23
მაისიდღის ზოგადი ასტროლოგიური პროგნოზი
ვალერიან შიუკაშვილი საქართველოშიც და საქართველოს ფარგლებს გარეთაც უდავოდ აღიარებული პიანისტი და მრავალი საერთაშორისო კონკურსების გრან-პრის მფლობელია. ჟიურის საპატიო წევრად და მასტერკლასების ჩასატარებლად იწვევენ მსოფლიო კონკურსებსა და ფესტივალებზე.
- ინსტრუმენტს, სხვა პიანისტებისგან განსხვავებით, ცოტა გვიან - 12 წლის ასაკში მივუჯექი. თბილისის ნიჭიერთა მუსიკალურ ათწლედში ჩავაბარე, ქალბატონ დოდო ცინცაძის ჯგუფში მოვხვდი. ჩემი პირველი წარმატებაც მის სახელს უკავშირდება. ათწლედში სწავლის დაწყებიდან 6 თვის შემდეგ კი, კონსერვატორიის დიდ საკონცერტო დარბაზში ორკესტრთან ერთად, მოცარტის 23 კონცერტი შევასრულე.
- თქვენი მშობლები ხელოვანები არიან?
- არა, თუმცა სწორედ დედის დიდი ძალისხმევა და მონდომება იყო ჩემი წარმატების საწინდარი. მუსიკის გაკვეთილებზე თან დამყვებოდა და მოდუნების საშუალებას არ მაძლევდა...
- თქვენ საქართველოშიც და საქართველოს ფარგლებს გარეთაც წარმატებული ხართ. ალბათ ეს თქვენი დაუღალავი შრომის შედეგია...
- რა თქმა უნდა, წარმატება და სახელი უშრომელად არ მოდის. ამისათვის მართლაც რომ დაუღალავი შრომა და მიზნისკენ სწრაფვაა მთავარი. როცა წარმატებული და ცნობილი ხელოვანი ხარ, საკუთარ თავთან გაორმაგებულ პასუხისმგებლობას გრძნობ. ყოველ ჯერზე უნდა ამართლო ის რეგალიები, რომელიც მოპოვებული გაქვს. მე ვცხოვრობ მუსიკით. ინსტრუმენტთან რომ არც ვიჯდე, მაინც მუსიკაზე ვფიქრობ. თუ არ ვფიქრობ - ვუსმენ და ა.შ. მუსიკა მკარნახობს რეალური ცხოვრების სწორ გზასაც.
- უამრავი კონკურსის გამარჯვებული და გრან-პრის მფლობელი ბრძანდებით, ბევრ ქვეყანაში უკვე ცნობენ თქვენს ხელწერას. რა გრძნობაა ეს?
- ამის სიტყვით გადმოცემა გამიჭირდება, ამ შეგრძნებას შესაფერის სიტყვას ვერ მოვუძებნი.
- რა გაძლევთ სტიმულს, რომ დაუკრათ მთელი გრძნობითა და ემოციით? ამისთვის მუზაა საჭირო?
- ჩემი მუზა ის ნაწარმოებია, რომელსაც კონკრეტულ მომენტში ვირჩევ... ვსწავლობ, ვშრომობ იმისათვის, რომ რამე ახალი და განსაკუთრებული შევქმნა იმ ნაწარმოებისგან, რომელსაც ათასობით პიანისტი უკრავს ყოველდღიურად მთელ მსოფლიოში... დროთა განმავლობაში კი, რასაკვირველია, რაც მეტს მუშაობ ამა თუ იმ ნაწარმოებზე, მეტად გიყვარდება ის კომპოზიცია.
- თქვენი მსმენელები ალბათ განსაკუთრებული მუსიკალური გემოვნების ადამიანები არიან. რას იტყვით მათზე?
- ის ნაწარმოებები, რომელიც რეპერტუარში მაქვს, არაფრით განსხვავდება სხვა პიანისტების რეპერტუარისგან. რასაც მე ვუკრავ, იმის მოსმენა ყველგანაა შესაძლებელი... მადლობელი ვარ ყველა იმ ადამიანის, რომელიც ასეთ რთულ პერიოდში ახერხებს, გამონახოს დრო და მოვიდეს ჩემს კონცერტზე. აქედან გამომდინარე, რა თქმა უნდა, საკუთარ მსმენელთან პასუხისმგებლობა მიათმაგდება. როდესაც კლასიკური მუსიკის მოსასმენად მოდის ადამიანი, ეს მის დახვეწილ და მაღალ გემოვნებაზე მეტყველებს, რაც პრინციპში, გულწრფელად გეტყვით, საქართველოში არც მიკვირს.
- ანუ საქართველოში კლასიკურ მუსიკაზე მოთხოვნილება არსებობს?
- კლასიკური მუსიკა არის ერთ-ერთი ყველაზე დახვეწილი, რთული და მიუწვდომელი. ყველა ადამიანი ვერ აღიქვამს კლასიკურ მუსიკას და არ შეიძლება, ამის გამო მათ გავუჯავრდეთ ან ვუსაყვედუროთ. ეს იგივეა, ეჩხუბო ადამიანს იმისათვის, რომ ნიჭი არ აქვს.
- თქვენი აზრით, კლასიკური მუსიკის მოსმენას განსაკუთრებული ნიჭი სჭირდება?
- კლასიკური მუსიკის მოსმენას ნიჭი კი არა, მოთხოვნილება სჭირდება. ნიჭიც გარკვეულწილად, ამ მოთხოვნილებისა და სიყვარულის სინთეზია. ადამიანს მუსიკის მოსმენა მოთხოვნილებად უნდა ექცეს.
- უამრავ ქვეყანაში გაგიმართავთ სოლო კონცერტი. რით განსხვავდებიან ქართველი და უცხოელი მსმენელები ერთმანეთისგან?
- ამ კითხვაზე პასუხის გაცემა ყოველთვის მიჭირს. არ ვიცი, როგორ გადმოგცეთ ის, თუ რა განსხვავებაა ქართველ და უცხოელ მსმენელს შორის... განსხვავება არის, თან - ძალიან დიდი, მაგრამ ამას ვერ ვამბობ, ამის ფორმულირება მიჭირს.
- დაოჯახებული ხართ?
- ჯერჯერობით - არა (იღიმის).
- შოპენი თუ ბეთჰოვენი, რომელ კომპოზიტორს ანიჭებთ უპირატესობას?
- უდავოა, რომ ყველა კომპოზიტორი ჩემსა და ყველა შემსრულებელზე მაღლა დგას. რასაკვირველია, ყველა განურჩევლად მიყვარს... ბეთჰოვენი თავისებურად, უდიდესი სამყაროა... ასევეა ჩემთვის შოპენიც, ბრამსიც, ბახიც, ბართოკიც და ასე შემდეგ...
- თქვენი აზრით, რა არის იმისთვის საჭირო, რომ გახდე წარმატებული?
- პირველ რიგში, - შრომა. უნდა იშრომო და ისწავლო იმდენი, რამდენადაც გინდა, რომ წარმატებული იყო. წარმატების ფორმულა მხოლოდ შრომაა და მეტი არაფერი.
- 20 იანვარს რუსთაველის თეატრში სოლო კონცერტი და დისკის პრეზენტაცია გქონდათ. როგორ ჩაიარა ამ საღამომ?
- ამ კონცერტზე ჩემი ახალი პროგრამით წარვდექი. ჩემი მსმენელი არასოდეს ტოვებს ჩემს კონცერტებს. იქ იყვნენ ის ადამიანები, რომელთაც კლასიკური მუსიკის მოსმენის დიდი მოთხოვნილება აქვთ.
- საქართველოს შემდეგ, საზღვარგარეთაც ხომ არ გაქვთ დაგეგმილი სოლო კონცერტი?
- დიახ, ახლო მომავალში რამდენიმე სოლო კონცერტი საზღვარგარეთაც მაქვს დაგეგმილი.
- როგორც ვიცი, საზღვარგარეთ მასტერკლასების ჩასატარებლადაც გიწვევენ.
- დიახ, ძალიან ბევრ ქვეყანაში ვყოფილვარ მიწვეული მასტერკლასების ჩასატარებლად. ერთი პერიოდი, მარტო სოლო კონცერტით არ კმაყოფილდებოდნენ, აუცილებლად მასტერკლასები უნდა ჩამეტარებინა (იღიმის).
- თქვენს კონცერტზე დასწრება, ბილეთის ფასს ვგულისხმობ, რამდენად ხელმისაწვდომია ქართველი მსმენელისთვის?
- ჩემი კონცერტის ბილეთის ფასი ყველა ფენის ადამიანისთვის ხელმისაწვდომია: ათი ლარიდან იწყება... ასე რომ, კონცერტზე დასწრება ნებისმიერ მსურველს შეუძლია.
- 2 წლის წინ თქვენი კანდიდატურა კულტურის მინისტრის მოადგილედ განიხილებოდა. შემოთავაზებულ პოსტზე უარი თქვით?
- მოდი, ამ კითხვაზე მოკლე და საკმაოდ კონკრეტულ პასუხს გაგცემთ: მიხარია, რომ ეს თანამდებობა არ დავიკავე.
- ამ განცხადებას ალბათ კონკრეტული მიზეზიც აქვს...
- დიახ... ამ განცხადების კონკრეტული მიზეზი დრომ დაგვანახვა...
- თქვენ რომ კულტურის მინისტრი იყოთ, რას შეცვლიდით ამ სფეროში?
- მე რომ კულტურის მინისტრი ვიყო, ალბათ პირველ რიგში, ხელოვანებზე ვიზრუნებდი. მარტო იმას კი არ გავაკეთებდი, რაც ჩემთვის მისაღები და კარგი იქნებოდა, არამედ თითოეულ ხელოვანს საკუთარი გეგმების განვითარებასა და განხორციელებაში შევუწყობდი ხელს. აღვადგენდი მუსიკალურ ტექნიკუმებს, განვავითარებდი იმ დარგებს, რომლებიც მომავალ თაობებს სწორად და საინტერესოდ დაანახვებდა, თუ რა არის ნამდვილი, ჭეშმარიტი ხელოვნება. ერთი სიტყვით, გავაგრძელებდი იმ ტრადიციებს, რაც ქართველ ერს ამ სფეროში ოდითგანვე ჰქონდა.
- თქვენი შესრულებული ნაწარმოების პირველი შემფასებელი ვინ არის?
- ჩემი შემოქმედების პირველი შემფასებელი დედაა, შემდეგ - მსმენელი. თუმცა გეტყვით აქვე, რომ ამ ხნის განმავლობაში დედას ჯერ ერთხელაც არ უთქვამს, რომ რომელიმე ჩემი შესრულება ძალიან კარგი იყო. ის არასოდეს მაქებს. ჩემი შემოქმედების სტიმული და "ჟილკა" არის ის, რომ საკუთარ დედას ვათქმევინო, - ესა თუ ის ნაწარმოები კარგად შეასრულეო (იღიმის).
- საქართველოში დააარსეთ ხელოვნების აკადემია, რომლის რექტორიც თავად ბრძანდებით. რა ასაკიდან იღებთ ბავშვებს აკადემიაში?
- დიახ, 2 წლის წინ, პატრიარქის ლოცვა-კურთხევითა და ჩემი ინიციატივით, საქართველოში ხელოვნების აკადემია დავაარსე, სადაც 16 წლამდე ნიჭიერი ახალგაზრდები ისწავლიან. აკადემიის მიზანია, მომავალი თაობის განვითარებას შეუწყოს ხელი და ასევე, უცხოელი დიდი ხელოვანების დაკავშირებას მომავალ თაობასთან. განა ეს საქართველოსთვის საჭირო საქმე არ არის?! ჩემი დიდი თხოვნაა, ნუ გავყრით ყველას საზღვარგარეთ და მერე ნუ ვუყურებთ ჩვენს გენიოსებს შორიდან, ისინი ხომ აქ, ჩვენ გვერდით არიან. ვისწავლოთ საკუთარის ჩვენივე სამშობლოში დაფასება და არა - სხვისი ნათქვამის შემდეგ კუდის ქიცინი.
სოფო ჭონიშვილი
(გამოდის ხუთშაბათობით)
