახ­სოვს, წვი­მის წყა­ლი აკ­ვან­ში მწო­ლი­ა­რე ჩემს გო­გო­ნას თავ­ზე და­ეს­ხა და მეხრჩო­ბო­და. ზა­ზამ აიყ­ვა­ნა თა­ვი­სი და ხელ­ში და გა­და­არ­ჩი­ნა. 5 წელი იყო მათ შო­რის სხვა­ო­ბა და ნაზი ფაქ­ტობ­რი­ვად, მისი გაზ­რდი­ლია. 7 წლის იყ­ვნენ ბი­ჭე­ბი, ზურ­გით შე­შას რომ ათ­რევ­დნენ, ყიდ­დნენ და შინ შა­ქა­რი, ფქვი­ლი და პრო­დუქ­ტე­ბი მოჰ­ქონ­დათ. როცა წა­მო­ი­ზარ­დნენ, ნა­ხირ­ში და­დი­ოდ­ნენ... მერე ქმარს გავ­შორ­დი და იქი­დან წა­მო­ვე­დით. რას წარ­მო­ვიდ­გენ­დი, სა­ცო­და­ვად გაზ­რდილ ჩემს შვი­ლებს თუ დავ­კარ­გავ­დი. მრცხვე­ნია, რომ ცო­ცხა­ლი ვარ... ზაზა დაზე სი­ცო­ცხლის ბოლო წუ­თამ­დე ზრუ­ნავ­და. კო­ტე­ჯში პა­ტა­რა ბაღი ჰქონ­და, სა­დაც პრო­დუქ­ტე­ბი მოჰ­ყავ­და. ჰოდა, ამ ტრა­გე­დი­ამ­დე რამ­დე­ნი­მე დღით ადრე თა­ვი­სი მო­ხუ­ფუ­ლი საჭ­მე­ლე­ბიც კი გა­მოგ­ვიგ­ზავ­ნა მე და ჩემს ქა­ლიშ­ვილს...

- რო­დის და­ო­ჯახ­და?

- ცოლი რომ მო­იყ­ვა­ნა, გა­ვი­ხა­რე. ზა­ზას პირ­ვე­ლი ქორ­წი­ნე­ბი­დან 18 წლის ბიჭი ჰყავს. ახლა გო­გო­ნა რომ შე­ე­ძი­ნა, ლი­ზი­კო და­არ­ქვა, მაგ­რამ ზვი­ა­დის სიკ­ვდილ­მა გული გა­მიქ­ვა­ვა და შვი­ლიშ­ვი­ლის და­ბა­დე­ბით გა­მოწ­ვე­უ­ლი სი­ხა­რუ­ლიც ვერ გა­მოვ­ხა­ტე ნორ­მა­ლუ­რად. ძა­ლი­ან კარ­გი რძა­ლი მყავს. უჭირ­დათ ძა­ლი­ან და ჩემი რძა­ლი სა­მუ­შა­ოდ თურ­ქეთ­ში წა­ვი­და. ზაზა ცდი­ლობ­და, მაგ­რამ სა­მუ­შაო ვერ იშო­ვა. ეს კო­ტე­ჯიც, სა­დაც ცხოვ­რობ­და, მა­მა­მი­სის იყო. ჩემი ყო­ფი­ლი მე­უღ­ლე ერედვ­ში ცხოვ­რობ­და და ეს კო­ტე­ჯი მას მის­ცეს. ცოტა ხნის წინ ისიც გარ­და­იც­ვა­ლა და ამ სახ­ლს ზა­ზამ შე­ა­ფა­რა თავი. აქ უნდა ვიგ­ლო­ვო ახლა ზაზა, მის ნა­ფე­ხუ­რებს უნდა ვუ­ყუ­რო. რძა­ლი თურ­ქეთ­ში იყო, ზა­ზას სიკ­ვდი­ლის შე­სა­ხებ რომ გა­ი­გო. სა­სო­წარ­კვე­თი­ლია. არ იცის, რო­გორ არ­ჩი­ნოს პა­ტა­რა. თუ ვინ­მე ღვთის­ნი­ე­რი გა­მოჩ­ნდე­ბა და ჩემს რძალს და­ა­საქ­მებს, მად­ლო­ბე­ლი დავ­რჩე­ბი. ზა­ზას სა­ოც­რად უყ­ვარ­და ცოლ-შვი­ლი. პა­ტა­რა ლი­ზი­კოს თა­ვად ბან­და. როცა ჩემი რძა­ლი თურ­ქეთ­ში იყო, ბავ­შვი ძი­რი­თა­დად, დე­ი­დას­თან იზ­რდე­ბო­და. ზა­ზას პა­რას­კევს მოჰ­ყავ­და და შა­ბათ-კვი­რას აქ იყო, მას­თან ერ­თად. უამ­რა­ვი გა­ნუ­ხორ­ცი­ე­ლე­ბე­ლი ოც­ნე­ბა დარ­ჩა. უნ­დო­და, სახ­ლთან ყვა­ვი­ლე­ბის მა­ღა­ზია გა­ე­კე­თე­ბი­ნა და შე­ე­წი­რა კი­დეც ამ რკი­ნის ჯი­ხურს.

P.S. ვიდ­რე ქალ­ბა­ტონ ლი­ზი­კოს­თან ინ­ტერ­ვი­უს ვწერ­დი, ზა­ზას პა­ტა­რა ქა­ლიშ­ვილ­მა მა­მის სუ­რათ­თან რამ­დე­ნი­მე სან­თე­ლი აან­თო და პა­ტა­რა ხე­ლე­ბით პირ­ჯვა­რიც გა­და­ი­სა­ხა. გულ­დამ­ძი­მე­ბუ­ლი წა­მო­ვე­დი რაზ­მა­ძე­ე­ბის სახ­ლი­დან იმ იმე­დით, რომ ამ სტა­ტი­ას ვინ­მე გა­მო­ეხ­მა­უ­რე­ბა და ობ­ლად დარ­ჩე­ნი­ლი პა­ტა­რას დახ­მა­რე­ბის სურ­ვილს გა­მოთ­ქვამს.

მსურ­ვე­ლებს შე­გიძ­ლი­ათ, თან­ხა ჩა­რი­ცხოთ ლი­ბერ­თი ბან­კში, ზა­ზას მე­უღ­ლის - ანა დვა­ლიშ­ვი­ლის სა­ხელ­ზე გახ­სნილ ან­გა­რიშ­ზე: GE97TB7005518365100011 ან და­უ­კავ­შირ­დეთ ოჯახს ტე­ლე­ფო­ნის ნო­მერ­ზე: 5(98) 45.98.75.

თეა ხურ­ცი­ლა­ვა

ჟურ­ნა­ლი "გზა"

(გა­მო­დის ხუთ­შა­ბა­თო­ბით)